به نقل از «همشهری آنلاین»

گره‌چینی؛ زینت معماری ایرانی

تاریخ انتشار: ۲ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۵۴۶۹۸

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، از دیرباز چوب یکی از عناصر مورد استفاده در معماری ایران بوده است. موقعیت ویژه‌ای که چوب به‌عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارد و تنوع انواع آن باعث شده تا از آن استفاده‌های بسیاری شود. چوب از پوشش پشت‌بام‌ها گرفته تا قالب‌های تزئینی پنجره‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هنرمند باذوق قزوینی برای زیباتر شدن بناها و ساختمان‌ها توانسته‌اند آثاری خلق کند که هرکدام به‌عنوان هنری مجزا مورد توجه است.

زهرا موسی که ۴۳ سال سن دارد و در رشته امور مالی تا مقطع دیپلم تحصیل کرده است، این روزها در کارگاهش با کلافی از چوب‌ها به خلاقیت و نوآوری می‌پردازد و سفارش کار می‌گیرد. فعالیتش را با ۳ نفر شروع کرد اما امروزه در کارگاهش ۲ نفر به‌طور مداوم و پنج نفر به‌صورت غیرمستقیم مشغول به کار هستند.

این بانوی کارآفرین درباره شروع فعالیت‌هایش گفت: برای شروع فعالیتم ابتدا در دوره‌هایی که در اداره صنایع‌دستی قزوین برگزار می‌شد شرکت کردم و نزد استاد رزاقی آموزشم در حرفه گره‌چینی آغاز شد. هرچه بیشتر پیش می‌رفتم علاقه بیشتری به چوب پیدا می‌کردم نزد استاد فرهادیان در مجموعه گردشی بازار سعدالسلطنه کار منبت را آموزش دیدم. اما چون مدام سفارش‌های گره چینی داشتم بیشتر کار گره چینی انجام می‌دادم.

موسی افزود: حدوداً ۲ سال نزد استاد رزاقی آموزش گره‌چینی دیدم. شروع آموزشم از سال ۱۳۹۰ بود و در سال ۱۳۹۲ در منزل خود کارگاه کوچکی راه انداختم و در سال ۱۳۹۳ در خانه صنایع‌دستی رئوفی فعالیتم را به‌صورت حرفه‌ای آغاز کردم.

این بانوی کارآفرین با اشاره به هزینه‌های بالای مواد اولیه این حرفه اظهار کرد: اصلی‌ترین مصالح گره‌چینی، چوب و شیشه است که متأسفانه هزینه‌های بسیار بالایی دارد. گره چینی معمولاً در مبلمان و تزئینات داخلی منزل، لوستر، بناهای قدیمی، اماکن مذهبی و همچنین در ساخت درب‌ها استفاده می‌شود.

اجرای گره‌های هندسی توسط چوب

موسی ادا داد: گره‌چینی اجرای گره‌های هندسی توسط چوب است. گره‌ها بر اساس قاعده معینی که برای هر یک وجود دارد با استفاده از خطوط مستقیم شکل می‌گیرند. اجرای این هنر با مشخص کردن چهارچوبی که قرار است درون آن هنر گره‌چینی انجام گیرد آغاز می‌شود.

این هنرمند افزود: چوب‌ها با توجه به طرح گره به‌صورت قطعه‌قطعه برش داده و چفت می‌شوند. از چفت شدن همه قطعات در کنار هم، فضاهای خالی ایجاد می‌شود که کل گره را به صورت شبکه شبکه درمی‌آورد. این فضاها برای زیبایی بیشتر با شیشه‌های رنگی پر می‌شوند.

وی اظهار کرد: در معماری ایرانی بناهایی ساخته‌شده که در آن‌ها پنجره‌های مشبک در دیوار، سقف و گنبدها به‌کاررفته است که در قزوین بیشترین بناهای تاریخی تزئین شده با گره چینی که وجود دارد، موزه و کاخ چهل‌ستون، حسینیه امینی‌ها، خانه امام‌جمعه شهیدی، خانه میریان‌زاده، خانه بهروزی، خانه یزدی‌ها و مسجد جامع است.

موسی ادامه داد:از مسئولین تقاضا دارم بیشتر به این هنر اهمیت بدهند و اجازه ندهند هنر گره‌چینی از بین برود، متأسفانه تعداد کسانی که در این حرفه فعالیت می‌کنند خیلی کم شده است.

اُرسی‌های حسینیه امینی‌ها از نمونه‌های گره‌چینی است

فائزه جواهری، کارشناس صنایع‌دستی گردشگری و میراث فرهنگی با اشاره به تاریخچه هنر گره‌چینی گفت: در زمان قاجار ارسی‌سازی با ترکیب گره‌چینی، گاهی قواره بری و استفاده از شیشه‌رنگی بسیار پررونق شد.

وی اظهار کرد: کاربرد این هنر در خانه‌های قدیمی قزوین و بناهای مذهبی در پنجره‌ها و درها و در قسمت‌های مختلف ارسی‌ها و داخل برخی شمسه‌های سقف مشاهده می‌شود که ارسی‌های حسینیه امینی‌ها یکی از نمونه‌های زیبای این دوران است.

این کارشناس افزود: گره‌چینی یکی از شاخه‌های صنایع‌دستی چوبی است که با چوب درختانی چون چنار، نارنج، گلابی، عناب، گردو و یا درختان مختلف جنگلی، محصولاتی مانند در، پنجره ارسی و نرده تولید می‌شود. نقوش مورد استفاده در گره چینی با ترکیب هماهنگ قطعات هندسی کوچک‌تر و تکرار آن‌ها در کنار یکدیگر ایجاد می‌شوند. ابزار مورد استفاده در این هنر شامل اره، رنده، سمباده، چکش، سوهان، گیره، گونیاست.

کد خبر 639122 برچسب‌ها استان قزوین صنایع دستی

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: استان قزوین صنایع دستی مورد استفاده صنایع دستی گره چینی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۵۴۶۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشف معماری ۴۵۰۰ ساله در شرق ایران

تپۀ پیرزال در ۶۰ کیلومتری جنوب زابل در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است. این تپه در سال ۱۴۰۲ از طرف دانشگاه زابل برای آموزش دروس عملی باستان‌شناسی به دانشجویان این رشته در دانشکدۀ هنر و معماری، برای فصل دوم کاوش شد که مهم­ترین یافته‌های آن، یک سازه معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان (حدود ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) بود، که شامل بقایای ساختمانی یک خانه در لایۀ اول این محوطه است.   به گزارش ایسنا، حسین سرحدی، عضو هیأت علمی دانشگاه زابل، که سرپرستی دومین فصل کاوش آموزشی دانشگاه زابل در تپۀ پیرزال سیستان را به عهده داشت، گاه‌نگاری محوطه پیرزال را بر اساس یافته‌­های سطحی، به دورۀ IV شهر سوخته نسبت داده است، درباره جزئیات کشف بقایای معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان (حدود ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) توضیح داد: این معماری شامل بقایای ساختمانی یک خانه در لایۀ اول این محوطه است. این خانه متشکل از تعدادی اتاق در حاشیۀ جنوبی یک حیاط مرکزی است.   او اضافه کرد: کاوش‌های اخیر بیانگر وجود یک کوچه است که احتمالاً این ساختمان را به ساختمان­‌ها یا خانه­‌های دیگر مرتبط می‌کرده است. بقایای این کوچۀ در ضلع شمالی کارگاه ۳ نشان­دهندۀ توسعۀ ساخت­ و­ ساز در دورۀ آخر عصر مفرغ سیستان است.   در این فصل، که کارگاه شماره ۳ به ابعاد ۱۰ در ۱۰ متر کاوش شد، سفال‌هایی متعلق به حدود ۴۳۰۰ سال پیش، اشیاء گلی شامل پیکرک‌ها و اشیاء شمارشی نیز کشف شد.   باستان‌شناسان همچنین اشیائی را در ارتباط با مدیریت کالا و نظام داد و ستد محلی کشف کرده‌اند که استقرار در این مکان را با سایر محوطه‌های اطراف برقرار می‌کرد. این کالا‌های مبادلاتی به گمان باستان‌شناسان شامل ظروف سنگی، جانورانی همانند گاو، گوسفند و گندم و سایر ملزومات زندگی در آن دوران بوده است. به نظر آن‌ها، مبادلۀ اشیاء سنگی همچون پیکَرَک‌ها و ظروف مرمرین در این تپه از رونق خوبی برخوردار بوده است.   سرحدی درباره اهمیت این تپه باستانی گفت: بنا به یافته‌های سطحی، به نظر می‌رسد «پیرزال» یکی از بزرگترین تپه‌های متعلق به فاز انتهایی عصر مفرغ سیستان است، که تاریخ و کیفیت آن هنوز از مسائل مورد بحث باستان‌شناسی جنوب شرق ایران به شمار می‌رود. کانال عصر ایران در تلگرام