به نقل از «تسنیم»

میزگرد| استدلال موافقان و مخالفان افزایش ظرفیت پزشکی/ هزینه آموزش هر دانشجوی پزشکی چه‌قدر است؟

تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۱۹۹۹۶

افزایش ظرفیت پزشکی این روزها به یکی از چالشی‌ترین مسائل نظام سلامت تبدیل شده است؛ وزارت بهداشت و شورای عالی انقلاب فرهنگی هر دو بر کمبود پزشک تأکید دارند اما هنوز بحث‌های زیادی بر سر میزان افزایش ظرفیت مطرح است. - اخبار اجتماعی -

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری تسنیم ؛ توزیع عادلانه خدمات بهداشتی و درمانی یکی از مهمترین پیش نیازهای ارتقای سطح سلامت جامعه است؛ مشکل در دسترسی به پزشک به خصوص در مناطق محروم از دیرباز محل بحث کارشناسان و سیاستگذاران حوزه سلامت بوده است؛ اخیراً شورای عالی انقلاب فرهنگی به موضوع افزایش ظرفیت پزشکی ورود کرده و بنا دارد تا سالانه 3000 دانشجوی پزشکی را به این ظرفیت اضافه کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این مسئله با واکنش بسیاری از اعضای جامعه پزشکی روبرو شده و در عین حال، موافقان افزایش ظرفیت پزشکی می‌گویند این امر با هدف افزایش دسترسی مردم بالاخص در مناطق محروم به خدمات درمانی مطرح شده است.

در همین راستا، میزگردی با موضوع "اما و اگرهای افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی" با حضور دکتر غلامرضا حسن‌زاده، دبیر شورای عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی، دکتر سید جلال موسوی مدیرکل سیاست‌گذاری آموزش و پژوهش ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، میثم بیرانوند، کارشناس حوزه سلامت، دکتر مهدی مختاری، مدیر گروه سلامت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

تسنیم: ماجرای افزایش پذیرش سالانه 3000 دانشجوی پزشکی از کجا آغاز شد؟

موسوی: حدوداً دو سال است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی درگیر موضوع کمبود پزشک هستیم. با تیم قبلی وزارت بهداشت جلسات کارشناسی برگزار شد و طرحی در وزارت بهداشت انجام شده بود که توسط شورا بررسی شد؛ فرآیندی تعریف شد که در یک بازه 5 ساله و 10 ساله اگر بخواهیم به نُرم جهانی نزدیک شویم سالانه به این تعداد یعنی 3 هزار دانشجوی پزشکی نیاز داریم. ما در جلسات به این مسئله که کمبود پزشک داریم، رسیدیم؛ خصوصاً در زمینه پزشکان متخصص دچار کمبود هستیم؛ نسبت پزشک به تخت‌های بیمارستان نیز در آن زمان بررسی شد البته با توجه به شیوع کرونا، تعداد تخت‌های بیمارستانی در دو سال اخیر افزایش داشته است و بنابراین نیاز به پزشک بیشتر نیز می‌شود. درباره بار مالی ناشی از افزایش ظرفیت پزشکی نیز با سازمان برنامه و بودجه صحبت شد و برآورد نهایی ما این بود که سالانه 3 هزار نفر به ظرفیت دانشجوی پزشکی افزوده شود. با این وجود وزارت بهداشت اعلام کرد که این تعداد زیاد است؛ البته آماری از اینکه به جای سه هزار نفر باید چند نفر جذب شوند را ارائه نکرده است.

تسنیم: وزارت بهداشت پس از کش و قوس‌های فراوان بالاخره کمبود پزشک در کشور را پذیرفت اما اعلام شد که با افزایش ظرفیت سالانه 3000 دانشجوی پزشکی مخالف است؛ این عدد از نظر وزارت بهداشت باید چه قدر باشد؟

حسن‌زاده: در کشور ما متاسفانه تصمیماتی ناگهانی و شتابزده در برخی زمینه‌ها گرفته می‌شود که نمونه بارز آن طرح تحول نظام سلامت بود. زمانی که طرح تحول مطرح شد ما گفتیم زیرساخت‌های اجرای آن آماده نشده است و مبالغ بسیار زیادی هدر خواهد رفت اما به آن کم توجهی شد. وقتی زیرساخت نداشتیم که بررسی کنیم یک بیمار شب گذشته کدام مرکز درمانی بوده و چه اقداماتی برایش انجام شده نباید آن طرح را به این صورت اجرا می‌کردیم؛ بنابراین کار بی‌برنامه و شتابزده که فاقد معیارهای علمی است کشور را دچار مشکل می‌کند. در زمینه افزایش ظرفیت پزشکی نیز ما همین را می‌گوییم. در مقایسه کشورها از لحاظ سرانه پزشک باید به مسائل مختلفی از جمله شاخص‌های بهداشتی، جمعیت، زیرساخت‌ها، اقتصاد، بودجه کلی سلامت، تعداد بیمارستانها توجه کنیم.

از سوی دیگر باید ببینیم که وقتی گفته می‌شود 3000 دانشجو به طور سالانه اضافه شود هزینه سرانه برای آموزش دانشجویان پزشکی چقدر است.

تسنیم: هزینه تربیت هر دانشجوی پزشکی چه قدر است؟

حسن‌زاده: یک بحث بودجه است که تخصیص داده می‌شود و یک بحث دیگر نیز هزینه‌های واقعی است که برای تربیت دانشجوی پزشکی مورد نیاز است. تخصیص بودجه پایین‌تر از هزینه های لازم برای تربیت دانشجوی علوم پزشکی است. در سال 87 که در وزارت بهداشت مسئولیت داشتم سرانه دانشجوی پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی را برآورد کردیم؛ در سال 87 سرانه دندانپزشکی ما 59 میلیون تومان بود و متوسط کشوری نیز 50 میلیون تومان بود. هزینه سرانه دانشجوی پزشکی الان 226 میلیون تومان است اما سازمان برنامه و بودجه به ما 105 میلیون تومان به ازای هر دانشجو پول می‌دهد؛ در وزارت علوم با همین رویکرد گفتند تعداد را زیاد می‌کنیم اگر مشکلی وجود داشته باشد نیز حل می‌شود درحالی که این رویکرد درست نیست زیرا باید بودجه‌ها به درستی هزینه شود؛ اگر چند سال دیگر رشته پزشکی نیز مانند سایر رشته‌های وزارت علوم شد چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ باید به صورت هدفمند برای افزایش ظرفیت برنامه ریزی کنیم اگر در شرایط بحرانی باشیم باید بحرانی تصمیم بگیریم؛ الان در بحران نیستیم و نمی‌دانم بر چه اساسی گفته می‌شود که سالانه 3 هزار دانشجوی پزشکی باید جذب شوند و این امر بدون توجه به زیرساخت‌های موجود صورت می گیرد کسی به این سوال پاسخ نداده است که برای جذب این تعداد فارغ‌التحصیل آیا زیرساخت وجود دارد یا خیر؟!

بیرانوند: بر اساس قانون بودجه 1400، بودجه آموزش پزشکی و پیراپزشکی در سال جاری(سال 1400)، 14 هزار و 500 میلیارد تومان بوده است. آموزش دکترای حرفه‌ای سه رشته دندانپزشکی، داروسازی و پزشکی 4270 میلیارد تومان بوده است؛ بر اساس اعلام خود وزارت بهداشت 72 هزار دانشجوی دکترای حرفه‌ای داریم اگر تقسیم کنیم به طور میانگین هزینه آموزش هر دانشجوی دکترای حرفه‌ای سالانه 59 میلیون تومان می‌شود اما اگر بخواهیم به تفکیک دانشگاه‌ها در نظر بگیریم، دانشگاه علوم پزشکی تهران دکترای حرفه‌ای در مقطع عمومی را 78 میلیون تومان اعلام کرده و در مقطع تخصص 90 میلیون تومان، علوم پزشکی گناباد 48 میلیون و شهید بهشتی 78 میلیون تومان اعلام کرده است. دانشجویان دانشگاه‌های پردیس نیز مطابق قانون فارغ از 30 میلیون تومانی که شهریه می دهند تمام هزینه رفاهی را باید خودشان پرداخت کنند و دانشگاه تعهدی در قبال آن ندارد که در مقطع عمومی سالانه حدود 30 میلیون تومان می‌شود.

تسنیم: در حال حاضر وزارت بهداشت می‌گوید افزایش ظرفیت پزشکی با شیب منطقی صورت بگیرد؛ منظور از این شیب منطقی چیست؟

حسن‌زاده : صحبت ما این است که تا زمانی که دانشجویان پزشکی به مقطع عمومی و تخصصی برساند باید ببینیم چه کار کنیم که اثربخشی و بهره‌وری سیستم بالا برود؛ ما از شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی زمان خواستیم و گفتیم به ما دو ماه وقت بدهید تا ما مدلی برای افزایش ظرفیت ارائه کنیم و با کار کارشناسی، میزان افزایش ظرفیت را مشخص کنیم.

موسوی : ما در ماده واحده شورای عالی انقلاب فرهنگی دو تبصره داریم؛ به وزارت بهداشت دو ماه فرصت داده‌ایم که مبتنی بر عدالت و آمایش طرح خود را برای توزیع متناسب با افزایش ظرفیت پزشکی ارائه کند اینکه گفته می‌شود کار افزایش ظرفیت پزشکی عجولانه انجام شده است را قبول نداریم زیر ما دو سال درگیر این مسئله بوده‌ایم.

در خصوص بحث هزینه تربیت دانشجوی پزشکی آقای دکتر حسن‌زاده عدد 226 میلیون را اعلام کردند اما گفته نشد که نسبت هر دانشجو به هیات علمی چقدر باید باشد‌.

بیرانوند : بر اساس آمارنامه سال 1399 در دانشگاه علوم پزشکی تهران بوده تعداد هیئت علمی 1909 نفر و هیئت علمی دانشکده پزشکی در بخش آموزشی 1151 نفر بوده است، در دانشکده پزشکی مجموع پزشک در مقاطع عمومی، تخصص، فلوشیپ و فوق تخصص حدود 4460 دانشجو بوده است یعنی نسبت هیئت علمی به دانشجوی پزشکی عمومی یک به دو است و به کل پزشکی یک به چهار است.

حسن‌زاده : استاندارد بین المللی نسبت دانشجو به هیئت علمی، یک به 10 است؛ در دانشگاه علوم پزشکی تهران 2200 هیئت علمی داریم و حدود 15 هزار دانشجو داریم که اگر 15000 را تقسیم بر 2 هزار و 200 نفر کنیم نسبت دانشجو به هیئت علمی یک به 6 می‌شود.

تسنیم: برخی موافقان افزایش ظرفیت پزشکی می‌گویند علت مخالفت گروه‌های مختلف صنفی پزشکی با افزایش ظرفیت، تعارض منافع سیاستگذاران است؛ نظر شما در این باره چیست؟

مختاری : به عنوان کسی که گزارش تعارض منافع در نظام سلامت را نوشتم می‌توانم بگویم وزارت بهداشت یکی از جاهایی است که تعارض منافع در آن زیاد است؛ این مسئله شخصی نیست که بتوان گفت تعارض منافع به شخص خاصی ارتباط دارد بلکه در ادبیات تعارض منافع، تضاد منافع به سازوکارها و ساختار و قوانین ارتباط دارد؛ مقصر عدم انجام کار کارشناسی برای افزایش ظرفیت پزشکی تاکنون، توزیع نامتناسب پزشکان و پایین بودن میزان دسترسی مردم به پزشک وزارت بهداشت است.

ما بعد از این همه مدت، هنوز یک سیستم آماری دقیق نداریم که بگوید آمار پزشکان فعال ما چند نفر است و پزشکانی که تربیت شده‌اند در کدام مناطق توزیع شده‌اند؛ چند نفر آنها مهاجرت کرده و چند نفر فوت کرده‌اند یا در حالت طبابت نیستند؛ برای مثال حدود 10000 نفر پزشک مرکز ترک اعتیاد دارند؛ پزشکی که الان مدیر ستادی است و سالهاست مطب ندارد و خدمت ارائه می‌کند را جزو سرانه پزشکان حساب می‌کنند؛ از سوی دیگر اینکه وزارت بهداشت مطرح می‌کند که در مصوبه افزایش سالانه 3 هزار نفر ظرفیت پزشکی شتابزده عمل شده است و به وزارت بهداشت وقتی داده نشده است درست نیست؛ زیرا سال‌هاست که بحث افزایش ظرفیت پزشکی وجود دارد البته ایرادی هم ندارد که این فرصت دو ماهه که مورد درخواست وزارت بهداشت است به آنها داده شودتا ببینیم چه اتفاق خاصی رخ خواهد داد. مشکل این است که مسئول نگران در خصوص افزایش ظرفیت پزشکی در وزارت بهداشت وجود ندارد و اگر خود وزارت بهداشت درباره این آمار تحقیقی انجام می‌داد خارج از حوزه سلامت کسی نمی‌توانست حرفی به وزارت بهداشت بزند.

حسن‌زاده : در جلسات ستاد نقشه شورای عالی انقلاب فرهنگی تعداد افراد موافق افزایش ظرفیت پزشکی بیش از کارشناسان مخالف است بنابراین رای گیری هایی که برای مصوبه می‌شود نیز مورد اشکال است. برای این که کار کارشناسی انجام شود باید با مستندات مشخص گفته شود که چگونه این برنامه اجرا شود ما مخالف افزایش ظرفیت پزشکی نیستیم اما می‌گوییم شما راهکار اجرای منطقی برای آن داشته باشید و این راهکار اجرایی نباید مشکل ساز باشد.

بیرانوند : تضاد منافع در نظام سلامت وجود دارد؛ آقای دکتر حسن‌زاده می‌گویند 2 ماه برای انجام کار کارشناسی درباره افزایش ظرفیت پزشکی به ما مهلت بدهید اما از سوی دیگر می‌بینیم که رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و وزیر بهداشت در کنار سازمان‌های صنفی قرار می گیرند و به همراه تعدادی از سیاست‌گذاران در نامه‌ای درخواست می‌کنند که افزایش ظرفیت به طور کلی از دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی خارج شود توجیه شان هم این است که روح پزشکان آزرده شده است؛ اگر اسم این تعارض منافع نیست پس چیست؟

ما در وضعیتی هستیم که اگر همین الان نیز بحث افزایش ظرفیت پزشکی را مطرح کنیم 7 سال دیگر نتیجه آن می‌شود افزایش ظرفیت پزشکی عمومی و حدود 13 سال دیگر پزشکان‌متخصص را خواهیم داشت.

به گزارش تسنیم؛ در ادامه این مناظره به بحث پیرامون چرایی عدم توزیع مناسب پزشکان در کشور، راهکار دسترسی مردم مناطق محروم به پزشک، چالش‌ها و مزایای افزایش ظرفیت پزشکی و ... پرداخته شد که در روزهای آتی منتشر خواهد شد.

گفت‌وگو از: پریسا حیدری

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: سازمان نظام پزشکی پزشک بهداشت و درمان وزارت بهداشت ویروس کرونا سازمان نظام پزشکی پزشک بهداشت و درمان وزارت بهداشت ویروس کرونا شورای عالی انقلاب فرهنگی افزایش ظرفیت پزشکی دکترای حرفه ای دانشجوی پزشکی میلیون تومان وزارت بهداشت کار کارشناسی هزار دانشجو تعارض منافع کمبود پزشک نظام سلامت هیئت علمی 3000 دانشجو حسن زاده سالانه 3 چند نفر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۱۹۹۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسوولان برای درمان سراغ پزشکان معروف می روند

به گزارش خبرگزاری مهر، ایرج خسرونیا، در آستانه برگزاری کنگره متخصصان داخلی ایران، اظهار داشت: امسال در مورد تازه‌های بیماری‌های دستگاه گوارش، تازه‌های بیماری‌های قلب و عروق، ریه، بیماری‌های عفونی و…، سخنرانی خواهیم داشت؛ همچنین پیرامون عوارض مزمن و کهنه بیماری کرونا و تازه‌های درمان آن نیز مباحث خوبی خواهیم داشت.

وی افزود: در شرایط پیش رو مهم‌ترین نگرانی بی توجهی به بهداشت فردی و اجتماعی است و اینکه مردم دیگر ترسی از بیماری کرونا ندارند و بهداشت را رعایت نمی‌کنند، ماسک نمی‌زنند و دخانیات مصرف می‌کنند؛ متاسفیم که بگوییم تعداد مصرف کنندگان سیگار و دخانیات نسبت به چهار دهه پیش بیشتر شده و به ویژه در زنان کشور گسترش بیشتری پیدا کرده است.

خسرونیا گفت: متأسفانه هر روز شاهد گسترش مصرف سیگار هستیم و عوارض مصرف دخانیات، بیشتر از گذشته مشهود است.

رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران با بیان اینکه هر سال تعداد فراوانی رزیدنت داخلی پذیرش می‌شود ولی همچنان از این بابت کمبودهایی داریم، افزود: اغلب این متخصصان برای ادامه تحصیل به رشته‌های فوق تخصصی جذب می‌شوند یا اینکه مهاجرت کرده و یا از گردونه درمان به دلایل مختلف خارج می‌شوند.

خسرونیا گفت: عده فراوانی از پزشکان فارغ التحصیل، متأسفانه به اقدامات زیبایی برای مراجعان مطب خود روی آوردند این در شرایطی است که وجود متخصص داخلی در مسیر درمان و رسیدگی به بیماران در سراسر کشور همیشه پر اهمیت بوده است.

وی افزود: امروزه همکاران جوان فارغ التحصیل به رشته‌هایی که درآمد بیشتری خواهد داشت مانند فوق تخصص گوارش و یا قلب و عروق گرایش پیدا کردند و متأسفانه به رشته‌های عفونی و خون کمتر توجه می‌شود و متقاضی کمتری دارد.

رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ضمن ابراز نگرانی از اینکه مطب‌های متعددی تعطیل شده و بدین ترتیب در آینده نزدیک جایگزینی برای متخصصان و فوق تخصص‌هایی که از گردونه طبابت خارج شده و یا مهاجرت می‌کنند وجود نخواهد داشت، گفت: شاید در آینده‌ای نه چندان دور هموطنان برای درمان بیماری‌های صعب العلاج خود مجبور به خروج از کشور باشند.

خسرونیا ادامه داد: پزشکان از دیدگاه مردمی جز گروه‌های شغلی با درآمد خوب هستند ولی در واقع این‌طور نیست و فقط حدود ۱۰ درصد پزشکان درآمد خوبی دارند و از شغل خود راضی هستند؛ جالب اینکه تمامی مسئولین و سیاستگذاران کشور نیز برای درمان خود به همین ۱۰ درصد پزشک معروف و پردرآمد مراجعه می‌کنند و تصور می‌کنند همه مطب‌ها به همین اندازه شلوغ و پر مریض است.

رئیس سی و چهارمین کنگره علمی سالیانه جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران افزود: یکی از مشکلات عدیده جامعه پزشکی مربوط به تعرفه است، به همین خاطر نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور، مجلس شورای اسلامی و وزیر بهداشت نوشتیم، مبنی بر اینکه متخصصین طب داخلی فقط نسخه نویس هستند و درآمد دیگری ندارند پس باید مورد حمایت تعرفه‌ای قرار بگیرند که در ابتدا موافقت‌هایی صورت گرفت ولی در عمل شاهد حمایت از همکاران متخصص داخلی در کشور نبودیم.

خسرونیا افزود: تعرفه اعلامی کنونی امکان پاسخگویی هزینه‌های اداره مطب و معیشت پزشکان را نخواهد داد به همین خاطر عده‌ای از همکاران ما به ناچار مجبور به خروج از گردونه درمان هستند، مهاجرت می‌کنند و یا به شغل‌های جانبی و خدمات زیبایی برای مراجعان می‌پردازند.

استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی گفت: مالیات و درآمدهای دولت با میزان رشد تورم افزایش پیدا می‌کند، ولی متأسفانه تعرفه پزشکی از این روند تبعیت نمی‌کند و همیشه در محدوده ۲۰ یا ۳۰ درصد افزایش، ثابت و اصطلاحاً «فریز» شده است!

خسرونیا افزود: با تورم ۴۰ درصدی ولی سال گذشته تعرفه ۲۰ درصد افزایش یافت، امسال هم با وجود تورم و افزایش چند برابری هزینه‌های جاری زندگی و نگهداری مطب، مالیات، افزایش تعرفه ورود به محدوده طرح ترافیک و سایر مسائل، شاهد رشد چندانی در میزان تعرفه‌های پزشکی نیستیم؛ به خصوص پزشکان جوان که درآمد کمتری دارند مشکلات خیلی بیشتری خواهند داشت و موجب بی انگیزگی آنان خواهد شد.

وی با اشاره به مسائل فرهنگی جامعه گفت: از سوی دیگر برخی برنامه‌های نمایشی و سریال‌های تلویزیونی، جامعه پزشکی را به شیوه‌های مختلف مورد تمسخر قرار می‌دهد که این رفتار موجب توهین به این افراد خدوم و تحقیر جایگاه ارزشمند آنان در سلامت مردم خواهد شد.

رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران با اشاره به اینکه هزینه برگزاری کنگره‌ها در کشور به طور عجیب و فزاینده افزایش یافته به طوری که برگزاری یک همایش علمی در فضای دانشگاهی هزینه چندین میلیاردی به همراه دارد، افزود: برای چهار روز اجاره سالن همایش، حدود یک و نیم میلیارد تومان هزینه دریافت می‌شود که با احتساب هزینه‌های جانبی دیگر مبلغ کلانی خواهد بود؛ به اعتقاد من دولت باید حمایت لازم را جهت برگزاری همایش‌های علمی انجام دهد در غیر این صورت شاهد تعطیلی برخی از همایش‌های علمی خواهیم بود چون با این مبالغ دریافتی از پزشکان بابت ثبت نام، امکان گرداندن همایش‌ها و کنگره‌های دوره‌ای مقدور نخواهد شد.

سی و چهارمین کنگره علمی سالیانه جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، ۲۵ تا ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ در مرکز همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار خواهد شد.

کد خبر 6089691 حبیب احسنی پور