خانواده ایرانی|نکته‌های اسلامی در زمینه تشویق کودک و نوجوان به کتابخوانی/ چگونه مراقب غذای روحی فرزندمان باشیم؟
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۶۸۹۷۸۸
طبق آموزه‌های سبک زندگی اسلامی، برای ایجاد زمینه تلاش‌های علمی و پژوهشگری لازم است انس گرفتن با کتاب و کتابخوانی از دوران کودکی در انسان ایجاد شود. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماجرای داستان «تصمیم کبری» را به خاطر دارید؟ آنجایی که مادر کبری به او گفت: «کبری جان! برو کتاب داستانت را بیاور و برایم بخوان.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مادر که در آشپزخانه می‌خواهد غذایی بپزد، دست‌هایش را تمیز می‌شوید و در حین غذا پختن از دست زدن به هر چیزی که احتمال آلودگی بدهد پرهیز می‌کند تا مبادا غذایی به فرزندانش بدهد که آنها را بیمار کند. غذا هم که آماده می‌شود، اولین توصیه پدر این است که بچه‌ها دست‌هایشان را تمیز بشویند و با دست‌های پاکیزه غذا بخورند. همه این نکات به این علت رعایت می‌شود که بچه‌ها از لحاظ جسمی بیمار نشوند. اما چقدر به سلامت روحی و فکری فرزندانمان اهمیت قائلیم؟ تا چه اندازه نسبت به تغذیه فکری کودکمان از طریق خواندن کتاب توجه داریم؟ چند بار در طول ماه یا سال برای فرزند نوجوان خود کتاب می‌خریم و چقدر در انتخاب «کتاب خوب» دقت داریم تا سلامت روحی و فکری فرزندمان مورد تهدید قرار نگیرد؟ یادمان باشد سال‌های اولیه عمر فرزندمان که زیر بال و پر خودمان است بهترین سال‌هایی است که می‌تواند باسواد شود و کتاب‌خوان باشد. هر قدر هم که صفحه ذهنش سفیدتر باشد حرف‌ها بیشتر و بهتر روی آن می‌نشیند.
خبرگزاری تسنیم ضمن گفت‌وگو با دکتر طاهره همیز، نویسنده و کارشناس اسلامی و با مرور آموزه‌های اهل بیت علیهم السلام، به زمینه‌های تشویق کودک و نوجوان به کتابخوانی پرداخته است.
توصیه امام حسن(ع) درباره مأنوس شدن کودکان با کتاب
طاهره همیز، کارشناس مسائل اسلامی، درباره اهمیت تشویق فرزندان به کتابخوانی به روایتی از امام حسن علیه السلام اشاره می‌کند، مبنی بر اینکه: در کتاب بحار نوشته شده یک روز امام حسن مجتبی علیه السلام فرزندان خود و فرزندان برادر خود را دعوت کرده و به آنان فرمودند: «همه شما کودکان اجتماع امروزید و امید می‌رود که بزرگان اجتماع فردا باشید. پس دانش بیاموزید و در کسب علم کوشش کنید و هر کدام که حافظه قوی ندارید و نمی‌توانید در مجلس درس مطالب استاد را ضبط کنید آنها را بنویسید و نوشته‌ها را در منزل نگهداری کنید تا در موقع لزوم مراجعه کنید.»
این حدیث شریف به خوبی اهمیت مطالعه و لزوم تشویق کردن کودک و نوجوان به سمت کتاب خواندن را نشان می‌دهد. چراکه بر اساس این سخن امام حسن مجتبی علیه السلام هر کودکی که در خانواده‌ای به دنیا می‌آید و رشد می‌کند، امیدی برای اعضای خانواده و بزرگترها است که آینده درخشانی داشته باشد و به شخصیت بزرگی در علم و هنر و دین تبدیل شود.
به همین علت است که باید انس گرفتن با کتاب و کتابخوانی از همان دوران کودکی در انسان ایجاد شود تا زمینه تلاش‌های علمی و پژوهشگری دینی در او تقویت شود.
این کارشناس دینی با این توضیحات تصریح می‌کند: فرض کنید خانواده نسبت به تربیت علمی کودکش و انس دادن او با کتاب و کتابخوانی کوتاهی کند. آیا چنین خانواده‌ای می‌تواند انتظار داشته باشد که فرزندش در دوران تحصیل در مدرسه و دانشگاه با کتاب مأنوس شود و به مدارج بالای علمی و دینی برسد؟ مشخص است که پاسخ چنین پرسشی منفی است. البته ممکن است خانواده در مورد مطالعه فرزندش کوتاهی کند و فرزند در آینده با کتاب انس بگیرد، اما این اتفاق به ندرت و بر اساس علاقه‌های ذاتی او می‌افتد و نمی‌توان آن را به حساب انجام وظیفه پدر و مادر و سایر بزرگترهای خانواده درباره کودک گذاشت.
خانواده ایرانی|چگونه به فرزند خود در انتخاب مرجع تقلید کمک کنیم؟خانواده ایرانی|دستورات قرآن و حدیث درباره رفت‌وآمد با خانواده همسر/ آیا می‌توانیم با خانواده همسرمان قطع ارتباط کنیم؟خانواده ایرانی|دستورات اسلامی برای دوست‌یابی دوران نوجوانی/ والدین چگونه بر دوست‌یابی فرزند خود نظارت کنند؟
چه کتابی بخواند؟
یکی از پرسش‌های اساسی و مهم خانواده درباره کتاب خواندن کودک و نحوه انتخاب کتاب مفید برای فرزندشان این است که چه کتابی و با چه مفهومی می‌تواند برای او مناسب باشد؟ آیا الزاماً همه کتاب‌هایی که در گروه سنی الف و ب نوشته شده را می‌توان برای کودک خواند یا به نوجوان توصیه کرد و یا لازم است در میان این همه کتاب، نمونه‌های خاصی انتخاب شود؟
همیز پاسخ این پرسش را هم از میان روایت‌های اسلامی پیدا می‌کند: در کتاب شرح ابن ابی‌الحدید نوشته شده که حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام فرموده‌اند که: «بهترین مطالبی که شایسته است نوجوانان یاد بگیرند چیز‌هایی است که در بزرگسالی مورد نیاز باشد و بتوانند در زندگی اجتماعی از آموخته‌های دوران نوجوانی خود استفاده کنند.»
این کارشناس اسلامی با استناد به حدیث دیگری در کتاب غرر الحکم پاسخ این پرسش خانواده‌ها را این‌گونه عنوان می‌کند که امام علی علیه السلام فرموده‌اند: «علم و دانش بیش از مقداری است که قابل احاطه باشد و یک فرد نمی‌تواند بر همه آنها واقف شود. پس از هر علمی بهتر و شایسته‌ترش را فراگیرید.»
این حدیث شریف اشاره‌ای به تنوع و تعدد منابع و کتاب‌های ویژه سنی کودک و نوجوان هم دارد. می‌دانیم تنوع کتاب‌ها برای این گروه سنی بسیار زیاد است، پس بهتر است پدر و مادر برای انتخاب کتاب برای فرزندان این توصیه حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام را به یاد داشته باشند و کتابی را برای مطالعه کردن و یا خواندن برای فرزندان خود برگزینند که احتمال می‌دهند در زندگی حال و آینده او تاثیر بیشتری خواهد داشت.
نکته دیگری که از این احادیث می‌توان نتیجه گرفت این است که پدر و مادر در برنامه‌ریزی تربیت علمی و دینی فرزند خود دقت کافی را داشته باشند و برای آموزش او از کتاب‌هایی بهره ببرند که بیشترین فایده را برای او داشته باشد، تا در ضمن بهره بردن حداکثری از اوقات کودک و نوجوان، در علم‌آموزی او بیشترین نتیجه ممکن حاصل شود.
مراقب غذای روح فرزندتان باشید
اکثریت پدر و مادرها در مورد تغذیه فرزندان خود اهمیت و ارزش زیادی قائل هستند. آنها مدام دقت دارند که فرزندشان چه غذایی می‌خورد و سعی می‌کنند حتی الامکان او غذای آلوده نخورد تا دچار بیماری نشود.
طاهره همیز در این باره تأکید می‌کند: نکته قابل توجه این است که کتاب هم به عنوان غذای روح و عقل فرزند، آن‌قدر اهمیت دارد که لازم است پدر و مادرها در این مورد توجه بیشتری نسبت به غذای جسمی فرزندشان داشته باشند. چون غذاهای جسمی حتی اگر آلوده باشد در نهایت چند روز یا چند هفته فرزند آنها را دچار بیماری می‌کند و آزارش می‌دهد، این در حالی است که خواندن کتاب نامناسب و آلوده آثار بسیار بدتری و طولانی‌تری برای کودک و نوجوان به همراه دارد و می‌تواند مسیر زندگی او را به کلی تغییر داده و او را در معرض انواع آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی قرار دهد.
مصداق این نکته، کلامی از امام علی علیه السلام است که فرموده‌اند: «چرا مردم موقع غذا خوردن در شب چراغ روشن می‌کنند تا با چشم خود ببینند چه طعامی می‌خورند ولی در تغذیه روانی خود همت ندارند که چراغ عقل را با شعله علم و دانش روشن کنند تا از غذای آلوده در امان بمانند و دچار عوارض نادانی و گناه در عقاید و اعمال خود نشوند.»
این روایت شریف نیز تأیید دیگری بر لزوم اهمیت دادن والدین به مطالب و محتوای کتاب‌هایی است که فرزندانشان مطالعه می‌کنند. چراکه کتاب بد می‌تواند تهدیدی جدی برای زندگی و سرنوشت کودک و نوجوان به حساب بیاید.
شانه خالی نکنید
مسئولیت پد ر و مادر برای مأنوس کردن کودک و نوجوان با کتاب و کتابخوانی فقط در این حد و اندازه نیست که کتابی را برای او تهیه کنند، او را راهی اتاقش کنند و در را بندند تا بنشیند و کتاب را بخواند و بفهمد.
هیچ بعید نیست که نوجوان در حین خواندن یک کتاب جدید با مطالبی که تا به حال از آن خبری نداشته یا سؤال‌هایی مواجه شود و بخواهد جواب آن را پیدا کند. به این ترتیب مسئولیت دیگر والدین در مورد کتابخوانی فرزندان در اینجا رخ نشان می‌دهد؛ آنها وظیفه دارند در حد دانش و مهارت خودشان پاسخ سؤال‌های فرزندشان را در حین کتاب خواندن بدهند و از زیر بار این مسئولیت هم شانه خالی نکنند.
دکتر همیز در این زمینه به روایتی از امام رضا علیه السلام اشاره می‌کند: امام علی بن موسی‌الرضا علیه السلام فرموده‌اند: « علم گنجینه‌های کمال است و کلیدهای آن گنجینه‌ها، پرسش کردن است.» حالا اگر می‌خواهید فرزند دلبندتان فاتح گنجینه‌های کمال باشد، از کمک و راهنمایی او و پاسخ دادن به سؤال‌هایش دریغ نداشته باشید. اگر هم خودتان پاسخی برای سؤال او ندارید می‌توانید از اهل علم، کتاب‌ها یا منابع اینترنتی کمک بگیرید. چون به هر حال حتماً پدر و مادر بیشتر از فرزند نوجوانشان علم و تجربه دارند و افراد دانایی را می‌شناسند.
این کارشناس اسلامی تصریح می‌کند: یک نکته دیگر در این باره باید به پدر و مادر یادآوری شود آن، این است که اگر پاسخ سؤال فرزندتان درباره مطلب کتابی را نمی‌دانید با دادن جواب‌های بی اساس او را قانع نکنید. از طرف دیگر از اینکه سؤالتان را از شخص دانایی بپرسید هم ابایی نداشته باشید. چون در کتاب نهج البلاغه نوشته که امام علی علیه السلام فرموده‌اند: «هیچ‌کس حیا نکند از اینکه اگر چیزی را نمی‌داند یاد بگیرد.»
اگر پدر و مادر از یاد گرفتن حیا داشته باشند مسلم بدانند که فرزندشان حتی اگر کودک و نوجوان باشد، این موضوع را درک کرده و متوجه حیای پدر و مادرش در یادگیری می‌شود و بر اساس قاعده الگو گرفتن از بزرگترها، او هم در این مورد دچار حیای بی‌مورد می‌شود و سؤال‌هایش بی‌جواب می‌ماند. چون اگر در حین خواندن کتابی با سؤالی مواجه شد، به اصطلاح رویش نمی‌شود که آن را از دیگران بپرسد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: حدیث اهل بیت علیهم السلام کتاب خانواده سبک زندگی ایرانی اسلامی حدیث اهل بیت علیهم السلام کتاب خانواده سبک زندگی ایرانی اسلامی علیه السلام فرموده اند امام علی علیه السلام کتاب و کتاب خوانی کودک و نوجوان خانواده ایرانی کتاب خواندن داشته باشند برای فرزند پدر و مادر کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۶۸۹۷۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پینوکیویی که کارآفرین است
داود زارع در آستانه برگزاری جلسه نمایشنامه‌خوانی «پینوکیو» از ویژگی‌های این نمایشنامه گفت و ابراز تاسف کرد که مسئولان ما از نقش مهم تئاتر در پرورش کودکان و نوجوانان غافل هستند.
نمایشنامه «پینوکیو» با ترجمه و کارگردانی داود زارع، روز جمعه ۷ اردیبهشت و نیز روزهای ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت ماه روخوانی می‌شود. نقش‌خوانان این نمایشنامه‌خوانی گروهی از کودکان هستند که همگی آموزش تئاتر دیده‌اند.
داود زارع که خود متن این نمایشنامه را ترجمه کرده، درباره محتوای این اثر نمایشی به ایسنا گفت: کار ما بر اساس نمایشنامه «پینوکیو» نوشته سو آرنگو اجرا می‌شود. این نمایشنامه‌نویس، متن پینوکیو را از داستان اصلی آن که نوشته کارلو کلودی است، اقتباس کرده. من نمایشنامه سو آرنگو را ترجمه کرده‌ام که به زودی هم منتشر می‌شود و البته در ترجمه آن افزوده‌هایی دارم که با توجه به ویژگی‌های جامعه امروز خودمان به متن اصلی اضافه شده است.
این کارگردان با ابراز تاسف از اینکه در جامعه با معضل دروغگویی و ریاکاری رو به رو هستیم، ادامه داد: این مساله، جامعه امروز ما را تحت تاثیر قرار داده است. به همین دلیل بر موضوع راستگویی و حقیقت‌گویی تاکید کرده‌ایم، حتی اگر گاهی به زیان ما باشد. احترام به بزرگتر، موضوع دیگری است که به آن توجه داریم. در کنار اینها بر تحصیل علم و تلاش برای رسیدن به خواسته‌ها نیز تمرکز داریم چراکه در جامعه امروز، اغلب پدر و مادرها هستند که خواسته‌های کودکان را به سرعت برآورده می‌کنند ولی ما در این نمایش به آنان می‌گوییم که برای تحقق خواسته‌هایشان، خود، باید زحمت بکشند و از راحت‌طلبی دست بردارند.
زارع با اشاره به اینکه امروزه بسیاری از کودکان بخش زیادی از وقت خود را در فضای مجازی سپری می‌کنند، افزود: بسیار علاقه‌مندم که بچه‌ها را به عالم دوستی برگردانم. به هر حال، این مفاهیم را برای کودکان برجسته کردم. در نهایت، پینوکیوی ما به جایی می‌رسد که کارگاه نجاری پدر ژپتو را حفظ و آن را به یک کارگاه بزرگ عروسک‌سازی تبدیل می‌کند. یعنی به یک کارآفرین تبدیل می‌شود و این نکته مهمی است چون بسیاری از جوانان امروزی، دوست دارند بعد از پایان تحصیل خود، به استخدام جایی دربیایند نه اینکه خود، شغلی ایجاد کنند.
او که در کنار اجرای تئاتر، به عنوان مدرس نیز به آموزش تئاتر برای کودکان و نوجوانان اشتغال دارد، درباره مزایای تمرین تئاتر برای هنرجویان کودک و نوجوان توضیح داد: یکی از کارهای من ساخت نمایش با کودکان و برای کودکان است. بچه‌هایی که در این جلسه نمایشنامه‌خوانی حضور دارند، همه هنرجویان تئاتر هستند و هیچ یک آماتور نیستند. معتقدم حضور بازیگران کودک سبب می‌شود درک مفاهیم نمایش برای تماشاگران کودک، آسان‌تر و پذیرفتنی‌تر باشد و نمایش، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل از سال ۹۶ ترجیح می‌دهم در کارهای کودک و نوجوان، از بازیگران همین گروه‌های سنی بهره بگیرم.
این مربی تئاتر با تاکید بر نقش مهم این هنر بر پرورش کودکان و نوجوانان اضافه کرد: قرار نیست همه بچه‌هایی که آموزش تئاتر می‌بینند، هنرمند شوند اما مهم این است که در هر شغلی، موفق‌تر و خلاق‌تر خواهند بود. ضمن اینکه فکرشان عمیق‌تر می‌شود و قدرت بیشتری برای حل مسائل پیدا می‌کنند.
زارع، یکی دیگر از مشکلات جامعه ما را ضعف در کارهای گروهی دانست و افزود: ما در کارهای انفرادی موفق‌تریم ولی در کارهای گروهی، معمولا دچار ضعف هستیم اما تئاتر، به جبران این ضعف هم کمک می‌کند. از سوی دیگر ما آموزش ندیده‌ایم به عقاید دیگران احترام بگذاریم اما تئاتر کمک می‌کند که نه تنها به عقاید دیگران و حتی عقاید مخالف خود احترام بگذاریم، بلکه به آنها فکر کنیم که شاید درست‌تر از عقیده ما باشند. بنابراین کودکان و نوجوانانی که از چنین توانمندی‌هایی برخوردار می‌شوند، بهتر می‌توانند با هم‌نسلان خود ارتباط برقرار کنند.
او خاطرنشان کرد: تئاتر می‌تواند عمیقا در پرورش نسل بعدی نقش بسیار مهمی ایفا کند ولی متاسفانه این موضوع مهم، در چشم مسئولان ما مغفول مانده است.
زارع با ابراز خوشنودی از استقبال مخاطبان از جلسات نمایشنامه‌خوانی «پینوکیو» افزود: پیش فروش بلیت‌های کار، نشان‌گر استقبال تماشاگران است و به احتمال قوی چند جلسه دیگر هم تمدید خواهیم کرد. ضمن اینکه صحبت‌هایی برای اجرای صحنه‌ای همین نمایشنامه در جریان است.
بازیگران این اجرا (به ترتیب حروف الفبا) عبارتند از: نیلوفر افشاریان‌زاده، محمدصالح بیات، پریماه حسین‌پور، آویتا حیدری، بنیتا حیدری، ملیسا رجایی، محدثه رستمی‌فر، نفس رستمی‌فر، ثنا رنگ‌ساز، آناهیتا زحمتکش، آیلین غریبی، کیان فراهانی، محمدطاها موسوی، نیلیاسادات میری زرندی.
دیگر اعضای گروه اجرایی این نمایشنامه‌خوانی به شرح زیر هستند:
مشاور کارگردان: نرگس اصغری، طراح صحنه: داود زارع، زهرا امینی، طراح لباس: شیما محترمی، طراح گریم: لیلا پریشان، حسین تبریزی، طراح پوستر: امیرحسین شقاقی، انتخاب موسیقی: داود زارع، دستیار کارگردان: زهرا بخشنده، منشی صحنه: حدیثه میرزایی، مدیر صحنه: سوگند زارع لواسانی، رومینا ابراهیم‌زاده، ریحانه زارع، عکاس: اختر تاجیک، مهفام شیخ جعفری، روابط عمومی: گروه (تئاتر کودک ببین) ریحانه مطهری، روژین ستاری، روشنک کریمی، مجری طرح : آموزشگاه بازیگری و موسسه هنرهای نمایشی توانش.
این جلسه نمایشنامه‌خوانی ساعت ۱۶ روزهای ۷، ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت ماه در تالار هنر به نشانی: خیابان مفتح جنوبی، خیابارن ورزنده، جنب دانشکده سینما تئاتر برگزار می‌شود.
انتهای پیام
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند