گران شدن حامل‌های انرژی به نفع اقتصاد کشور است؟
تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۴۲۱۱۸
در حالی که دولت با کسری بودجه مواجه بوده و یکی از روش‌های جبران آن افزایش قیمت حامل‌های انرژی است، به نظر می‌رسد شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای نباشد که انجام این سیاست موفقیت آمیز بوده و حتی تبعات منفی نیز به دنبال خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار ایمنا، برخی شایعات در فضای مجازی درباره اینکه مشکل ایجاد شده مربوط به گرانی احتمالی حامل‌های سوخت است این موضوع از سمت مسئولان مربوطه رد شده و مشکل مربوط به جایگاه‌های سوخت نیز تا کنون در بیشتر نقاط کشور بر طرف شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما همچنان موضوع کسری بودجه امری است که دولت را با چالش‌های جدی مواجه کرده و یکی از روش‌های دولت‌ها برای افزایش درآمدهای خود کاهش یارانه‌های پنهان و حرکت قیمت حامل‌های انرژی به سمت واقعی شدن است.
یکی از راه‌های تأمین بودجه، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و دیگری افزایش قیمت ارز بوده است اما در کشور ما هر زمان از این ابزارها استفاده شده، سال بعد از آن دولت مجدد با کسری بودجه بیشتری مواجه شده است. افزایش قیمت ارز و حامل‌های انرژی، افزایش هزینه تولید را در بر دارد و افزایش هزینه تولید منجر به تورم و تورم مستقیماً با قدرت خرید مردم در ارتباط است. بنابراین این رویه در دور باطل قرار می‌گیرد زیرا افزایش قیمت سبد زندگی مردم که ناشی از تورم است دولت را مجبور می‌کند قیمت حامل‌ها و ارز را بالا ببرد تا بتواند به مردم یارانه دهد.
تبعات منفی گرانی حامل‌های انرژی به دولت بازمی‌گردد
عبدالمجید شیخی، کارشناس اقتصادی، در این رابطه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: نرخ تورمی که بر اقتصاد ایران عارض شده، ظرفیت هیچ گونه حرکت افزایشی در هیچ قیمتی را ندارد، قیمت حامل‌های انرژی از همه قیمت‌ها عقب مانده و حتی ارز ۴۲۰۰ تومانی نیز اکنون حدود یک ششم بازار بوده و از قافله گرانی عقب افتاده است اما به دلیل در هم تنیدگی متغیرهای اقتصادی و آلودگی آن با حباب روانی تورمی، هر گونه افزایش در قیمت نهاده و یا ستاده در اقتصاد می‌تواند آثار غیر مستقیم کنترل نشده‌ای را به دنبال داشته باشد که حتی محرّک اصلی که همان دولت است را نیز درگیر می‌کند به طوری که هزینه‌های این گرانی به دولت بازخواهد گشت.
رفتار عوامل بخش غیر مولد و مجازی اقتصاد تحت کنترل دولت نیستوی اضافه می‌کند: رفتار عوامل بخش غیر مولد و مجازی اقتصاد تحت کنترل دولت نیست، به عنوان نمونه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یکی از کارهایی است که دولت به دنبال انجام آن است.
این کارشناس اقتصادی معتقد است: در شرایط نابسامانی کنونی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اکنون فقط سود موقت مستقیمی فقط برای تولید کننده‌ها و دولت به دنبال خواهد داشت، اما در دراز مدت این موضوع به زیان دولت، تولید کننده و مصرف کننده خواهد بود زیرا به دلیل تسرّی، تسلسل و در هم تنیدگی همه متغیرهای هزینه‌ای در اقتصاد، این کار باعث گرانی سایر نهاده‌ها و ستاده‌ها خواهد شد و هزینه‌های غیر ارزی تولید و هزینه کالاها و خدمات تولید داخل برای مصرف کننده را نیز افزایش داده و قیمت خط الراس و آستانه ارز در بازار آزاد حتی به ۸۰ هزار تومان نیز می‌رساند.
حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی آستانه ارز در بازار آزاد را حتی به ۸۰ هزار تومان میرساندشیخی اضافه می‌کند: اکنون دولت برای جبران مابه‌التفاوت چهار هزار و ۲۰۰ تومان تا ۲۵ هزار تومان نیز توانایی کافی ندارد، اما با توجه به اینکه افزایش قیمت‌های تبعی نرخ بازار ارز به دنبال خواهد آمد، این مابه‌التفاوت دیگر ۲۰ هزار و ۸۰۰ تومان نخواهد ماند و دولت علاوه بر جبران این اختلاف شاید مجبور به پرداخت یارانه بیش از ۶۰ هزار تومانی به مصرف کننده برای جبران تغییر قیمت‌ها نیز شود زیرا رفتارهای بازار قابل کنترل نیست. به علاوه شرط لازم و کافی چنین کاری شناسایی افراد مستضعف است، که هنوز انجام نشده است.
شیوه کنونی سهمیه بندی سوخت عادلانه نیستوی ادامه می‌دهد: در مورد حامل‌های انرژی به دولت پیشنهاد می‌شود شیوه کنونی سهمیه بندی سوخت را که عادلانه نیست تغییر دهد، زیرا اکنون افرادی که خودرو ندارند یارانه بنزین را دریافت نمی‌کنند این در حالی است که عمدتاً" این افراد نیازمند دریافت یارانه هستند.
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: دولت می‌تواند به همه سرپرستان خانوار کارت سوخت دهد و افراد مجاز باشند سهمیه سوخت را با ماشینی که دارند مصرف کرده و یا در بازار به فروش برسانند، علاوه بر این اگر کارت‌های جدید فقط به متأهلین تعلق بگیرد برای ازدواج جوانان نیز انگیزه ایجاد شده است.
دولت می‌تواند قیمت سوخت را پلکانی کندشیخی اضافه می‌کند: علاوه بر این دولت می‌تواند قیمت سوخت را پلکانی کند به طوری که قیمت بنزین در هر ۶۰ لیتر تغییر کند، در این طرح پر مصرف‌ها شناسایی شده و جریمه شوند، همچنین پیشنهاد می‌شود قیمت سایر حامل‌های انرژی از جمله گاز، آب و برق نیز پلکانی شود، اکنون طبق پیشنهاد رهبر معظم انقلاب هم چندین هزار خانوار در کشور که به عنوان مشترکان کم مصرف شناسایی شده‌اند، هزینه‌ای برای برق مصرفی خود پرداخت نمی‌کنند.
قیمت‌های نسبی حامل‌های انرژی باید در اقتصاد ایران شفاف سازی شودوی خاطرنشان می‌کند: قیمت‌های نسبی حامل‌های انرژی باید در اقتصاد ایران شفاف سازی شود، رقم پایه برق، آب، گاز، بنزین و گازوئیل می‌تواند تغییری نکند و کسانی که بیش از حد مصرف می‌کنند جریمه شوند.
میثم مهر پور، دیگر کارشناس اقتصادی نیز معتقد است: گفته شده اصلاح نسبی قیمت حامل‌های انرژی که در سال ۸۹ با عنوان هدفمندی یارانه‌ها اتفاق افتاد، قرار است مجدداً اتفاق افتد، این طرح در سال ۸۹ موفق بود زیرا در آن زمان شرایط اقتصادی کشور اجازه انجام این کار را می‌داد، در آن سال که یارانه‌ها هدفمند شد، تورم حدود ۱۲ درصد و رشد اقتصادی حدود پنج درصد بود که حاکی از ثبات اقتصادی نسبی در آن زمان است.
موفقیت هدفمندسازی یارانه‌ها در سال ۸۹ ناشی از شرایط اقتصادی بوده استوی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: سایر شاخص‌های اقتصادی نیز در آن زمان وضعیت با ثباتی داشت، دولت نیز از پیش برنامه‌ریزی بزرگی برای دهک بندی و جمع‌آوری اطلاعات خانوار انجام داده بود اگرچه این مطالعات در زمان اجرای طرح در نظر گرفته نشد و همه افراد در طرح هدفمندی یارانه‌ها ثبت نام کردند، اما مطالعاتی که از پیش انجام شد نیز در موفقیت این طرح بی تأثیر نبود.
در سال ۸۹ از مدتی قبل برای هدفمندی یارانه‌ها برنامه‌ریزی شده بوداین کارشناس اقتصادی اضافه می‌کند: طرح توجیهی هدفمندسازی یارانه‌ها در سال ۸۹ ابتدا تهیه و سپس لایحه آن در مجلس تصویب شده بود، علاوه بر این برای اجرایی شدن افزایش قیمت بنزین که سیاست قیمتی بوده و در سال ۸۹ اجرایی شد، دولت در سال ۸۶، با اجرای یک سیاست غیر قیمتی با عنوان سهمیه بندی بنزین و صدور کارت سوخت انجام داده بود، همین موضوع منجر شد با وجود چهار برابر شدن قیمت بنزین در آن سال شاهد اعتراضات مردمی نباشیم.
شرایط اکنون با سال ۸۹ قابل مقایسه نیستمهرپور اضافه می‌کند: بنابراین در سال ۸۹، برای هدفمندسازی یارانه‌ها و واقعی کردن قیمت حامل‌های انرژی از پیش برنامه‌ریزی شده و شرایط اقتصادی کشور نیز آماده پذیرایی از این اتفاق بود. اکنون اگر دولت بخواهد چنین اقدامی انجام دهد باید توجه کند که شرایط اکنون با آن زمان قابل مقایسه نیست، در آن مقطع تحریمی وجود نداشت و شرایط اقتصادی پایدار بود، اما در چند سال اخیر رشد اقتصادی منفی بوده و اقتصاد ایران هنوز از رکود خارج نشده است. از طرفی تورم شدیدی در کشور وجود داشته که این طرح نیز آن را شدید تر می‌کند بنابراین سیاست‌های بازتولیدی این طرح اهمیت ویژه‌ای دارد.
وی ادامه می‌دهد: دولت در سال ۹۸ بدون برنامه‌ریزی و به یک باره و بدون واریز مابه‌التفاوت قیمت جدید بنزین به حساب مردم، قیمت این حامل انرژی را افزایش داد، این در حالی است که در سال ۸۹ ابتدا دولت حساب یارانه‌ای مردم را شارژ کرده و سپس قیمت بنزین را افزایش داد.
در شرایط کنونی اولویت نظام اقتصادی کشور اصلاح نظام بانکی استاین کارشناس اقتصادی معتقد است: اگر برنامه‌ریزی مناسبی انجام شود این طرح نتایج خوبی به دنبال خواهد داشت و بهتر بود از همان سال ۸۹ هدفمندی یارانه‌ها ادامه می‌یافت، به نظر می‌رسد شرایط کنونی اقتصاد ایران برای هدفمند کردن یارانه‌ها مناسب نباشد.
مهرپور خاطرنشان می‌کند: نمی‌توان به دلیل موفقیت این طرح در گذشته مجدداً بدون در نظر گرفتن شرایط فعلی آن را اجرایی کرد. در شرایط کنونی اولویت نظام اقتصادی کشور اصلاح نظام بانکی به ویژه اصلاح تخصیص بهینه منابع ریالی و ارزی است که از هدفمندی یارانه‌ها اهمیت بیشتری دارد.
گزارش از: فرشته بابایی؛ خبرنگار اقتصادی ایمنا
کد خبر 532134منبع: ایمنا
کلیدواژه: بنزين افزایش قیمت بنزین سهمیه بندی بنزین گرانی بنزین افزایش نرخ بنزین اعتراضات بنزینی پمپ بنزين سهمیه بنزین یارانه بنزین بنزین دو نرخی بنزین یورو4 پمپ بنزین های کوچک اختلال در پمپ بنزین اختلال در پمپ بنزین ها سهمیه بنزین سفر حمله سایبری به پمپ بنزین ها اصلاح قیمت بنزین توزیع بنزین زمان سهمیه بندی بنزین پمپ بنزین خودرو گرانی گراني و ارزاني گرانی کالا گرانی خودرو نرخ تورم تورم تورم سالانه تورم تولیدکننده تاثیر افزایش نرخ ارز بر تورم رکود تورمی حامل هاي انرژي حامل های انرژی افزایش قیمت حامل های انرژی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق کارشناس اقتصادی قیمت حامل های انرژی هدفمندی یارانه ها حامل های انرژی ارز ۴۲۰۰ تومانی دنبال خواهد شرایط اقتصادی اقتصادی کشور اقتصاد ایران قیمت حامل ها برنامه ریزی افزایش قیمت هزار تومان قیمت بنزین سال ۸۹ قیمت ها آن زمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۴۲۱۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طرح تعرفه‌گذاری پلکانی گاز خانگی باید اجرایی شود/ تخصیص بی‌حساب و کتاب یارانه انرژی را متوقف کنید
ناصر سودانی گفت: یکی از راه‌های بهینه کردن مصرف گاز در بین مردم این است که طرح تعرفه گذاری پلکانی گاز خانگی اجرایی شود. به این صورت که از افرادی که مصرف بالایی از گاز دارند هزینه بیشتری اخذ شود تا جلوی تخصیص بی‌حساب و کتاب یارانه انرژی به این افراد گرفته شود.
ناصر سودانی، کارشناس انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو درخصوص میزان تاثیرگذاری طرح تعرفه‌گذاری پلکانی گاز خانگی برای کنترل مصرف گاز بخش خانگی گفت: شدت مصرف گاز در کشور ما خیلی بالاست. کشور‌هایی مثل چین و هند که جمعیت بیشتری نسبت به ما دارند، سطح مصرف انرژی در آنها بسیار پایین‌تر است. ما در فرهنگ سازی کوتاه آمده‌ایم و باید این مسئله را جدی بگیریم و شیوه‌هایی را اجرایی کنیم تا مردم در مصرف خود جدی‌تر عمل کنند.
این کارشناس انرژی افزود: یکی از راه‌های بهینه کردن مصرف گاز در بین مردم این است که طرح تعرفه گذاری پلکانی گاز خانگی اجرایی شود. به این صورت که از افرادی که مصرف بالایی از گاز دارند هزینه بیشتری اخذ شود تا به این ترتیب جلوی تخصیص بی‌حساب و کتاب یارانه انرژی به این افراد گرفته شود.
سودانی در ادامه بیان کرد: در کشور ما گاز به قیمت بسیار نازلی به مردم تخصیص پیدا می‌کند، زیرا شامل یارانه پنهان انرژی می‌شود، ولی وقتی سطح مصرف گاز دسته بندی شود و افراد بر اساس میزان مصرف خود قبض گاز بپردازند، قطعا متوجه ارزش آن خواهند شد.
وی ادامه داد: در این شیوه هر چه سطح مصرف گاز خانوار‌ها بالاتر برود به همان میزان دریافت یارانه انرژی آنها کمتر می‌شود.
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند