به نقل از «ایرنا»

ویژگی‌های علامه طباطبایی از نگاه آیت‌الله جوادی آملی

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۱۸۳۰۷

به گزارش روز پنجشنبه مرکز خبر حوزه، وی در دوازدهمین گردهمایی اساتید علوم عقلی، در مجمع عالی حکمت اسلامی قم با تقدیر از برگزارکنندگان کنگره علامه طباطبایی گفت: فلسفه به دو قسم نظری و عملی تقسیم‌شده است و این تقسیم مرتبط به علم است نه عامل. هر دوی این حوزه مرتبط به عقل نظری است.

وی افزود: فهمیدن و اندیشه ورزی، کار عقل نظری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حکمت و فلسفه را به فلسفه عملی و نظری تقسیم کرده است. فلسفه عملی نهاد خانواده و حکومت و جامعه و افراد را شامل می‌شود. هیچ‌کسی در زمین و زمان نیست که فلسفه عملی به او مرتبط نباشد. این فلسفه با مردم و کشور و سیاست و تامین سعادت و غیره کار دارد.

این مرجع تقلید بیان کرد: ولی فلسفه نظری به‌ویژه فلسفه الهی هیچ کاری با مردم و سیاست ندارد. آن کاری که فلسفه الهی به عهده دارد و رسالت اصلی فلسفه است به‌واسطه رئیس علوم بودن، تربیت علوم است و کاری با مردم ندارد. این فلسفه به دنبال الهی کردن علوم است.

آیت‌الله جوادی آملی گفت: فلسفه رئیس علوم است، ولی رئیس جامعه نیست. حکمت عملی با همگان کار دارد، ولی رشته‌های مختلف علوم لجام‌گسیخته‌اند و رهبر می‌خواهند. در فلسفه الهی ثابت می‌شود که کل نظام سپهری مخلوق ذات اقدس الهی است و ثابت می‌کند که پیوند نظام سپهری با مبدا فاعلی گسستنی نیست.

وی تصریح کرد: این مساله نظیر حرف و تکلم است. فلسفه الهی می‌گوید که تمام آسمان و زمینیان تکلم الهی هستند نه کلام است. تکلم برعکس کلام ضبط کردنی نیست و بلکه لحظه‌ای است. فلسفه الهی یعنی اینکه هر موجود یک نظام فاعلی، غایی و داخلی به نام گوهر و هستی دارد. اگر یک‌لحظه‌ای ذات اقدس الهی عنایتش را از گوشه‌ای از زمین و زمان بردارد، آن عنصر نابود می‌شود. علم شرقی و غربی و ارضی و سماوی و غیره زمانی علم است که این مثلث را به همین مثلث دریابد و آن را مثله نکند.

وی گفت: آنچه از غرب به شرق آمده آن است که مثلث الهی را مثله کرده‌اند. یعنی که آفرید و هدف آفریدن را گرفتند و لاشه زمین و آسمان را به دانشمندان دادند و گفتند که میکروب‌شناس و آسمان شناس باشید. مثله شده، یک موجود سردخانه‌ای است و هیچ‌کسی عالم نمی‌شود که نتیجه آن یا جنگ جهانی است یا جنگ‌های نیابتی است. کار فلسفه آن است که این مثلث را مثله نکند.

این مرجع تقلید ادامه داد: فلسفه الهی ابتدا مرده را زنده می‌کند، زنده را حرکت می‌دهد و با هدف و مبدا آشنا می‌کند و سپس به برکت این فلسفه الهی سایر علوم سامان می‌پذیرند. کار اصلی فلسفه الهی احیای علوم است. وقتی این فلسفه ارائه شد همه مسائل ازجمله همه شئون فردی و اجتماعی و سیاسی و فرهنگی در پرتو این فلسفه الهی سامان می‌گیرد.

آیت‌الله جوادی آملی افزود: در شهریور ۳۴ نزد استادم رفتم و گفتم که از تهران می‌خواهم به قم بروم و ایشان گفت که وقتی رفتید به قم سه درس معقول، منقول و اصول بخوانید و گذشته از حضرت کریمه، مراجع و بزرگانی در قم دفن هستند و کنار قبورشان برکات الهی فراوان است. همچنین گفت که شاگردان ارسطو هرگاه مشکل علمی داشتند کنار قبر ارسطو می‌رفتند و مشکلات آن‌ها حل می‌شد. قبول آن سخت بود زیرا چنین مطلبی نشنیدیم.

وی با ذکر این مطلب که غالب ادعیه امام سجاد(ع) درس است، گفت: اگر خداوند به ما حمد را یاد نداده بود از هویت انسان خارج می‌شدیم که نشان می‌دهد که هویت انسان ناطق حامد است. این مطلب را از امام سجاد(ع) می‌آموزیم.

وی گفت: در دعای هفدهم، امام به خداوند از شر آثار شیطان به خداوند پناه می‌برد و بیان می‌کنند که ما را از شر شیطان حفظ کن و این دعا را توسعه بده. کسانی که دشمن شیطان شدند بنده تو هستند. علوم ربانیه که امام سجاد(ع) مطرح کرده است ازاین‌جهت است که شیطان مخالف فراگیری علوم ربانیه است.

این مرجع تقلید افزود: چگونه شد که در غرب کلیسا به فرهنگ‌سرا مبدل شد؟ رسالت اساتید این است که نظرات فلسفی را بررسی و تلاش کنند که غرب هم زنده شود. این خون‌های پاک شهدا رسالت و اثر دارد که چنین تحولی ایجاد کند.

آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: شهدا می‌گویند که این همفکران ما که راهی راه ما هستند کجایند؟ راهیان شهدا در جبهه جنگ نرم هم حضور دارند. فلسفه الهی باید علوم را تربیت کند و علوم سردخانه‌ای مرده و بی‌روح را به شکل مثلث کامل دربیاورد تا این علم پرواز کند. غرب و شرق می‌گویند که زمین این‌گونه است و این‌گونه خواهد شد، ولی به اینکه این زمین را چه کسی خلق کرد کاری ندارند.

وی همچنین در خصوص ویژگی‌های بارز شخصیتی مرحوم علامه طباطبایی اظهار کرد: بارها یکی از مراجعی که هم‌عصر علامه طباطبایی بود به بنده می‌گفت که هیچ استادی به حد مرحوم طباطبایی نبود و ایشان انسان کامل بود.

وی افزود: حکیم سبزواری گوشه‌ای از این حرف را به فلسفه آورده است و به‌جای مسائل سینوی، افسار اربعه را مطرح کرد. میزان علوم حصولی و معیار علم درونی است. علامه طباطبایی بخش وسیعی از علوم اش، معیار بود. ایشان در هیچ حادثه غمناکی، گله‌ای از هیچ‌کسی نداشت. ایشان به آسانی این راه را تحمل می‌کرد. ایشان با مشقت مواظب زبانش نبود بلکه چون معیار داشت همیشه زبانش را نگه می‌داشت.

آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: امیدواریم به برکت نظام اسلامی و خون شهدا هم مشکل داخلی تربیتی و اخلاقی برطرف شود و لغزش‌هایی که دیده می‌شود برطرف شود و ره‌آوردی هم از این همایش به غرب داده شود و مباحث آن‌ها شنیده و نقد و بررسی گردد.

علامه سید محمدحسین قاضی طباطبایی تبریزی، نویسنده تفسیر المیزان، فقیه، فیلسوف، عارف، حکیم و از بزرگ‌ترین مفسران قرآن کریم بود که در ۲۴ آبان ماه ۱۳۶۰ دارفانی را وداع گفت و پیکر مطهرش در حرم حضرت فاطمه معصومه(س) به خاک سپرده شد./

برچسب‌ها حوزه علميه قم آیت الله العظمی جوادی آملی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: حوزه علميه قم آیت الله العظمی جوادی آملی حوزه علميه قم آیت الله العظمی جوادی آملی آیت الله جوادی آملی علامه طباطبایی فلسفه الهی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۱۸۳۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیت‌الله جاودان: با مراقبه و محاسبه اعمال به رحمت الهی می‌رسیم

آیت‌الله «محمدعلی جاودان» استاد اخلاق حوزه علمیه تهران شامگاه پنجشنبه، ششم اردیبهشت‌ماه در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که در مسجد امام خمینی(ره) بازار تهران برگزار شد، گفت: ماه مبارک رمضان، عید اولیای خدا بود، شاید گاهی به ضعف و زحمتِ روزه‌داری می‌افتادید، اما یک جریان شادمانی فوق‌العاده‌ای در این ماه برای اولیای خدا اتفاق می‌افتد.

وی بیان کرد: اگر کسی صاحب همت باشد می‌تواند یک سال قبل از ورود به ماه مبارک رمضان از خودش مراقبت کند که حداقل مراقبت هم این است که در این یک سال به‌ هیچ‌وجه گناه نکند، چنین فردی می‌تواند در ماه مبارک رمضان جایزه‌اش را بگیرد و این ماه عید او شود. از ترک گناه بالاتر این است که انسان حتی فکر گناه هم نکند و به همه واجبات عمل و همه محرمات را ترک کند.

این استاد اخلاق با بیان اینکه ماه مبارک رمضان را ماه ضیافت‌الله می‌گویند، گفت: کسی که به مهمانی کسی می‌رود، مگر می‌شود صاحبخانه را نبیند، اولیای خدا و کسانی که لایق این مهمانی در این ماه مبارک هستند رحمت خدا در این ماه برای آنها اتفاق می‌افتد و مشمول رحمت الهی می‌شوند تا حدی‌ که رحمت را می‌بینند و می‌چشند.

جاودان ادامه داد: پیش‌نیاز رسیدن به رحمت الهی در ماه مبارک رمضان، مراقبتی است که طی یک سال قبل از ورود به این ماه باید داشته باشیم و کاری که خدا راضی نیست را انجام ندهیم. ما باید آرزوی دیدن رحمت الهی را داشته باشیم و برای رسیدن به آن تلاش کنیم.

وی در بخش دوم سخنان خود با اشاره به طرح نور نیروی انتظامی در بحث حجاب گفت: دولت و نیروی انتظامی یک کار بزرگ را در بحث حجاب بر عهده گرفته‌اند و به کسانی که حجاب را رعایت نمی‌کنند، محترمانه تذکر می‌دهند و به‌صورت مستند آنها را توجیه و قانع می‌کنند که به اهمیت حجاب پی ببرند. این کار نیروی انتظامی زحمت بزرگی است، چراکه با این طرح در مقابل دشمنان که با تبلیغات فراوان سعی در رواج بی‌حجابی در جامعه دارند، ایستاده است.

استاد درس اخلاق در توصیه به بانوان محجبه اظهار کرد: در این ایام و هجمه دشمن به حجاب، بانوان مذهبی هر چه می‌توانند با پوشش بهتر در ترویج حجاب کمک کنند و پوشش حجاب خود را بیشتر از گذشته رعایت کنند و پوشش بیشتری داشته باشند که وقتی دیگران آنها را می‌بینند باعث امر به‌ معروف شوند و همه مردم نیز برای ترویج حجاب دعا کنند.

جاودان با طرح این پرسش که چه‌ کار کنیم تا مشمول رحمت خدا قرار گیریم، گفت: خداوند در آیه ۴۵ سوره یس می‌فرماید: «وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّقُوا مَا بَیْنَ أَیْدِیکُمْ وَمَا خَلْفَکُمْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ؛ و هنگامی که به آنان گویند، از آنچه عذاب‌های دنیا و آخرت پیش رو و پشت سر شماست بپرهیزید تا مورد رحمت قرار گیرید به این هشدار قطعی و یقینی توجه نمی‌کنند»، خداوند توصیه فرموده که به گذشته و آینده خود نگاه کنید تا مشمول رحمت قرار گیرید.

استاد اخلاق حوزه علمیه تهران ادامه داد: منظور از اینکه به گذشته خود نگاه کنید؛ یعنی اگر فلان روز با دوست خود تند حرف زدید الان بروید، او را پیدا کنید و از او حلالیت بگیرید و بعد از آن هم تصمیم بگیرید دیگر چنین رفتار تندی نداشته باشید و کلاً حرفی که خدا راضی نیست را نزنید و مراقب تمام اعضا و جوارح خود باشید که گناه نکنید. این کار شما باعث می‌شود که خدا هم به شما رحم کند و مشمول رحمت الهی شوید.

وی افزود: کسب رحمت الهی نیاز به مقدمه دارد؛ شما کاری کنید که از رحمت خدا برخوردار شوید و اگر مشمول رحمت شدید بعد از آن دیگر هیچ غصه‌ای نمی‌خورید و نگران نیستید و حتی غصه رزق ‌و روزی و فرزند و خانه را هم نخواهید داشت. بنابراین، اگر مواظب خودتان باشید، دست و زبان و گوش و چشم و زبان خود را مراقبت کنید، مورد رحمت خدا قرار می‌گیرید و بعد از آن دیگر هیچ مشکلی در رندگی نخواهید داشت و زندگی‌تان به برکت رحمت خدا آسان خواهد شد. پس اگر از خود مراقبت و مواظبت کنید به این رحمت می‌رسید. رحمت خدا درجات و مراتبی دارد که هر چه بیشتر تلاش کنید مراتب و درجات بیشتری نصیبتان می‌شود.

این استاد اخلاق با اشاره به ثمره کسب رحمت و فضل الهی اظهار کرد: خداوند در آیه چهارم سوره جمعه می‌فرماید: «ذَٰلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ؛ برانگیختن به پیامبری و مسئولیت عظیم تعلیم‌ و تربیت، فضل خداست که آن را به هر کس بخواهد عطا می‌کند، و خدا صاحب فضل بزرگ است.» فضل خداوند مرحمت زیادی است و کسی که برخوردار از رحمت و فضل خدا شود در زندگی کم نمی‌آورد.

جاودان افزود: خداوند قدرت بی‌نهایت است که اگر با او ارتباط بگیرید رحمتش را به شما می‌دهد. البته برای رسیدن به آن باید مراقبه و محاسبه داشته باشید و بر رفتار و اعمالتان مواظبت کنید تا بر اثر آن مشمول رحمت خدا شوید. بنابراین خدا هر کس را بخواهد در رحمت خودش وارد می‌کند اما گناه و حسد و چشم‌چرانی مانع این ورود است و نمی‌توان مشمول رحمت خدا شد. رحمت خدا مشمول فرد صالح می‌شود، کسی که اعمالش درست است و حسادت و بخل ندارد و بی‌حیا نیست و کارش را دقیق و درست انجام می‌دهد و خسته هم نمی‌شود.

وی در پایان گفت: اگر بکوشید می‌توانید رحمت الهی را به دست آورید لذا باید واجبات را دقیق انجام دهید و گناه را به دقت ترک کنید؛ این راه کسب رحمت الهی است، پس پاک باشید و گناه نکنید تا مشمول رحمت خدا شوید چون دنیا و آخرتتان نیز آباد می‌شود.

منبع: خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا