Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «اتاق خبر»
2024-05-06@10:47:13 GMT

سلاخی مستمر تولید

تاریخ انتشار: ۵ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۰۶۰۲۷

موضوع کسری بودجه و راهکارهایی که دولت از طریق آن تلاش می‌کند تا این کسری را تامین کند، یکی از معادلات جدی پیش روی اقتصاد ایران محسوب می‌شود. در شرایطی که دولت سیزدهم با افتخار اعلام می‌کند که استقراضی از بانک مرکزی نداشته و از طریق سیاست‌های انقباضی پولی، کسری بودجه را تامین کرده، اما اخیرا مشخص شده که دولت سیزدهم به‌طور غیر مستقیم در حال استقراض از ساختار بانکی کشور است؛ تصمیمی که خطراتی به مراتب دهشتناک‌تر از استقراض از بانک مرکزی بر جای می‌گذارد، چراکه استقراض از بانک‌ها در واقع، تولید کشور را به مسلخ‌گاه کسری بودجه می‌برد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در جریان این یادداشت تحلیلی تلاش می‌کنم تا نوری به ابعاد پنهان یک چنین تصمیم‌سازی‌های اشتباهی بتابانم.

 نخست) قبل از هر چیز باید قبول کنیم که در شرایط فعلی کسری بودجه در اقتصاد ایران یک واقعیت عریان است. تحریم‌های اقتصادی، رکود و... باعث شده تا کسری بودجه، میهمان ناخوانده اقتصاد ایران شود. برای جبران کسری بودجه نیز هیچ راهکار خارق‌العاده و ابتکاری وجود ندارد، راهکارهایی مشخص و واضح برای جبران کسری بودجه وجود دارد که در همه جای جهان به کار گرفته می‌شوند. البته برخی اوقات در ایران تصمیمات ناجوانمردانه‌ای نیز در خصوص جبران کسری بودجه اتخاذ می‌شود که در سطح جهان، هرگز تجربه نشده است. مثل تصمیمی که سال گذشته برای سوءاستفاده از بورس اتخاذ شد و حجم وسیعی از دارایی‌های خرد مردم بر باد رفت. به جز این تصمیمات ناجوانمردانه، شیوه تامین کسری بودجه هم از نظر تئوریک و هم از منظر تجربی مشخص و امتحان شده است. دولت، یک کسری دارد و با این گمان استقراض می‌کند که در آینده عایدی و درآمدی خواهد داشت. بدترین شکل جبران کسری بودجه، آن است که دولت از بانک مرکزی استقراض کند و از بانک مرکزی بخواهد که اسکناس چاپ کند. به این رویکرد سیاست پولی انبساطی می‌گویند. در دوران رکود تورمی، از آنجا که دولت به هیچ عنوان بدهی‌های خود را به بانک مرکزی پس نمی‌دهد، این روش باعث توسعه پایه پولی و افزایش تورم می‌شود . هر زمان هم که روسای بانک مرکزی بخواهند، پیگیر بازپرداخت بدهی دولت شوند، سریع برکنار می‌شوند و افراد بله‌قربان‌گو جایگزین می‌شوند.تحلیلگران این روش را بدترین شکل جبران کسری بودجه می‌دانند. 

دوم) راهکار بعدی دولت‌ها برای جبران کسری بودجه، فروش اوراق قرضه است. انتشار اوراق در شکل درست خود به این معنا است که دولت به جای بانک‌ها از مردم و بخش خصوصی استقراض کرده و تعهد دهد که در یک موعد مشخص، دیون خود را پرداخت می‌کند. از این رویکرد در علوم اقتصادی به نام سیاست انقباضی پولی یاد می‌کنند. از این طریق نقدینگی موجود در جامعه نیز جمع‌آوری می‌شود و تاثیرات نامطلوب‌تری در شاکله اقتصاد به جای می‌گذارد و آثار تورمی کمتری دارد. در واقع دولت این پول را برای جبران کسری بودجه‌اش دریافت می‌کند، اما این پول راکد باقی نمی‌ماند، دولت دوباره این پول را در قالب هزینه‌هایش به مردم، پیمانکاران، فعالان بخش خصوصی و... بازمی‌گرداند و این سیاست را به سیاست انقباضی مالی بدل می‌کند. البته انتشار اوراق در صورتی معنا دارد که دولت‌ها در یک بازه زمانی کوتاه با مشکل کسری مواجه باشند. در شرایط اقتصادی ایران که ممکن است دولت، طی چند سال و به‌طور مستمر با مشکلات اقتصادی و کسری روبه رو باشد، اوراق هم نمی‌توانند اثرات مطلوبی به جای بگذارد . چرا که به هر حال، اوراق سررسیدی دارند و دولت باید آنها را 2الی 3سال بعد با سود مطلوب بازخرید کند. 

سوم) فروش اموال و املاک دولت، همچنین عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس از دیگر روش‌هایی است که دولت‌ها از طریق آن می‌توانند کسری بودجه خود را جبران کنند. اما در این میان راهکاری برای جبران کسری بودجه وجود دارد که از منظر اقتصادی، حتی از استقراض از بانک مرکزی و چاپ اسکناس هم خطرناک‌تر است و آن اینکه دولت، بانک‌ها را مجبور کند تا برای جبران کسری‌اش به او پول بدهند. چرا که این رویکرد، جدای از مشکلاتی که در رشد نقدینگی و... ایجاد می‌کند، باعث می‌شود تا تولید به گونه‌ای دردناک سلاخی شود. دولت سیزدهم ظاهرا از این روش برای جبران کسری بودجه خود بهره برده است. باید توجه داشت که بانک‌های کشور در حالت عادی هم با مشکل کمبود منابع روبه‌رو هستند. اینکه دولت آنها را مجبور کند که اوراق قرضه یا بدهی دولت را بخرند، دیگر، بانک‌ها توانی برای حمایت از تولید و کسب و کار نخواهند داشت. بر این اساس است که معمولا به دولت‌ها توصیه می‌شود که سیستم بانکی را تحت فشار قرار ندهند تا کسری بودجه را جبران کنند. 

چهارم) پیشنهادی که در این موارد به دولت‌ها ارایه می‌شود آن است که تلاش کنند، اوراق را به بخش خصوصی و مردم بفروشند. اما در شرایطی که اقتصاد ایران با تورم   40 الی 50درصدی روبه‌رو است، طبیعی است که هیچ عقل سلیمی حاضر به خرید اوراقی که سود 20درصدی دارند، نمی‌شود. وقت مردم و بخش خصوصی اقتصاد حاضر به خرید اوراق نباشند، دولت متوجه بانک‌ها می‌شود و آنها را مجبور به خرید اوراق‌هایش برای جبران کسری بودجه می‌کند. 

مبتنی بر این شرایط است که اقتصاد ایران در یک چرخه خطرناک گرفتار می‌شود که مدام تکرار می‌شود و باعث عمیق‌تر شدن مشکلات اقتصادی و معیشتی می‌شود. در این شرایط وعده وزیر اقتصاد دولت سیزدهم در خصوص مهار تورم در سال 1401 و ادعای رییس سازمان برنامه و بودجه در خصوص ارایه بودجه بدون کسری، چندان مستند به نظر نمی‌رسند. چرا که رویکردهایی در دولت به کار گرفته شده که از یک طرف تولید را عقیم می‌کند و از سوی دیگر باعث افزایش نقدینگی می‌شود. مواردی باعث می‌شود رویکردهای مولد جامعه از چرخه اقتصادی خارج شوند و رویکردهای سوداگرانه بر اتمسفر اقتصادی حاکم شوند. وضعیتی که باید از آن ترسید و نگران آن بود.

تعادل

 

منبع: اتاق خبر

کلیدواژه: برای جبران کسری بودجه بانک مرکزی اقتصاد ایران دولت سیزدهم بخش خصوصی بانک ها دولت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۰۶۰۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فوری | واریزی مددجویان تحت پوشش ۳ برابر شد

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم، داود منظور افزود: متوسط پرداختی ماهانه به مددجویان تحت پوشش نهادهای حمایتی از ۶۱۷ هزار تومان به ۱۶۹۰ هزار تومان افزایش یافته است.

وی در فضای مجازی در ادامه تشریح ویژگی‌های ممتاز قانون بودجه ۱۴۰۳، نوشت: اعتبارات رفاه و تامین اجتماعی از ۱۳۱ هزار میلیارد تومان (همت) در سال ۱۳۹۹ به ۶۳۰ همت در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: تعداد مددجویان تحت پوشش نهادهای حمایتی از ۳.۲ میلیون خانوار به ۳.۹ میلیون خانوار افزایش یافته است.

خبر مهم درباره آغاز مرحله سوم طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک | شرطی که حذف شد | اعتبار تشویقی افزایش یافت + جزئیات

وی افزود: همچنین، در دولت سیزدهم برای کمک به تغذیه کودکان دچار سوء تغذیه، مبلغ ۸۴۰ میلیارد تومان در بودجه سال ۱۴۰۲ و مبلغ ۱۷۲۸ میلیارد تومان در بودجه ۱۴۰۳ پیش‌بینی شده است.

منظور پیش از این نیز خبر داده بود که اعتبار مورد نیاز برای پرداخت فوق‌العاده خاص کارکنان خدوم نظام سلامت با رقم ۱۰ هزار میلیارد تومان در بودجه امسال به تصویب رسید.

کد خبر 849322 برچسب‌ها خبر مهم سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم

دیگر خبرها

  • سهم ۱۹ درصدی آموزش عالی از کل بودجه عربستان/ دولت به دانشگاه‌ها آزادی عمل می‌دهد
  • دستور رئیسی به بانک ها درباره وام ازدواج، مسکن و اشتغال
  • تسویه بدهی شهرداری با بانک‌ها/ قرارداد چین ابهامی ندارد
  • فوری | واریزی مددجویان تحت پوشش ۳ برابر شد
  • کاخ سفید برای تأمین کسری بودجه دست به دامن افزایش مالیات می شود؟
  • منچسترسیتی با پوکر هالند گرگ‌ها را سلاخی کرد
  • همکاری اوپک با عراق و قزاقستان برای جبران مازاد نفت
  • چگونه می‌توان با بیماری هلندی مقابله کرد؟
  • خبر خوب رئیس سازمان برنامه و بودجه به کادر درمان کشور
  • تسهیلات تکلیفی ۲۰۰ همتی بانک‌ها در ۱۴۰۳ ثابت ماند