رابطه دیپلماسی با جیب مردم / 5سال مذاکره با غرب چه نتیجهای داشت؟
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۱۹۷۴۶
به گزارش خبرنگار سیاسی ایسکانیوز؛ این روزها انتشار اخبار از تلاش مسئولان کشور برای ایجاد گشایش اقتصادی شیرینترین خبرهایی است که در رسانهها دنبال میشود. رفت و آمد مسئولان کشورهای منطقه و شکل گیری گفتگوهای سیاسی و اقتصادی نشان از آیندهای روشن در حوزه اقتصاد دارد.
دیپلماسی اقتصادی یک ابزار موثر در سیاست خارجی برای تأمین منافع ملی و قدرت نفوذ منطقهای است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه دولت دوازدهم موانع ساختاری را مهمترین اصل بازدارنده در شکلگیری دیپلماسی اقتصادی میدانست، اما معتقد بود اقدامات وزارت امور خارجه در این زمینه ناموفق هم نبوده و فقط آنقدری که انتظار میرفت موفقیت آمیز نبوده که باید آسیب شناسی شود. این در حالی است که زمان حضور حسن روحانی در پاستور در سال 92 همکاری میان دوکشور ایران و چین به نزدیک 50 میلیارد دلار رسیده بود، اما نگاه منحصر دولت به غرب و مذاکرات برجام ظرفیتهای ایجاد شده اقتصادی در آسیای شرقی را از دست داد.
بدعهدی آمریکا و اروپا در اجرای برجام و در نهایت خروج ترامپ از توافقنامه دولت دوازدهم را با مشکل مواجه و بار دیگر تلا ش کرد تا همکاری با چین را احیا کند. با پایان یافتن فرصت قانونی دولت دوازدهم، توسعه روابط با همسایگان در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفت.
سفر ابراهیم رئیسی به تاجیکستان و حضور جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو اصلی سازمان شانگهای، اتصال به منابع زیربنایی اقتصادی آسیایی را محقق کرد و فرصت ارزشمندی را در اختیار کشور قرارداد.
نخستین سفر امیرعبداللهیان در شهریورماه سال جاری به بغداد فصل جدید شکلگیری مناسبات منطقهای را فراروی کشور گشود. سفر وزیر امور خارجه در مهرماه به مسکو و گفتگو با همتای روس نیز در شکلگیری ارتباطات اقتصادی و سیاسی اهمیت ویژهای داشت. وی در سفر به لبنان و دیدار با مقامهای این کشور نیز بر اعلام آمادگی تهران برای حمایت از این کشور در شرایط سخت اقتصادی تأکید کرد.
دعوت رسمی علی شمخانی از شیخ طحنون بن زاید مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی و حضور وی در تهران را نیز که پس از یک دوره تنش سیاسی صورت گرفت میتوان برگ جدیدی از شکلگیری روابط سازنده با همسایگان دانست که میتواند کشور را به سوی اقتصادی شفافتر و پویاتر هدایت کند.
انور قرقاش، مشاور سیاسی رئیس امارات با اشاره به سفر طحنون به تهران در توئیتی نوشت: سفر شیخ طحنون بن زاید به تهران در راستای تلاشهای امارات متحده عربی با هدف تقویت پلهای ارتباطی و همکاری در منطقه و حفظ منافع ملی انجام شده است.
او نوشت: امارات متحده عربی دنبال تقویت ثبات و شکوفایی منطقه است و در این راستا تلاش میکند این هدف را با توسعه روابط مثبت از طریق گفتگو و اقدامات مشترک و مدیریت دیدگاههای یکسان دنبال کند.
علاوه بر امارات متحده عربی، گفتگوهای دیپلماتیک ایران و عربستان نیز ماههاست که پیگیری میشود و میتوان نزدیک شدن کشورهای خلیج به یکدیگر را شکست سیاستهای فشار حداکثری غربی با هزینهکردن میلیاردها دلار در منطقه دانست.
حضور محمدباقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی در شانزدهمین کنفرانس اتحادیه مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی نیز فتح بابی در مسائل منطقهای و فرصت مناسبی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی در آن گسترش ارتباطات ایران و ترکیه مورد تأکید قرار گرفته و سند همکاری جامع ایران و ترکیه نهایی شد که میتواند در تقویت جایگاه ایران و ترکیه در منطقه نیز تأثیر به سزایی دارد.
خبر خوب سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه بارقهای از نتیجه بخشی تلاشهای منطقهای مسئولان بود که گفت: در حوزههای پولی و بانکی گشایشهایی اتفاق افتاده و انشاءالله در روزهای آتی در حوزه خنثی سازی تحریمها خبرهای بهتری در راه خواهد بود.
وی تأکید کرد: خنثی سازی تحریمها را موازی با انجام مذاکرات وین برای لغو و رفع تحریم ها پیش می بریم که نقشه راه و سند همکاری 20 ساله با همسایگان از جمله این برنامه هاست که با روسیه تقریبا نهایی شده است و آغاز گفتگوها منتظر مجوز دولت است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تسهیل تجارت خارجی در تعامل با کشورهای همسایه را از جمله برنامههای این وزارتخانه عنوان و بیان کرد: وزارت خارجه یک ضلع از اضلاع دیپلماسی اقتصادی در کشور است و باید دیگر سازمانهای مربوطه نیز همکاری لازم را در این زمینه داشته باشند.
وی افزود: ما امروز در چهارراهی از تحولات اقتصادی و تجاری قرار گرفته و گام بلندی را با عضویت در پیمان همکاری شانگهای برداشته ایم همچنین حضور رئیس جمهوری در اجلاس اکو ضلع دیگری از این همکاریها را در منطقه تکمیل کرد.
خطیب زاده از مهمترین اولویتها در استفاده از مزیتهای ترانزیتی جمهوری اسلامی ایران را دسترسی تولیدکنندگان ایران به بازارهای کشورهای همسایه و همچنین ایجاد زیرساختهای پایدار مراودات در برخی مناطق مرزی عنوان کرد و گفت: در صد روز گذشته، 40 درصد از برنامههای وزارت امورخارجه به جهش در روابط تجاری با همسایگان اختصاص داده شده است که مهمترین دستاورد آن را در حوزه واکسن دیدیم.
باید توجه داشت که پیگیری وعدههای انتخاباتی مبنی بر ایجاد گشایش اقتصادی امری بسیار پسندیده و مورد مطالبه جامعه ایران است اما باید توجه داشت که این تلاشها وقتی ارزشمند خواهد بود که نتیجه آن در سفره مردم ملموس و مشهود باشد. چرا که دولت تدبیر امید هم وعدههای مشابهی را در پیگیری توافق برجام به مردم داده بود، اما پنج سال مذاکره با غرب عملاً آوردهای برای ملت نداشت.
کد خبر: 1121657 برچسبها اقتصاد ایرانمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: اقتصاد ایران امارات متحده عربی امور خارجه شکل گیری منطقه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۱۹۷۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیپلماسی اقتصادی، برگ برنده همسایگی
رئیسی در نشست خبری مشترک محمد شهباز شریف، نخستوزیر جمهوری اسلامی پاکستان با اشاره به سطح روابط تجاری تهران و اسلامآباد بیان کرد: سطح روابط تجاری و اقتصادی بین دوکشور،سطح قابلقبولی نیست اما تصمیم گرفتیم این سطح روابط تجاری را در گام اول به ۱۰میلیارد دلار افزایش دهیم.به نظرمیرسد رقم اعلام شده برای ارتقای ظرفیت تجارت خارجی دو کشورقابل تحقق است، زیرا ایران و پاکستان ظرفیتهای خوبی برای این موضوع دارند.وجود سه منطقه مرزی فعال اعم از ریمدان که در ۱۲۰کیلومتری چابهارو۵۰کیلومتری مسیر چابهار ــ راسک قراردارد،مرزسراوان درکهک ومنطقه تفتان میرجاوه ازجمله مهمترین گذرگاه مرزی میان ایران و پاکستان بهشمار میرود. منطقه ریمدان ازسال۹۵ برای جابهجایی رسمی کالا میان ایران وپاکستان مشخص شده است. این گذرگاه مسیر ریلی ایران را به پاکستان وشبهقاره هند وصل میکند؛ بنابراین ظرفیتهای بسیار خوب مرزی برای توسعه تجارت خارجی میان دو کشور وجود دارد. بخش اصلی تجارتی که تاکنون به صورت رسمی میان ایران و پاکستان وجود داشته مرتبط با صادرات انرژی از ایران است، زیرا شرکت نفت مجوزهایی در این زمینه صادر کرد؛ به طوری که از این محل سالانه حدود شش میلیارد دلار مبادله مالی شکل میگیرد.صادرات کاشی و سرامیک
بخش دیگر،کالاهای تجاری است که قابلیت بسیار زیادی برای توسعه روابط دارد وازجمله میتوان به نیازعظیم پاکستان به واردات کاشی و سرامیک تولیدی ایران پرداخت.باتوجه به کیفیت بینالمللی قابلتوجه کاشی و سرامیک تولید ایران، پاکستان خریدار بسیار خوبی برای این محصول است؛ ضمن اینکه پاکستان به واردات کالاهای مختلفی از ایران نیاز دارد. انتظار میرود دستگاه دیپلماسی کشور زمینههای لازم را برای بازاریابی تجار و تولیدکنندگان ایرانی در پاکستان فراهم کند. پاکستان در زمینه محصولات پتروشیمی و پلاستیک مشتری بسیار خوبی است؛ بنابراین باید در بازار پاکستان به شکل مدون بازاریابی کرد تا نیازهای مختلف این کشور شناسایی شود. ایران میتواند برخی کالاهای تولید پاکستان را که در کشور تولید نمیشود یا مزیت تولید ندارد، وارد کند. اگر تبادل تجاری به شکل جدی و سازمانیافته میان دو کشور ناظر بر حل مشکلات گمرکی و تفاهم در موضوعات مرتبط با تعرفه صادرات و واردات شکل بگیرد،قطعا زمینههای لازم برای تحقق۱۰میلیارد دلار تبادل تجاری میان دو کشور وجود دارد و موضوع مدنظر دولت سیزدهم محقق میشود.
نوسازی ماشینآلات
با توجه به اینکه بخش قابلتوجهی از ماشینآلات صنعتی و معدنی کشور درمسیر فرسودگی قرار دارد و برای جهش و رشد تولید نیازمند واردات ماشینآلات و فناوریهای روز دنیا هستیم، پاکستان که تحریم نیست، میتواند واسطه واردات ایران باشد و بهراحتی کالاهای مورد نیاز ایران را از اروپا و آمریکا وارد کند و در ازای واردات، کالای ایرانی به پاکستان صادر شود. میان چین و هند بر سر موضوع بندر گوادر و چابهار رقابت وجود دارد، زیرا چینیهانزدیک به ۴۶میلیارد دلار دربندر گوادر سرمایهگذاری کردهاند و مایلند خط ترانزیتی از گوادر به مناطق مختلفی درپاکستان و چین حتی تا افغانستان بکشند اما با توجه به اینکه قرار است هندیها سرمایهگذاری عظیمی در بندر چابهار داشته باشند و بهدلیل اینکه چین و هند در این زمینه رقابت دارند؛ چین راهحلی مبنی بر این ارائه داده که در بندر گوادر و چابهارشریک باشند. برمبنای این شراکت، خطآهنی از بندر گوادر تا چابهار به آسیای مرکزی از سویی و راهآهن از چابهاربه سمت زابل وافغانستان وشعبه دیگر ازسمت خراسان جنوبی و خراسان رضوی از سوی دیگر کشیده شود تا به سرخس و خطآهن ترکمنستان وصل شود وکل آسیای مرکزی راپوشش دهد.با توجه به اینکه منطقه چابهارتحت تحریمهای آمریکا قرار نگرفته و رقابت بر سر این منطقه و تجارت خارجی میان کشورهای یاد شده بالاست، باید منتظر ماند عاقبت رقابت چه میشود و ایران در همکاری با کشورهای یاد شده چه نتیجه مالی و اقتصادیای میتواند کسب کند.
طرح انتقال گاز
طرح انتقال گاز ایران به پاکستان از حدود ۱۵سال پیش طراحی و اجرا شد که تاکنون بهدلایل مختلفی وارد فازعملیاتی نشده بود اما با حضور مقامات ایران در پاکستان و مذاکرات صورت گرفته و با ابراز تمایل طرف پاکستانی، این موضوع اکنون به مرحله اجرا نزدیکتر شده است.براساس توافق اولیه، قرار بود این خط لوله ۲۷۰۰کیلومتری،گازصادراتی ایران را ازمسیرپاکستان به هند منتقل کند. پیشبینی شده بود که درصورت توافق نهایی، ۱۱۰۰کیلومتر از این خط لوله در ایران، ۱۰۰۰کیلومتر در پاکستان و ۶۰۰کیلومتر در هند احداث شود. طبق طرح اولیه قرار بود روزانه ۱۵۰میلیون مترمکعب گاز ایران به هند و پاکستان صادر شود که از این مقدار،۹۰میلیون مترمکعب برای هند و۶۰میلیون مترمکعب برای پاکستان در نظر گرفته شده بود که البته این ایده عملی نشد.هند بابهانههایی درباره امنیت وقیمت معاهده، نسبت به آن سردشده وازتعهد سهجانبه کنارهگیری کرد.بعدازآن در سپتامبر۲۰۱۲، عملیات اجرایی معاهده آغاز شده وروسایجمهوروقت ایران و پاکستان توافق کردند که در این زمینه همکاری داشته باشند. براساس این همکاری، پیشبینی شده بود که پاکستان نیز خط لوله خودراطی۲۲ماه تا مرز ایران بکشد.همچنین براساس این معاهده گازی، قرار شد با شروع عملیات لولهگذاری تا سال ۱۳۹۳، صادرات گاز ازطریق خط لوله به کراچی آغاز شود. این قرارداد ۲۵ ساله، ایران را متعهد کردکه صادرات گاز درروزازحجم۱۴میلیون مترمکعب راآغازکرده و آن را در دو فاز به ۲۱و۳۰میلیون مترمکعب افزایش دهد.آنطور که جواد اوجی،وزیرنفت اعلام کرده؛اسلامآباد برای بهرهبرداری سریع خط لوله صادراتی گاز ایران به پاکستان (آیپی) علاقهمند بوده و طرف پاکستانی مشتاق است هرچه زودتر تزریق گاز به خط لوله آیپی انجام شود، پاکستان برای تسریع این کار درحال تنظیم قرارداد باشرکتهای مختلف است.وی افزود: با اقدامهایی که انجام خواهد شد، امیدواریم طبق قرارداد بینالمللی که بین ایران و پاکستان امضا شده است، دردوران فعالیت دولت سیزدهم شاهد صادرات گاز به پاکستان باشیم.