ثبت ملی ۳ اثر دیگر از شهر پیرترین موجود زنده ایران
تاریخ انتشار: ۳ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۶۴۹۰۲
ایسنا/یزد سرپرست پایگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی ابرکوه گفت: «مراسم سر سفره ای»، «شیرینی چنگال سیَن» و «خورشت صغری خانم» به عنوان آثار ناملموس ابرکوه، ثبت ملی شدند .
«حمید مشتاقیان» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: در جلسه ثبت آثار ملی کشور که در وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور برگزار شد، شیوه پخت شیرینی چنگال سیَن ابرقوئی، نحوه تهیه خورشت صغری خانم یا قیمه سبزی و اجرای مراسم سر سفره ای، به ثبت ملی رسیدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی تصریح کرد: خورشت صغری خانم (قیمه سبزی) از جمله غذاهای بسیار خوشمزه و متعلق به بخش بهمن شهرستان ابرکوه است. طبخ این غذا بیشتر در روستای اردی(محله اردی فعلی در شهر مهردشت) و در مراسماتی که میهمانان زیادی داشته از جمله عروسی و عزاداری رایج بوده و غالباً زمان زیادی نیز صرف تهیه آن می‌شده است.
«حامد اکرمی» که خود احیاگر این غذای سنتی است نیز در گفت‌وگو با ایسنا گفت: بیش از یک قرن پیش، خانمی مشهور به کربلایی خانم، در محله اردی برای مراسمات مختلف غذایی به نام قیمه سبزی تهیه می‌کرد ولی با توجه به سخت و طولانی بودن مراحل تهیه، خانم دیگری به نام حاجیه صغری دهستانی هم به او کمک می کرد که مهارت خاصی در این کار داشت و بر همین اساس این غذا به نام «خورشت صغری خانم» مشهور شد.
این محقق ابرکوهی در ادامه افزود: «چنگال سییَن» اصلیترین شرینی نوروزی ابرکوه بود که تهیه آن از اوایل اسفند هر سال آغاز می شد. در تهیه این شیرینی گندم هایی را که از چند روز قبل برای جوانه زدن در آب قرار داده بودند، در آفتاب بر روی پارچه ای پهن می کردند تا خشک و برای آسیاب آماده شود.
اکرمی ادامه داد: آرد به دست آمده با آب، هِل، سیاهدانه، رازیانه و دارچین، مخلوط و پس از خمیری شدن در تنورهای گِلی به صورت قرص نان های کوچک پخته می شد. در مرحله آخر نیز این نان را که هنوز گرم بوده و حالت چسبندگی داشت با آب، شیره انگور (ماده شیرینکننده اصلی شیرینیهای قدیم)، زعفران، گلاب، ارده، گردو و پسته، مخلوط می کردند.
وی تصریح کرد: در نهایت شیرینی چنگال سین که خاصیت تقویت عمومی بدن، رفع ضعف و بی حالی، اشتها آور و انرژی زا بود و از بیماریهای مفصلی نیز جلوگیری می کرد، برای سفره های هفت سین آماده می شد.
این پژوهشگر که بافت «سفره خمیر» را در قالب مراسم «سر سفره‌ای» به عنوان یکی از صنایع دستی کهن ابرکوه احیا کرد، افزود: در مراسم سر سفره ای که به عنوان یکی از آثار ناملموس ابرکوه به ثبت ملی رسیده است، یکی از اقلام جهیزیه عروس به نام سفره خمیر، که توسط مادر عروس بافته شده است، طی آیین ها و سنت های خاصی از دار جدا شده و پس از آستر شدن، در بخچه جهیزیه عروس قرار می گیرد.
اکرمی افزود: سفره خمیر یا آرد از جنس پنبه خالص بود و بافت آن به صورت ملیله‌کاری و نقوش هندسی و سلسله‌ای انجام می‌گرفت. زمانی که اقوام و خانواده داماد برای جدا کردن سفره از دار وارد خانه مادر عروس می‌شدند، هرکدام با خود هدیه و یا نوعی شیرینی ازجمله کله‌قند، مویز، انجیر، توت و نان خشک می‌آوردند و مادر داماد هم یک روسری یا پارچه همراه با یک کله‌قند، آورده و به خانواده عروس تقدیم می‌کرد که همه این مراحل با خواندن سوری، دف زدن و حنا بستن اجرا می‌شد.
وی یادآور شد: مراسم «سرسفره‌ای» در کنار سایر مراسم ها همانند «حنابندان»، «شب پنجه»، «رو واکنون»، «دستمال کیسه»، «در حمومی»، «لحاف بارکنون»، «سر طاقی»، «سراتاقی»، «سر گلیم» و «سر کارگاهی»، از جمله سنت های کهن مردم ابرکوه در برگزاری جشن های عروسی بوده است که امروز برخی از آنها به فراموشی سپرده شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: ابركوه میراث فرهنگی ثبت ملي استانی فرهنگی و هنری سر سفره ای ثبت ملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۶۴۹۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فاصله ازدواج و فرزندآوری کاهش یافت | پیرترین پدر و مادرها در اولین فرزندآوری کدام استان زندگی می‌کنند؟
به گزارش همشهری آنلاین، صابر جباری رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت با بیان اینکه ۵۰۰ مرکز آموزش هنگام ازدواج در سراسر کشور با خدمات رایگان فعال هستند، گفت: هم‌اکنون خدمات درمان ناباروری در همه مراکز دولتی کاملا رایگان ارائه می‌شود و در همه استان‌ها حداقل یک مرکز ناباروری سطح ۳ وجود دارد.
وی افزود: علاوه بر درمان، خدمات پیشگیری از ناباروری و اصلاح سبک زندگی هم در دستور کار قرار گرفته است.
جباری ادامه داد: هنوز درصد سزارین‌ها در کشور ما بالاست که برای سلامت مادر و جنین خطرات جدی به همراه دارد.
وی افزود: به روایت آمار، خطر ابتلا به آسم و بیماریهای تنفسی در کودکان سزارینی نسبت به کودکان متولدشده با زایمان طبیعی بیشتر است.
جباری گفت: تجهیز خوابگاه‌های متأهلی دانشجویی و افزایش وام ودیعه دانشجویی و کاهش نوبت شب‌کاری کادر درمان از جمله اقدامات وزارت بهداشت در راستای حمایت از قانون جوانی جمعیت است.
وی به اجرای منشور کرامت مادری اشاره کرد و افزود: فاصله سن ازدواج و فرزندآوری از ۴ سال به ۳ سال کاهش یافته و توصیه ما به زوجین این است که تا 2 سال ابتدای ازدواج به فرزندآوری اقدام کنند.
پیرترین استان کشور معرفی شد | فاصله ازدواج تا فرزندآوری در ایران چند سال است؟ میانگین سن پدرها و مادرها در اولین فرزندآوریآمارهای سازمان ثبت احوال نیز نشان می‌دهد در اولین فرزندآوری در کل کشور در سال ۱۴۰۲ میانگین سن پدر ۳۲.۱ سال و میانگین سن مادر ۲۷.۳ بوده است.
بر اساس گزارش این سازمان، در سال مذکور میانگین سن پدر در نقاط شهری برابر با ۳۲.۷ سال و نقاط روستایی برابر با ۲۹.۹ سال بوده است.
همچنین، بین استان‌ها بیشترین میانگین سن پدر در اولین فرزندآوری مربوط به تهران با رقم ۳۴.۵ سال و کمترین آن مربوط به سیستان و بلوچستان با ۲۷.۱ سال است.
در این خصوص مقدار شاخص در نقاط شهری ۲۸.۱ سال و در نقاط روستایی ۲۴/۴ سال است.
بیشترین میانگین سنی مادران در اولین فرزندآوری بین استان‌ها مربوط به تهران با ۳۰.۸ سال و کمترین آن مربوط به سیستان و بلوچستان با ۲۲.۷ سال است.
کد خبر 847135 منبع: مهر برچسب‌ها خبر مهم جامعه ازدواج - طلاق فرزندآوری خانواده جمعیت
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان میشوند