به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

چالش‌های پیش رو طالبان؛ رویکرد بازیگران منطقه‌ای و جهانی

تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۴۲۹۵۸

مشکلات طالبان تنها به بحث شناسایی و به رسمیت شناخته شدن حکومتشان، مشکلات اقتصادی و شکل گیری مقاومت قومی و نظامی در داخل افغانستان محدود نیست.

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو؛ صادق محمدی در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری دانشجو قرار داد در خصوص ریکرد منطقه ای و جهانی در قبال طالبان نوشت:پس از تسخیر غیر منتظره و ناگهانی کابل توسط طالبان در اواخر مرداد ماه ۱۴۰۰، عملا نظام جمهوریت ساقط شد و امارت اسلامی جایگزین آن گردید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رهبران طالبان با نظرداشت مخالفت‌های احتمالی سایر بازیگران داخلی و خارجی با بازگشت و احیا ساختار امارت اسلامی، دست به اعلام حکومت سرپرست زدند تا از مخالفت‌های احتمالی بکاهند.

پس از فرار اشرف غنی، رئیس جمهور و اکثر مقامات و رهبران قومی و شخصیت‌های سیاسی افغانستان به خارج از کشور، مقاومت‌های پراکنده‌ای در برابر طالبان بویژه در استان پنجشیر به رهبری احمد مسعود شکل گرفت که ظرف دو ماه گذشته به نتیجه مطلوب و مورد نظرشان نرسیده است.

این تحلیل وجود دارد که علیرغم ناکامی اخیر جریان مقاومت در جهت تشکیل جبهه فراگیر ضد طالب، در صورت تداوم انحصارگرایی طالبان در عرصه حکومتداری و بازی ندادن معنادار سایر جریانات سیاسی و قومی در قدرت، احتمال شکل گیری هسته‌های مقاومت در برابر طالبان در آینده وجود دارد.

در مقطع فعلی، چالش اصلی طالبان برای تثبیت حکومتش در افغانستان، برقراری تعامل و همکاری با بازیگران منطقه‌ای و جهانی و تلاش برای شناسایی و به رسمیت شناخته شدن حکومتشان توسط جامعه بین المللی است. همسایگان افغانستان از جمله پاکستان، چین، ازبکستان، ترکمنستان به همراه روسیه و قطر تعاملات و ارتباطاتشان را با رهبران طالبان و حکومت این گروه افزایش داده اند و به نظر می‌رسد که فارغ از بحث شناسایی، این بازیگران واقعیت فعلی حاکم شدن طالبان بر افغانستان را پذیرفته اند و تلاش دارند در موضوعات مختلف همچون مبارزه قاطع با گروه‌های تروریستی منطقه‌ای و بین المللی، ممنوعیت کشت مواد مخدر، سهیم شدن در معادن و ذخایر زیر زمینی، اتصالات منطقه‌ای در حوزه انرژی و راه آهن و ...، تضمین‌های لازم را از رهبران طالبان اخذ کنند.

در این بین، نحوه تعامل کشور‌های غربی به ویژه ایالات متحده با حکومت طالبان قدری متفاوت است و متحمل است که در کوتاه مدت کشمکش غربی‌ها با طالبان همچنان ادامه داشته باشد. خبر اخیر واگذاری دفتر به جبهه مقاومت در ایالات متحده (هنوز صحت و سقم آن تایید نشده است) و تحرکات فرانسه و تاجیکستان برای حمایت از جبهه مقاومت به رهبری احمد مسعود، رهبران طالبان را نگران کرده است. اما با وجود این اتفاقات، کشور‌های غربی و طالبان به خوبی آگاهند که برای رسیدگی به برخی موضوعات همچون مبارزه با تروریسم و دسترسی به منابع مالی به یکدیگر احتیاج دارند و فعلا ظاهرا بنا ندارند دست به تقابل جدی بزنند و تماس‌های دیپلماتیک و برگزاری نشست‌های مشترک را ادامه خواهند داد.

در شرایط کنونی، چالش اصلی طالبان مشکلات اقتصادی و رسیدگی به مطالبات انباشته شده مردم و پرداخت حقوق کارمندان دولت است. مسدود شدن دارایی‌های افغانستان در کشور‌های غربی از جمله ایالات متحده و کاهش کمک‌های مالی و غذایی نهاد‌های بشردوستانه و موسسات پولی و بانکی به افغانستان، مزید بر علت شده و طالبان را با مشکل و چالش جدی روبرو کرده است و بیم آن می‌رود با تداوم این وضعیت، مردم این کشور زمستان سختی را پیش رو داشته باشند و این موضوع به نارضایتی عمومی و انتقادات از حکمرانی طالبان دامن بزند.

البته مشکلات طالبان تنها به بحث شناسایی و به رسمیت شناخته شدن حکومتشان، مشکلات اقتصادی و شکل گیری مقاومت قومی و نظامی در داخل افغانستان محدود نیست. تشدید تحرکات شاخه خراسان داعش و حملات اخیر این گروه به اماکن مذهبی شیعیان و هدف قرار دادن نیرو‌های طالب در مناطق مختلف، با هدف زیر سوال بردن موثریت و توانمندی طالبان در برقراری امنیت و چگونگی تشکیل حکومت فراگیر و کثرت گرا و رعایت حقوق زنان و بازگشت آنان به محل کار و مدارس و دانشگاه و اجازه یافتن فعالیت آزادانه رسانه‌ها از جمله موضوعات حساسیت برانگیزی است که طالبان باید بدان رسیدگی کند و انتظارات و مطالبات داخلی و خارجی را مد نظر قرار دهد.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: طالبان افغانستان صادقی رهبران طالبان منطقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۴۲۹۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حکایت آمریکایی که دیگر «آمریکا» نیست

تاریخ پر است از سرگذشت ابرقدرت‌هایی که دیگر قدرتی برایشان باقی نمانده و سرزمین‌هایی که از شوکت و ثروتشان تلی از خاک به یادگار مانده است و این حکایتی است که به نظر میرسد این روز‌ها نیز در حال تکرار شدن است.

فروپاشی ابرقدرتی آمریکا سخت است؟

پیش از جنگ سرد آمریکا و شوروی به عنوان رهبران دو بلوک غرب و شرق قدرت و یا همان هژمونی جهان را در دست داشتند؛ با شروع جنگ سرد، اما یکی از این قدرت‌ها از بین رفت و جهان به عنوان جهانی تک قطبی به راه خود ادامه داد.

نشریه «فارن افرز» سال ۹۹ در زمان هیاهوی برجام نوشت  تمامی عواملی که روزی باعث قدرت جهانی آمریکا شده بودند، امروز در حال دگرگونی است و به سویی می‌رود که به هژمونی آمریکا پایان دهد. فروپاشی ابرقدرتی آمریکا سخت است، اما با تحولات جهانی استحکام گذشته خود را از دست داده است.

 سال ۲۰۲۲ هم راشا تودی گزارش داد:  سال ۲۰۲۲ رو به پایان است. این سال، سالی بود که پیامد‌های مهمی برای آینده ژئوپلیتیک جهانی داشت و در کتاب‌های تاریخ از آن یاد خواهد شد. به طور خاص، این سال نشانگر پایان سه دهه تک قطبی آمریکا بود که با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ آغاز و سبب ایجاد جهان چند قطبی جدید متشکل از قدرت‌های بزرگ رقیب متعدد  شد. ۱۲ ماه گذشته اگرچه مدت‌ها قبل در حال شکل گیری بود، اما تثبیت نهایی دوره ژئوپلیتیکی جدید را رقم زد. عملیات نظامی روسیه در اوکراین نقطه عطف تعیین کننده بود، که نمایانگر گسست نهایی از جهانی بود که با سقوط اتحاد جماهیر شوروی ایجاد شد. کاتالیزور اصلی این تغییر، خود آمریکا بود، که دیگر از  جهانی شدن که زمانی از آن حمایت می‌کرد، خوشش نمی‌آمد. کاهش هژمونی آمریکا از طریق احیای مجدد دولت‌های رقیب که به میل آمریکا اصلاحات انجام نمی‌دهند (روسیه و چین) انجام شده است.

حمید صالحی کارشناس مسائل منطقه در این زمینه معتقد است: شکی نیست که قدرت و نفوذ آمریکا در طی این چند سال اخیر رو به افول است به این معنی که هیمنه و هژمونی آمریکا در دستگاه‌ها و نهاد‌های بین المللی کمتر شده است. کاهش قدرت آمریکا در نهاد‌های بین المللی دلایل متعددی دارد که بخشی از آن قدرت گرفتن چین و همچنین روسیه است و بخش دیگر مربوط به تحولاتی است که در منطقه رخ می‌دهد و نیز اتفاقات درون ایالات متحده از جمله عواملی است که بر کاهش قدرت آمریکا تاثیر گذاشته است. براساس قرارداد بین المللی ۱۹۲۵ ژنو که استفاده، تولید و انباشت سلاح شیمیایی ممنوع است، اما آمریکایی‌ها در لائوس و... استفاده کردند، این مساله نشان می‌دهد آمریکایی‌ها هر چه به نفع‌شان باشد حمایت و ضمانت کرده و آن را دنبال می‌کنند.

صالحی خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها در دو سه موضوع دارای قدرت هستند از جمله دلار،   اما در شرایط کنونی و تحولات اخیر این قدرت آنان رو به افول است. تحولات منطقه‌ای و جهانی هم در این مساله تاثیر گذار است؛ بنابراین عوامل مختلفی دست به دست هم داده تا شاهد روند کاهش قدرت آمریکا باشیم که نتایج مثبتی در به نتیجه رسیدن معاهدات بین المللی و رأی دادگاه لاهه دارد، البته یکسری تحولات بین المللی مانند جنگ روسیه و اوکراین هم در این موضوع موثر هستند.

مقاومتی که باعث شکست آمریکا شد

اما یکی از عواملی که بسیاری معتقدند روند سقوط این هژمون سابق را تسریع کرده محور مقاومت است.

حسین کنعانی مقدم کارشناس سیاست خارجی در این باره گفته است: آمریکا در ماجرای طوفان الاقصی به طور تمام قد درکنار رژیم صهیونیستی قرار رفت و این جمله معروف بایدن که ما درحمایت از رژیم صهیونیستی ایستاده ایم عملا شراکت در جنایات نسل کشی، کودک کشی و اقدامات دد منشانه رژیم صهیوینستی در برابر ملت فلسطین و علیه صلح و امنیت جهانی شد. تصور آمریکا هم این بود که رژیم صهیونیستی در میدان با نبرد میتواند بر مردم فلسطین غلبه کند. همچنین با توج به اینکه خود رژیم صهیونیستی مولود نامشروع پیوند آمریکا و انگلیس بود خیلی تلاش داشتند تا این طفل نامشروع را حفظ کنند، اما در طوفان الاقصی اراده ملت فلسطین پیروز شد و عملا آمریکا نتوانست در میدان و صحنه بین المللی و حتی در موضوع رسانه‌ای اقدامی را در جهت بقای صهیونیست‌ها انجام دهد تا حدی که خودش هم اکنون در گیر یک جبش اجتماعی و دانشجویی است که در حال جهانی شدن است.

مقاومت معادلات قدرت را در دنیا برهم زده است

وی ادامه داد:  باتوجه به گذشته جنبش دانشجویی در آمریکا در سال ۱۹۶۰ که در مقابله با بحث مداخلات آمریکا در ویتنام بود و باعث شد که آمریکا عقب نشینی کند و تسلیم اراده دانشجویان شود میتوان الان هم گفت که آمریکا در درون خود هم دچار شکست شده است. زیرا الان به جای اینکه یک آمریکایی بگوید که من در کنار اسرائیل ایستاده ام شاهد این است که حتی مردم و نخبگان خود را هم از دست داده است؛ بنابراین شکست خورده قطعی میدان و دیپلماسی رژیم صهیونیستی است با توجه به اینکه الان هم در صحنه بین المللی شاهد قطعنامه ۲۷۲۸ برعلیه رژیم صهیونیستی بودیم تا حدی که خود آمریکا هم رای ممتنع داد و نتوانست این قطعنامه را وتو کند. در حال حاضر هم بسیاری از کشور‌ها در پی این هستند که روابط سیاسی و دیپلماتیک و اقتصادی خود را با صهیونیست‌ها قطع کنند و در هیچ یک از حنه‌هایی که برایشان متصور بود پیروز نشدند و محور مقاومت از همیشه پیروزتر است و در معادلات بین المللی و منطقه‌ای هم بعد از عملیات وعده صادق حرف اول را در مناسبات میزند.

این کارشناس معتقد است: همه میدانند که مقاومت معادلات قدرت را در دنیا برهم زده است و الان میتوان گفت که یکی از محور‌های شکل گرفته در جهان چند قطبی محور مقاومت و از جمله جمهوری اسلامی است که این محور را حمایت میکند. ایران در بریکس و شانگهای و در معاملات منطقه‌ای در مناسبات قفقاز و سایر کشور‌ها اثر موثری داشته است چه از نظر سیاسی چه امنیتی و چه اقتادی بنابراین قطب سوم جهان در حال شکل گیری با بازیگران مطرح است.

 

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی سیاست خارجی