به نقل از «ایسنا»

قاتل خاموش دیگر به نام «نیترات آب»

تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۴۳۸۶۲

ایسنا/یزد وقتی صحبت از آب سالم و با کیفیت می‌شود در نظر اول، آبی را دارای این خصوصیات می‌دانیم که شور و بد مزه و بدبو نباشد و به عقیده خیلی از عوام کلر هم نداشته باشد ولی آلاینده‌هایی نظیر نیترات که کمتر نیز مورد توجه است، تاثیرات منفی و به مراتب خطرناک‌تری بر سلامتی مصرف‌کنندگان دارد.

بسیاری از مردم در خصوص آلاینده‌هایی مانند طعم و بوی نامطبوع، تیرگی و کدورت، ذرات معلق، سختی و سنگینی و رسوب‌گذاری آب عکس‌العمل نشان می‌دهند اما نسبت به آلاینده‌هایی نظیر نیترات که تاثیرات منفی آن بر سلامتی، بیشتر و به مراتب خطرناک‌تر است، بی‌توجه هستند زیرا نیترات در منابع آب به وسیله چشم قابل رویت نیست و مزه آب را نیز تغییر نمی‌دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نیترات در منابع آب زیرزمینی از طریق نفوذ فاضلاب و زه‌آب‌های آلوده افزایش می‌یابد و از مهم‌ترین مشکلات منابع آب آشامیدنی در بسیاری از نقاط دنیا شناخته می‌شود.

نیترات چیست؟

«ناهید غلام نژاد» مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای یزد در تعریف نیترات می‌گوید: نیترات یکی از محلول‌ترین آنیون‌های معدنی است که در نتیجه اکسیداسیون نیتروژن عنصری حاصل می شود.

وی می‌افزاید: این ترکیب در اثر دفع غیربهداشتی فاضلاب‌های شهری، صنعتی و مصرف  سموم و کودهای کشاورزی که دارای نیتروژن آلی هستند، وارد خاک می شود و پس از انحلال در آب به راحتی از لایه‌های مختلف خاک عبورکرده و به منابع آب زیرزمینی راه می‌یابد.

به گفته وی، حداکثر غلظت مجاز نیترات در استانداردهای ایران، اتحادیه اروپا و سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا(EPA)، ۵۰ میلی گرم بر لیتر و حداکثر غلظت مجاز نیترات طبق استاندارد سازمان بهداشت جهانی ۴۵ میلی گرم بر لیتر است.

بیماریهای ناشی از مصرف نیترات

غلام‌نژاد یادآور می‌شود: مطالعات نشان می‌دهد که غلظت های بالاتر از  حد مجاز نیترات در آب آشامیدنی باعث بروز بیماری هایی مثل سرطان معده، بزرگ شدن تیروئید و نیز بروز بیماری متهموگلوبینمی در نوزادان کمتر از شش ماه(در اصطلاح عموم کبودی نوزاد) و همچنین افزایش سقط جنین و ناقص الخلقه شدن نوزادان می‌شود.

به گفته وی، نیترات با نوشیدن آب وارد بدن می‌شود، در خون با هموگلوبین ترکیب می‌شود و متهموگلوبینمی ایجاد می‌شود و به این ترتیب توانایی انتقال اکسیژن خون کاهش می‌یابد.

وی ادامه می‌دهد: این بیماری ممکن است بی‌علامت باقی بماند و بر رشد کودک اثر بگذارد و عارضه به سیر پنهانی خود ادامه دهد؛ افزایش نیترات در آب دام‌ها نیز به کاهش زاد و ولد، افزایش مرده‌زایی، وزن کم هنگام تولد، دیر وزن گرفتن یا حتی مرگ آنها می‌انجامد.

این مسئول اضافه می کند: بدیهی است که آلودگی دیگر عوامل زیستی نظیر خاک، گیاهان و سایر جانوران به نیترات نیز می‌تواند به طور غیر مستقیم بر سلامت انسان‌ها مؤثر باشد.

مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای یزد می‌گوید: تحقیقات میدانی و آزمایشگاهی نشان می‌دهد در مناطقی که دفع فاضلاب‌های انسانی منازل مسکونی و واحدهای صنعتی به صورت سنتی و  غیر بهداشتی و از طریق چاه جاذب انجام‌ می‌شود، میزان نیترات موجود در آب افزایش می‌یابد.

به گفته‌ی غلام نژاد، همچنین غلظت نیترات می‌تواند به دلیل نبودن شبکه جمع آوری فاضلاب و ورود پساب های صنعتی و شهری و فعالیت های کشاورزی توام با مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی و حیوانی در زمین‌های کشاورزی، پارک‌ها، چمن زارها و باغات به شدت افزایش یابد.

وی ادامه می‌دهد: از دلایل دیگر ورود نیترات به منابع آب زیرزمینی، شیرآبه زباله‌ها، تخلیه فاضلاب به پوکه قنوات و تخلیه فاضلاب خام توسط تانکرهای حمل فاضلاب در مکان های غیرمجاز است.

وی گفت: از عوامل مهم دیگر، رعایت نکردن حریم کیفی منابع آب و برداشت بی رویه از سفره‌های آب زیرزمینی است، هرگونه بهره‌برداری غیرمجاز از آب زیرزمینی می‌تواند تاثیر مستقیمی بر غلظت نیترات در آبخوان‌های آلوده داشته باشد.

اقدامات شرکت آب منطقه‌ای یزد

مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای یزد اقدامات انجام شده جهت جلوگیری از افزایش نیترات منابع آب زیرزمینی را شامل تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی نیترات در سطح استان، شناسایی منابع آبی با نیترات بالا به صورت دوره‌ای، شناسایی واحدهای آلاینده تولیدکننده نیترات، انجام اقدامات قانونی جهت کاهش آلودگی و انجام اقدامات آگاهی رسانی جهت کاهش ورود آلودگی به  منابع آب از جمله مشارکت در اجرای طرح داناب، عنوان کرد.

به گفته وی، لایروبی و پاکسازی رودخانه‌های فصلی جهت کاهش ورود نیترات به منابع آب از طریق رودخانه ها، تعریف زون آب شرب در مناطق مختلف استان به منظور جلوگیری از استقرار هرگونه واحد صنعتی، کشاورزی، خدماتی و دامپروری در محدوده چاه‌های آب شرب، مصوب کردن جلوگیری از استقرار گلخانه در حریم کیفی چاه‌ها و زون‌های آب شرب، انجام اقدامات سازمانی و فراسازمانی در راستای ساماندهی محل‌های دفن زباله، کشتارگاه‌ها،‌ واحدهای دامداری، تانکرهای حمل فاضلاب، توسعه‌ی کشت‌های گلخانه‌ای مدرن از قبیل هیدروپونیک به منظور کاهش زه آب کشاورزی و در نتیجه کاهش آلودگی گلخانه‌ای و اجرای تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری و روستایی در مناطق مختلف استان که نقش بسیار مهمی جهت کاهش نیترات منابع آب زیرزمینی را دارند، از دیگر اقدامات انجام شده است.

وی تاکید کرد: معرفی پهنه‌هایی جهت استقرار واحدهای آلاینده در محل‌های مناسب  و ممنوعیت نصب آب شیرین‌کن‌های کشاورزی و صنعتی در استان نیز در دستور کار قرار دارد.

 حذف نیترات از منابع آب

«سیده حمیده میرجلیلی» کارشناس محیط زیست و کیفیت مناب آب شرکت آب منطقه ای یزد هم می‌گوید: از آن جایی که نیترات در آب به صورت محلول وجود دارد، روش‌های معمول تصفیه آب قادر به حذف آن نیست.

وی می‌افزاید: از این‌ رو جهت حذف نیترات نیاز به روش‌های تصفیه پیشرفته‌ای است که قادر به کاهش آلاینده‌های محلول در آب هستند که این روش‌ها بسیار پرهزینه است.

میرجلیلی ادامه داد: از سوی دیگر در شهرهایی که دفع نادرست فاضلاب از طریق چاه‌های جذبی انجام می شود و استفاده بی‌رویه و نادرست از کودهای کشاورزی با رشد جمعیت همچنان ادامه دارد، مشکل تولید پیوسته نیترات و اثرات تجمعی انتشار آن به آب‌های زیرزمینی را سبب می‌شود بنابراین بهترین و موثرترین راهکار، پیشگیری از ورود نیترات به منابع آب زیرزمینی است.

به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی آب منطقه‌ای یزد،‌ این کارشناس محیط زیست راهکار و پیشنهاد خود در این زمینه را جلوگیری از ورود نیترات به منابع آب زیرزمینی، رعایت حریم کیفی، استفاده حداقلی از کودهای شیمیایی و آلی و استفاده از کودهای بی خطر و روش های بیولوژیک کنترل آفات، تصفیه‌ی فاضلاب شهری و صنایع قبل از رها شدن به محیط‌های پذیرنده مثل رودخانه، چاه،چشمه و قنات و پایش پیوسته منابع آب زیرزمینی اعلام کرد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اقتصادی شركت آب منطقه اي يزد محیط زیست نیترات آب آب شرکت آب منطقه ای یزد منابع آب زیرزمینی محیط زیست و کیفیت نیترات در آب جهت کاهش روش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۴۳۸۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(تصاویر) گزارش رسانه خارجی از قنات‌های تاریخی یزد

فرارو- کانال‌های آب زیرزمینی که قرن‌ها آب شرب ساکنان شهر یزد ایران را تامین می‌کردند، اکنون در خدمت گردشگری هستند. این کانال‌ها که در شهر یزد واقع شده و نیاز آبی مردم محلی را تامین می‌کند، توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند.

به گزارش فرارو، خبرگزاری آناتولی ترکیه در گزارشی نوشت: شهر یزد با قرار گرفتن در منطقه مرکزی کشور ایران و محصور در میان کویرها، ویژگی‌های منحصر به فردی دارد. با توجه به قرار گرفتن شهر تاریخی در میان کویر و کمبود آب در منطقه، مشکل تامین آب شرب مردم محلی همواره در دستور کار قرار دارد.

علاوه بر دشواری رساندن آب‌های زیرزمینی از مناطق اطراف به سطح، انتقال آب از محیط‌های دور بیابان به شهر بدون از بین رفتن باعث شده است تا مردم منطقه به دنبال راه حل‌های مختلف و یافتن راه حل باشند.

مردم منطقه ترجیح می‌دادند آب را از طریق تونل‌های حفر شده در زیر زمین به شهر برسانند تا اینکه آب را به سطح زمین برسانند. این کانال‌های آب زیرزمینی که در اصطلاح محلی «قنات» نامیده می‌شود، صد‌ها سال نیاز آبی مردم منطقه را تامین می‌کرد.

هنگام ورود به شهر با هواپیما، قنات‌ها توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند. این اشکال که در نگاه اول قابل درک نیستند، تهویه کانال‌های آبی حفر شده در زیر زمین و گاهی به عمق ۴۰ متر را تشکیل می‌دهند.

تقریباً در هر صد متر کانال آب یک هواکش وجود دارد. این هواکش‌ها هم برای تهویه تونل و هم برای تامین فشار لازم برای جریان آب مهم هستند.

از آنجایی که کانال‌ها در زیر زمین عمیق هستند و زمین سخت‌تر است، تلفات آب در زمین‌های شنی در اینجا به حداقل می‌رسد و آب سرد می‌ماند.

تونل‌هایی که از کوه‌های تقریباً ۷۰ کیلومتری شروع می‌شوند، از شهر عبور می‌کنند. از آنجایی که آب به سطح زمین نمی‌آید، قرن‌هاست که مردم منطقه با پایین آمدن به کانال‌ها از طریق تونل‌ها و پله‌های بزرگ حفاری شده، نیاز خود را تامین می‌کنند.

آب اضافی عبوری از کانال‌ها که عمق آن از کوه‌ها به سمت شهر کاهش می‌یابد، در نواحی جنوبی به سطح زمین می‌رسد و برای تامین نیاز آبی نقاط دیگر و در برخی نقاط در کشاورزی استفاده می‌شود.

این کانال‌های آبی که در دوران معاصر با توسعه سیستم پمپاژ، لوله گذاری آب و انتقال آب از رودخانه زاینده رود اصفهان به یزد کم اهمیت شده‌اند، هرچند از تعداد آن‌ها کاسته شده است.

اکثر قنات‌ها که به اندازه گذشته مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، به دلیل سیلاب‌هایی که به مرور زمان رخ داده است، با حمل خاک و پر شدن بسته شده اند.

کانال‌های آب زیرزمینی در مرکز شهر هم اکنون برای بازدید گردشگران باز نگه داشته شده اند و روزانه صد‌ها گردشگر از این کانال‌ها بازدید می‌کنند.

بازدیدکنندگان از شهر نه تنها محل برداشت مردم و محوطه انباری که آب به کانال‌های مختلف منتقل می‌شود را می‌بینند، بلکه این فرصت را دارند که در کانال طولانی با ارتفاع یک و نیم متر قدم بزنند.

ابراهیم کاظم نژند، مدیر پایگاه قنات‌های جهانی زارچ و حسن‌آباد مهریز یزد در خصوص کانال‌های آبی اظهار داشت که کانال موردنظر برای بازدید گردشگران بازسازی شده است.

وی با بیان اینکه قرن هاست که مردم از آب زارچ بهره‌مند بوده اند، گفت: قنات زارچ که در آن قرار داریم ۳۰ متر زیر شهر تاریخی یزد است که این کانال ۷۲ کیلومتر طول دارد و با این ویژگی به عنوان طولانی‌ترین کانال آب زیرزمینی در جهان در یونسکو به ثبت رسیده است.

کاظم نژند با بیان اینکه زارچ از دو قسمت تشکیل شده است، گفت که زارچ ۳ سال پیش برای بازدید گردشگران ایرانی و خارجی بازگشایی شد. این کانال که قدمت آن به دوره ایلخانی می‌رسد، ۸۰۰ سال قدمت دارد و شبانه روز باز و قابل تردد است.

محمود نصیری که از استان البرز برای دیدن قنات‌های آب تاریخی به یزد آمده است، می‌گوید: برای اولین بار برای دیدن کانال‌های آب به یزد آمدم، فکر می‌کردم چگونه است، چگونه این مکان را هزار سال پیش ساخته اند. بسیار جالب بود و از دیدن آن لذت بردم. تجربه خوبی بود.