۳۰ آذر؛ در تاریخ چه گذشت؟
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۴۶۹۳۰
به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۳۰ آذر برابر با ۲۱ دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
مناسبت ها:
شب یلداشب یَلدا یا شب چلّه یکی از جشنهای کهن ایرانی است.در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیمکرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«یلدا» برگرفته از واژهٔ سریانی ܝܠܕܐ به معنای «زایش» و «تولد» است. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام «میلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «میلاد خورشید» دانستهاست. در آثارالباقیه بیرونی، ص ۲۵۵، از روز اول دی ماه، با عنوان «خور» نیز یاد شدهاست و در قانون مسعودی نسخه موزه بریتانیا در لندن، «خُره روز» ثبت شده، اگرچه در برخی منابع دیگر «خرم روز» نامیده شده است.
چلّه، دو موقعیت گاهشمارانه در طول یک سال خورشیدی با کارکردهای فرهنگ عامه، یکی در آغاز تابستان (تیرماه) و دیگری در آغاز زمستان (دی ماه)، هریک متشکل از دو بخش بزرگ (چهل روز) و کوچک (بیست روز) است. واژه چلّه برگرفته از چهل (معین، ذیل واژه) و مخفف «چهله» و صرفاً نشاندهنده گذشت یک دوره زمانی معین (و نه الزاماً چهل روزه) است.
چله و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل میداد و در طول سال با سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیتهای خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.
آنان ملاحظه میکردند که در بعضی ایام و فصول روزها بسیار بلند میشود و در نتیجه در آن روزها، از روشنی و نور خورشید بیشتر میتوانستند استفاده کنند. این اعتقاد پدید آمد که نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیک و موافق بوده و با تاریکی و ظلمت شب در نبرد و کشمکشاند. مردم دوران باستان و از جمله اقوام آریایی، از هند و ایرانی - هند و اروپایی، دریافتند که کوتاهترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله پس از آن روزها به تدریج بلندتر و شبها کوتاهتر میشوند، از همین رو آنرا شب زایش خورشید نامیده و آنرا آغاز سال قرار دادند. بدینسان در دوران کهن فرهنگ اوستایی، سال با فصل سرد شروع میشد و در اوستا، واژه Sareda, Saredha «سَرِدَ» یا «سَرِذَ» که مفهوم «سال» را افاده میکند، خود به معنای «سرد» است و این به معنی بشارت پیروزی اورمزد بر اهریمن و روشنی بر تاریکی است. در برهان قاطع ذیل واژه «یلدا» چنین آمده است:
« یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول جَدی و آخر قوس باشد و آن درازترین شبهاست در تمام سال و در آن شب و یا نزدیک به آن شب، آفتاب به برج جدی تحویل میکند و گویند آن شب بهغایت شوم و نامبارک میباشد و بعضی گفتهاند شب یلدا یازدهم جدی است. تاریکی نماینده اهریمن بود و چون در طولانیترین شب سال، تاریکی اهریمنی بیشتر میپاید، این شب برای ایرانیان نحس بود و چون فرا میرسید، آتش میافروختند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیطانی نابود شده و بگریزند، مردم گرد هم جمع شده و شب را با خوردن، نوشیدن، شادی و پایکوبی و گفتگو به سر میآوردند و خوانی ویژه میگستردند، هرآنچه میوه تازه فصل که نگاهداری شده بود و میوههای خشک در سفره مینهادند. سفره شب یلدا، «میَزد» Myazd نام داشت و شامل میوههای تر و خشک، نیز آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان، «لُرک» Lork که از لوازم این جشن و ولیمه بود، به افتخار و ویژگی «اورمزد» و «مهر» یا خورشید برگزار میشد. در آیینهای ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی میگستردند که بر آن افزون بر آلات و ادوات نیایش، مانند آتشدان، عطردان، بخوردان، برسم و غیره، برآوردهها و فراوردههای خوردنی فصل و خوراکهای گوناگون، خوراک مقدس مانند «میزد» نیز نهاده میشد.»
رویدادها:
۲۳۳ - روزی که آیین زرتشت دین رسمی ایران شد۲۱ دسامبر ۲۳۳ میلادی و در شب یلدا، اردشیر پاپکان در مراسمی به این مناسبت، آیین زرتشت را دین رسمی ایرانیان اعلام داشت و خواست که همه آتشکده های خاموش روشن شوند، مجموعه اوستا (آموزش های زرتشت) تکمیل و در دسترس قرارگیرد. [بلاش یکم، شاه اشکانی در نیمه دوم قرن یکم میلادی دستور جمع آوری آموزشهای زرتشت را در یک مجموعه داده بود که تا زمان اردشیر این کار پایان نیافته بود]. این نخستین بار بود که ایران دارای دین رسمی می شد. اردشیر در این مراسم همچنین تاکید کرد که ایرانیان باید زادروز خودرا جشن بگیرند تا گذشت زمان را از یاد نبرند و نیکی کنند. وی گفته بود که نیکان ما ـ جشن تولد را مرسوم داشتند تا بستگان جمع شوند و اتحاد فامیل سست نشود. روز یلدا هم زادروز خورشید است. [یلدا = میلاد = زادروز یک واژه آرامی ـ سریانی است]. هرودوت در کتاب یکم خود نوشته است که پارس ها زادروز خودرا جشن می گیرند و در این روز لباس نو می پوشند، مهمانی می دهند و شادی می کنند. مولف برهان قاطع، ماکس مولر، کریستنسن، مری بویس و تقریبا همه شرقشناسان ابداع جشن زادروز را به ایرانیان نسبت داده اند که بعدا از طریق روم به اروپا انتقال یافت.
۲۱ ش - سرنگونی سلسله ساسانی با قتل یزدگرد سومبه دنبال شکست یزدگرد سوم آخرین پادشاه سلسله ساسانی از سپاه اسلام در نهاوند، این سلسله پس از ۴۱۶ سال حکومت، منقرض شد و مسلمانان، ایران را فتح کردند. سپاه اسلام با آن که نفرات و تجهیزات بسیار کمتری از ارتش ایران داشت، اما به خاطر روحیه بالا و ایمان محکم، در نبردهای پیاپی که چند سال طول کشید، ارتش ساسانی را شکست داد که آخرین آنها، جنگ نهاوند بود. با سقوط سلسله ساسانیان، ایرانیان که از ظلم و فساد پادشاهان ناراضی بودند، به خاطر ارزشها و اصول متعالی اسلام همچون یگانهپرستی، عدالت و برابری، به این دین گراییدند و به تدریج، خود، در گسترش آن کوشیدند.
۱۹۰۵ - روزی که مظفرالدین شاه خواستهای سران انقلاب مشروطیت را پذیرفت۲۱ دسامبر سال ۱۹۰۵ (سی ام آذرماه ۱۲۸۴) انقلاب مشروطیت ایران به پیروزی نهایی نزدیک شد، زیرا در این روز مظفرالدین شاه با خواست چهارگانه متحصنین در قم و شهرری و ... که شمار آنان به بیش از ده هزارتن رسیده بود موافقت کرد و دستور داد که کالسکه های سلطنتی و درشکه های موجود در تهران برای باز گرداندن متحصنین به شهرری فرستاده شوند و در تهران با عین الدوله رئیس الوزراء برای اجرای خواستهای خود مذاکره کنند.
این مذاکرات ماه بعد (ژانویه سال ۱۹۰۶ ) به صدور فرمان تاسیس عدالتخانه (مجلس شورا) انجامید.
انقلاب مشروطیت با گران شدن قند و شکر به علت جنگ ژاپن و روسیه در خاور دور، آغاز شده بود و روی بهای سایر اجناس تاثیر گذاشته بود، زیرا که علاء الدوله حاکم تهران بدون توجه به علت گرانی که از خارج تحمیل شده بود چند تاجر از جمله سید هاشم قندی را فلک کرده بود که بازاریان به روحانیون متوسل شدند و اعتراض و اعتصاب و تحصن آغاز شد. البته منکر دست انگلیسی ها هم در این کار نمی توان شد، زیرا که سران حکومت قاجارها تمایل بیشتری به روسیه، رقیب استعماری انگلستان، داشتند و .... در این میان روحانیون با فروش زمین مجاور امامزاده سید ولی با اجازه شیخ فضل الله نوری به بانک روس مخالفت کرده و مردم با تخریب عمارتی که در آن زمین در حال احداث بود جرات بیشتری برای اعتراض کردن به دست آورده و بر دامنه اعتراضات و اعتصابات افزوده شده بود.
۱۹۵۳ - سه سال زندان مجازات میهندوستی دکتر مصدق!۲۱ دسامبر سال۱۹۵۳ (۳۰ آذر ۱۳۳۲ هجری خورشیدی) رای محکمه نظامی تهران که شب پیش از آن دکتر محمد مصدق را به سه سال زندان مجرد محکوم کرده بود انتشار یافت. اتهام وی ضدیت با نظام سلطنتی، سرپیچی از قبول فرمان شاه و دستور سرکوبی کودتاگران در روزهای ۲۵ تا ۲۸ مرداد بود!. در همان جلسه اعلام شده بود که سرتیپ ریاحی نیز به دو سال زندان تادیبی محکوم شده است.
دکتر مصدق در طول محاکمه حتی یک بار دادستان محکمه را، به عنوان آقای دادستان خطاب نکرد، و همواره او را «این مرد!» مورد اشاره قرار می داد. وی در آخرین دفاع خود هم یک بار دیگر گفته بود که طبق قانون اساسی، رئیس دولت ایران تنها با رای عدم اعتماد مجلس می تواند برکنار شود و لذا برکنار کردن او یک کودتا بوده، وی نخست وزیر قانونی کشور است و این کودتاگران هستند که باید برکرسی اتهام بنشینند، نه او .
اصحاب نظر پس از انتشار این رای ضمن انتقاد از آن گفته بودند که مفهوم دیگر این حکم این است که هر دولت حاکم باید بنشیند و دست روی دست بگذارد که یک گروه هرکار دلش خواست بکند از جمله دست به کودتا بر ضد دولت منتخب مردم بزند. مردم دولت انتخاب می کنند که امنیت و قانون رعایت شود.
این حکم چهار ماه پس از کودتا صادر شده بود. دکتر مصدق که خود را ازآغاز محاکمه "نخست وزیر" معرفی کرده و صلاجیت محکمه را رد کرده بود خواسته بود کهطبق قانون وقت پرونده به دیوان کشور که جای رسیدگی به اتهامات وارده به نخست وزیر و وزیران است ارجاع شود، ولی اعضای محکمه این درخواست قانونی را رد کردند ولی بعدا آن را به منزله تقاضای تجدید نظر تلقی و پرونده را به محکمه تجدیدنظر نظامی فرستاده بودند! و این محکمه هم مجازات سه سال زندان برای رهبر یک ملت را که گناهی جز میهندوستی و خدمت به هموطنان مرتکب نشده بود تایید کرد. تازه به این هم اکتفا نشد و دکتر مصدق پس از تحمل این زندان به احمدآباد تبعید شد و تا پایان عمر در این تبعید غیر قانونی باقی ماند!. دولت وقت پس از فوت هم اجازه نداد که ملت در آخرین وداع با رهبر خود شرکت جوید و .... مفهوم این عمل این است که از جسد بی جان مصدق هم می ترسید، چه رسد به ذکر نامش.
دولت وقت همزمان با انتشار حکم محکمه، برای ارعاب مردم و بازداری آنان از اعتراض و تظاهرات خیابانی اعلام کرده بود که سرتیپ تیمور بختیار فرمانده لشکر زرهی تهران فرماندار نظامی پایتخت شده است. اعلام نام تیمور بختیار که شهرت خشونت و قلدری داشت باعث ترس و نگرانی مردم شد. دولت در عین حال برای جلب نظر کارمندان دولت و انحراف حواس آنان اعلام کرده بود که کار تقسیم زمین های نارمک میان کارمندان از همان روز آغاز شده و در آنجا برایشان شهرکی مدرن ساخته خواهد شد. به علاوه، وعده تجدید نظر در دریافتی کارکنان دولت و شهرداری ها و افزایش آن و نیز برگزاری یک انتخابات آزاد (با وجود حکومت نظامی!) را برای دو هفته بعد داده بود و روزنامه ها را مجبور به بزرگ جلوه دادن کمک های نقدی بلاعوض آمریکا کرده بود که ظاهرا نوید بهبود وضع اقتصاد را بدهد.
۲۰۱۳ - انتقال غیرقانونی ۸۷ میلیارد «یورو» از ایران به ترکیه توسط رضا ضراب!به گزارش خبرگزاری تسنیم، رسانههای ترکیه خبر داده اند که ۱۷دسامبر ۲۰۱۳ یک تاجر ایرانی به نام «ر.ض» به اتهام قاچاق پول در آن کشور بازداشت شده است. به این فرد، اتهاماتی از قبیل مانی لاندری (اصطلاحا؛ پولشویی)، نقل و انتقال غیرقانونی مقادیر زیادی پول از ایران به ترکیه، قاچاق شمش طلا، تهیه مدارک جعلی و ارتشاء وارد آمده است.
طبق این گزارش ها، «ر.ض» که پس از کسب تابعیت ترکیه، نامخانوادگی خودرا تغییر داده متهم است که در انتقال ۸۷ میلیارد یورو ـ پول ـ از ایران به ترکیه از طریق شرکتهایش که در فاصله سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ تاسیس شدهاند، اقدام کرده بود. این فرد علاوه بر تابعیت ترکیه، دارای تابعیت جمهوری آذربایجان است.
رضا ضراب Reza Zarrab، رضا آذری ضراب Reza Azari Zarrab و رضا صرّاف Reza Sarraf متولد ۱۹۸۴ در باکو و اصالتا ایرانی (ایرانی تبار) معرفی شده که در زمینه سرمایه گذاری، معاملات پول و بورس تجربه و مطالعات دارد و بویژه در دوبی تجربه اندوخته و در آنجا دارای دفتر است. از سال ۲۰۰۸ به فعالیت بازرگانی در ترکیه دست زده و در این کشور دارای خانه، دفتر و تاسیسات است و در اینجا با Ebru Gundesh خواننده ترک ازدواج کرده، دارای فرزند شده و شهرت یافته است. تعقیب قضایی رضا در چارچوب رسیدگی به فساد اداری در دستگاه دولتی ترکیه که منجر به بازداشت شماری از مقامات و معاریف و کنارگیری برخی دیگر شده است صورت گرفت.
۱۲۷۷ - ماری کوری و پیر کوری، رادیوم را کشف کردند.
۱۲۹۰ - سالار الدوله با یک نیروی نظامی وارد کرمانشاه شد، تا با برکنار کردن احمد شاه نوجوان، سلطنت ایران را به دست آورد.
۱۳۰۱ - ترز وان، یک بانوی آمریکایی، در جلسه دادگاه اعتراف کرد که در طول عمر خود تا آن زمان، ۶۲ بار شوهر کرده بود و با این اعتراف، نام خود را وارد تاریخ اجتماعی کرد، زیرا که ۶۲ بار ازدواج برای یک زن سابقه نداشتهاست.
۱۳۲۰ - آدولف هیتلر که با اظهار نظر منفی پارهای از ژنرالهایش در تصمیماتش به حملات نظامی رو به رو شده بود، شخصاً فرماندهی کل نیروهای مسلح آلمان را به دست گرفت، تا با اعتراضی مواجه نشود.
۱۳۴۱ - لوئیس واشاکانسکی، اولین انسانی که تحت عمل پیوند قلب، قرار گرفت، ۱۸ روز بعد از عمل، در این روز در شهر کیپ تاون کشور آفریقای جنوبی درگذشت.
۱۳۳۷ - شارل دوگل، با ۵/۷۸ درصد آرا، به عنوان رئیس جمهور کشور فرانسه انتخاب شد.
۲۰۱۲ - شایعه پایان جهان در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲پدیده ۲۰۱۲ به مجموعهای از تفکرات و اعتقادات آخرالزمانی گفته میشود که شامل مجموعهای از تغییرات و تحولات عظیم بود و گفته میشد در تاریخ ۱ دی ۱۳۹۱ (شب یلدای ۳۷۳۷ از مبدأ اندازهگیری گاهشماری ایرانی) برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ اتفاق میافتد. این تصورات همگی از یک پدیده و تغییر بزرگ سخن میگفتند. تغییری که با دگرگونیهای عظیم همراه میباشد. این باورها این رویداد بزرگ را در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ پیش بینی میکند. پدیده ۲۰۱۲ به عنوان آخرین روز دنیا در ذهنیت برخی مردم جای گرفته است. این روز در تقویم مایا به عنوان روز پایانی از سال ۵۱۲۵ میباشد. معتقدان میگویند تنظیمات نجومی متفاوت و همچنین فرمولهای علوم رمزشناسی و عددشناسی از رخداد چنین روزی صحبت کردهاند. اما پژوهشها و یافتهها هیچ یک از باورهای پدیده ۲۰۱۲ را تایید نکردهاند.
باور برخی بر این است که این تاریخ پایان پنجمین دوره ۵۱۲۵ ساله تقویم تمدن مایا است. برخی از این عقاید بر اساس برداشتهای متفاوت از مفاهیمی همچون اسطورهشناسی و پیشگویی بر اساس اعداد است. گفته میشود پس از آغاز مجموعه تحولات دسامبر ۲۰۱۲، سیاره زمین و ساکنان آن متحمل تغییرات مثبت فیزیکی و ذهنی خواهند شد و این امر سبب میشود که سال ۲۰۱۲ آغاز عصر جدیدی برای بشریت باشد. بر خلاف عقیده ذکر شده در بالا، برخی دیگر باور دارند که سال ۲۰۱۲ آغاز رستاخیزی (آرماگدون) برای بشریت است. در واکنش به این پیشبینی، خرید چادر و سرپناه موقت، مواد غذایی کنسرو شده، بستههای کبریت و شمع بسیار بالا رفت.
ناسا، سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا و بزرگترین سازمان فضایی جهان این شایعه را با قاطعیت رد میکند و در پاسخ به این شایعه میگوید: «اگر سیارهای نزدیک زمین وجود داشتهباشد، دانشمندان از دههها پیش آن را بررسی میکنند. علاوه بر این، اگر سیاره فرضی نیبیرو وجود داشتهباشد به طوری که در زمانی کوتاه به زمین برخورد کند، الآن همهٔ انسانها باید میتوانستند با چشم غیرمسلح آن را ببینند. بنابراین، پایان جهان در سال ۲۰۱۲، شایعهای دروغین بیش نیست.»
انتهای پیام/
کد خبر: 1122673 برچسبها اخبار روزمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: اخبار روز دکتر مصدق ۲۱ دسامبر سال زندان شب یلدا ۳۰ آذر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۴۶۹۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سلمان؛ روایت درست تاریخ
نگارش این سریال را هم خودش بهعهده داشته و حسین طاهری، تهیه کننده این اثر است. جالب اینکه امرا...احمدجو که ید طولایی در نویسندگی و کارگردانی دارد هم به عنوان مشاور با این پروژه همکاری میکند. تصویربرداری این سریال از ۱۰ دی ۱۳۹۸ آغاز شده و قرار است در ۶۰ قسمت ساخته شود. جالب اینکه در ۱۱فروردین۱۴۰۲ مستندی با نام سلمان درباره مراحل تولید و پشت صحنه فصل اول این مجموعه پخش شد که در نوع خود دیدنی بود.این مجموعه تاریخی به دوران زندگی، زمانه و مهاجرت سلمان فارسی میپردازد و طبق برنامهریزیها تا واقعه غدیر خم ادامه خواهد داشت. سلمان فارسی در نوجوانی ایرانشهر را ترک میکند و مسیحی میشود. او حدود ۷۰ سال در شهرها، کلیساها و دیرهای مختلف بیزانس سیر و سلوک میکند. این مجموعه یکی از پربازیگرترین و پرلوکیشنترین سریالهایی است که در حال ساخت است و طبق پیشبینیها قرار است در سال ۱۴۰۵ پخش شود. جامجم به پشت صحنه این مجموعه رفته و گزارشی از روند تولید آن داشته و با برخی عوامل آن از جمله حسین طاهری، امرا... احمدجو، حامد میرباقری و مهدی نقویان(رئیس سیمافیلم) هم به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.سلمان درآتشکده ماربین
در انتهای یکی از خیابانهای شهرک سینمایی غزالی و درست پشت کاروانسرای مرمر مجموعه سلمان فارسی قلعهای ساخته شده که نام آن آتشکده ماربین است. یکی از لوکیشنهای اصلی این مجموعه که عوامل گروه مدتی است برای ضبط سکانسهای مربوط به ایران در این لوکیشن حضور دارند و زیر تیغ آفتاب و همراه با باد و خاک در حال ضبط سکانسهایی از این سریال هستند. نزدیک ورودی در اصلی یک پرده کروماکی آبی رنگی وصل و مقابل آن اسبی به یک درخت بسته شده است. اسب گاهی شیههای سر میدهد اما مانعی برای ضبط سریال نیست. فقط رفت و آمدهای بک قاب دوربینها بررسی میشود. گروه در حال ضبط است و ما باید چند دقیقهای را منتظر بمانیم تا کات داده شود. سکانس شلوغ و سختی است. هنرورهای بسیاری با پوشش و گریم مناسب آن سکانس در هر نقطهای از این قلعه ایستادهاند. حتی سربازان و برمکیها نیز با لباس و گریمی که برایشان تعریف شده در میزانسن کارگردان جای گرفتهاند. کمی جلوتر میرویم. انوش معظمی را با گریم و سبیل از بناگوش دررفته و چهره بسیار متفاوتی میبینیم. گرچه ابتدا قابل شناسایی نیست اما همین که دیالوگهایش را میگوید و صدایش را میشنویم، متوجه میشویم که امروز او مقابل دوربین است. هوا بهشدت گرم است و خورشید وسط آسمان قرار دارد. با این حال مانعی برای ادامه کار نیست. از یکی از عوامل میشنویم که حسام منظور، فرخ نعمتی و امیررضا دلاوری در اتاق گریم هستند و خودشان را برای ضبط سکانسهای بعد آماده میکنند. از آنجا که داوود میرباقری حساسیت و دقت بسیاری روی کار خود دارد، این سکانس بارها ضبط میشود تا مورد تایید او قرار بگیرد. البته در این میان صدای هواپیما هم گهگاهی شنیده میشود که یکی از عوامل بهشوخی میگوید: «جالبه که همیشه پروازها تاخیر دارن اما امروز همه پروازها داره بهموقع انجام میشه!»
داوود میرباقری، امرا... احمدجو و حسین طاهری داخل یک چادر نشستهاند و از مانیتور مقابلشان کار را دنبال میکنند. یکباره بادی میوزد و یکی از صندلیهای پلاستیکی به هوا رفته و مقابل پای یکی از اسبها پرتاب میشود و او را عصبانی میکند. سایر اسبها هم که در گوشهوکنار این قلعه ایستادهاند، سروصدا میکنند. نگاهی به اطراف میاندازیم. سربازها و نگهبانان قلعه در برج و باروی قصر مشغول محافظت هستند. فضاسازی میرباقری مثل همیشه حرف ندارد. انگار مخاطب را با خود به قلب تاریخی میبرد که شاید هزاران سال با آن فاصله دارد. یکی از هنروران با سبدی در دست و با اشاره دستیار کارگردان به نقطهای میرود و میایستد که به او گفته شده است. داخل سبد نان و خرما دارد. یکی از هنروران شوخی لقمهای نان و خرما از او طلب میکند و باعث خنده میشود. لباسها و کفشها و گریم هنروران همه نشانگر است که در حال ورقزدن تاریخ چندهزارساله هستیم. نسیمی میآید و صورتها را نوازش میکند اما همچنان هوا گرم است و گروه باید تا شب سکانسهای بسیاری را ضبط کنند. زمان بهسرعت درحال گذراست و گروه هیچ ثانیهای را نباید از دست بدهد. به همین خاطر است که سرما و گرما هم مانعی برای کارشان نشده است. به نظر میرسد این مجموعه از کار قبلی میرباقری سختتر است و به همین دلیل او انرژی بیشتری روی آن میگذارد. در گوشه دیگری از این شهرک هم کارگاههای چرم و کهنهکاری سریال قرار دارد و همزمان تیم دیگری در حال ساخت ادوات جنگی است. لوکیشنهای دیگری هم در حال ساخت است. خلاصه اینکه همه در تلاش هستند تا یک سریال شستهرفته و ماندگار دیگر در تاریخ این رسانه ثبت شود.
استاندارد بالای ۱۵دوربین روشن
مهدی نقویان، رئیس سیمافیلم در پشت صحنه این سریال حاضر است و درباره روند تولید این پروژه و دقتی که میرباقری در ساخت این اثر دارد و زمانبندی آن به جامجم میگوید: خوشبختانه با حمایتی که ریاست سازمان از این پروژه دارد و بهصورت هفتگی جلساتی برای این پروژه میگذارد، مشکلاتی که در پیشتولید وجود دارد، خیلی زود رفع میشود و حمایتهای لازم از این اثر صورت میگیرد. میتوانم بگویم برای اولینبار طی این ۳-۴سالی که این سریال تولید میشود، لوکیشنهای این بخش تا پایان سال ۱۴۰۳ ساخته شده و آماده است. اما در سالهای قبل اینگونه نبود. به همین دلیل برنامهریزیهای تولیدی نامنظم انجام میشد و ساخت لوکیشن در برنامهریزی سریال تاثیرگذار بود.وی ادامه میدهد: امسال هم دنبال این هستیم که لوکیشنهای مربوط به سال بعد همین امسال ساخته شود تا مانع تولیدی نداشته باشیم و کار با سرعت پیش برود. البته این سرعت با همان استانداردها و کیفیتی است که باید باشد و مدنظر کارگردان و ریاست سازمان هم هست.نقویان همچنین میافزاید:خوشبختانه چرخه تولید درسال۱۴۰۳ راه افتاد، سرعت تولید کارهای الف ویژه بیشتر شد ومدتهاست به استاندارد بالای ۱۵دوربین روشن رسیدهایم که نیاز آنتن است تا زیر ۱۵ تا دوربین روشن نداشته باشیم و همین طور حمایت میشود. ما الان شش سریال درمرحله پستولید داریم که منتظر آنتن هستند.
حضور ۴۰ بازیگر خارجی
حسین طاهری، تهیهکننده سریال در گفتوگو با جامجم درباره تدراک گسترده برای تولید این سریال عنوان میکند: شایسته کشوری مثل ایران که تاریخ کهن و همچنین سابقه فیلمسازی غنی دارد این است که در تولید آثار نمایشی ارتقا پیدا کند. سریال سلمان فارسی مجموعهای است که سازمان صداوسیما با آن در کنار آقای میرباقری قدم بزرگی برداشته است. ما براساس برنامهریزی تولید را جلو میبریم و از این برنامه عقب نماندهایم. همانطور که قبلا گفتم، اینجا یک دانشگاه است. دوستان و همکاران ما تلاش میکنند از بزرگان در این مجموعه بیاموزند. وی به جامجم میگوید: بخشهای ایران باستان بسیار جالب توجه است، البته همچنان ساخت و ساز ادامه دارد وماتاپایان فصل ایران باستان بیش از۳۰لوکیشن داریم. طاهری درباره انتخاب هنرورها هم توضیح میدهد:۲۰هزار نفر را از میان تئاتریهای سراسر ایران انتخاب کردیم. رزومه دادندو۶۰۰۰نفر از میانشان گزینش شدند که حرفهای هستند، البته در این دانشگاه بیشتر میآموزند. وی در مورد حضور چهرهها نیز عنوان میکند: بیشتر بازیگران ایران علاقهمندی خود را برای حضور در این پروژه اعلام کردهاند و این برای ما باعث افتخار است. اما علاوه بر آنان، چهرههای تازه نیز معرفی میشوند و حدود ۴۰ بازیگر خارجی نیز تا کنون در این سریال حضور پیدا کردهاند. بازیگرانی از مراکش، تونس، یونان، ارمنستان و... از این جمله هستند. برخی از آنان اصلا با ایران آشنایی نداشتند و بهواسطه بازی در این سریال با ایران آشنا شدند. این تهیهکننده درخصوص ادامه تصویربرداری در شهرک غزالی نیز میگوید: دو سه هفتهای در شهرک غزالی هستیم تا فصل زمستان را تصویربرداری کنیم. برای تصویربرداری فصل بهاربه شاهرودبازمیگردیم ویکی دوماه آنجامیمانیم.بازبه تهران بازمیگردیم ودوره پرشکوه ایران باستان را تصویربرداری میکنیم.
میرباقری سنگ تمام گذاشته است
امرا...احمدجو یکی از نویسندگان و کارگردانان پیشکسوت عرصه سینما و تلویزیون است که آثار بسیاری را در تلویزیون ماندگار کرده است. هنوز هم مخاطبان بسیاری با «روزی روزگاری» این هنرمند خاطره دارند. تفنگ سرپر، پشت کوههای بلند و سردار جنگل از جمله آثاری است که برای تلویزیون ساخته است. وی که بهعنوان مشاور با این پروژه همکاری میکند، در اینباره به جامجم میگوید: داوود میرباقری قصه سلمان را اززمان تولداین شخصیت آغاز کرده است. البته از آنجایی که از آن تاریخ اطلاعات جزئی در دسترس است بخشی از فیلمنامه باید دراماتیزه میشد. بهطور مثال پدر سلمان از ملاکان جی در اصفهان بوده و ثروت زیادی داشته است ولی ما از پدر او اطلاعات دیگری نداریم و بخشی از داستان درباره شرایط زندگی وی در ایران و همچنین مسائل پیرامونی او بهصورت داستانی در فیلمنامه وارد میشود.وی همچنین میافزاید: با توجه به تجربیاتی که داوود میرباقری دارد، این سریال آنطور که پیشبینی کردهایم در حال انجام است. البته بهدلایل مختلف ازجمله کرونا توافقهایی داشتهایم اما خللی در کار ما ایجاد نکرده است؛ ضمن اینکه همه شرایط مهیاست و تصور میکنم نتیجه درخشانی هم خواهد داشت.احمدجو در ادامه بیان میکند: میتوانم بگویم سلمانفارسی یک اثر ماندگار و فاخری خواهد بود و از آن سریالهایی میشود که میتواند برای نسلهای مختلف آموزنده و جذاب باشد؛ چون من چند سال است شاهدم که میرباقری برای این کار سنگتمام گذاشته و با تجربه زیادی که در این زمینهها دارد و با همه وجود پلان به پلان این سریال را جلو میبرد.وی با اشاره به منابعی که به آنها در نگارش سریال رجوع کرده است، میگوید: همه زحمات را آقای میرباقری کشیده ومن در کنارش به او کمک میکنم اما برای نگارش، کتابهای زرتشتی ازجمله اوستا مرجع من شده است. تحقیقاتی هم جدا ازفیلمنامه توسط سازمان صداوسیما انجام شده است و من از آنها استفاده میکنم. همزمان برای اینکه در آن فضا قرار بگیرم به این تحقیقات و کتابهای دیگر هم مراجعه میکنم. با همه این احوال گاهی برای یک دقیقه دیالوگ دو یا سه روز وقت میگذارم و گاهی هم گفتوگوها بهراحتی به ذهنم میآید و روی کاغذ مینویسم.وی همچنین درباره زبانی که در سلمان فارسی بهکار برده شده و نحوه گویشها عنوان میکند: اگر بخواهیم زبان را نزدیک به آن زمان انتخاب کنیم، نامفهوم خواهد بود؛ بنابراین من سعی میکنم دستور زبانی را که قابل فهم است با گویش امروزی استفاده کنم ونظرخود میرباقری هم براین مبنابود که دیالوگهابه زبان امروز ومحاوره نزدیکتر باشد.احمدجو در پایان هم میگوید: چند سالی است یک سریال جنگی به نام «تولد» را دارم که اگر بعد از سریال سلمان فارسی همچنان زنده باشم و ویلچرنشین نشوم، میخواهم آن را بسازم. بخشی از کارهایش هم انجام شده است.
بازیگرانی که به عشق سلمان آمدهاند
حامد، فرزند داوود میرباقری است که همواره در کنار پدر تلمذ میکند و در آثاری که او میسازد، هم بازی میکند و هم در پشتصحنه حضور دارد و پدر را همراهی میکند. وی در این سریال هم بهعنوان دستیار کارگردان فعالیت میکند و قرار است نقشی را هم بازی کند که در اینباره به جامجم میگوید: درباره نقشم فعلا صحبتی نمیکنم اما مدتی است که بخش مربوط به ایران را ضبط میکنیم که بخشی از لوکیشنهای این بخش در شهرک غزالی است و بخشی هم در شهرک دفاعمقدس و شاهرود ضبط میشود. از آنجا که طبق زمانبندی پیش میرویم، حدود هشت روز دیگر در شهرک هستیم و بعد به شاهرود میرویم.وی در ادامه در توضیح لوکیشن آتشکده ماربین بیان میکند: این آتشکده در جی یا همان اصفهان سابق است که بیشتر کارهای اداری در این مرکز رخ میدهد. اینجا یکی از لوکیشنهای اصلی بخش ایران است که میتوان گفت ۲۵ درصد بخش ایران در این لوکیشن مقابل دوربین میرود.میرباقری درباره حضور هنروران و انتخاب آنها توضیح میدهد: تمام این افراد از نقاط مختلف کشور انتخاب شدهاند. به همین دلیل اسم آنها را منتخبان گروه کارگردانی گذاشتهایم. چون همه این افراد جزو بازیگران استانهای مختلفی هستند که تجربه بازیگری دارند و به عشق سلمان وارد این پروژه شدهاند. برای اولین بار است که این اتفاق در یک پروژهای افتاده است، چون آقای میرباقری ترجیح میدادند با افرادی کار کنند که تجربه بازیگری داشتند. ما برای انتخاب آنها سفرهای بسیاری رفتیم و دو سال قبل از فیلمبرداری شروع کردیم و به همه استانهای ایران سفر کردیم تا این افراد انتخاب شدند. در حال حاضر برای هر فاز این سریال باز سفر میرویم و افراد دیگری را میبینیم. چون همچنان کار انتخاب بازیگر ادامه دارد و در حال انجام است. در جمع بازیگران اصلی چهرههای جدیدی داریم که پیش از این تجربه تئاتر داشتند و با این سریال معرفی میشوند.میرباقری درباره لوکیشنهای این سریال بیان میکند: هنوز ساخت و سازها و لوکیشنهای این سریال در حال انجام است. اگر فاز ایران را بخواهیم تقسیم کنیم، بخش جی دو لوکیشن اصلی دارد و همین آتشکده و خانه بودخشان، فرماندار جی و پدر سلمان که در شاهرود در حال ساخت است. یکی دیگر از لوکیشنهای اصلی ایران، کاخ تیسفون است و در واقع آن چیزی که در عکسها داریم، نمانده و در حال ساخت است. وی در ادامه درباره تحقیق و پژوهش این سریال میافزاید: پیش از کار، تحقیق و پژوهش انجام شده، اما برای هر فاز از کار باز هم تحقیق و انتخابها انجام میشود. میتوانم بگویم هر دو قسمت از این سریال مثل یک سینمایی حرفهای گرفته شده؛ با همان دقت، حساسیت و انتخاب لوکیشن و بازیگر و... .میرباقری در پایان هم میگوید: فصل بیزانس کار شد و زمان زیادی گذاشتیم. چون لوکیشنهای بسیاری داشت و مدام درسفربودیم. لوکیشنهای فصل حجاز آماده است و برای فصل ایران هم متمرکزتر بودیم. به هر حال در تلاشیم تا کار به موقع تمام شود.