به نقل از «ایران آنلاین»

ضیافتی به رنگ خط و نقش

تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۰۴۹۰۶۸

حدود 30 سال است که در حوزه نقاشی دیجیتال فعالیت دارد. خودش هم معتقد است مهارت نقاشی دیجیتال را مدیون کسب هنر خوشنویسی، عکاسی حرفه‌ای و گرافیک است. نمایشگاه «ضیافت خط، رنگ و نقش» که دوشنبه 29 آذرماه در گالری ابوالفضل عالی افتتاح شد حاصل تلاش های علیرضا ذاکری است. نمایشگاهی که شامل 42 اثر از نقاشی های دیجیتال او هست که از سال 95 تاکنون در رسانه‌ها و مجلات کشور منتشر شده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روزنامه ایران/ گفت‌و‌گو با این هنرمند نقاش درباره این ضیافت را با هم می‌خوانیم.

در نمایشگاه شما خط، رنگ و نقش چه ضیافتی به پا کرده‌اند؟

به واسطه اینکه سال‌ها نقاشی کرده‌ام در همه کارهایم سوای انتخاب سبک کارم همیشه سعی کردم بخش فنی و تخصصی کار، جلوه ویژه‌ای داشته باشد. در آثارم از دهه 60 تاکنون عنصر خط که پایه طراحی است، دیده می‌شود. در واقع وقتی نقاشی می‌کشم انگار طراحی می‌کنم. آثاری که‌ با رنگ، خط شکل ها به وجود می‌آید. انگار ضیافتی از خط و رنگ را می‌بینید.

روایت نمایشگاه تان را تعریف کنید؟

این کارها به غیر از چند اثر که پرتره نیست، بقیه آثار، منتخبی از نقاشی‌های دیجیتال است که از سال 95 برای مجلات و رسانه‌ها کار کردم. عمده این 42 اثر پرتره شخصیت‌های فرهنگی، ادبی و برخی عرفا است که برای روی جلد مجلات مطرح کشور طراحی کردم. تعدادی از این آثار در سال‌جاری طرح ملی شده است. سعی کردم در این پرتره‌ها به کیفیت و استایلی هنری برسد که برای مخاطب هم آورده داشته باشد.

شخصیت‌های پرتره‌هایتان خیلی متفاوتند. از شهدای انقلاب مثل شهید رجایی و مطهری می‌بینیم تا شهدای دفاع مقدس مثل شهید همت و نیز شهدای ترور مثل سردار سلیمانی و شهید منتظرالمهدی و... در کنار اینها تابلوهایی از زرویی نصر‌آبادی، نیما یوشیج یا محمدرضا حکیمی را می‌بینیم. درباره این تفاوت روایت توضیح دهید؟

این اتفاق به‌خاطر تنوع سفارش‌های مطبوعاتی است. دوره‌ای برای نشریات علوم انسانی نقاشی می‌کردم و بالطبع چهره اندیشمندانه مثل محمدرضا حکیمی، در آثارم دیده می‌شود تا شهید مطهری و رضا اردکانی. پرتره‌های فراوانی از اندیشمندان را نقاشی کرد‌ه‌ام. در سال 96 در تالار اجلاس صدا وسیما به مناسبت کنگره علوم انسانی، نمایشگاهی برگزار شد که شامل 35 پرتره از اندیشمندان بود، بعضی آثار هم برگزیده جشنواره‌ها بوده‌اند. آثاری هم هستند که موضوع دارد. مثلاً طراحی بستن چاه نفت که در نمایشگاه گذاشته‌ام. این اثر در پنجمین جشنواره مقاومت برگزیده نقاشی دیجیتال شد، یا تابلوی واقعه مباهله. تم این تابلو حال و هوای آثار هنری قدیمی را دارد. نوع و سبک این کار با سایر کارها متفاوت است.

بعضی آثار تیتر و شرح دارد. آیا برای درک و فهم بهتر تابلو این روایت را نوشتید؟

  خیر. من برای تابلوهایم هیچ توضیحی نداده‌ام. این تیترها و عناوین، فرم پوستر به آثار داده و از طرف سفارش‌دهنده طراحی و منتشر شده است. ممکن بود برخی چهره‌ها را مخاطبین نشناسند. بهتر دیدم که نقاشی‌ها، به همان شکل پوستری در نمایشگاه ارائه شود.

تابلویی که عکس آقای سلحشور را در آن کشیده‌اید یادآور همان فرمانده تنهای کمیل است. مهدی نریمان در فیلم پرواز در شب را می‌گویم. با سایر آثارتان خیلی متفاوت است، درباره‌اش توضیح دهید؟

روی طراحی‌هایم وقت می‌گذارم و برایم مهم است که نتیجه نهایی چه فرم و استایلی داشته باشد. اگر این فیلم را دیده باشید، چهره آقای سلحشور در این پلان این گونه نیست. پشت سر ایشان در این صحنه خاکریز قرار دارد و صورتش زخمی است. نسخه با کیفیتی از فیلم را پیدا کردم. تصویر چهره ایشان را از اواسط فیلم انتخاب کردم تا تصویر باشکوهی در نقاشی نهایی ارائه شود. این شیوه کار در سینما رایج است. سینمایی‌ها از مدت‌ها قبل روی طراحی صحنه و لباس وقت می‌گذارند، نورپردازی می‌کنند و بازیگر گریم می‌شود. فیملبرداری را بارها و بارها تکرار می‌کنند تا تصویر ایده‌آلی به دست آید. در نقاشی هم همه چیز را باید مدیریت کرد. به قول خوشنویسان که می‌گویند: پادشاه ممالک خطیم، صفحه مشق ما، قلمرو ماست. من هم قلمرو کارم، بوم نقاشی و کادری است که در اختیار دارم. هر تکنیک و ایده‌پردازی‌ای برای نقاشی لازم بدانم، انجام می‌دهم!

چرا نقاشی دیجیتال را برای خلق آثارتان انتخاب کردید؟

ابزار نقاشی دیجیتال وسایل کار نقاش است. تهیه این ابزار، چندان هم ارزان نیست. اگر کسی نقاش یا طراح نباشد نمی‌تواند از این ابزار استفاده کند. باید نقاش و طراح باشد. به جای اینکه نقاش برود و رنگ، قلم‌مو و ابزار کار بخرد، می‌تواند از ابزار دیجیتال استفاده کند، البته این روزها نقاشی دیجیتال رایج و شایع شده است. پرسش مهمی قابل طرح است. آیا کشور ما این همه نقاش دیجیتال نیاز دارد؟ بعضی‌ از نقاشان جوان خوب کار می‌کنند. اما مگر برای همه نقاشان سفارش کار وجود دارد. مدت‌هاست که سفارشی از سوی مجلات برای کشیدن طرح روی جلد، دریافت نکردم. کسادی و افول در دیگر رشته‌های دیگر هنری هم هست. هر ساله هزاران هنرجو در رشته نقاشی تربیت و فارغ‌التحصیل می‌شوند که بازار کار چندانی ندارند و عمدتاً نقاشی را رها می‌کنند.

گفتید مثل گذشته سفارش کار نمی‌دهند؟

بله. اوضاع مطبوعات مثل گذشته نیست. از توزیع چند عدد روزنامه‌ برای کیوسک‌های روزنامه فروشی، پیداست که نشریات تیراژ زیادی ندارند که بخواهند نقاشی روی جلد هم سفارش بدهند. اما در دیگر کشورها این اتفاق خیلی رایج است و سردبیران می‌پسندند که روی جلد نشریات‌شان، نقاشی باشد. نشریات مطرحی چون تایمز، نیوزویک، اکونومیست و... به نقاشی روی جلد اهمیت می‌دهند. در ایران هم اوضاع بد نبود. نقاشی عینیت عکس را کنار می‌زند و مخاطب می‌تواند به باطن شخصیت پرتره نزدیک شود. بعضی عکاسان هم با زاویه خوب و نورپردازی عکس‌های فوق‌العاده‌ای می‌گیرند.

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: نقاشی دیجیتال روی جلد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۰۴۹۰۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مردِ شماره «۴۴» گرافیکِ ایران کیست؟

روز گذشته، انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران، از مردی با شماره عضویت «۴۴» در این انجمن تجلیل و به مناسبت هفته گرافیک ایران، نمایشگاهی از آثار او برپا کرد. کامرانِ کاتوزیان، هنرمند پیشکسوت، عضو شماره «۴۴» این انجمن است که به عقیده بسیاری تحول قابل توجهی را در صنعت تبلیغات به وجود آورده است.

به گزارش ایسنا، کامران کاتوزیان حالا ۸۳ ساله است؛ با احتساب ارقام و اعداد و به حساب ما البته. این هنرمندِ طراحِ گرافیک، پیش‌تر در بخشی از مستندی کوتاه که سال ۱۳۹۰ در مراسم تولد ۷۰ سالگی‌اش در خانه هنرمندان ایران پخش شد، گفته بود: «احساس می‌کنم هنوز ۲۵ ساله‌ام ...»  

با محاسبه ارقام و اعداد که از نگاهِ دل، معیار صحیحی برای محاسبه سال‌های عمرِ آدمی نیست، کامرانِ کاتوزیان، که یکی از نمایندگان اصلی جریان هنر انتزاعی در ایران به‌شمار می‌رود، بدونِ در نظر گرفتنِ علاقه‌ کودکی‌اش به نقاشی، دست‌ِکم ۷۰ سالی را صرفِ طراحی گرافیک کرده است؛ به طوری که وقتی بزرگانِ هنر درباره او صحبت می‌کنند، گفته‌هایشان مملو از اشاره به افتخاراتِ کسب کرده و تحولات ایجاد شده از سوی اوست.

کسب جایزه مشترک چهارمین بینال تهران در سال ۱۳۴۳ به همراه ژازه طباطبایی ـ نقاش و مجسمه‌سازِ نوگرا ـ، شرکت در بینال پاریس در سال ۱۳۴۴، شرکت در بینال ونیز ۱۳۴۵، شرکت در جشنواره بین المللی هنر-واشنگتن در سال ۱۳۵۶، تاسیس گالری صبا ۱۳۴۳، فعالیت در شرکت تبلیغاتی آوانگارد در سال ۱۳۵۰، فعالیت در شرکت تبلیغاتی کارپی در سال ۱۳۶۵ و... از جمله سوابقی است که میانِ فعالیت‌های این هنرمند به آن اشاره می‌شود. 

حال روز گذشته، انجمنِ صنفیِ طراحانِ گرافیک در مراسم هفته گرافیک سال ١۴٠٣، از کامران کاتوزیان ـ پیشگام و پیشکسوت این عرصه ـ تقدیر و به صورت همزمان نمایشگاهی از آثار او در خانه هنرمندانِ ایران، برپا کرد؛ گرامیداشتِ فعالیتِ مردی با شماره عضویت «۴۴» در انجمنِ صنفیِ طراحانِ گرافیک.

بیشتر بخوانید 

بزرگداشت کامران کاتوزیان در هفته گرافیک ایران

« احساس می‌کنم هنوز ۲۵ ساله‌ام ...»

در نشست اخیرِ این انجمن نیز که هر هفته گذشته برگزار شد، ضمن اشاره به تاثیرِ کاتوزیان بر عرصه تبلیغات، به خصوص در بازه فعالیتش در آژانس تبلیغاتی آوانگارد،‌ تاکید شد که درخشان‌ترین دوره کاری این هنرمند مربوط به فعالیت آژانس آوانگارد است که به نوعی موجب احیای صنعت تبلیغات نیز شد. 

آثاری که قرار است به مناسبت هفته گرافیکِ ایران برگزار شود نیز، اغلب مرتبط با فعالیتِ این هنرمند در حوزه تبلیغات است.

از جمله آثاری که انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران از کامران کاتوزیان منتشر کرده است. از جمله آثاری که انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران از کامران کاتوزیان منتشر کرده است. از جمله آثاری که انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران از کامران کاتوزیان منتشر کرده است. از جمله آثاری که انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران از کامران کاتوزیان منتشر کرده است. از جمله آثاری که انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران از کامران کاتوزیان منتشر کرده است. از جمله آثاری که انجمن صنفی طراحان گرافیکِ ایران از کامران کاتوزیان منتشر کرده است.

کامرانِ کاتوزیان پس از پایان دوره اول متوسطه برای ادامه تحصیل راهی آمریکا شد؛ در آنجا به توصیه یکی از اساتید خود، به دانشگاه‌ ویندهام در ایالت ورمونت رفت و در سال ۱۳۴۰ در رشته هنرهای زیبا ـ نقاشی و مجسمه‌سازی ـ فارغ التحصیل شد.

او گفته است: «چرخش دیدگاه من به طرف نقاشی [مدرن] در سال ۱۹۶۲ اتفاق افتاد؛ یعنی زمانی که من ویلیام ‌هانت را- که فکر می‌کنم یکی از بهترین نقاشان معاصر امریکا است- ملاقات کردم.»

کاتوزیان همچنین گفته بود: «از نقاشان مورد علاقه‌ام در زمان تحصیل، بیش از همه کلاین (نقاش امریکایی/ ۱۹۱۰- ۱۹۶۲)، که هنوز هم با من است، بود. او که عمری چندان طولانی نداشت، دوره کوتاهی درخشید. نقاشی‌هایش به قدری قرص و مسلط بود که آدم مقابل کار له می‌شد. در دوره‌ای ماجراجویی جکسن پالک (نقاش امریکایی/ ۱۹۱۲- ۱۹۵۶) من را مسحور خودش کرد. همچنین نقاشان دیگری مثل مارک روتکو (نقاش ۱۹۰۳- ۱۹۷۰) و مارک توبی (نقاش امریکایی/ ۱۸۹۰- ۱۹۷۶) که کارهای خیلی درخشانی داشتند. در نیویورک آن سال‌ها، وقتی به گالری‌ها سر می‌زدی، آثاری را می‌دیدی، بسیار قرص و بی‌نظیر، و از نقاشانی که اصلاً معروف نبودند. بعد از آن دیگر کارهایی به آن محکمی‌ و درخشندگی ندیدم. بدی نقاشی آبستره این است که خیلی سریع، اول صدها، و بعد هزاران نفر به آن پیوستند و چون چشم مخاطب به این نوع کارها عادت نداشت، بنابراین، در تشخیص هم دچار اشکال می‌شدند. شارلاتانیسم خیلی سریع در این سبک رخنه کرد، در حالی‌که کمتر آدم خُبره‌ای قادر به تشخیص درستی و نادرستی و اصالت آن بود.»

همانطور که کاتوزیان گفته بود، به عقیده بسیاری از پژوهشگران هنری، تأثیر آثار کلاین در آثار دوره‌های مختلف کار این هنرمند قابل ردگیری است.

اثر فرانتز کلاین اثر کامران کاتوزیان

انرژی ضربه قلم‌ فرانتز کلاین، حرکت هیجانی او هنگان خلق اثر را نمایان می‌کنند؛ به طوری که گویی حرکت قلم بر بوم، قرص و محکم و مطمئن بوده است، همانطور که کامران کاتوزیان اظهار کرده بود «نقاشی‌هایش (کلاین) به قدری قرص و مسلط بود که آدم مقابل کار له می‌شد.»

و گویی کاتوزیان، این شکلِ شدت حرکت قلم مو و رنگ گذاری جسورانه را در آثار خود حفظ کرده است. 

آنطور که گفته شده، آیدین آغداشلو دربارهٔ آخرین نمایشگاه کامران کاتوزیان این‌طور اظهار نظر کرده بود. «وقتی قرار شد آثار تازه کامران کاتوزیان را تماشا کنم، نمی‌دانستم انتظار دیدن چه نوع مجموعه‌ای را باید داشته باشم و پس از انزوای چندساله او و دوری سالیان اخیر من از نمایشگاه‌های نقاشی، ارتباط میان هنرمند و مخاطب چه صورتی خواهد یافت؟ اما وقتی دیدم، آسوده شدم که نقاشی‌ها، در وجهی بسیار جدی و حرفه‌ای، تداوم معنا و دستاورد گذشته او را دنبال کرده بودند و آن شدت حرکت قلم مو و رنگ‌گذاری جسورانه، گیرم کمی ملایم‌تر، همچنان جاری و باقی و مداوم بود. تعلق و وابستگی قدیمی و همیشگی کامران کاتوزیان به مکتب اکسپرسیونیزم انتزاعی سال‌های ۵۰ میلادی نیویورک، که هیچ کاستی نگرفته‌است، و با گوشه چشمی به کارهای پرتلاطم کلاین یک سره جهان شخصی و خاص خود را دنبال و بنا می‌کند.»

روز گذشته نیز هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳، در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران، هفته گرافیک ایران با افتتاح نمایشگاه آثار کامران کاتوزیان در گالری استاد ممیز و نمایشگاه پوستر در جستجوی نسل نو در گالری تابستان خانه هنرمندان ایران همراه شده بود. 

در این مراسم بهرام کلهرنیا ـ رییس هیات مدیره انجمن گرافیک ایران ـ ضمن اشاره به دشواری‌های این انجمن، ایستادن تا لبه سقوط و نابودی و سپس نگه داشتنش با چنگ و دندان، بر ایستادن زیر سایه کامران کاتوزیان تاکید کرد. او ضمن توصیف کاتوزیان با عنوان «سرو عتیق» گفت: «نخستین شماره ویژه‌نامه‌ای دوره جدید انجمن آماده شده و با اسم استاد کاتوزیان بیرون آمده است. امیدوارم انتشار این ویژه‌نامه ادامه دار باشد.»

بخشی از مراسم روز گذشته، به نکوداشت کامران کاتوزیان اختصاص پیدا کرد و ویدیویی که به گفته امراله فرهادی ۱۲ سال قبل از کامران کاتوزیان تهیه شده بود، پخش شد.

امرالله فرهادی گفت: «واقعیت اینکه امکان فیلمبرداری جدید از آقای کاتوزیان وجود نداشت. امیدوارم آقای کاتوزیان‌ ده‌ها سال عمر کنند اما نباید فراموش کنیم که ایشان در این سال‌ها خیلی اذیت شده‌اند. از سال ۸۳ امکان همکاری و دوستی با ایشان را داشتم و به آن افتخار می‌کنم. کاری که در این رویداد انجام دادیم، این بود که خواستیم ویژه نامه‌ای را برای آقای کاتوزیان در بیاوریم. از روزی که با افراد تماس گرفتیم تا یادداشت‌های خود درباره ایشان را برایمان ارسال کنند، تنها یک روز گذشت و تقریبا تمام مطالب جمع شد. این ویژه نامه مطالب خوبی درباره آقای کاتوزیان دارد. بنابراین اگر کسی بخواهد ایشان را بشناسد، به خواندن مطالب این ویژه‌نامه را توصیه می‌کنم.»

او ادامه داد: «کاتوزیان در این سال‌ها سختی‌های خیلی زیادی را از سر گذراند. او در هر جایی کار می‌کرد، برای ما مانند الگویی بود که دنبالش می‌کردیم. او در کار خود ساختارشکن و شجاع بود. همین موضوع سبب شد تا به او اتهام‌های واهی بزنند و حتی تا دادگاه ببرند. او را ممنوع الکار کردند اما او رفت و کار خودش را انجام داد. او هیچوقت معلم رسمی نبود، اما تاثیرش در کارهای امروز دیده می‌شود. برای ایشان آرزوی سلامتی می‌کنم.»

در بخش بعدی این مراسم نیز با حضور بهرام کلهرنیا، مجید بلوچ، علی خسروی، رضا خاکساری، علیرضا مصطفی زاده، لوح یادبودی از طرف انجمن گرافیک ایران به امراله فرهادی اهدا شد تا آن را به دست استاد کاتوزیان برساند.

انتهای پیام