به نقل از «ایسنا»

بازار عراق از دست تجار ایرانی می‌پرد؟

تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۱۰۳۳۳۸

اتاق بازرگانی ایران در جدیدترین گزارش خود به بررسی ابعاد مختلف حضور ایران در بازار عراق پرداخته و راه‌حل‌هایی ارائه کرده تا این بازار از دست تجار ایرانی خارج نشود.

به گزارش ایسنا، برآوردهایی که در طول سال‌های گذشته از وضعیت تجاری ایران منتشر شده نشان می دهد که عراق پس از چین در این سال‌ها دومین مقصد اصلی صادرات کالاهای ایرانی بوده و بخش مهمی از تمرکز صادرکنندگان ایرانی برای به دست آوردن بازار کشورهای همسایه، بر حضور در عراق قرار داشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با وجود روند صعودی تجارت با عراق در سال‌های اخیر، اما بهبود نسبی وضعیت سیاسی و امنیتی در این کشور باعث شده دولت بغداد محدودیت‌هایی را بر واردات برخی کالاها به عراق وضع کند تا تولیدکنندگان این کشور امکان فعالیت بیشتری به دست آورند.

هرچند صادرات ایران به عراق تنوع بالایی دارد اما صرف اعمال برخی محدودیت‌ها این نگرانی را به وجود آورده که شاید صادرکنندگان ایرانی یکی از مهم‌ترین مقاصد صادراتی خود را از دست بدهند. اتاق بازرگانی ایران در گزارش جدید خود به این نگرانی پرداخته و راهکارهایی را برای حفظ حضور قدرتمند ایران در این بازار ارائه کرده است.

پژوهش حاضر در دو بخش تدوین شده است. نخست دو روند اساسی در عراق امروز، یعنی گام‌های تدریجی این کشور برای بازسازی اقتصادی و اولویت دادن به تنش‌زدایی در سیاست خارجی مورد بررسی قرار گرفته و در بخش دوم نیز، چالش‌ها و فرصت‌های روابط اقتصادی ایران و عراق بازبینی و همچنین احتمالاتی درباره روندهای آتی این کشور مطرح شده است.

عراق در دوران پسا صدام، علی‌رغم انتظار عمومی برای بهبود وضعیت این کشور و جریان درآمدهای سرشار نفتی، به دلیل معضلاتی مانند فساد، بخشی‌نگری، شکاف‌های مذهبی و سیاسی، ظهور تروریسم، تأثیر منفی منازعات بازیگران خارجی، طایفه‌گرایی و کج‌کارکردی دولت مرکزی، نتوانست نارسایی‌های موجود را به نحو احسن مدیریت کند. تصویب یک سند راهبردی باهدف اصلاح بخش عمومی و کاهش وابستگی به نفت و تلاش این کشور برای حمایت از تولید داخلی نیز تاکنون نتوانسته راه به‌جایی ببرد. اما عراق همچنان با جدیت به دنبال بازسازی اقتصادی است. از سوی دیگر، درک گسترده مردم این کشور از تأثیر منفی منازعات منطقه‌ای و بین‌المللی بر ثبات و توسعه اقتصادی عراق، تقویت گفتمان‌های ملی‌گرایی و عرب‌گرایی و نیز محدودیت‌های ژئوپلیتیک این کشور باعث شده تا رفع تنش از سیاست خارجی، به‌ویژه در مراوده با کشورهای عربی نیز در دستور کار حاکمیت این کشور قرار گیرد.

در باب روابط این کشور با ایران، اگرچه در دو دهه اخیر بنا بر توسعه همکاری‌های چندجانبه قرار داشته، اما پیچیدگی‌های بسیاری نیز در این میان هست که ناشی از عوامل متعدد اقتصادی و غیراقتصادی است. افتراقات فرهنگی و مذهبی، القای نقش منفی برای ایران در توسعه و بازسازی عراق به دلیل مسائل سیاسی، چالش‌های ایجادشده توسط احزاب و گروه‌های سیاسی سنتی در عراق، عدم به روزرسانی سیاست‌های اقتصادی ایران در مقابل عراق، به‌ویژه در مورد ناترازی تجاری و سایر موضوعات حل‌نشده در خلال این روابط، ازجمله این پیچیدگی‌ها است که لزوم بازنگری در سیاست‌های تجاری و غیرتجاری ایران را در قبال عراق یادآوری می‌کند.

لذا بر این اساس می‌توان برخی احتمالات را در مورد آینده روندهای مؤثر بر روابط ایران و عراق در نظر گرفت: اول این‌که در صورت ادامه چندگانگی در سیاست داخلی عراق، مسیر ارتباط دوجانبه ناهموار باقی خواهد ماند؛ دوم این‌که بازار عراق به دلیل توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و اولویت جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای بازسازی کشور بسیار رقابتی‌تر خواهد شد که این مسئله باید توسط ایران مدنظر قرار داده شود؛ سوم این‌که تنوع‌بخشی عراق در مبادی ورودی برای تأمین نیازهای اساسی خود، بر ترکیب صادراتی ایران به این کشور اثرگذار خواهد بود؛ چهارم این‌که عدم آورده اقتصادی قابل‌توجه ناشی از نفوذ ایران در عراق در سال‌های اخیر نشان می‌دهد در نظر گرفتن راهکارهای جایگزین برای توسعه روابط اقتصادی و حفظ بازار عراق از ضروریات است و پنجم و در پایان این‌که گسترش چشمگیر روابط عربستان و امارات با عراق و لزوم رقابت ایران با این دو کشور ازجمله مسائل تعیین‌کننده در آینده روابط دوجانبه ایران و عراق است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: روابط ایران و عراق صادرات صادرات به عراق بازار عراق سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۰۳۳۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عزم ایران و پاکستان برای تبدیل «مرز صلح» به «مرز شکوفایی»

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کراچی با تشریح نتایج و اهمیت سفر رئیس جمهور به پاکستان تاکید کرد: اقتصاد ایران و پاکستان مکمل یکدیگر است، لذا تلاش می‌شود تا راه‌های توسعه مناسبات اقتصادی و بازرگانی ۲ کشور تقویت شود.

«سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به دعوت رسمی «شهباز شریف» نخست‌وزیر پاکستان در سفری ۲ روزه به این کشور با مقامات بلندپایه پاکستان دیدار و گفت و گو کرد. طرفین در این دیدارها طیف وسیعی از روابط دوجانبه پاکستان و ایران را مورد بررسی قرار دادند و همچنین در مورد مسائل منطقه‌ای و جهانی مورد علاقه طرفین تبادل‌نظر کردند.

رئیس‌جمهور در نشست مشترک هیات‌های عالی رتبه ایران و پاکستان با تاکید بر این‌که تقویت همکاری‌های ۲ کشور در حل مشکلات منطقه موثر است، اظهار داشت: باور داریم که با توجه به ظرفیت‌های موجود می‌توان روابط فیمابین را متحول کرد و در این زمینه در گام نخست برای دستیابی به حجم ۱۰ میلیارد دلاری در مبادلات تجاری دو کشور توافق کرده‌ایم.

رئیسی با بیان این که روابط دو کشور در تمامی ابعاد دوجانبه،‌ منطقه‌ای و بین‌المللی قابل ارتقا و تقویت است،‌ تصریح کرد: تحکیم و تعمیق روابط ۲ ملت دوست ایران و پاکستان ممکن است مخالفانی داشته باشد،‌ اما عزم و اراده موجود نزد سران دو کشور برای گسترش روابط، بر این مخالفت‌ها غلبه کرده و این سفر می‌تواند نقطه عطفی در ایجاد تحول در روابط فی‌مابین باشد.

شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان نیز با بیان این‌که این سفر به پاکستان عزت بخشید، روابط فی‌مابین را بسیار مستحکم و دوستانه توصیف و تصریح کرد: پیشرفت هر کدام از ۲ کشور ایران و پاکستان باعث پیشرفت متقابل کشور دیگر خواهد شد.

استقبال شهباز شریف از رئیسی

مسائل اقتصادی، محور سفر رئیسی به پاکستان

«حسن نوریان» سرکنسول کشورمان در کراچی در گفت‌وگو با ایسنا در ارزیابی خود از دستاوردهای سفر رئیسی به اسلام‌آباد با توجه به شرایط و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی، اظهار داشت: سفر رئیس‌جمهور به پاکستان در شرایطی صورت گرفت که تحولات منطقه‌ای مورد توجه جهانیان، کشورهای مسلمان و همسایه واقع شده است. همچنین پاسخ قاطع جمهوری اسلامی ایران به حمله رژیم صهیونیستی به سفارت ایران در دمشق و ادامه نسل‌کشی و جنایت این رژیم در غزه و فلسطین نکته‌ای بود که در پاکستان به‌عنوان کشور ۲۵۰ میلیون نفری بسیار مورد توجه قرار گرفت. 

وی خاطرنشان کرد: این سفر با توجه به این‌که بعد از هشت سال از آخرین سفر رئیس‌جمهور ایران به پاکستان انجام می‌شد، در حوزه روابط دوجانبه بسیار حائز اهمیت بود. مقامات پاکستان طی سال‌های گذشته در دوره ریاست جمهوری آقای رئیسی، هم نخست‌وزیر دولت موقت، هم شهباز شریف نخست‌وزیر و آصف زرداری رئیس‌جمهور در مناسبت‌های مختلف از رئیس‌جمهور کشورمان برای سفر به پاکستان دعوت کرده بودند و استجابت این دعوت در شرایط فعلی مورد استقبال پاکستان قرار گرفت که قطعا در حوزه روابط دوجانبه نقطه عطفی در روابط با پاکستان تلقی می‌شود. 

این دیپلمات کشورمان همچنین بیان کرد: در راستای رویکرد دولت سیزدهم و با توجه به این‌که سیاست اولویت همسایگان و دیپلماسی اقتصادی تعریف شده، پیگیری این ۲ سیاست و اولویت بسیار حائز اهمیت است؛ همچنین مسائل اقتصادی در این سفر بسیار مورد توجه قرار داشت و وزرای اقتصادی ایران از جمله وزیر نفت و جهاد کشاورزی رئیس‌جمهور را در این سفر همراهی کردند.

نوریان همچنین درباره فرصت‌ها و ظرفیت‌های اقتصادی ایران و پاکستان برای توسعه مناسبات ۲ کشور نیز اظهار کرد: بازار پاکستان، بازار بسیار جذابی برای صادرکنندگان ایرانی تلقی می‌شود و با توجه به داشتن مرز مشترک بالغ بر ۹۰۰ کیلومتری میان ۲ کشور یکی از اولویت‌های ۲ کشور تقویت بازارچه‌های مرزی بود تا بتوانند در شرایط تحریمی، مسائل معیشتی و تورم در مناطق محروم ۲ کشور در استان سیستان و بلوچستان در ایران و بلوچستان پاکستان را با تقویت این بازارچه‌ها رفع کنند و همچنین با افزایش درآمد و توانمندی این ۲ حوزه شاهد کاهش میزان قاچاق و تجارت غیرقانونی در این مناطق باشیم. 

دیدار رئیسی با نخبگان علمی و فرهنگی ایالت پنجاب پاکستان

مرز شکوفایی ایران و پاکستان

در جریان سفر رئیس‌جمهور به پاکستان، ۲ طرف بر گسترش بیشتر همکاری‌های تجاری و اقتصادی توافق کردند و بر تعهد خود برای تبدیل مرز مشترک خود از «مرز صلح» به «مرز شکوفایی» از طریق پروژه‌های اقتصادی مشترک توسعه محور از جمله ایجاد بازارچه‌های مرزی مشترک، مناطق آزاد اقتصادی و گشایش مرزهای جدید تاکید کردند.

آن‌ها همچنین بر اهمیت همکاری در حوزه انرژی از جمله تجارت برق، خطوط انتقال نیرو و پروژه خط لوله گاز IP تاکید کردند. رئیسی و شهباز شریف توافق کردند که تجارت دوجانبه خود را طی پنج سال آینده به ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهند. همچنین طرفین بر ضرورت مشارکت اقتصادی بلندمدت بادوام و الگوی اقتصادی و ارتباطی مشترک منطقه‌ای، به‌ویژه برای توسعه اجتماعی-اقتصادی در استان سیستان و بلوچستان ایران و استان بلوچستان پاکستان تأکید کردند.

سرکنسول ایران در کراچی با بیان این‌که پاکستان در حوزه انرژی یکی از کشورهای نیازمند انرژی مخصوصا گاز طبیعی به شمار می‌رود، گفت: خط لوله گاز که سال‌های طولانی به دلایل تحریمی و فشارهای خارجی کاملا عملیاتی نشده، از موضوعات مورد مذاکره بین ۲ کشور بود و هر ۲ کشور در بیانیه مشترک تاکید کردند که عملیاتی‌کردن خط لوله گاز را در دستور کار جدی قرار دهند. 

این دیپلمات کشورمان خاطرنشان کرد: اقتصاد پاکستان و ایران، اقتصاد مکمل هم هستند، به نحوی که ایران می‌تواند بسیاری از نیازهای اساسی از جمله برنج، گوشت و محصولات کشاورزی و نیز برخی از تجهیزات پزشکی و اقلام مشابه را از  پاکستان تامین کند و در مقابل پاکستانی‌ها می‌توانند نیازهای خودشان را در حوزه انرژی و محصولات دانش بنیان و فن‌آورانه، محصولات پتروشیمی و برخی از محصولات کشاورزی از جمهوری اسلامی ایران تامین کنند.  

وی تصریح کرد: یکی از موضوعات اقتصادی که می‌تواند مورد توجه باشد، بحث استفاده صادرکنندگان پاکستان از کریدورهای زمینی جمهوری اسلامی ایران برای دسترسی به بازار ترکیه، اروپا، آسیای میانه و قفقاز است،‌ در واقع استفاده از کریدور ایران در حوزه لجستیک برای پاکستانی‌ها بسیار مورد توجه است. 

دیدار رئیسی و «یوسف رضا گیلانی‌» رئیس مجلس سنای پاکستان

تلاش پاکستان بر مدیریت فشارهای خارجی

در جریان سفر رئیس‌جمهور به پاکستان و به منظور تقویت بیشتر همکاری‌های اقتصادی دوجانبه، هر دو طرف توافق کردند که به سرعت توافقنامه تجارت آزاد (FTA) را نهایی کنند و جلسات بعدی رایزنی‌های سالانه دوجانبه سیاسی (BPC) و کمیته تجارت تجاری مشترک (JBTC) و همچنین دور بیست و دوم مذاکرات کمیسیون مشترک اقتصادی (JEC) در آینده نزدیک را برگزار کنند.

آن‌ها همچنین توافق کردند که تبادل منظم کارشناسان اقتصادی و فنی و همچنین هیأت‌هایی از اتاق‌های بازرگانی دو کشور را برای تعمیق همکاری‌های اقتصادی تسهیل کنند. با اعلام «نقطه مرزی ریمدان» به عنوان گذرگاه مرزی بین‌المللی تحت «TIR» و بازگشایی ۲ بازارچه امرار معاش مرزی نیز موافقت شد.

توافق بر سر عملیاتی‌کردن کامل مکانیسم‌های تجارت مبادله‌ای بین دو طرف برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، به ویژه تحت تلاش‌های مشترک مستمر، مانند بازارهای معاش مرزی نیز وجود داشت که به بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان محلی کمک می‌کند و گامی را در راستای افزایش امنیت مرزها بیشتر می‌سازد.

نوریان در ادامه درباره اجرایی‌شدن توافقات انجام شده در جریان سفر رئیس‌جمهور به پاکستان اظهار داشت: یکی از موانع اصلی در حوزه تجارت بین ایران و پاکستان نبود کانال بانکی و نداشتن سیستم قانونی و رسمی برای تراکنش‌های مالی است، در واقع یکی از مهم‌ترین مشکلات تجار، صادرکنندگان و وارد کنندگان ۲ طرف است و در این زمینه طرفین توافق کردند، در کوتاه‌ترین زمان ممکن کمیته روابط بانکی بین ۲ کشور را فعال کنند و نشست‌هایی با یکدیگر داشته باشند تا بر روی سازوکارهای ویژه‌ای برای مدیریت مالی صادرات و واردات کار کنند، از جمله تجارت تهاتری یا کانال‌های بانکی ویژه‌ای را تعریف کنند تا صادرات و موضوعات بانکی و مالی خود را پیگیری کنند. 

سرکنسول ایران در کراچی همچنین درباره این‌که آیا کشورهای فرامنطقه‌ای می‌توانند در روابط ایران و پاکستان نقش ایفا کنند و آیا پاکستان قادر است حسن همسایگی را بر رویکردهای روابط بین‌المللی ترجیح دهد؟ گفت: برخی از کشورهای معاند یا غیر همسو علاقه‌ای به توسعه و تحکیم روابط دوستانه و برادرانه ایران و پاکستان ندارند، به همین دلیل سعی می‌کنند با کارشکنی و اعمال فشار باعث شوند روابط ۲ کشور توسعه بیشتری پیدا نکند. 

وی افزود: اگر دقت کرده باشید یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا طی یکی دو روز گذشته در یک بیانیه رسمی اعلام کرد که روابط ایران و پاکستان را به شدت تحت نظر دارند و حتی به صورت ضمنی پاکستان را برای هر نوع همکاری اقتصادی با ایران تهدید به تحریم کرد و این موضوع موجب واکنش بسیاری از مقامات سیاسی و مردم پاکستان شد. در هر حال به نظر می‌رسد که پاکستان با درک اهمیت ایران به‌عنوان کشور همسایه مهم می‌تواند در حوزه مناسبات اقتصادی در حل مسائل معیشتی و اقتصادی این کشور نقش پررنگ‌تری ایفا کند و لذا قطعا تلاش خواهند کرد فشارهای خارجی را به گونه‌ای مدیریت کنند تا بر روی توسعه روابط تاثیر کمتری داشته باشد.

دیدار رئیسی و «آصف علی زرداری» رئیس‌جمهور پاکستان

کراچی، قلب اقتصادی پاکستان

این دیپلمات کشورمان در ارتباط با استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی کراچی و توسعه همکاری‌ها با ایران گفت: بعد از این‌که استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷ اتفاق افتاد، کراچی به مدت ۱۲ سال پایتخت سیاسی پاکستان بود، بعد از این که به اسلام‌آباد منتقل شد، دولت پاکستان تصمیم گرفت کراچی را به‌عنوان قلب اقتصادی حفظ کند و از این جهت بسیاری از نهادهای اقتصادی پاکستان و نهادهای حاکمیتی مانند بانک مرکزی و بخش خصوصی، فدراسیون اتاق‌های بازرگانی و صنایع این کشور، کشتیرانی، بورس،گمرک و .. در کراچی مستقر هستند و کراچی به واقع پایتخت اقتصادی پاکستان است. از این جنبه سفر رئیس‌جمهور به کراچی برای پیگیری موضوعات اقتصادی و دیدار با تجار  و بازرگانان حائز اهمیت بود.

نوریان ادامه داد: فاصله کراچی به‌عنوان مهمترین بندر پاکستان تا مرز زمینی ریمدان ۶۷۰ کیلومتر است و در مقایسه با مرز کویته- تفتان مسافت کوتاه‌تر و مسیر امن‌تری دارد و می‌تواند برای حمل و نقل کالاهای زمینی به سمت ایران چه واردات و یا صادرات نقش پررنگ‌تری ایفا کند. سفارت ایران و نهادهای مرتبط ایرانی به شدت پی‌گیر هستند تا زیرساخت‌های اقتصادی و گمرکی مرز ریمدان را تقویت کنند و شاهد توسعه بیشتر مناسبات اقتصادی و بازرگانی بین دو کشور باشیم. به دلیل اهمیت این موضوع وابسته بازرگانی ایران در سرکنسولگری ایران در کراچی مستقر است. 

وی در پایان ابراز داشت: همزمان با سفر رئیس‌جمهور یک مجموعه مردم نهاد تجاری تحت عنوان Pakistan and Iran Business Alliance توسط برخی از تجار برجسته پاکستان به ثبت رسیده و روز گذشته همزمان با سفر رئیس‌جمهور این مجموعه رسما فعالیت خود را آغاز کرد تا بتوانند به‌عنوان یک کانون متمرکز بر توسعه روابط بازرگانی ۲ کشور فعالیت داشته باشند و لذا تلاش خواهد شد از ظرفیت بخش خصوصی برای افزایش واردات و صادرات استفاده شود.

انتهای پیام