به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

اصلی‌ترین دلایل خصومت شاه با آیت‌الله مدرس چه بود؟

تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۸۱۲۱۴۵

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، مبارزات شهید مدرس با استبداد رضاخانی و سپس رضاشاهی، یکی از ابعاد بسیار مهم و قابل مطالعه دوران حیات این مجتهد آگاه و مبارز است. او در شرایطی به نوعِ وابستگی و طرح‌های طولانی مدتی که در پس حمایت از قدرت گرفتن رضاخان وجود داشت پی برد که حتی بسیاری از رجال ظاهراً بی‌طرف و حتی وطن‌دوست، در این زمینه هیچ ذهنیتی نداشتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در واقع شهید مدرس با بینش سیاسی خود و نیز، با تکیه بر ایمان و شجاعتی که داشت، به عرصه مبارزه با استبداد و دیکتاتوری رضاخانی ورود کرد. دهم آذرماه، یادآور سالروز شهادت مظلومانه آیت‌ا... سیدحسن مدرس در سال ۱۳۱۶ خورشیدی است؛ او را پس از ۹ سال تبعید در خواف، در دو ماه پایانی عمرش به کاشمر منتقل کردند و در همین شهر به شهادت رساندند. سالروز شهادت شهید مدرس فرصتی است مغتنم برای بازخوانی ویژگی‌های شخصیتی و مبارزاتی او. به همین مناسبت، در گفتگو با دکتر مسعود رضایی، پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی و نویسنده کتاب «سیاست و تاریخ معاصر ایران»، به بررسی این ویژگی‌ها پرداختیم.

شهید مدرس اهل مماشات نبود

دکتر رضایی معتقد است که شهید مدرس عالمی کاملاً سیاسی بود و این در دورانی که سیاست طرفداران زیادی در میان علما نداشت، یک نکته مهم و برجسته در بررسی شخصیت علمی و سیاسی اوست: «مدرس وظیفه خودش می‌دانست در اموری که با زندگی مردم و وضعیت آن ارتباط مستقیم و غیرمستقیم دارد، ورود کند. همین مسئله باعث شد که او به فعالیت‌های سیاسی رو بیاورد و در مسیر اصلاح امور گام بردارد.»

وی با اشاره به این‌که ورود شهید مدرس به مجلس، نخستین بار به عنوان یکی از مجتهدان تراز اول و در راستای نظارت بر اسلامی بودن مصوبات رقم خورد، می‌افزاید: «شهید مدرس اصولاً اهل مماشات با مفاسد سیاسی و اقتصادی نبود. اگر در جایی می‌دید که مفسده‌ای در جریان است یا با تصمیم‌هایی که گرفته می‌شود، راه را به روی فساد و سوءاستفاده باز می‌کنند، آرام نمی‌نشست. او کسی نبود که در مقابل زورگویان و مفسدان، سکوت کند و با همه توان در برابر آن‌ها می‌ایستاد. به این ترتیب، شخصی مانند رضاخان نمی‌توانست با هیچ وسیله‌ای، توجه شهید مدرس را به خود جلب کند و آن مرحوم، تمام قد در برابر مفاسد و اقدامات وی ایستاد.»

سیاستمدار مستقل و قائل به اسلام سیاسی

پژوهشگر تاریخ معاصر ایران، با اشاره به ابعاد گسترده فعالیت‌های شهید مدرس، وی را سیاستمداری مستقل می‌داند و می‌گوید: «نکته بسیار مهمی که باعث شد رضاشاه نتواند در برابر شهید مدرس کاری از پیش ببرد و در نهایت به تقلب در انتخابات و سپس تبعید و به شهادت رساندن او دست زد، استقلال آیت‌ا... مدرس بود؛ او ابداً خودش را در چارچوب هیچ حزب و دسته‌ای قرار نمی‌داد؛ البته با گروه‌های مختلفی تعامل داشت، اما وقتی بر سر اصول یا اموری، روش آن‌ها را درست نمی‌دانست، بدون تعارف کنار می‌کشید و از آن‌ها فاصله می‌گرفت. در واقع می‌شود جلوه کامل اسلام سیاسی را در شخصیت شهید مدرس ملاحظه کرد.

اسلامی که پیش از او و در همین دوره معاصر نیز، نماد‌های بزرگی مانند میرزای شیرازی و ملا علی کنی داشت و در این زمینه بی‌سابقه نبود. شهید مدرس، به اسلام سیاسی باور کامل داشت؛ او دیانت را عین سیاست می‌دانست و خود را در مباحث متفرقه فقهی یا امور شخصی محدود نمی‌کرد و معتقد بود که اسلام باید در همه زوایای زندگی مردم، فردی و اجتماعی، ورود و حضور داشته‌باشد.»

تقابل مدرس با رضاخان

دکتر رضایی به موضوع تقابل شهید مدرس و رضاخان و دلایل بروز آن می‌پردازد و می‌گوید: «این‌که رضاشاه یک دیکتاتور به تمام معنا بود، موضوعی است که هیچ مورخی، صرف نظر از نوع نگاه سیاسی و ... منکر آن نیست. حتی خود محمدرضا پهلوی هم، در کتاب پاسخ به تاریخ، تلویحاً دیکتاتور بودن پدر خودش را تأیید می‌کند و بعد از شهریور ۱۳۲۰، به مردم قول واهی می‌دهد که اعمال وی را تکرار نکند. در عصر پرخفقان و سراسر اختناق سلطنت رضاشاه، تمام مخالفان او یا گرفتار تبعید می‌شدند یا در زندان قصر، طعم آمپول هوای پزشک احمدی را می‌چشیدند و در هر صورت، از بین می‌رفتند. این موضوع که در دهه ۱۳۱۰ به اوج خودش رسید، پیش از آن‌که رضاشاه به سلطنت برسد، یعنی در دوران سردار سپهی او، مورد توجه مدرس قرار گرفت و وی درباره این رویه و نتایج تلخ و وحشتناک آن هشدار داد.

شهید مدرس با شهامت تمام در برابر رضاخان که در آن زمان داشت به یک قدرت بدون قابلیت مهار تبدیل می‌شد، ایستاد و با هشدار‌های مکرر در مجلس، برای پهلوی دردسر‌های متعددی به وجود آورد. به همین دلیل بود که رضاشاه در مجلس ششم، با تقلب گسترده مانع انتخاب شهید مدرس شد و بعد‌ها با تبعید وی به خواف و سپس کاشمر، زمینه شهادتش را به وجود آورد.»

منبع: خراسان

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: آیت الله مدرس رژیم پهلوی شهید مدرس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۸۱۲۱۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تدارک ۳۰ عنوان برنامه برای هفته عقیدتی سیاسی در کرمانشاه

ایسنا/کرمانشاه مدیر عقیدتی سیاسی سپاه ناحیه کرمانشاه از تدارک ۳۰ عنوان برنامه برای هفته عقیدتی سیاسی در سپاه و بسیج کرمانشاه خبر داد.

سرهنگ جهانشاه امامی، امروز (۱۰ اردیبهشت) در نشستی خبری به مناسبت هفته عقیدتی سیاسی در سپاه و بسیج، با اشاره به تدارک برگزاری برنامه های متنوع برای این هفته در کرمانشاه، اظهار کرد: برنامه‌های هفته عقیدتی سیاسی در سپاه و بسیج از هشتم تا ۱۴ اردیبهشت در حال برگزاری است. 

وی افزود: ستادی برای برگزاری برنامه های این هفته در کرمانشاه تشکیل شده که طی آن ۳۰ عنوان برنامه تدارک دیده شده است. 

مدیر عقیدتی سیاسی سپاه ناحیه کرمانشاه برگزاری گردهمایی و نشست‌های بصیرتی در جهت ارتقاء سطح بینش دینی، سیاسی و عقیدتی کارکنان، تقدیر و تجلیل از همسران فرهنگی پاسدار، برگزاری حلقه‌های صالحین در پایگاه‌های مقاومت با موضوع شعار سال و تبیین اندیشه‌های شهید مطهری، سرکشی به بیش از ۳۰ مدرسه در سطح شهرستان و برگزاری نشست‌های تبیینی، دیدار با خانواده معظم شهدا، فضاسازی و آذین بندی مدارس، اجرای زنگ انشاء با عنوان تکریم مقام معلم، تقدیر از فرماندهان، مسئولین و اساتید و کارشناسان برتر عقیدتی سیاسی و ... را از جمله این برنامه‌ها اعلام کرد. 

حجت الاسلام مسلم کماسی مسئول دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در سپاه ناحیه کرمانشاه نیز بااشاره به در پیش بودن سالروز شهادت آیت‌الله مرتضی مطهری و آغاز هفته‌ معلم، اظهار کرد: شهید مطهری جزو اثرگذارترین شخصیت‌ها در پیروزی انقلاب اسلامی و یار واقعی و پرورش یافته مکتب امام بود. عملش همراه با اخلاص بود و همین مسئله هم باعث شد تا برای همیشه ماندگار و اثر گذار باشد. دیدگاه‌های شهید مطهری پاسخگوی شبهات امروزی در حوزه‌های مختلف است. 

کماسی با تاکید براینکه معلمین ما باید شهید مطهری را به عنوان الگوی خود قرار دهند، گفت: در این ایام که سالروز شهادت استاد مطهری است، معلمین ما باید سبک زندگی ایشان را مرور کنند و نسبت به مسائل روز سیاسی آگاه باشند و انحرافات فکری عقیدتی و سیاسی را بشناسند. 

انتهای پیام