به نقل از «الف»

پیام های جنجال جدید عربی - آمریکایی در آستانه مذاکرات هسته ای

تاریخ انتشار: ۳ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۶۰۱۷۱

به گزارش الف، ایالات متحده آمریکا و شورای همکاری خلیج فارس به تازگی در جریان نشستی مشترک در ریاض و با محوریت مساله ایران، اقدام به صدور یک بیانیه ضدایرانی علیه کشورمان کردند که به زعم بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، در نوع خود کم‌سابقه بوده و انتقادهای شدیدی را علیه ایران مطرح کرده است. در چهارچوب بیانیه مذکور، نسبت به ماهیت برنامه هسته ای ایران و پیشرفت های اتمی ایران ابراز نگرانی شده و در عین حال از نفوذ منطقه ای ایران و توانمندی های موشکی کشورمان نیز شدیدا انتقاد شده و اینطور ادعا شده که این حوزه‌ها، مخل روند صلح و امنیت در مطنقه خارومیانه هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال، صدور این بیانیه حاوی نکات و پیام های است که توجه به آن ها کاملا ضروری به نظر می رسد. 

*صدور بیانیه های انتقادی با هدف اهرم سازی در روند مذاکرات اتمی 

یکی از تاکتیک هایی که جبهه مخالف با ایران در طول قریب به دو دهه اخیر در بحبوحه مذاکرات مختلفِ اتمی با کشورمان، قویا به آن توجه داشته، جنجال سازی و ایجاد جو تبلیغاتی و رسانه ای علیه کشورمان قبل از شروع هر دور مذاکره با ایران است. در این چهارچوب، به طور خاص، طرف های غربی با همکاری بازیگران منطقه ای، سعی داشته اند تا قبل از ورود به فضای مذاکره، تا جای ممکن جو را برای ایران سنگین کنند و در این فضا، مطالباتِ حداکثری خود را مطرح ساخته و ایران را تحت فشار قرار دهند. 

در این رابطه پیشتر نیز شاهد بودیم که بایدن در بحبوحه برگزاری نشست گروه "جی 20 "در رُم ایتالیا نیز همراه با رهبران تروئیکای اروپایی، ابتکارِ صدور بیانیه ای ضدایرانی را به دست گرفت و سعی کرد تا جای ممکن، موضع ایران را از حیث بین المللی(اب اجماع سازی علیه تهران) تضعیف کند. 

در این راستا، بیانیه اخیر آمریکا و شورای همکاری های خلیج فارس علیه کشورمان نیز عملا تکه ای دیگر از این پازل است که هدفِ غایی آن، زمنیه سازی جهت طرح مطالبات حداکثری از ایران و محدود کردن گزینه های کشورمان در چهارچوب مذاکرات هسته ای است. در این میان، طرف های مخالف با ایران جدای از انجام اقداماتی نظیر صدور بیانیه و دیگر اقدامات دیپلماتیک علیه کشورمان، روندهای رسانه ای شدیدی را نیز علیه تهران آغاز می کنند تا جنگ تبلیغانی علیه ایران، صرفا محدود به سطح نخبگانی(رهبران کشورهای مختلف جهان) نشود و افکار عمومی بین المللی نیز در این رابطه علیه ایران بسیج شوند. 

*برجسته سازی نقش اعراب در چهارچوب مسائل مرتبط با ایران

اعراب مدت هاست که به دلیل مشکلات و چالش های خود با ایران سعی دارند تا به هر نحو ممکن، در روند رسمی مسائل مهمِ مرتبط با این کشور نظیر مذاکرات هسته ای با تهران، وارد شوند و کنشگریِ رسمی داشته باشند. با این حال، جدای از اینکه ایران به هیچ عنوان به این مساله تَن نداده، اساسا خودِ کشورهای عربی نیز از وزن سیاسی چندانی جهت پیشبرد این دستور کار برخوردار نبوده اند. 

در این راستا، اعراب به نوعی با بلیطِ دولت هایی نظیر آمریکا و بعضا به واسطه روابط پشت پرده با بازیگرانی نظیر اسرائیل سعی دارند تا از تمامی ظرفیت های ممکن جهت کنشگری در چهارچوب مسائل مرتبط با ایران استفاده کنند. از این رو، بیانیه مشترک اخیر آمریکا و شورای همکاری های خلیج فارس علیه ایران نیز به نوعی در پیِ آن بوده تا بلوکِ عرب را به عنوان بازیگری دغدغه‌مند در حوزه مسائل ایران جلوه دهد و اینگونه وانمود کند که نبودِ کشورهای عربی در روند مسائل مهمی نظیر مذاکرات اتمی با ایران، جدای از اینکه می تواند نشان دهنده نقص این مذاکرات باشد، بایستی تمرکز خود را تا حدی به این مساله نیز معطوف کند که سازوکاری برای رسیدگی به دغدغه های اعراب در قبال ایران نیز ایجاد شود تا در نتیجه این رویکرد، یک توافق محکم و البته "گسترده" حاصل شود. 

البته که آمریکایی ها نیز از صدورِ بیانیه های مشترک اینچنینی استفاده می کنند تا به جهان نشان دهنده که در مورد مسائل ایران، صرفا آن ها نیستند که به اصطلاح دغدغه‌مند هستند وکشورهای مختلفی در این رابطه نگرانی‌هایی دارند. 

*بی اعتبار شدنِ مجدد ادعاهای بایدن و کشورهای عربی مبنی بر تمایل به تنش زدایی با ایران

یکی دیگر از پیام های بیانیه ضدایرانی اخیر آمریکا و شورای همکاری های خلیج فارس علیه ایران در آسانه مذاکرات اتمیِ 29 نوامبر، این موضوع است که اساسا دولت بایدن و بازیگرانی نظیر امارات و عربستان سعودی، بر خلاف ادعاهای خود مبنی بر تمایل به تنش زدایی با ایران، حاضرند هر کاری انجام دهند تا فشارها و خصومت بین المللی علیه ایران تحریک شود. 

منطقا صدور این بیانیه آن هم در شرایطی که ایران با بازگشت به رود مذاکرات احیای برجام موافقت کرده، بی‌معنا بود. در واقع، در فضایِ مثبت ایجاد شده، اگر واقعا بازیگران مختلف از جمله آمریکا و اعراب، طالب حصول نتایجِ مفید و مثبت هستند، نباید نابودیِ مذاکره و دستاوردهای آن را قبل از آغاز مذاکرات کلید بزنند. از این رو، این مساله یک پیام روشن و البته تکراری برای ایران دارد و آن این است که سیاست تهران در قبال این دسته از بازیگران(آمریکا و اعراب) بایستی مبتنی بر این ضرب المثل ایرانی باشد که می گوید: "مرا به خیر تو امید نیست، شَر مرسان".

منبع: الف

کلیدواژه: آمریکا و شورای همکاری علیه کشورمان علیه ایران خلیج فارس هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۶۰۱۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مذاکرات دوجانبه صلح جمهوری آذربایجان و ارمنستان در آلماتی

قزاقستان اعلام کرد: مذاکرات صلحی که قرار است در آلماتی انجام شود فقط بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان انجام می‌شود و بحثی از میانجیگری آستانه نیست و اگر این دو کشور به صلح برسند تأثیر مثبت زیادی بر کل منطقه خواهد داشت. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های آذربایجان، وزارت امور خارجه قزاقستان جزئیات دیدار مقامات ارمنستان و جمهوری آذربایجان در آلماتی را اعلام کرد. آیبک سمادیاروف سخنگوی وزارت امور خارجه قزاقستان در این باره گفت: مذاکراتی که قرار است در آلماتی انجام شود فقط بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان انجام می‌شود و بحثی از میانجیگری آستانه نیست.

این دیپلمات تأکید کرد: قزاقستان خدمات حسن نیت ارائه می‌دهد، یعنی بستری برای مذاکره فراهم می‌کند. اگر این دو کشور به صلح برسند و به امضا برسد، تأثیر مثبت زیادی بر کل منطقه خواهد داشت.

الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان طی سخنرانی خود در اجلاس بین‌المللی «COP29 و چشم‌انداز سبز برای آذربایجان» که در 23 آوریل در دانشگاه ADA برگزار شد، گفت که باکو با نشست روسای امور خارجه آذربایجان و ارمنستان در قزاقستان موافقت کرده است. در صورتی که ارمنستان نیز با این امر موافقت کند، نشست بعدی روسای امور خارجه در قزاقستان برگزار خواهد شد.

آنی بادالیان، دبیر مطبوعاتی وزارت امور خارجه ارمنستان در این خصوص گفت: ایروان در حال بررسی امکان دیدار بین آرارات میرزویان وزیر امور خارجه ارمنستان و جیحون بایراموف وزیر امور خارجه آذربایجان در قزاقستان است.

به گفته وی، تاریخ این دیدار توافق شده است.

لازم به ذکر است که جیحون بایراموف و آرارات میرزویان آخرین دیدار خود را در تاریخ 28 تا 29 فوریه در برلین برگزار کردند. قزاقستان به عنوان کشوری است که با مواضع طرفدار آذربایجان شناخته می‌شود، عضو سازمان کشورهای تُرک است و در بازسازی منطقه اقتصادی قره‌باغ آذربایجان مشارکت دارد و روسای جمهور هر دو کشور باهم از شوشا بازدید کردند. اما توکایف رئیس‌جمهور قزاقستان از ارمنستان نیز دیدن کرد و به پاشینیان برای صلح پیشنهاد میانجیگری کرد. این دو کشور در سازمان پیمان امنیت جمعی و اتحادیه اقتصادی اوراسیا نمایندگی دارند. به هر حال، ابتکار قزاقستان به عنوان میانجی در روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان تازگی ندارد. در نوامبر 1991، نورسلطان نظربایف رئیس‌جمهور سابق قزاقستان و همتای روسی او بوریس یلتسین از باکو و از آنجا از استان خودمختار قره‌باغ سابق بازدید کردند. اما آن مأموریت در آن زمان چندان موفق نبود و بی‌نتیجه ماند. مقامات قزاقستان از جمله کسانی بودند که در حمله تروریستی هلیکوپتر در 20 نوامبر 1991 کشته شدند. اقدام تروریستی انجام شده در آسمان قاراکند، باطل کننده مذاکراتی بود که قزاقستان و روسیه در آن شرکت داشتند. از این نظر، ابتکار دوباره از آستانه موضوعی جالب است.

صاحب علی‌اف نماینده پارلمان جمهوری آذربایجان در مصاحبه با ینی مساوات اظهار داشت: پیشنهاد توکایف برای برگزاری مذاکرات صلح آذربایجان و ارمنستان در آستانه به هیچ وجه از جنس سازمان دهندگان نشست 5 آوریل بروکسل نیست. دو دلیل برای این ادعا وجود دارد. دلیل اول این است که ماهیت دوجانبه مذاکرات آستانه بیشتر مشهود خواهد بود که به نفع کسانی نیست که سعی می‌کنند بازی‌های خود را در این منطقه تحت عنوان میانجیگری یا اعتدال انجام دهند. ثانیاً، مذاکرات آستانه به این معناست که روند عادی‌سازی در چارچوب قالب همکاری 3+3 انجام می‌شود که با برنامه‌های قدرت‌های غیرمنطقه‌ای همخوانی ندارد. علاوه بر این، قزاقستان طرفی نخواهد گرفت، تعادل را حفظ خواهد کرد. از این نظر، وزارت امور خارجه قزاقستان اعلام کرد که آن‌ها با سند صلح شریک نیستند.

الخان شاهین اوغلو، تحلیلگر سیاسی، اظهارات آیبک سمادیاروف سخنگوی وزارت امور خارجه قزاقستان مبنی بر اینکه «مقامات قزاقستان هنگام سازماندهی نشست وزرای خارجه ارمنستان و آذربایجان در آلماتی نقش میانجی در مذاکرات را ایفا نخواهند کرد» را مفید دانست.

وی گفت: جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیازی به میانجی ندارند، مذاکرات مستقیم نتایج مثبتی به همراه دارد. در 30 سال گذشته، هر چند واسطه و میانجی، هیچ کدام کارساز نبود. طرفین نیازی به میانجی ندارند، بلکه به مکانی برای ملاقات نیاز دارند که توسط مقامات قزاقستان فراهم شده است. اگرچه قزاقستان یک میانجی نیست، اما یکی از کشورهای اصلی است که مایل به دستیابی به توافق بین آذربایجان و ارمنستان است. آستانه خواهان کریدور زنگزور تا باکو و آنکارا است. این کریدور اجرای پروژه کریدور میانه را که قزاقستان در آن نقش پیشرو خواهد داشت، تسریع خواهد کرد. سفرهای رئیس‌جمهور قزاقستان به آذربایجان و ارمنستان در هفته‌های اخیر نیز در همین رابطه بود.

شاهین اوغلو تأکید کرد: توافق اخیر بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان و تعیین مرزها برخلاف منافع کرملین است. زیرا توافقات بین باکو و ایروان خارج از کنترل روسیه و از طریق مذاکرات مستقیم حاصل می‌شود. دلیل نگرانی کرملین روشن است. با مشخص شدن مرزهای دو کشور، آذربایجان و ارمنستان به امضای یک توافقنامه صلح یا چارچوب نزدیک می‌شوند. این موضوع حضور سربازان روسی در ارمنستان را در آینده زیر سؤال خواهد برد. نیکول پاشینیان فعلاً می‌خواهد سربازان روسی را از فرودگاه زوارتنوتس خارج کند اما در صورت توافق با ترکیه دیگر نیازی به حضور سربازان روسی در مرز با این کشور نخواهد بود. کرملین می‌خواهد از این روند جلوگیری کند.

رامیه ممدوا، کارشناس سیاسی معتقد است: آستانه بی‌طرف است و مانند بروکسل، واشنگتن و مسکو نیست. این پلتفرم می‌تواند توسعه یابد و نشست بعدی می‌تواند در تفلیس یا تاشکند باشد. باکو و ایروان متن صلح را در قالب مکاتبات آنلاین ادامه می‌دهند و این یک روند عالی است. طرفین مذاکرات صلح را در قالب ایمیل بدون نیاز به پیمودن مسافت‌های طولانی تا پایتخت‌های جداگانه توسعه می‌دهند. قزاقستان نیز به عنوان یک موقعیت مکانی موفق است. اگر ارمنستان امتناع نکند، اگر رفتار سازنده‌ای داشته باشد، دیپلمات‌های ارشد می‌توانند در مورد تعدادی از مسائل گفتگو کنند.

این تحلیلگر تأکید می‌کند: موضوع اصلی محل ملاقات نیست، بلکه بحث درباره این است که یک سند صلح را می‌توان در ماه‌های تابستان امضا کرد. این یک پیشرفت بسیار جدی تلقی خواهد شد. همانطور که رئیس‌جمهور آذربایجان گفت، اکنون ایده‌های روشن‌تری در مورد توافقنامه صلح در حال ظهور است. اکنون جامعه بین‌المللی نیز از توافقات دوجانبه بدون دخالت در روند استقبال می‌کند. در این راستا قزاقستان می‌تواند محرک جدیدی برای مذاکرات باشد. این همچنین نشانه خوبی است که این کشور می‌گوید میزبان است، نه میانجی.

دیدار وزرای خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان در قزاقستان

انتهای پیام/