تبعات درهم‌تنیدگی سیاست و اقتصاد در ترکیه

آن چه در چند سال گذشته اقتصاد ترکیه را به سمت بن بست برده، حرص و آز بی مانند حزب حاکم برای فتح تمام قلمروها و سایه انداختن سیاست بر تمام گستره‌های اقتصادی است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، مدتهاست که ترکیه عملاً دچار بحران اقتصادی شده و میلیون ها خانوار در این کشور، برای تامین نیازهای اولیه در تنگنا قرار گرفته و حال و روز خوشی ندارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در چنین شرایطی، همه می پرسند: چه شد که اقتصاد ترکیه به چنین حال و روزی افتاد؟ مگر ترکیه یک کشور در حال توسعه با اقتصاد پویا و کارآمد نبود؟

پاسخ به این پرسش به ظاهر ساده، از منظر دولت، مخالفین و اقتصاددانان، بسیار متفاوت و متضاد است. اگر از دولتمردان ترکیه، افراد مهم حلقه نخست اطرافیان اردوغان و سران حزب عدالت و توسعه، طلب پاسخ کنیم، چنین جملاتی را ردیف می کنند: رکود اقتصادی و بروز مشکل، فقط مختص ترکیه نیست. همه گرفتار شده اند. کرونا باعث ایجاد یک رکود جهانی شده و ما نیز خارج از این جهان نیستیم. ولی بدانید که این مشکلات، گذرا و موقتی است.

اگر همین سوال را پیش روی سران احزاب مخالف اردوغان بگذاریم، هر کدام از آنان جوابی می دهند که یک فصل مشترک دارد که همانا تمرکز تمام مخالفین بر این موضوع است که مشکلات اقتصادی ترکیه به ناکارآمدی حزب حاکم و کنار نهادن اصل شایسته سالاری در دولت باز می گردد.

البته برخی از مخالفین به موضوعاتی مانند تجمل‌گرایی، اسراف و ریخت و پاش در مهمترین ارکان حکومت نیز اشاره می کنند و معتقدند در شرایطی که بسیاری از مردم ترکیه با فقر دست و پنجه نرم می کنند، نهاد ریاست جمهوری این کشور در کاخ بش تپه آنکارا با 1 هزار و 200 اتاق، چندین فروند هواپیمای لوکس، صدها خودرو و هزینه‌های سنگین، فضایی فراهم کرده که در آن، دولتمردان از حال و روز مردم عادی بی خبر هستند.

دیدگاه کارشناسان اقتصاد سیاسی در مورد ترکیه

کارشناسان اقتصاد سیاسی بر این باورند، آن چه در چند سال گذشته اقتصاد ترکیه را به سمت بن بست برده، حرص و آز بی مانند حزب حاکم برای فتح تمام قلمروها و سایه انداختن سیاست بر تمام گستره های اقتصادی است.

در 3 سالی که نظام سیاسی اجرایی ترکیه از پارلمانی به ریاستی تغییر یافت خیلی چیزها در این کشور عوض شده اند. حالا سیاست در ترکیه چنان فربه و غول پیکر شده که تمام حوزه‌ها را اشغال کرده است.

به عنوان مثال، بخش خصوصی، تاکنون در نظام اقتصادی ترکیه همواره جایگاه ویژه‌ای داشته و توانسته است در حوزه‌هایی همچون صادرات، واردات، تولید، توریسم و دیگر حوزه‌های ارز آور و سودمند، به دولت یاری برساند.

صاحبان سرمایه، کارآفرینان، تجار، فعالان اقتصادی و چهره های دانشگاهی علم اقتصاد در ترکیه چنان سازماندهی شده و کارآمد هستند که همواره توانسته اند بر روند تحولات سیاسی کشور تاثیر بگذارند. یکی از نمونه های برجسته تاثیرگذاری فعالان اقتصادی بر توسعه سیاسی و دموکراسی ترکیه این است که در سال 2013 میلادی و در شرایطی که دولت اردوغان به دنبال صلح با پ.ک.ک و پایان دادن به درگیری‌های داخلی بود، جمعی از بزرگان حوزه سرمایه، صنعت و اقتصاد، هیئت هایی را تشکیل دادند که در استان‌های مختلف با هماهنگی دولت دست به تبلیغ گسترده می زدند و از صلح و دموکراسی حمایت می‌کردند تا فضا برای فعالیت اقتصادی هموارتر شود.

اما حالا همه آنها به حاشیه رانده شده اند و کسی به هشدارهایشان توجهی نمی‌کند. هم فعالان اقتصادی و هم اقتصاددانان با شرایطی روبرو هستند که روز به روز در تنگنای بیشتری قرار می گیرند و فرصت های بزرگ فعالیت اقتصادی را از دست می دهند. کار به جایی رسیده که برخی از آنان جلای وطن کرده و سرمایه‌های خود را نیز از ترکیه بیرون می برند.

2 درصد به 98 درصد

بیلگه خان اوچار، تحلیل گر اقتصادی در مورد ابعاد مهم در هم تنیدگی سیاست و اقتصاد در ترکیه گفته است:«شاخص های اقتصادی نتیجه سیاست است. وقتی که سیاست، هدایت اقتصاد را در دست بگیرد، همه چیز خطرناک می شود. بگذارید به این جمله مهم برناکی اشاره کنم که گفته است، 2 درصد از سیاست های بانک مرکزی در خدمت بازیگران سیاسی و دولتی است و 98 درصد آن فقط و فقط در خدمت اعتماد بخشیدن به بازارها. برناکی بین سال‌های 2006 تا 2014 رئیس بانک مرکزی آمریکا بود. او فارغ التحصیل هاروارد است، دکترای MIT دارد. قبل از اینکه رئیس بانک مرکزی آمریکا شود، استاد دانشگاه پرینستون بود. او به تمام معنی، یک عالم و اقتصاددان است و همین صفات را می توان در مورد جانت یلن و جروم پاول نیز بر زبان آورد که آنها نیز در اوج کار علمی و تحقیقاتی رئیس بان مرکزی شدند. ولی آیا در ترکیه نیز چنین است: چرا تز دکترای شهاب کاواجی اوغلو، رئیس کنونی بانک مرکزی ترکیه قابل دسترسی نیست؟ چون متهم به کپی کاری و سرقت مطلب شده و دسترسی به متن تز دکترای او، متوقف شده است! در آمریکا، الزاماً باید یک دانشمند کاربلد رئیس بانک مرکزی شود اما در ترکیه، باید فردی به این پست برسد که از رئیس جمهور حرف شنوی داشته باشد.»

بیلگه خان اوچار در ادامه نوشته است: «دیدیم که ناجی آغبال رئیس پیشین بانک مرکزی، برخلاف دستور اردوغان عمل کرد و سود سپرده های بانکی را بالا برد. به دو روز نکشید او را کنار زدند و حالا کاواجی اوغلو، برای تعیین نرخ سود سپرده، فقط و فقط از دستور اردوغان تبعیت می کند. مشکل فقط در بانک مرکزی نیست. تمام حوزه‌های اقتصادی با مداخله سیاست و دولت به این حال و روز افتاده است.

بگذارید برایتان مثال روشنی بیاورم. فرودگاهی به نام فرودگاه ظفر در استان کوتاهیا ساخته شده است. در هدف‌گذاری اولیه احداث این فرودگاه، قرار بود که سالانه یک میلیون و 200 هزار نفر از آن استفاده کنند. اما آمار نهایی به 7 هزار و 200 نفر رسید. پیش‌بینی‌های اقتصادی اولیه غلط بوده و میزان خطا در تصمیم گیری برای احداث فرودگاه در حد 99 درصد بوده است!

چنین رکوردی در دنیا بی نظیر است و هیچ دولتی نمی توانید پیدا کنید که تا این اندازه به شکل غلط تصمیم بگیرد. آیا مسئله فقط از دست رفتن امکانات است؟ خیر. بسیار بیشتر از این است. مسئله این است که دولت به پیمانکاران وعده داده که حتماً سالانه یک میلیون و 200 هزار نفر از این فرودگاه استفاده می‌کنند و اگر این هدف محقق نشود، دولت به ازای یکایک آن افرادی که از فرودگاه استفاده نکرده اند، به پیمانکار مربوطه از محل خزانه خسارت می دهد. همین یک نمونه کافی است تا بدانید که سالانه چند پیمانکار بزرگ چه ثروت های میلیاردی بزرگی به دست می‌آورند و منابع کشور به چه شکلی بر باد می‌رود.»

ترکیه در لیگ دسته سوم

بر اساس اهداف سند بالادستی 2023 قرار بر این بود که ترکیه تا دو سال دیگر صاحب یکی از 10 اقتصاد بزرگ جهان شود اما اهداف این صنعت محقق نشده است و حالا به گفته بسیاری از تحلیلگران اقتصادی ترکیه این کشور با لیبریا و سیرالئون در میزان تورم هم گروه است و با کشورهایی نظیر هائیتی و کنگو از نظر بهره بانکی رقابت می کند و از بسیاری جهات با اقتصادهای ضعیفی همچون لبنان و ونزوئلا هم گروه است.

ترکیه یکی از کشورهایی است که بیشترین ساعات کار را دارد اما راندمان آن بسیار پایین است و در حوزه صادرات کالا نیز، از تولید کالاهای دارای ارزش افزوده عاجز است. همه این ها در حالی است که حزب عدالت و توسعه، مسیر اقتصاد ترکیه را نه بر اساس نیاز و استعداد بازار، بلکه بر اساس منابع حزبی و سیاسی خود، مدیریت می کند.

ترکیه، بحران دلار و دیپلماسی

 

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: ترکیه ترکیه اقتصاد ترکیه بانک مرکزی حال و روز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۰۱۶۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاهی به مسایل اقتصادی کشور، در برنامه گفتگوی اقتصادی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما،  فرشاد پرویزیان، مجری برنامه گفتگوی اقتصادی در گفتگو با شبکه خبر در بخشی از سخنانش درباره موضوع برنامه گفتگوی اقتصادی گفت: موضوع این برنامه طبق شرایط و اولویت‌های اقتصادی کشور تعیین می‌شود در اتاق فکری که در رادیو گفتگوست.

وی افزود: در این برنامه تلاش می‌شود با طرحی موضوعات و با نقد خیلی جدی و بدون تعارف، راه حلی ارائه شود و در آخر به این سمت پیش بریم که حالا چکار باید کرد. توجه به ذائقه مخاطب از طریق پیامک‌هایی که ارسال می کنند و نکاتی که مورد نظرشان است در این برنامه به طور جدی مطرح می شود.

وی درباره نقطه تمایز این برنامه با دیگر برنامه‌های اقتصادی گفت: پرداختن به موضوعات مختلف در برنامه‌های مختلف از زوایای مختلف هیچ ایرادی ندارد، آنچه چیزی که مهم است اقناع مخاطب است و این مخاطب فقط مردم نیستند، مسئولان ارشد اقتصادی و برنامه ریزان تا به سمت درست برنامه ریزی کنند.

وی در پاسخ به این سوال که برنامه هایی مختلفی درباره موضوعات اقتصادی صحبت می کنند و رادیو گفتگو چرا درباره مسایل اقتصادی گفتگو می کند، گفت: رادیو گفتگو محل اندیشه هاست، در واقع دیدگاه‌های اندیشه ورزی مطرح می‌شود فضا، فضای اندیشه است. نمی شود گفت، چون شبکه‌های مختلفی به مسایل اقتصاد می‌پردازند، اینها تکراری است، مسایل اقتصادی زیاد است و باید از زوایای مختلف پرداخته شود تا هم به راه حل برسیم و هم مخاطب اقناع بشود.

وی درباره تفاوت گفتگوی اقتصادی به لحاظ اجرا با سایر قالب‌های گفتگو گفت: گفتگوی اقتصادی در یک نگاه، بسیار سخت است، برای اینکه شما باید مسایل اقتصادی را مسلط باشید، بدانید از چی صحبت می‌کنید، حرف‌های زرد در حوزه اقتصاد نباید گفت، متغیر‌هایی که درباره آن صحبت می‌کنید آسان نیستند و باید خیلی دقت کرد، به راحتی نباید راه حل ارائه داد. سختی گفتگوی اقتصادی این است که اولا باید اطلاعات جامع در حوزه اقتصادی داشته باشید و دوم؛ اقتصاد علم است، وقتی علمی صحبت می‌کنید نمی‌توانید پیشگویی کنید، باید به طور علمی بتوانید پیش بینی کنید، مسیرها و روند‌ها و این روند‌ها را در طول زمان هدایت بکنید و اینکه آیا می‌توانید بر روی انتظارات اقتصادی فعالان اقتصادی در جامعه اثر بگذارید یا نه.

وی در پاسخ به این سوال که چه می‌شود کرد این موضوع‌ها برای مخاطب قابل فهم‌تر باشد، افزود: این روز‌ها اگر چه مسایل اقتصادی سخت است اما برای مخاطب قابل درک است. در حوزه اقتصادی فقط سخت خبر نیست، نرم خبر‌ها هم هستند، وقتی وارد دنیای فناوری‌ها و اقتصاد دیجیتال می‌شوید، با یک فضای نرم خبر جذاب بخصوص برای جوانان رو به رو می‌شوید.

وی گفت: گفتگوی اقتصادی به مراتب راحت‌تر شده است از جهتی که شما می‌توانید به خیلی از مسایل بپردازید، مثلا در سه دهه پیش حتی اجازه نمی‌دادند درباره افزایش نرخ نقدینگی صحبت کنید اما الان به راحتی می‌توانید صحبت کنید که چرا نقدینگی را افزایش دادید. پس گفتگو اقتصادی به جهت اینکه  دسترسی به موضوعات قابل طرح بیشتر شده، به مراتب اوضاع بهتر شده است، اما به جهت مسایل پیچیده اقتصادی که پیش آمده و آنچه که در حوزه اقتصاد داریم طرح این نکات و ارائه راه حل‌ها داستان را سخت کرده است به جهت تبحر در مسایل اقتصادی و حل مشکلات.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی