مرثیه حاشیه‌نشینی
تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۰۹۹۹۳۸
حاشیه‌نشینی مشکلی مزمن پیرامون شهرهای بزرگ در کشور ماست. تازگی ندارد و به سادگی هم قرار نیست سامان و پایان یابد. جدا از دلایل و البته پیامدهای اجتماعی و اقتصادی و سیاسی این معضل، سکونت در حاشیه هم زمینه‌هایی روان‌شناختی و هم پیامدهایی روانی-اجتماعی دارد. در ادامه به برخی از این زمینه‌ها و عوارض می‌پردازم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
روزنامه ایران:حاشیه‌نشینی مشکلی مزمن پیرامون شهرهای بزرگ در کشور ماست. تازگی ندارد و به سادگی هم قرار نیست سامان و پایان یابد. جدا از دلایل و البته پیامدهای اجتماعی و اقتصادی و سیاسی این معضل، سکونت در حاشیه هم زمینه‌هایی روان‌شناختی و هم پیامدهایی روانی-اجتماعی دارد. در ادامه به برخی از این زمینه‌ها و عوارض می‌پردازم.
البته در شرایط اجتماعی- اقتصادی سال‌های اخیر چهره‌های تازه‌ای گرفته و آن هم تغییر محل سکونت و اقلیم زیست مردمانی است که پیش‌تر در متن شهر زندگی می‌کردند و به علت ناتوانی در تهیه سکونتگاهی مناسب ناچار به اقامت در حاشیه‌ها شده‌اند. این نوع-حاشیه‌نشینی نیز طبیعتاً ابعاد و پیامدهایی روانی-اجتماعی در بردارد که آن را در ادامه واکاوی می‌کنم.
الف. اقامتگاه‌های حاشیه شهرها عموماً استاندارد نیست. تراکم اندک و امکان تحرک برای شهروندان کم است. درآمد، پایین‌تر و امکان بیکاری بالاتر است و عموماً به دلایل کاهش توان و حضور قدرت مرکزی و قانونی، بزهکاران تمایل افزون‌تری به زیست و کار و کاسبی در این مکان‌ها پیدا می‌کنند. البته باید این باور کلیشه‌ای را کنار بگذاریم که حاشیه‌ها جایی انحصاراً برای بزه و نابکاری است، هر چند به دلایلی که در بالا آمد امکان و احتمال بالا بودن بزه و اعتیاد و البته فراوانی اختلال روانی در جمعیت موجود در این سکونتگاه‌ها بالاتر است. به هر روی گسترش حاشیه‌نشینی هم دلالتی بر آسیب اجتماعی و روانی و هم زمینه‌پرداز اختلال روانی-اجتماعی است. از این‌رو باید حاشیه را بستری علیه رشد روانی بهنجار کودکان و نوجوانان دانست. محیطی که الگو و سرنخی که به کودک می‌دهد غیر از فضایی تنگ، متراکم، محروم در قیاس با شهری که در چند قدمی است و البته مملو از عوامل تهدید کننده چون دسته ها وگروه های بزهکار باشد رگه‌های اختلال شخصیت و نابسامانی را در وجود کودکان و نوجوانان باقی می‌گذارد. مسأله تغذیه و سلامت عمومی نیز در کنار دیگر عواملی که برشمرده شد می‌تواند در حاشیه‌ها بر سبک زندگی و سلامت روان اثرگذار باشد. اصولاً زندگی در حاشیه همراه با کاهش اندوخته پروتئینی سبد غذایی و افزایش کربوهیدرات و چربی آن هم از غذاهای ارزان‌تر و بی‌کیفیت‌تر است. این پارامترها تنها بر جسم، زخم و اثر خود را نخواهد گذاشت و بر روان هم تأثیر منفی می‌گذارد.
ب. روی دیگر داستان نوع حاشیه‌نشینی است. این گروه چون دسته اول از شهرهای کوچک نیامده، یا در سکونتگاه‌های غیرقانونی سکنی نمی‌‌گزینند. حتی خاستگاه طبقاتی متفاوتی هم دارند و در نوعی فرایند بی‌‌جاشدگی از مرکز و متن به حاشیه و کناره پرتاب شده‌اند. با بافت تازه‌ای که در آن مقیم شده‌اند احساس بیگانگی و وصله ناجور بودن دارند و طبعاً در حسرت و تلخکامی موقعیت از کف رفته به شمار می‌روند. در وضعیتی اجتماعی که کامیابی و به دست آوردن ثروت و موقعیت والاتر و بالاتر نوعی مسابقه را پدید آورد این بی‌جا شدن موقعیتی غم‌انگیز و تراژیک است. طبعاً این شکل تغییر طبقه و زیست بوم برای کسانی که از طبقه متوسط فقیر شده و نوعی تبعید اجباری را درک و تجربه می‌کنند می‌تواند زمینه‌ساز انواعی از نابسامانی‌های خلقی و اضطرابی شود. بی‌تردید شرایط عمومی حاشیه هم بر بزرگسالان و کودکان و نوجوانان آنان اثر منفی خود را باقی خواهد گذاشت.
انتهای پیام/
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: روانی اجتماعی حاشیه نشینی حاشیه هم زمینه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۰۹۹۹۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شهرداری در مسیر پرکردن خلا‌های سلامت اجتماعی است
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: تلفیق هنر و مفاهیم هنری برای افزایش سطح سواد سلامت جامعه اقدام ارزشمندی است که اداره سلامت شهرداری تهران آن را به شکل مطلوبی در سلامت شهر بوستان لاله اجرا کرده است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، زهره الهیان، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در حاشیه بازدید از نمایشگاه سلامت شهر که در بوستان لاله برپا شده است، با بیان اینکه پایتخت در هفته سلامت رنگ و بوی سلامتی به‌خود گرفته است اظهار داشت: اجرای بیش از ۱۶۰۰ برنامه سلامت محور در مناطق مختلف تهران و تسهیل در دسترسی مردم به خدمات سلامت محور از اقدامات ارزشمندی است که در این هفته انجام شده است و امیدواریم این روند بیش از گذشته ادامه پیدا کند.
الهیان با یادآوری اینکه نیازمند ارتقای سلامت در همه ابعاد آن در جامعه هستیم، ادامه داد: نباید سلامت را محدود و منحصر به سلامت جسم دانست. متاسفانه وزارت بهداشت سلامت را در این حوزه تعریف می‌کند و ما در مجلس به وزیر بهداشت درباره این موضوع و توجه بیشتر به ابعاد دیگر سلامت تذکر داده و خواستار آن هستیم که برای پیشگیری از بیماری‌ها به موضوع سلامت روان مانند جسم نیز توجه شود.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که رویکرد مجموعه‌مدیریت شهری در سه سال گذشته تا چه اندازه منطبق با نیاز‌های سلامت در ابعاد مختلف آن است، با تاکید بر اینکه شهرداری در حال پرکردن خلا فعالیت‌های مرتبط با سلامت روان شهروندان است گفت: خوشبختانه رویکرد مدیریت شهری و اداره کل سلامت شهرداری تهران در مسیر جبران خلا‌هایی است که در حوزه نشاط اجتماعی و پاسخ به مطالبات بر زمین مانده در حوزه سلامت روان و سلامت اجتماعی است. برگزاری رویداد‌هایی که اکنون‌در قالب سلامت شهر شاهد آن هستیم از جمله تلاش‌هایی است که در این مسیر شاهد آن هستیم.
وی با اشاره به تاکید مقام‌معظم رهبری درباره مردمی کردن امور، موضوع مردمی سازی سلامت و مشارکت مردم در این حوزه را دارای اهمیت دانست و گفت: هر زمان که مردم در موضوعات مختلف وارد صحنه شوند، مقدار اثرگذاری برنامه‌ها در جامعه افزایش می‌یابد. حضور توام با نشاط و شادابی مردم در این نمایشگاه نمونه عینی از مشارکت پذیری مردم در این حوزه است چرا که قادر می‌شوند با ارتقای سطح سواد سلامت خود هم از خویش و هم از دیگران بهتر مراقبت کنند.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است