روابط ایران و انصارالله یمن همچنان مستحکم است/ پیگیری ابعاد قضائی پرونده ترور شهید سلیمانی
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۴۲۳۴۰
به گزارش حوزه سیاست خبرگزاری تقریب، سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به واکنش به اظهارات جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در خصوص ارسال پیام مستقیم به تهران گفت: در خصوص گفتگوهای وین هیچ صحبت مستقیمی با آمریکا طی این ماهها که مذاکرات در وین در جریان بوده، انجام نشده است.
وی ادامه داد: برخی پیامها به واسطه آقای «انریکه مورا» به صورت مکتوب و غیرمکتوب از ابتدای مذاکرات در وین درباره موضوعات مذاکراتی دریافت و جواب آنها نیز در جا داده شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
موضوع بازداشت ۹ شهروند کرد ایرانی در ترکیه در دست پیگیری است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص بازداشت ۹ شهروند کرد ایرانی توسط ترکیه و تحویل آنها به معارضان سوریه نیز گفت: جزئیاتی که شما گفتید تأیید نمیشود.
خطیبزاده ادامه داد: درباره چندین شهروند ایرانی که به ادعای ترکیه ورود غیرقانونی به این کشور داشتهاند، گفتگو شده است. در سفر وزیر خارجه ترکیه به تهران نیز در این باره گفتگوهایی صورت گرفت شد و همچنان این موضوع در دست پیگیری است.
روابط ایران و انصارالله یمن همچنان مستحکم است
وی در واکنش به اخبار منتشر شده در خصوص سفیر ایران در یمن گفت: روابط ایران و انصارالله مستحکم است. ایران کماکان به مردم یمن متعهد است و با همه ابزارهای سیاسی و اقتصادی به آنها کمک میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: آقای ایرلو (سفیر ایران در یمن) احتیاج به رسیدگی فوری پزشکی داشت و چندین کشور در منطقه از جمله عراق در این زمینه به ما کمک کردند. زمانی که حال آقای ایرلو بهتر شد، اطلاعرسانیها انجام خواهد شد.
دو متن جدید توافق شده در مذاکرات وین بدست آمده است
خطیبزاده در واکنش به رویکرد سه کشور اروپایی در حین مذاکرات وین نیز گفت: سه کشور اروپایی وارد کارزارهای رسانهای شدند و اطلاعات غلط و برساخته به رسانهها میدهند.
وی ادامه داد: ما امروز دو متن توافق شده جدید داریم که ماحصل گفتگوهای بسیار فشردهای است که طی چند روز گذشته در وین همراه با تنفس چند روزه به دست آمده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تصریح کرد: متنهایی است که نظرات ایران به همراه متون قبلی در آن لحاظ شده است و الان میتوانیم براساس آن به گفتگوهای آتی ادامه دهیم. اگر طرفهای مقابل با همین رویکرد که وارد شدند از ابتدا وارد میشدند زودتر میتوانستیم به این متون برسیم.
واکنش به یک ادعای آمریکا
خطیبزاده درخصوص ادعای آمریکا مبنی بر اسکان ایران به سران القاعده تصریح کرد: اینها ادعاهایی است که به صورت ادواری وجود دارد و هر از چندگاهی منتشر میشود و پاسخ این ادعاهای بیاساس ضروری نیست.
نصب دوربینها در سایت کرج؛ بعد از چکهای امنیتی
وی درخصوص نصب دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مجتمع کرج نیز گفت: از روزی که خرابکاریها در کرج اتفاق افتاد به آژانس گفتیم باید اقداماتی صورت گیرد و بررسیهای امنیتی و قضائی انجام شود و باید مجرم محکوم شود. طبیعتاً وقتی چکهای امنیتی و فنی درباره دوربینها صورت بگیرد میتواند این دوربینها نصب شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: در سفر آقای گروسی توافقات کاملی انجام شده بود اما به دلیل برخی مشکلات و نقاط اختلافی، اعلام نشد. بعد از سفر آقای کمالوندی به وین و گفتگوهایی که صورت گرفت، وقتی مقدمات فراهم شد، ایران اعلام کرد دوربینها مجدد نصب میشوند.
خطیبزاده اضافه کرد: مادامی که روابط ایران و آژانس اتمی در چارچوب فنی بماند هیچ مشکلی نیست. در چارچوب فنی، آسمان بسیار آفتابی و صاف است.
باید ۳۰ تا ۴۰ رایزن بازرگانی به سفارتخانهها اعزام کنیم
وی در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین وضعیت افزایش رایزنهای اقتصادی و بازرگانی در راستای توسعه دیپلماسی اقتصادی نیز اظهار داشت: دو نوع کارشناس در سفارتخانهها وجود دارند که حوزههای دیپلماسی اقتصادی را پیگیری میکنند که یکی از آنها رایزنان بازرگانی هستند که توسط وزارت صمت منصوب میشوند و ما باید حضور آنها را تسهیل کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: برآورد ما این است که طی چند ماه آینده، وزارت صمت به سرعت از این وضعیت خارج شود تا ما بتوانیم ۳۰ تا ۴۰ نفر از وابستگان بازرگانی را اعزام کنیم.
برای مذاکرات ایران و عربستان منتظر پاسخ ریاض هستیم
خطیبزاده در خصوص مذاکرات ایران و عربستان نیز گفت: تحولی در این زمینه نداشتیم. همچنان منتظر پاسخ ریاض هستیم. پیشرفت مذاکرات منوط به جدیت طرف مقابل خواهد بود.
وی ادامه داد: ریاض را به راهحلهای سیاسی و دیپلماتیک و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها دعوت میکنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری در خصوص مذاکرات ایران و عربستان گفت: دور پنجم گفتگوهای ایران و عربستان برگزار نشده است.
انگلیس به جای پرداخت بدهی، فقط حرف میزند
خطیبزاده در موضوع بدهی انگلیس به ایران نیز تصریح کرد: متأسفانه دولت انگلیس تا امروز جز حرف، کاری صورت نداده است. لندن هر چند در بیان، بدهی قطعی خودش را اعلام میکند اما در عمل هرگاه به بهانهای اینها را منوط به موضوع دیگری میکند.
وی تصریح کرد: تا مادامی که این بدهی پرداخت نشود، این پرونده مهم در روابط دو کشور باز خواهد بود.
پیگیری ابعاد قضائی پرونده ترور شهید سلیمانی
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص آخرین وضعیت پرونده شهید سلیمانی نیز گفت: هفته آینده در آستانه سالگرد شهادت سردار سلیمانی نکات دقیقتری را عرض خواهم کرد.
خطیبزاده افزود: ما در سطوح دوجانبه در ابعاد قضائی و کیفری در فضای بینالمللی و در مراودات با کشورهای مختلف طی ماههای گذشته، دستورکار مشخصی را پیگیری کردیم.
تمام فعالیتهای هستهای ایران با اطلاع آژانس انجام شده است
وی در واکنش به مطلب منتشر شده در روزنامه کیهان در خصوص اینکه اگر مذاکرات به نتیجه نرسد غنی سازی ۹۰ درصد را انجام میدهیم، گفت: ایران به عنوان عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی همواره به تعهداتش، ذیل پادمان و NPT، پایبند بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: ایران عضو این معاهده بینالمللی است و هر آنچه انجام داده در چارچوب و منطبق با بندهای تعهدات بینالمللی بوده است. آژانس از کلیه اقدامات ما اطلاع داشته است.
خطیبزاده اضافه کرد: همه فعالیتها و اقدامات ما در چارچوب مقررات آژانس اتمی بوده است.
وی افزود: سطح، میزان و کیفیت غنیسازی منطبق بر نیازهای برنامه صلح آمیز هستهای ایران صورت میگیرد. همه این اقدامات با اطلاع آژانس انجام شده است و در آینده نیز چنین خواهد بود.
آمریکا پیشنهاد ملموسی در مذاکرات ارائه نداده است
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به پیشنهادات آمریکا در مذاکرات وین افزود: بر خلاف آنچه امروز آمریکا بیان میکند، هیچ پیشنهاد یا متن ملموسی به ۱+۴ ارائه نکرده است. این مساله بر روی نیت آمریکا علامت سوال بزرگی میگذارد.
خطیبزاده تصریح کرد: در خصوص آغاز گفتگوهای وین، ایران آمادگی دارد براساس توافقی که صورت میگیرد و «انریکه مورا» اعلام میکند به گفتگوها ادامه دهد. ما تمام انرژی خود را صرف میکنیم که به توافق برسیم.
وی افزود: اگر طرف مقابل با پیشنهادات ملموس به وین بیاید در کمترین زمان ممکن میتوانیم به توافق برسیم.
امیرعبداللهیان این هفته به باکو سفر میکند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص سفر وزیر امور خارجه کشورمان به باکو نیز اظهار داشت: دعوت از قبل وجود داشت و این برنامه در دستور کار است و اگر هماهنگ شود، آخر این هفته این سفر کوتاه انجام خواهد شد.
جزئیات خنثیسازی تحریمها اطلاعرسانی میشود
خطیبزاده در پاسخ به سوالی در خصوص اخباری مبنی بر دریافت پیامهای مثبت از سوی کشورهای منطقه و جزئیاتی از خنثیسازی تحریمها گفت: بیش از آن چیزی که هفته پیش گفتم نمیتوانم مطلبی اضافه کنم.
وی ادامه داد: در گفتگوی معاون دیپلماسی اقتصادی نیز برخی نکات درباره راههای مواصلاتی و ترانزیتی اشاره شد. هر زمان لازم باشد اطلاع رسانی خواهم کرد.
پیام ایران به تهدیدات صهیونیستها روشن است
خطیبزاده در واکنش به تهدیدات رژیم صهیونیستی نیز گفت: ریشه این رژیم در ترور و بیثباتی است. آنچه توسط فرمانده نظامی ایران گفته شده است قاطع و روشن بود. بسیار برای نظام بینالملل تأسف برانگیز است که یک رژیم غاصب که دارای کلاهکهای هستهای است و در عمر نکبت بار خود چه میزان از ترور، جنگ و خونریزی را انجام داده است، کشوری در این پهنه گیتی که تمدن ساز است را تهدید میکند.
وی افزود: پاسخهای ما در فضای نظامی و امنیتی کوبنده بوده است و پیام نیروهای مسلح ما روشن است. توصیه میکنم آنهایی که داعیه حقوق بینالمللی را دارند به این توجه کنند که رژیم اشغالگر قدس چه اقداماتی را صورت میدهد.
آمریکا برای عضویت در برجام، در مسیر قطعنامه ۲۲۳۱ قرار گیرد
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ۱+۴ درباره خروج آمریکا از برجام موضع واحدی دارد. روش مقامات آمریکایی بر ما پوشیده نیست. از تلاشهایشان برای اینکه کشورهای اروپایی را در ارکستر مصنوعی علیه ایران ترغیب کنند اطلاع داریم.
خطیبزاده افزود: اینها مسیرهای اشتباهی است که واشنگتن میرود. آزموده را آزمودن خطاست. مسیر فشار حداکثری به شکست حداکثری انجامیده و مسیر کارزارهای رسانهای و تصمیم در اتاقهای بسته نیز همین است.
وی افزود: تنها مسیری که آمریکا باید طی کند تا بلیت عضویت در برجام را بگیرد، مسیری در راستای قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام است.
تاریخی برای سفر رئیسجمهور به امارات تعیین نشده است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سفر حجتالاسلام رئیسی به امارات نیز گفت: هنوز تاریخی در این زمینه تعیین نشده است.
خطیبزاده مجدداً در پاسخ به سوالی درباره وضعیت حسن ایرلو سفیر ایران در یمن و بازگشت وی به صنعاء نیز اظهار داشت: آقای ایرلو امروز در وضعیت پایداری از نظر سلامتی هستند. وضعیت کرونای ایشان حاد بوده و باید تحت مراقبتهای ویژه باشد و امیدواریم سلامت خود را هر چه زودتر به دست بیاورد و به مأموریت بازگردد.
در طول مذاکرات همواره به نتیجه فکر میکنیم
وی درخصوص خوشبینی به آینده مذاکرات نیز گفت: ما در عملیاتهای روانی برای اعلام خوشبینی و بدبینی وارد نمیشویم. برخی از این اعلامها بخشی از عملیاتهای روانی است که در معماری طرفهای آمریکایی و اروپایی انجام میشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: ما در طول مذاکرات همواره به نتیجه فکر میکنیم ولی به نیات طرف مقابل و آمریکا و متأسفانه برخی کشورهای تروئیکا اعتماد نداریم. راه درست این است که از قضاوت زودهنگام اجتناب کنیم و همه توان را بگذاریم که به نتیجه برسیم.
خطیبزاده همچنین افزود: ما با این امید به مذاکرات میرویم که اگر طرف مقابل با اراده رفع تحریمها به صورت مؤثر و راستی آزمایی وارد شود، به نتیجه برسیم.
گفتگوی وزرای خارجه ایران و عربستان در پاکستان
وی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص گفتگو بین وزیر امور خارجه کشورمان و وزیر امور خارجه عربستانسعودی در اجلاس فوقالعاده وزرای خارجه عضو سازمان همکاری اسلامی تصریح کرد: احوالپرسی سرپایی بین آقای امیرعبداللهیان و وزیر خارجه عربستان در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی در اسلام آباد انجام شده است.
ادامه مذاکرات بعد از کریسمس آغاز میشود
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در خصوص زمان آغاز مذاکرات گفت: درباره پایان گفتگوهای وین، صحبتهایی میان طرفها انجام شده است. برخی طرفها نظرشان این بود تا جمعه باشد و بعد از کریسمس بیایند.
وی تاکید کرد: آقای مورا زمان از سرگیری مذاکرات را اعلام میکند.
مسیر آینده افغانستان از تشکیل یک دولت فراگیر میگذرد
خطیبزاده در واکنش به تصویر منتشر شده از دیدار وزیر امور خارجه کشورمان و وزیر امور خارجه طالبان گفت: چنین گفتگوهایی در حاشیه اجلاسهای بینالمللی کاملاً طبیعی است. گفتگویی از طرف وزیر خارجه هیأت سرپرستی افغانستان با امیرعبداللهیان به صورت مختصر انجام شد و عکس آن را همه دیدند.
وی با بیان اینکه تأکید اولیه ما مردم افغانستان است، گفت: تمامی تلاش خود را در تهران و در اسلام آباد برای ارائه کمکهای بینالمللی به مردم افغانستان انجام دادیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: به هیأت سرپرستی افغانستان به صراحت گفتیم و در پاکستان نیز همه هیأتها گفتند که مسیر آینده افغانستان از طریق یک دولت شمولگرا از همه قومیتها در افغانستان میگذرد.
جامعه جهانی خروج آمریکا از برجام را فراموش نکرده است
خطیبزاده همچنین در واکنش به اظهارات مقامات آمریکایی نیز تصریح کرد: آمریکا الان موضوعیتی در برجام ندارد. زمانی که ترامپ گردنکشانه از برجام خارج شد تصویری تاریخی به جا گذاشت.
وی ادامه داد: اگر سیاستمداران و تصمیم گیران آمریکا دچار آلزایمر هستند، همه نظام بین الملل آن روز را به خاطر دارند. بیش از سه سال است آمریکا لحظه به لحظه بر ملت ایران فشارهای غیرقانونی و یکجانبه آورده و تحریمها را اعمال کرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تصریح کرد: آمریکا تمام انرژی خود را صرف این میکند که عضو برجام به حساب بیاید.
تلاش میکنیم سند همکاری ایران و ترکیه قبل از سفر اردوغان امضا شود
خطیبزاده در خصوص آخرین وضعیت سند همکاری بین ایران و ترکیه گفت: این طرح در سفر آقای چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه به تهران بیان شد.
وی ادامه داد: دو طرف در حال انجام مقدمات سفر آقای اردوغان به تهران هستند و اگر بتوانیم پیش از سفر این متون را نهایی کنیم، در این سفر امضا خواهد شد.
منبع: تقریب
کلیدواژه: سخنگوی وزارت امور خارجه پاسخ به سوالی در خصوص امور خارجه کشورمان ایران و عربستان وزیر امور خارجه روابط ایران انجام شده خطیب زاده بین المللی طرف مقابل دوربین ها تحریم ها سفر آقای انجام شد نیز گفت طرف ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۴۲۳۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عضو مجمع تشخیص: برجام و FATF همچنان در اولویت است / نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود
روزنامه هم میهن نوشت: در پی درگیری نظامی اخیر میان ایران و اسرائیل، پس از هدف قرار گرفتن کنسولگری ایران در دمشق و پاسخ نظامی ایران به این اقدام و اقدام نظامی بعدی در اصفهان که به اسرائیل منتسب شد، به نظر میرسد که وضعیت درگیری مستقیم نظامی بین دو کشور پایان یافتهاست.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان پس از فاز نظامی، اکنون نوبت به فاز دیپلماسی رسیدهاست تا جمهوری اسلامی بتواند ضمن بهرهبرداری از نمایش قدرت خود در منطقه، جلوی آسیب رسیدن به منافع کشور و افزایش فشارهای بینالمللی را بگیرد.
سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که در این شرایط دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید بهشدت فعالتر شود و ضمن در پیش گرفتن دیپلماسی متوازن و متعادل با همه کشورهای جهان، بهدنبال خنثی کردن تلاشهای حامیان اسرائیل برای افزایش فشار علیه ایران باشد. این دیپلمات پیشین معتقد است که وزارت امور خارجه باید تلاش برای احیای برجام و خروج از لیست سیاه FATF را در اولویت کارهای خود قرار دهد، چراکه این دو پرونده باعث شدهاست که استمرار تحریمهای گسترده علیه ایران باعث مشکلات عدیده اقتصادی برای کشور شود.
در ادامه متن کامل گفتوگوی «هممیهن» را با سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون پیشین وزارت امور خارجه مطالعه میکنید.
*به نظر میرسد فاز نظامی رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل به پایان رسیدهاست. فکر میکنید که دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این شرایط چه مسئولیتی بر عهده دارد؟شرایط بهگونهای است که موقعیت نظامی و جایگاه ایران در منطقه تا حدی مورد توجه کشورهای منطقه و جهان قرار گرفتهاست. الان شرایطی پدید آمدهاست که باید فعالیتهای جدی دیپلماتیک در زمینههای مختلف آغاز شود. حامیان اسرائیل، چه در آمریکا و اروپا و چه در نهادهایی مانند اتحادیه اروپا و گروه ۷ سعی میکنند که از این وقایع سوءاستفاده کنند و فشارها را بر تهران افزایش دهند.
این کشورها و نهادها بههیچوجه نگران حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق نبودند، اما حالا بهگونهای رفتار میکنند که انگار پاسخ مشروع ایران به این اقدام نظامی باعث نگرانی آنها شدهاست. با توجه به اینکه جو تبلیغاتی علیه ایران تشدید شده و این کشورها قصد دارند بهدنبال تحریم ایران بروند، باید کارزار جدی دیپلماتیک در زمینههای مختلف، هم در منطقه و هم در اروپا و سازمان ملل داشتهباشیم تا بتوانیم اقدامهایی را که کشورهای غربی قصد دارند علیه ایران انجام دهند، خنثی شود.
در عین حال دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی باید تمام تلاش خود را به کار گیرد که قضایای مسکوت و معطلمانده از گذشته مانند برجام و FATF را نیز حل و فصل کند، چراکه تا این قضایای دیپلماتیک حلوفصل نشود، ما از تحریمها و مشکلات اقتصادی شدید ناشی از آن رنج خواهیم برد.
*فکر میکنید با تحولات اخیر آیا آمریکاییها حاضر خواهند بود باز هم پای میز مذاکره بنشینند و در مورد برجام صحبت کنند؟الان آمریکا در شرایط خاصی قرار دارد. در شش ماه گذشته هم مشخص شد که آمریکاییها به دنبال مشارکت در جنگ یا گسترش بحران در منطقه نیستند و تا این حد مشخص شدهاست که سیاست آمریکا این است که جنگ غزه در سراسر خاورمیانه گسترش پیدا نکند، پای کشورهای دیگر به آن کشیدهنشود و آمریکا درگیر یک منازعه جدید در منطقه نشود.
در این زمینه به نظر میرسد که انگیزههای ایران و آمریکا مشابه یکدیگر باشد و ایران هم علاقهای به گسترش منازعه در منطقه ندارد. اما در مورد برجام و مسائل مرتبط با آن، شاید هنوز وقت گفتوگو در این مورد فرا نرسیدهباشد. در چارچوب تعامل دیپلماتیک شاید هم لازم نباشد که در گام نخست سراغ احیای برجام برویم.
الان اولویتهای مهمی وجود دارد. آمریکا که ۶ سال است از برجام خارج شدهاست و عضو این توافق نیست، این امکان وجود دارد که با طرفهای باقیمانده در برجام برای اجرای احکام معطلمانده آن تعامل کرد و در این زمینه مذاکرات را با جدیت پی گرفت.
برای این مهم لازم است که کارشناسان خبره سیاست خارجی وارد کار شوند و دولت از ظرفیتهای دیپلماتهای باتجربه و نخبه کشور برای مذاکرات در مورد برنامه هستهای ایران استفاده کند و اجازه بدهد که چه در حوزه مذاکرات هستهای و چه در حوزه خارج شدن از فهرست سیاه FATF وضعیت از حالت توقف خارج شود و کارها پیش برود.
*ارزیابی شما از عملکرد ۷ ماه گذشته دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی بعد از عملیات طوفانالاقصی و جنگ غزه چیست؟این سوال خیلی کلی است و نمیتوان به سادگی به آن پاسخ قاطعی داد. قضایای مختلف در حوزه سیاست خارجی با هم مرتبط است. دستگاه سیاست خارجی موظف است که منافع بینالمللی کشور را در همه حوزهها با جدیت پیگیری کند. همانگونه که عرض کردم چه در حوزه برجام و FATF و چه در حوزه جلوگیری از افزایش فشار به ایران پس از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل، دستگاه دیپلماسی باید مقتدرانه پیگیر منافع ایران باشد.
در عین حال باید در حوزههای دیگر مانند روابط دوجانبه مثل روابط با سوریه، روابط با روسیه و چین، دستگاه دیپلماسی ما فعالانهتر عمل کند. مهمترین مسئله این است که باید از این محدودیتهایی که برای سیاست خارجی ایجاد شدهاست، خارج شویم و باید روابط خارجی خود را خیلی جدی با همه کشورها گسترش دهیم. نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود.
اگر روابط ما مثل شرایط کنونی محدود باقی بماند، قدرتهای دیگر از این محدودیت سوءاستفاده خواهند کرد. دستگاه دیپلماسی باید به صورت جدی در این زمینهها فعال شود و تغییرات جدی به وجود بیاورد.
*بعضی از کارشناسان معتقدند که بعد از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل ممکن است این تصور در بین کشورهای همسایه بهخصوص کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس ایجاد شود که قدرت نظامی و قدرت موشکی و پهپادی ایران را تهدیدی برای خودشان تلقی کنند. فکر میکنید آیا ممکن است بتوان سازوکاری ایجاد کرد که به این کشورها نشان داد ایران تهدیدی برای کشورهای همسایه و منطقه محسوب نمیشود؟بخشی از این تصورات ناشی از تبلیغات است. کشورهای منطقه به خوبی میدانند که تاریخ ایران نشان دادهاست که ایران هرگز در سدههای اخیر تهاجمی وارد یک درگیری و بحران نشدهاست. ایران اگر مورد حمله نظامی واقع شدهباشد از خود دفاع میکند، این موضوع را در قضیه عراق شاهد بودیم و اخیراً هم در مقابل تعرض نظامی اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق مشاهده کردیم. ولی ایران هرگز تهدیدی برای همسایگانش نبوده است. ایران همواره دعوت کردهاست که سازوکار امنیتی مشترکی برای تضمین امنیت کشورهای همسایه ایجاد شود.
الان هم دستگاه دیپلماسی ایران باید فعالتر از گذشته تلاش کند تا به همسایگان نشان دهد که اگر ایران یک نیروی نظامی قوی دارد، اگر توان موشکی و پهپادی دارد، این ظرفیتها میتواند در راستای تامین امنیت منطقه به کار رود. این تز کلی ایران که امنیت منطقه باید توسط کشورهای منطقه تامین شود، میشود با دیپلماسی فعال و تعامل با کشورهای همسایه و دولتهای جنوب خلیجفارس، آنها را به این نتیجه برسانیم که باید سازوکار امنیت جمعی در منطقه ایجاد شود و آنها را قانع کنیم که نیازی به حضور نیروهای خارج از منطقه نیست و کشورها خودشان میتوانند امنیت منطقه را تامین کنند.
*در منطقه غرب آسیا ایران و اسرائیل چهار دهه است که با هم خصومت دارند. این منازعه برای نخستین بار در طول هفتههای گذشته ماهیت مستقیم و رودررو پیدا کرد. فکر میکنید آیا امکان تکرار این منازعه مستقیم و تبدیل شدن آن به یک جنگ تمامعیار وجود داشتهباشد؟آینده منازعه ایران و اسرائیل بستگی به عملکرد طرف مقابل دارد. ایران در سالهای اخیر و بهویژه پس از آغاز جنگ غزه نشان دادهبود که صبر استراتژیک در پیش گرفتهاست. اسرائیل به شیوهای عمل کرد که ایران استراتژیاش را کنار گذاشت و وادار کرد وارد حالت تهاجمی شود. اگر اسرائیل اشتباه قبلی خود را تکرار کند، طبیعی است که مورد حمله ایران واقع خواهد شد. به اعتقاد من آینده این رویارویی کاملاً به عملکرد طرف مقابل بستگی دارد.
*عملیات وعده صادق تا چه اندازه باعث شد که اسرائیلیها نسبت به عملکردشان در آینده محتاطتر شوند؟بسیار مؤثر بود. اسرائیلیها باور نمیکردند که ایران دست به اقدامی چنین گسترده در واکنش به اقدامات آنها بزند. اسرائیل بعد از جنگ ۱۹۷۳ پوشش امنیتی قدرتمندی برای خودش ایجاد کردهبود و هم متحدانش چه در غرب از طرف آمریکا و اروپا و چه در شرق از طریق شوروی و بعد از آن روسیه، کمکهای گسترده نظامی و دفاعی در اختیار اسرائیل قرار میدادند.
قدرتهای جهانی پذیرفتهبودند که موجودیت اسرائیل و امنیت اسرائیل از اولویتهای اصلی خودشان است. این موضوع در آمریکا به یک سیاست دوحزبی و اجماعی تبدیل شدهبود و کار تا جایی پیش رفت که از اسرائیل با عنوان ایالت پنجاهویکم آمریکا یاد میشد. در نیم قرن گذشته به جز یک مورد پرتاب موشکهای عراق به سمت اسرائیل، هیچ حملهای به اسرائیل نشدهبود و اسرائیل تصور میکرد که سازوکار بازدارندگیاش صددرصد موفق بودهاست.
برای کل قدرتهای جهانی، بهویژه آمریکا جا افتادهبود که اسرائیل باید از لحاظ نظامی و بهخصوص از نظر توانمندی نیروی هوایی از همه کشورهای منطقه قویتر باشد. پاسخ نظامی ایران نشان داد که این حجم از تلاشها بیفایده بوده و اسرائیل ضربهپذیر است و اگر مرتکب اشتباهی شود، ضربات دیگری هم خواهد خورد.
*مشارکت ائتلاف آمریکا، بریتانیا و فرانسه با حمایت برخی کشورهای عربی در رهگیری و انهدام موشکها و پهپادهای ایرانی باعث شد که برخی تحلیلگران این موضوع را مطرح کردهاند که اسرائیل و آمریکا یک گام به ایجاد یک ائتلاف منطقهای با مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با ایران نزدیکتر شدهاند. نظر شما در مورد این مسئله چیست؟منازعهای که بین ایران و اسرائیل پیش آمد، در واقع فقط بین ایران و اسرائیل نبود، بلکه بین ایران و ناتو بود. تمام ظرفیتهای کشورهای عضو ناتو به کمک اسرائیل آمد و به همین دلیل هم بود که موفق شدند برخی از پهپادها و موشکهای ایران را منهدم کنند. صرفاً خود اسرائیل در عملیات ایران مدافع نبود، بلکه ظرفیت بزرگی از کشورهای عضو ناتو در این دفاع مشارکت کردند. همین موضوع نشاندهنده توان و قدرت موشکی و پهپادی ایران بود، چراکه برای بیاثر کردن این عملیات کل ظرفیت کشورهای متحد اسرائیل در ناتو با همه امکانات وارد صحنه شدند.
بعضی از کشورهای عربی مثل اردن از اسرائیل دفاع کردند و برخی کشورهای عربی هم آسمان خودشان را در اختیار آمریکا و انگلیس و فرانسه قرار دادند و سعی کردند که در این حمله اسرائیل ضربات کمتری بخورد. اسم این ائتلاف را هر چیزی بگذاریم، چه به آن بگوییم ناتوی خاورمیانه یا ناتوی عربی یا هر چیز دیگر، در این شرایط شاهد بروز عملی آن بودیم.
ولی اینکه در آینده قرار باشد چنین تشکیلاتی واقعاً شکل بگیرد، به شرایط آینده منطقه بستگی دارد و از الان نمیتوان پیشبینی کرد؛ بهخصوص اینکه کشورهای منطقه هم میدانند که اگر بخواهند وارد فاز یک ائتلاف شوند، آنگاه باید امنیت و آینده خود را دربست در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار دهند و خودشان را با آنها همسرنوشت کنند. همانگونه که در سالهای گذشته مشاهده کردهایم، همه سیاستهای آمریکا و اسرائیل همیشه برای همه کشورهای عربی قابل پذیرش نیستند.
*بعد از آغاز جنگ غزه گفته میشد که عربستان از فرآیند عادیسازی روابط با اسرائیل دور شدهاست. با توجه به تحولاتی که در ۶ ماه گذشته رخ دادهاست، تصور میکنید ریاض تا چه اندازه امکان دارد به فرآیند عادیسازی با اسرائیل بازگردد؟تجدید رابطه ایران با عربستان نشاندهنده تغییراتی در سیاست خارجی ریاض بود. از طرف دیگر برخی واکنشهایی که حکومت عربستان سعودی نسبت به عملکرد آمریکا نشان داد، مشخص کرد که سران این کشور دیگر مانند گذشته به صورت صددرصد پیرو آمریکا نیستند. در عربستان تصور غلطی ایجاد شدهبود که اگر این کشور دنبال توسعه اقتصادی و فناوری است، باید با اسرائیل که یک قدرت اثرگذار در آمریکا و کشورهای غربی محسوب میشود، رابطهای دوستانه برقرار کند. اما فکر میکنم ریاض اکنون به این نتیجه رسیدهاست که تحلیلی که در گذشته داشتند، درست نبوده و میتوانند بدون رابطه با اسرائیل توسعه اقتصادی داشتهباشند و میتوانند مطمئن باشند که کشورهای منطقه ظرفیت کافی برای تامین امنیت منطقه دارند.
نکته بسیار مهم این است که افکار عمومی کشورهای عربی به صورت جدی با توسعه روابط با اسرائیل مخالف هستند. مردم عرب و مردم مسلمان با اسرائیل مخالف هستند و حاضر به پذیرش این رژیم نیستند. این دولتهای عربی هستند که به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل حرکت میکنند. با توجه به وقایعی که در شش ماه گذشته رخ داد و جنایاتی که اسرائیل در غزه مرتکب شد، قتلعام بیش از ۳۴ هزار نفر که اکثریت آنها کودکان و زنان هستند، گورهای دستجمعی که در بیمارستانها کشف میشوند، بمباران مدارس، بیمارستانها و خانههای شخصی و قحطی گسترده در غزه؛ همهی اینها باعث شدهاست که زمینه عادیسازی روابط با اسرائیل در کشورهای عربی، دستکم در افکار عمومی کاملاً از بین برود.
اگر دولتهای عربی دستکم تا زمانی که جنگ غزه در خاطره ملتها زنده است بخواهند اقدامی در راستای عادیسازی روابط و دوستی با اسرائیل انجام دهند، درون کشورهایشان با افکار عمومی دچار مشکل خواهند شد. احتمال اینکه فرآیند عادیسازی روابط با اسرائیل ادامه پیدا کند، بسیار کمتر از گذشته شدهاست.
*بعد از پاسخ ایران به اسرائیل، رئیسجمهور آمریکا گفت که میخواهد جبهه متحدی را برای فشار و تحریم علیه ایران ایجاد کند. در نشست سران گروه ۷ و وزرای خارجه اتحادیه اروپا هم شاهد بودیم که دولتهای غربی تصمیم خود را برای توسعه دایره تحریمها علیه ایران اعلام کردند. چه کاری از دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از توسعه و افزایش تحریمها بر میآید؟من باید یک نکته را تذکر بدهم. تمام شعارهای انساندوستانه و بشردوستانهای که غربیها مطرح میکنند و آن را ناشی از ایدئولوژی لیبرالیسم میدانند، شعارهایی مثل آزادی، دموکراسی، حقوقبشر، رعایت حقوق زنان و کودکان، عدم استفاده از خشونت، حل اختلافهای بینالمللی بر مبنای دیپلماسی، نظم جهانی مبتنی بر قانون و امثال اینها، همه این شعارها وقتی نوبت به اسرائیل میرسد، از یاد برده میشود.
جنایتی نمانده است که اسرائیل انجام ندادهباشد و کشورهای غربی بهرغم همه شعارهایشان به آن بیتوجهی نکردهباشند. اسرائیل کل منطقه غزه را شش ماه است که مستمراً هوایی و زمینی بمباران میکند و نسلکشی گستردهای را آغاز کردهاست. در این شرایط کشورهای غربی همچنان از اسرائیل حمایت میکنند. یعنی تمام ادعاهایی که در مورد حقوق بشر و دموکراسی مطرح میکنند، دروغ است.
من فکر میکنم بیش از اینکه اسرائیل در این جنگ شکست خورده باشد، فرهنگ و ایدئولوژی غرب شکست خورده است و نشان داده تمام حرفهایی که میزنند، دروغ است و واقعیت ندارد. یکی از نتایج مهم جنگ غزه و بحرانی که بین ایران و اسرائیل پدید آمد، شکست ادعاهای بشردوستانه غرب بود. وقتی اسرائیل مرکز دیپلماتیک ایران را هدف قرار داد، هیچ واکنشی نشان ندادند، اما وقتی ایران به جنایت اسرائیل عکسالعمل نشان داد، شروع میکنند به محکوم کردن و افزایش فشار و تحریم.
اینها استانداردهای دوگانهای است که در قبال کشورها دارند. در قبال این نوع عملکرد، ایران باید تمام تلاشاش را به کار بگیرد تا این رویه را متوقف کند و اجازه ندهد که میان کشورهایی که قصد دارند در همراهی با اسرائیل، ایران را تحت فشار قرار دهند، اجماع ایجاد شود. ایران باید به صورت جدی وارد فعالیت شود و با کشورهای منطقه و جهان وارد مذاکره شود. احیای برجام قطعاً یکی از بهترین راههای مقابله با افزایش فشار بینالمللی است. ایران باید از منحصر کردن سیاست خارجی به چین و روسیه دست بکشد و بعد فعالیت سیاست خارجیاش را گسترش دهد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: کیهان علیه برجام و FATF / این همه موفقیت را نمی بینید یا نمی خواهید ببینید؟! قوانين و محدوديتهاي" FATF " كاغذ پاره نيست