زخم چاهها بر پیکر کویر/تنش آبی و نشست زمین در برهوتی بهنام یزد
تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۰۹۲۵۴۷
خبرگزاری مهر – گروه استانها: برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی در شرایطی که نیمی از آب شرب یزدیها از این منابع تامین میشود، از روی ناچاری است چرا که تنها نیمی از آب شرب مصرفی مردم از آب انتقالی تامین میشود که آن هم به دلیل خشکسالیها و کاهش بارندگی، همواره سهمیه یزد در حال کاهش است.
مخازن و منابع آب زیرزمینی استان شرایط بسیار دشواری را سپری میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
زمانی در یزد وقتی میخواستند از چاههای عمیق یاد کنند، چاههای ۴۰ گزی را مثال میزدند که این روزها نه تنها این چاهها به آب نمیرسند بلکه حفر چاههایی به مراتب با عمق بیشتر هم بینتیجه است. حفر چاهها، زمین را سوراخ سوراخ کرده و برداشتها نیز روز به روز بیشتر میشود و حتی کیفیت منابع آب زیرزمینی نیز هر روز با افزایش سختی و شوری رو به کاهش است از این رو منابع آب زیرزمینی منابع پایداری برای تامین آب شرب یزدیها نخواهد بود
حفر این چاهها، زمین را سوراخ سوراخ کرده و برداشتها نیز روز به روز بیشتر میشود و حتی کیفیت منابع آب زیرزمینی نیز هر روز با افزایش سختی و شوری رو به کاهش است از این رو منابع آب زیرزمینی منابع پایداری برای تامین آب شرب یزدیها نخواهد بود.
این شرایط مسئولان را به فکر راهکارهایی برای مقابله با آن از طریق مدیریت وضعیت موجود و جلوگیری از بدتر شدن شرایط با مدیریت میزان آب موجود در استان واداشته است.
برداشت سالانه ۹۰۰ میلیون مترمکعب از منابع زیرزمینی
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان یزد در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: میزان برداشت آب از سفرههای زیرزمینی ۹۰۰ میلیون متر مکعب در سال است این در حالی است که فقط ۶۵۰ میلیون متر مکعب آب وارد سفره های زیرزمینی میشود که این برداشتهای بیرویه موجب کسری ۲۵۰ میلیون مترمکعبی مخازن و فرونشست زمین شده است.
محمدمهدی جوادیانزاده ادامه داد: این استان از نظر کسری مخزن در میان ۳۱ استان کشور در جایگاه هفتم قرار دارد که با توجه به اقلیم بیابانی و کم بارش استان بسیار نگران کننده است.
وی افزود: بهرهبرداری از منابع در سالهای گذشته بیش از توان دشتها بوده و کسری شدید در مخزن را به دنبال داشته و آینده نگران کننده را پیش روی منابع آب زیرزمینی و تامین آب شرب یزدیها قرار داده است.
شور شدن آب بسیاری از دشتهای استان یزد
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان یزد اظهار داشت: آمارها نشان میدهد که در دهه حدود هفت میلیمتر بارشهای استان کاهش یافته و این کاهش باران به دلیل تغییر اقیلم به شکل نسبتاً شدیدتری نمود پیدا کرده است. جوادیان زاده: سطح آبهای سفرههای زیر زمینی ۹۰ درصد از دشتهای استان کاهش یافته و تنها در چند دشت استان کسری مخزن نداریم آن هم به این دلیل که آب آن به دلیل شوری، قابل شرب نیست
جوادیانزاده افزود: نتیجه کاهش بارش این است ذخیرههای منابع آب استان هر روز بیشتر از دست میدهیم بخاطر اینکه مصارف در بخشهای مختلف روز به افزایش است و این باعث نگرانی است.
وی عنوان کرد: سطح آبهای سفرههای زیر زمینی ۹۰ درصد از دشتهای استان کاهش یافته و تنها در چند دشت استان کسری مخزن نداریم آن هم به این دلیل که آب آن به دلیل شوری، قابل شرب نیست.
نگرانیهای مدیریت منابع آبی
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان یزد اظهار داشت: در حوزه مدیریت منابع آب دو نگرانی در زمینه کمی و کیفی وجود دارد، به علت برداشت بی رویه از منابع زیرزمینی، علاوه بر افت سفرههای زیرزمینی، منابع آب موجود از کیفیت مناسبی برخوردار نیست و در برخی مناطق شور شده است.
وی افزود: راهکارهایی از جمله انتقال آب بین حوزهای، انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس و اجرای پروژه آب تجدیدپذیر در دستور کار مسئولان استان است تا با این تنش مقابله کنند اما در حال حاضر بهترین راهکار مدیریت مصرف است.
جوادیانزاده تاکید کرد: با توجه به طولانی بودن روند اجرای این طرحها از سویی و به دنبال آن کاهش سال به سال بارندگیها در اثر تغییر اقلیم که استان یزد را در پایین جدول میزان بارندگی قرار داده است، به نظر میرسد مدیریت مصرف بهترین روش برای مقابله با کم است.
اردکان دارای بیشترین معضل کم آبی
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان یزد بیان کرد: مشکلات ناشی از کم آبی و کاهش بارندگیها همه شهرها و روستاهای استان را درگیر کرده اما این معضل بیشتر در شهرستان اردکان نمود دارد.
وی ادامه داد: ساکنان این شهر باید آب شرب مورد نیاز خود را از شیرهای برداشت شهری تهیه کنند البته این موضوع در روزهای گرم سال برای شهر یزد هم اتفاق میافتد.
درگیری ۹۰ درصد از منابع آبی استان با خشکسالی
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان یزد گفت: تنها منابع آبی استان قناتها، چاهها و چشمههایی هستند که بیش از ۹۰ درصد آنها درگیر خشکسالی و کم آب و خشک شدهاند و تنها سد استان، سد هرات است که به تازگی به بهره برداری رسیده و هنوز نمیتوان به عنوان منبع آبی به آن نگاه کرد.
وی ادامه داد: در حال حاضر طرحهایی از جمله طرح سازگاری با کم آبی با دستور جلسات مختلف از جمله مدیریت آب در بخشهای مختلف کشاورزی، صنعتی و شرب در استان در حال اجرا است.
جوادیان زاده با بیان اینکه در بخشهایی به ویژه مدیریت چاههای کشاورزی نیز موفقیت آمیز بوده است، اظهار امیدواری کرد: این روند در بخش شرب نیز اجرا شود چرا که صنعت نقش چندانی در مصرف آب استان ندارد و آبی که در این بخش مصرف می شود، قابل شرب نیست.
برهوتی بهنام یزد
تمرکز استان باید به سمت تامین منابع آب پایدار جلب شود، خواسته اصلی مردم در سفر هیات دولت که قرار شد به صورت ویژه مورد توجه و رسیدگی قرار گیرد و استاندار یزد با اشاره به برگزاری جلسات متعدد با حضور وزیر کشور با استانداران استان های مرکزی از خبرهای خوشی در این حوزه خبر داده است که امیدواریم محقق شود. اگر آب به استان یزد انتقال نیابد، برای مردم راهی جز مهاجرت و از یزد جز کویری غیرقابل سکونت، باقی نخواهد ماند
وگرنه به گفته بسیاری از مسئولان از جمله محمدصالح جوکار نماینده مردم یزد و اشکذر در مجلس شورای اسلامی اگر آب به استان یزد انتقال نیابد، برای مردم راهی جز مهاجرت و از یزد جز کویری غیرقابل سکونت، باقی نخواهد ماند.
جنگ بر سر آب از هم اکنون در روستاهای استان وجود دارد که از تبعات اجتماعی کم آبی و خشکسالی است و خالی شدن روستاها، کاهش تولیدات کشاورزی و روی آوردن به صنایع یکی دیگر از عوارض تنشهای آبی است.
این موضوع محیط زیست استان را با چالش مواجه خواهد کرد و هر ساله به میزان آلودگی روزهای آلوده استان و افرادی که در اثر آن جان خود را از دست میدهند، میافزاید.
کد خبر 5396522منبع: مهر
کلیدواژه: یزد شرکت آب منطقه ای یزد صنعت آب و برق یزد آبرسانی فرونشست زمین ویروس کرونا بوشهر قاسم سلیمانی خطبه های نماز جمعه کرمانشاه عکس استانها شهید گمنام تشییع و خاک سپاری شهید گمنام خسارات سیلاب آمار کرونا دومین سالگرد شهید قاسم سلیمانی تشییع شهدا ایام فاطمیه گرگان منابع آب زیرزمینی آب شرب یزدی ها جوادیان زاده ۹۰ درصد دشت ها کم آبی چاه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۰۹۲۵۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رویای شیرین پریشان و دریاچهای که دیگر نیست
خبرگزاری مهر - گروه استانها: دریاچه پریشان یکی از زیباترین و بزرگترین دریاچههای آب شیرین کشور و خاورمیانه است که در بخش مرکزی جره و بالاده از توابع شهرستان کازرون در استان فارس قرار گرفته است. این دریاچه با مساحتی نزدیک به ۴۳۰۰ هکتار و با ارتفاع ۸۲۰ متری از آبهای آزاد در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بینالمللی ثبت و در تقسیمبندی مناطق جز مناطق حفاظت شده محسوب میشود و به نامهای مور، فامور و پریشان شناخته میشود و میلیونها سال زیستگاه انواع ماهیها، آبزیان و پرندگان بومی و غیر بومی بوده است.
دوره خشکی دریاچه پریشان از سال ۱۳۸۸ به دلیل کمبود بارندگی و حفر صدها چاه مجاز و غیرمجاز در اطراف آن برای استفاده در امور کشاورزی آغاز شد و حال سالها از خشکی دریاچه پریشان گذشته و این دریاچه هنوز احیا نشده و هر روز نیز امید به جاری شدن آب در بستر پریشان کمتر میشود.
طی سالهای گذشته بستر خشک دریاچه پریشان با معضلهای مختلفی دست و پنجه نرم کرده که از مهمترین آن میتوان به فرونشست زمین و فرسایش خاک بستر اشاره کرد که این مشکلات نمونهای از بی مهری انسان به طبیعت را نشان میدهد.
تالابی که بستر ریزگردها شد
محمدجواد سیاح پور مدیر پایگاه پژوهش و اطلاع رسانی تالاب بینالمللی پریشان از حال پریشان در سالی که گذشت به مهر میگوید: وضعیت بارش باران در سال گذشته در منطقه کازرون و جنوب غرب استان مطلوب نبود و زمستان خشکی را سپری کردیم ولی خوشبختانه بارندگیهای نسبتاً خوبی که در سال زراعی ۱۴۰۱_۱۴۰۲ رخ داد باعث رشد پوشش گیاهی بسیار مناسبی در بستر دریاچه پریشان شد به نحوی که این پوشش گیاهی در تابستان گذشته باعث تثبیت خاک، جلوگیری از برخواستن ریزگردهای بستر و در نتیجه عدم آلودگی هوا و محصولات کشاورزی در حومه تالاب پریشان شد.
وی افزود: این امر نتیجه اتحاد و همکاری جامعه محلی، اداره محیط زیست و سازمانهای مردمنهاد شهرستان با یکدیگر بود که در سال گذشته با برخورد قانونی و قاطع با متخلفان باعث جلوگیری از ورود دامهای غیر بومی و چرا در بستر تالاب پریشان شدند.
سیاح پور با اشاره به معیشت اهالی منطقه میگوید: چون معیشت منطقه بر کشاورزی استوار است همچنان خشکیدگی تالاب بینالمللی پریشان و کشاورزی ناپایدار در اطراف دریاچه سبب شد بخش اعظمی از ذخایر آبی زیر بستر تالاب در فصلهای پاییز و زمستان ۱۴۰۲ کشیده شود.
طی دو سال گذشته چرای دام در بستر تالاب خشک پریشان باعث از بین رفتن پوشش گیاهی، کوبیده و پودر شدن خاک شده است
در سال گذشته با افزایش کشتهای آبی در فصل پاییز و زمستان خشک و در پی آن افزایش حجم برداشت آب از سفرههای زیرزمینی و همچنین تعدد اراضی کشاورزی باعث افزایش EC آب در برخی روستاها و شوری آب چاهها شد. هرچند شاهد بارندگی نسبتاً خوبی در سال جدید بودهایم اما این مقدار بارش التیامی بر وضعیت خشک تالاب پریشان از نظر افزایش چشمگیر سطح آبهای زیرزمینی و یا احیا نداشته است و باید منتظر نتیجه بارشهای اردیبهشت نیز بمانیم ولی امیدواریم مانند سال گذشته این بارشها حداقل باعث غنی سازی پوشش گیاهی بستر در فصل بهار شده و مانع از برخواستن ریزگردها و آلودگی هوای منطقه و در فصل تابستان شود.
وی همچنین گفت: بارشهای اول سال میتواند حداقل افزایش سطح ایستابی آبهای زیرزمینی باشد که این امر به نفع چاههای کشاورزی است چون تا حدودی از املاح پاک شده و در پی آن EC آب و شوری کمتر میشود ولی متأسفانه چون حجم برداشت آبهای زیرزمینی بسیار زیاد است این وضعیت نمیتواند برای چاههای آب کشاورزان پایدار باشد و طی مدت کوتاهی مجدداً سطح EC آب افزایش و چاهها شور خواهند شد.
بارشهای اول سال میتواند از شوری آبهای زیرزمینی تالاب پریشان کم کند
سیاحپور بیان کرد: تالاب بینالمللی پریشان در سالهای پر آبی بیش از ۵۰ میلیون متر مکعب ظرفیت مخزن داشته است که با توجه به برداشت سالانه بیش از ۴۰ میلیون متر مکعب آب از سفره زیرزمینی تالاب برای امر کشاورزی، نمیتوان امیدی به بارشها طی چندسال آینده داشت زیرا برای بازگشت به دوران پر آبی تالاب، بستر پریشان نیازمند ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب یعنی ۴ برابر ظرفیت مخزن اولیه است چون تالاب پریشان از منبع اصلی خود و سفرهای زیرزمینی آب از دست داده است و طبق وضعیت جوی و خشکسالی کشور تالاب پریشان با بارش در دو فصل پاییز و زمستان طی چند سال احیا نمیشود و این بارندگیها فقط میتواند حال سفرهای زیرزمینی و چاههای کشاورزی حومه تالاب را بهبود بخشند و پوشش گیاهی بستر را تا حدودی حفظ کند.
عدم وجود الگوی صحیح کشت در محدوده تالاب پریشان
به گفته وی مهمترین معضلی که در مدیریت کشاورزی در اطراف تالاب پریشان در طی چند دهه اخیر وجود داشته و هیچ تلاشی جهت تصحیح و بهبود آن صورت نگرفته است عدم وجود الگوی صحیح کشت در محدوده تالاب پریشان است که این امر باعث شده کشاورزان منطقه فارغ از حساسیتهای موجود نسبت به منابع طبیعی اعم از آب، خاک و ویژگیهای بومی و مزیتنسبی منطقه کشت انجام دهند، کشاورزان جهت افزایش سود به سراغ کشتهایی میروند که لزوماً سود تضمینی ندارد و در فصل برداشت با توجه به کشت فراوان آن محصول در منطقه دچار ضرر و زیان میشوند، مانند کشت گوجه فرنگی در شهرستان که در فصل برداشت قیمت این محصول به دلیل فراوانی به حداقل رسیده و معمولاً کشاورزان به ناچار محصول خود را با قیمت ناچیزی به شرکتهای ربسازی میفروشند و گاهاً متضرر میشوند.
معیشت مردم محلی به تالاب وابسطه است
مدیر پایگاه پژوهش و اطلاعرسانی تالاب بینالمللی پریشان با انتقاد از ضعف مدیریت کشاورزی در نقاط مختلف کشور میگوید: نباید فراموش کنیم که در حومه تالاب پریشان معیشت و حیات صدها خانواده به کشاورزی وابسته است و عدم مدیریت صحیح کشاورزی در کل کشور سبب شده بسیاری از تالابها، رودخانهها و منابع آب زیرزمینی تاوان این ضعف مدیریت در بخش کشاورزی را دهند.
به گفته وی نزدیکترین تهدید برای تالاب پریشان در سالهای اخیر خروجی آب از کروکی چاههای اطراف تالاب بوده است و با توجه به اینکه برخی از چاهها در اطراف تالاب خشک و بعضی شور شدند و امکان کشاورزی برای آنها وجود ندارد ولی امروزه میبینیم عدهای که چاههای پرآب شیرین دارند به صورت غیرمجاز و غیر قانونی آب فروشی میکنند و آب چاه خود را با قیمتهای کلان به کیلومترها آن طرف تر میفروشند و این مسئله معمولاً توسط چاهدارانی صورت میگیرد که نزدیک به چشمههای حیاتی تالاب پریشان چاه دارند.
وی همچنین گفت: تا زمانی که مدیریت آب و شورای تأمین شهرستان نتوانند مقابل خروج آب زیرزمینی تالاب از کروکی چاهها را بگیرند برخورد با چاههای غیر مجاز مؤثر نخواهد بود، چاههای غیر مجاز کوچک توسط خانوارها و کشاورزان کوچک حفر میشود اما عموماً فروش آب و خروج آب از کروکی توسط چاهها بزرگ و زمین داران بزرگ و افراد ثروتمند منطقه صورت میگیرد که میطلبد از سوی نهادهای حاکمیتی و قضائی که هرچه سریعتر با این تخلف برخورد قاطع شود.
مدیر پایگاه پژوهش و اطلاعرسانی تالاب بینالمللی پریشان در پایان گفت: دریاچه پریشان طی سال اخیر آرامش گذشته خود را ندارد، بی آبی دیگر به عنصر پایدار تالاب تبدیل شده و باید برای احیای آن نه تنها جوامع محلی آموزش ببینند بلکه متولیان امر هم برای احیای تالاب دست به کار شوند. این روزها امید به زنده ماندن پریشان کمرنگ تر از همیشه است.
کد خبر 6096739