داشبوردهای مدیریتی لایحه بودجه ۱۴۰۱ منتشر شد
تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۲۹۲۵۰
همزمان با تقدیم لایحه بودجه به مجلس، داشبوردهای مدیریتی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ منتشر شده است تا از این طریق امکان تحلیل دقیق جداول لایحه بودجه برای مسئولان، پژوهشگران و عموم مردم فراهم شود.
به گزارش مشرق، نظام بودجهریزی و برنامهریزی کشور یکی از ارکان اصلی حکمرانی محسوب میشود که وظیفه هدایت جریان پولی و مالی کشور به سمت برنامههای مطلوب را بر عهده دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
طبق روال هر سال، سازمان برنامه و بودجه همزمان با تقدیم لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ توسط دولت به مجلس شورای اسلامی، اقدام به انتشار عمومی متن این لایحه و پیوستهای آن نموده است.
انتشار عمومی لوایح بودجه و پیوستهای آن در سالهای اخیر، گامی مثبت و روبهجلو در راستای افزایش شفافیت ارزیابی میشود، اما از آنجا که لایحه بودجه در قالب فایلهای غیرقابل ویرایشِ پیدیاف (PDF) منتشر میشود، امکان تحلیل دقیق جداول لایحه دو هزار صفحهای بودجه را از مسئولان و کارشناسان سلب کرده است.
در راستای برطرف شدن مشکل فوق، خبرگزاری فارس اقدام به انتشار عمومی داشبوردهای مدیریتی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کرده است تا از این طریق امکان تحلیل دقیق لایحه بودجه برای مسئولان، کارشناسان و عموم مردم فراهم شود.
داشبوردهای مدیریتی ابزاری همه فهم برای تحلیل دادهها محسوب میشوند که با در اختیار گذاشتن دید کلان و جزئی درباره وضعیت بودجه کشور، سازمانها، نهادها و ... به سیاستگذاران این امکان را میدهند که تصمیمگیری خود را مبتنی بر شواهد و دادهها قرار دهند. هدف از انتشار این داشبورد در وهله اول تغییر نگرش مسئولان و سیاستگذاران درباره روشهای تحلیل بودجه و در وهله دوم فراهم آوردن ابزاری جدید در جهت تحلیل و بررسی آسان بودجه در کشور است.
در داشبوردهای مدیریتی لایحه بودجه ۱۴۰۱ چه اطلاعاتی وجود دارد؟
در این داشبوردها منابع و مصارف کلان بودجه در کنار بودجه دستگاههای اجرایی، استانها، امور و برنامهها به تفکیک درآمدهای عمومی و اختصاصی و بودجههای هزینهای و عمرانی با توجه به اطلاعات مندرج در «ماده واحده و جداول کلان» آمده است.
شکل ۱ تصویری از این داشبوردها را نشان میدهد که در آن منابع و مصارف کلان بودجه آورده شده است. با انتخاب هر بخش از این داشبورد، سایر قسمتها به صورت متناسب فیلتر میشوند و این امکان را در اختیار کارشناسان قرار میدهند که درآمدها و هزینههای دولت را به تفکیک هر بخش و هر سال مشاهده نمایند و از میزان تغییرات هر بخش مطلع شوند.
شکل ۱. تصویر داشبورد منابع و مصارف کلان، جداول ۱ تا ۴ ماده واحده[۱]
شکل۲، تصویری از داشبورد درآمدهای دولت را در چهار سطح نشان میدهد که به تفکیک درآمد اختصاصی و عمومی و همچنین درآمد ملی و استانی قابل فیلتر است. امکان جستجوی اجزای درآمدی در جزئیترین سطح فراهم شده است.
شکل ۲. تصویر داشبورد درآمدهای دولت، جدول ۵ ماده واحده
منابع عمومی و اختصاصی پس از حصول در اختیار دستگاههای اجرایی قرار میگیرد. در شکل ۳، تصویر داشبورد بودجه دستگاههای اجرایی اصلی به تفکیک آورده شده است. در لایحه ۱۴۰۱ در مقایسه با لایحه ۱۴۰۰، بودجه دستگاههای اجرایی در دو سطح «دستگاههای اصلی» و «دستگاههای تابعه» آورده شده است.
شکل ۳. تصویر داشبورد بودجه دستگاههای اجرایی اصلی، جدول ۷ ماده واحده
شکل ۴ تصویر بودجه استانی در ایران را نشان میدهد. استانهای با بیشترین و کمترین بودجه به تفکیک نوع بودجه آورده شدهاند. همچنین سرانه بودجه هر استان بر حسب جمعیت قابل انتخاب و تحلیل است.
شکل ۴. تصویر داشبورد بودجه استانی، جدول۱۰ ماده واحده
نحوه دسترسی به داشبوردهای مدیریتی لایحه بودجه
داشبوردهای مدیریتی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ برای «ماده واحده و جداول کلان» تهیه شده و به صورت یکجا از اینجا قابل دسترسی است.
در لینکهای زیر تمامی داشبوردهای مدیریتی به تفکیک قابل دسترس هستند:
- منابع و مصارف کلان (جداول ۱ تا ۴ ماده واحده)
- درآمدهای دولت (جدول۵ ماده واحده)
- بودجه امور (جدول۶ ماده واحده)
- بودجه دستگاههای اجرایی اصلی (جدول۷ ماده واحده)
-بودجه دستگاههای اجرایی تابعه (اطلاعات تکمیلی لایحه۱۴۰۱)
- برآورد تملک داراییهای مالی (جدول۸ ماده واحده)
- برآورد اعتبارات ردیفهای متفرقه (جدول۹ ماده واحده)
- تصویر کلان بودجه استانی (جدول ۱۰ ماده واحده)
در مجموع، ابزارهای جدید برای تحلیل دادههای بودجه (نظیر داشبوردهای مدیریتی) این امکان را برای سیاستگذاران و پژوهشگران فراهم میکنند که با نگرشی جدید به تحلیل و بررسی بخشهای مختلف بودجه بپردازند. استفاده از این روشها بجای روشهای سنتی، ابعاد جدیدی از نکات تحلیلی را در اختیار قرار میدهد که پیشتر از نگاه سیاستگذار پنهان میماند.
منبع: مشرق
کلیدواژه: بازار خودرو بورس قیمت بودجه داشبورد منابع مالی خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت بودجه دستگاه های اجرایی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ منابع و مصارف کلان ماده واحده آورده شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۲۹۲۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت لایحه بودجه حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی با عنوان «بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور (۱۷): حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری» بیان میکند که بررسی لوایح بودجه سالیانه یکی از مهمترین ابزارهای مجلس شورای اسلامی در جهت نظارت بر عملکرد دولت و دستگاههای اجرایی در راستای اهداف و تکالیف قانونی آنهاست. همچنین، بررسی و تصویب لوایح بودجه موجب شفافیت مالی دولت و شفاف شدن برنامهها و اولویتهای دولت است. بهاینترتیب، نظارت مجلس بر سیاستها و اولویتهای دولت در حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری بهعنوان یکی از مهمترین حوزههای پیشران اقتصاد و صنعت در دنیای امروز، دارای اهمیت بسزایی است.
* لایحه بودجه سال ۱۴۰۳
این گزارش توضیح میدهد که لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ برخلاف سالهای گذشته، بهموجب ماده (۱۸۲) قانون آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی در دو مرحله و دو بخش شامل مادهواحده و جداول تفصیلی مشتملبر ارقام بودجه بههمراه پیوستهای مرتبط ارائه شده است. البته لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ بهصورت ناقص ارائه شده و فاقد فصول هزینهای در جدول شماره ۲ و حذف جدول ۶ مادهواحده درخصوص امور و فصول دهگانه و پیوست شماره ۴ درخصوص ارائه برنامهها برحسب برنامه و فعالیت است که شفافیت لایحه بودجه را بهشدت کاهش میدهد و نظارتپذیری آن را با تردید مواجه میکند.
این گزارش ادامه میدهد که بااینحال، هرچند با حذف جدول ۶ مادهواحده و عدم ارائه برنامه قابل ارزیابی برای دستگاهها، امکان بررسی اعتبارات این حوزه از منظر امور، فصول و برنامه دستگاههای مختلف در بدو امر از بین رفته است، اما میتوان با بررسی اعتبارات دستگاههای اصلی حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری تا حدودی از وضعیت آنها بهلحاظ توانایی در پرداخت هزینههای مختلف و انجام وظایف آگاهی یافت و از این مسیر مجلس میتواند درخصوص تصویب، اصلاح یا عدم تصویب لایحه تصمیمگیری کند؛ لذا باید افزود بدون بررسی لوایح بودجه سالیانه که منطقاً باید برشهای یکساله از برنامههای توسعه باشند، نمیتوان میزان اجرا یا اهتمام دولتها بهاجرای برنامههای توسعه را سنجید.
* عدم امکان بررسی فصول آموزش عالی و پژوهش
در این گزارش آمده است که با ارائه نشدن جدول ۶ مادهواحده و پیوست شماره ۴ لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ و ارائه نشدن فصول هزینهای در جدول ۲، امکان بررسی فصول آموزش عالی و پژوهش و سهم آنها از امور آموزش و پژوهش و نیز سهم آنها از مصارف بودجه عمومی کشور و محاسبه سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص ملی امکانپذیر نیست و بررسی سیاستها و اولویتهای دولت در این زمینه بهسختی انجامپذیر است.
این گزارش بیان میکند که ارائه نشدن پیوست ۴ که حاوی اعتبارات پیشبینی شده برحسب برنامهها و فعالیتهای دستگاههای مختلف است، شفافیت بودجه را کاهش داده است. برای نمونه امکان تفکیک برنامههای خدمات آموزشی، پژوهشی و درمانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاهها و سایر مؤسسات آموزشی و پژوهشی وابسته به آن وجود ندارد و تصویب چنین لایحهای همراه با ابهام خواهد بود.
* انطباق ضعیف لایحه با برنامه هفتم پیشرفت
در این گزارش آمده است که لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ دارای انطباق ضعیفی با برنامه هفتم پیشرفت است که در مجلس شورای اسلامی در حال رفع ایرادات شورای نگهبان است. برای مثال این لایحه از تکالیفی نظیر حمایت از دانشجویان مستعد و ممتاز متقاضی تحصیل در رشتههای اولویتدار کشور موضوع بند «ب» ماده (۹۶) و ارتقا و بهبود علوم پایه و علوم انسانی موضوع تبصره «۲» ماده (۹۷) برنامه هفتم پیشرفت غفلت کرده است.
این گزارش ادامه میدهد که هزینه امور پژوهشی «شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت» نسبت به مصوب سال ۱۴۰۲ کاهشیافته، درحالیکه مجموع اعتبارات این دستگاهها بالغبر ۱۷ درصد نسبت بهمصوب سال ۱۴۰۲ رشد داشته است. همچنین بررسی اعتبارات وزارت علوم و دانشگاهها و سایر مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی وابسته به آن و میانگین رشد ۳۵ درصدی این اعتبارات در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ نسبت به مصوب سال ۱۴۰۲ حاکی از ناتوانی دانشگاههای دولتی کشور در تأمین هزینههای خود ازجمله هزینه رفاهیات دانشجویی، پژوهشی و فرهنگی و ... است. همانطور که در سال ۱۴۰۲ این اتفاق افتاد و دولت بهناچار برای جبران کمبود اعتبارات آنها تخصیص بودجه را ۱۱۰ درصد و برای برخی از دانشگاهها بالاتر از ۱۱۰ درصد انجام داد.
* بررسی ترکیب اعتبارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر مراکز آموزشی، پژوهشی
این گزارش توضیح میدهد که بررسی ترکیب اعتبارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر مراکز آموزشی، پژوهشی و رفاهی وابسته به آن در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که وابستگی هزینههای دستگاههای فوق به اعتبارات عمومی نسبت به مصوب سال ۱۴۰۲ (که ۷۳ درصد برآورد شده بود)، ۴ درصد کاهش پیدا کرده است. اما در مقابل درآمد اختصاصی این بخش به میزان میانگین ۳ درصد رشد داشته است. این بدین معناست که رویکرد دولت، کاهش سهم اعتبارات عمومی در بودجه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و سوق دادن آنها بهسمت درآمدهای اختصاصی است.
مرکز پژوهشهای مجلس در این گزارش پیشنهاد میدهد که ۲۰۰ میلیارد تومان از درآمد اختصاصی ردیف ۱۱۳۵۰۰ (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) و انتقال آن به ستون درآمد اختصاصی ۱۴۰۳ ردیف ۱۱۳۵۰۲ به نام صندوق رفاه دانشجویی با توافق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انتقال یابد. همچنین سهم (۴۰۰ میلیارد تومان) جهاد دانشگاهی از اعتبار ردیف «تعمیر و بازسازی فضاهای فیزیکی دانشگاههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و جهاد دانشگاهی» به شماره طبقهبندی (۵۵۰۰۶۸) تفکیک شده و با توافق طرفین به ردیف ۱۱۳۶۲۰ ذیل جهاد دانشگاهی منتقل شود.
این گزارش ادامه میدهد که سنجههای عملکردی دستگاههای سیاستگذار در جدول (۲-۷) متناسب با هدفگذاری جدول ۲۱ ماده (۹۳) قانون برنامه هفتم پیشرفت و سایر احکام مندرج در فصل ۲۰، ازجمله افزایش سهم آموزشهای مهارتی و حرفهای، حمایت از دانشجویان مستعد و ممتاز متقاضی تحصیل در رشتههای اولویتدار کشور و ارتقا و بهبود علوم پایه و علوم انسانی اصلاح و ردیف ردیف متفرقه «طرحهای نوآورانه جهاد دانشگاهی» به شماره طبقهبندی (۶۵-۵۵۰۰۰۰) اصلاح شود.
متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.
انتهای پیام/