Web Analytics Made Easy - Statcounter

فرارو- محمد مهدی حاتمی؛ آیا جهان در ۵۰ سال آینده یا در ۱۰۰ سال آینده شبیه به جهان امروزی خواهد بود؟ قطعا نه! در مورد اقتصاد چطور، آیا می‌توانیم مطمئن باشیم که مثلا ۲۰ سال دیگر، ژاپنی ها، آلمانی‌ها یا کُره ای‌ها همچنان بهترین خودروسازان جهان خواهند بود؟ پاسخ باز هم منفی است.

اقتصاد موجودیتی پویا (دینامیک) است و صعود و نزول آن (مانند بسیاری از پدیده‌های پویا)، به عوامل بسیاری بستگی دارد که می‌توانند به سرعت در گذر زمان تغییر کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مثلا، امروز برای اقتصاددانان و برای کسانی که مدل‌های اقتصادی را می‌شناسند، واضح است که عواملی نظیر جمعیت، دسترسی به منابع آب، سطح آموزش و الگوی پس انداز، می‌توانند آینده اقتصادی یک کشور را تعیین کنند.

اما این عوامل خودشان هم پویا هستند و بنابراین، ما با سیستمی پیچیده رو به رو هستیم که در موردش بسیار کم می‌دانیم. اما به هر حال، انسان به آینده نگری و پیش بینی عادت دارد و امروز هم دست کم می‌توانیم چیز‌هایی در مورد جهانِ آینده بدانیم. سوال این است: تا میانه قرن میلادی و تا پایان قرن میلادی، کدام کشور‌ها به قدرت‌های اقتصادی بدل خواهند شد؟

قدرت‌هایی که رفتند و قدرت‌هایی که می‌آیند

تاریخ انباشته است از مثال هایِ ابرقدرت‌هایی که برآمده اند و ابرقدرت‌هایی که سقوط کرده اند. از آخری شروع کنیم: «امپراتوری بریتانیا»، بزرگ‌ترین امپراتوری دنیا از منظر وسعت بوده و هنوز هم هست. زمانی می‌گفتند «خورشید در مستعمره‌های بریتانیا هرگز غروب نمی‌کند.» (کنایه از وسعت و تعدد مستعمرات)

برآورد‌ها نشان می‌دهند که امپراتوری بریتانیا، در دوران اوج خود در دهه ۱۹۲۰ میلادی، نزدیک به ۳۵ میلیون کیلومتر مربع از خاک جهان را زیر سیطره داشت. در مقام مقایسه، «امپراتوری هخامنشی» در دوران اوج خود تنها ۵ میلیون کیلومتر مربع را در سیطره داشت و «امپراتوری مغول» هم حدود ۲۴ میلیون کیلومتر مربع.

با این همه، امپراتوری بریتانیا، به دلایلی که جای ذکرش در اینجا نیست، فروپاشید و در دهه‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ میلادی، تقریبا از تمام مستعمره‌های سابق خود خارج شده بود. بسیار قبل تر، هلند، اسپانیا و پرتغال امپراتوری‌های بزرگ و قدرتمندی بودند و اگر باز هم عقب برویم، مغول ها، مسلمانان و امپراتوری‌های هخامنشی و ساسانی را هم می‌توانیم در زمره بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان در دوران خود به حساب بیاوریم.

آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق هم (دست کم با معیار وسعت و اقتصاد) امپراتوری‌های بزرگی بودند و دومی، حدود ۳ دهه پیش فروپاشید. کسانی (مانند «فرید زکریا») می‌گویند که دوران «جهان پسا-آمریکایی» شروع شده و هر چند آمریکا ممکن است تا چند دهه دیگر هم قدرتمندترین کشور جهان باقی بماند، قدرتش دائما در حال نزول خواهد بود.

جمعیت، به نفع اقتصاد

بنابراین، به راحتی می‌توان پذیرفت که جهان به طور مداوم در حال تغییر است و در این میانه، قدرت هم در جهان دست به دست خواهد شد. عوامل متعددی بر قدرت اقتصادی کشور‌ها تاثیر می‌گذارند. مثلا، یکی از دلایل هبوط اروپا و صعود آمریکا، دوریِ آمریکا در ماجرا‌های دو جنگ جهانی بود، در حالی که کشور‌های اروپایی به معنای واقعی عبارت، یکدیگر را نابود کردند.

اما اقتصاددانان و متخصصان سیاست، هنوز هم جمعیت را عامل مهمی می‌دانند که می‌تواند بر رشد اقتصادی کشور‌ها تاثیر بگذارد. به عنوان مثالی بسیار ساده، همین حالا چین تصمیم گرفته تمرکز بیشتری رویِ بازار داخلی خودش داشته باشد و از آنجا که بازار داخلی این کشور با ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت، حدود ۳ برابر بازار اروپا و حدود ۴ برابر بازار آمریکا است، احتمالا موفق هم می‌شود. اما چنین امکانی برای کشوری مانند جمهوری آذربایجان، با جمعیت ۱۰ میلیون نفری وجود ندارد.

جمعیت زیاد (فارغ از شکل و شمایل «هرم جمعیتی») به معنی بازاری بزرگ است که «عرضه» و «تقاضا» هم در آن بالا است. به این ترتیب، تولید ناخالص داخلی (GDP) در کشور‌های پرجمعیت، معمولا بالا است.

از طرفی، وقتی میزان تولید کالا و خدمات در یک اقتصاد بالا باشد، سرریز (Spillover) رخ می‌دهد، به این معنی که مازاد درآمد و مازاد سرمایه، راهی دیگر بخش‌های اقتصاد می‌شوند. مثلا، در جایی مانند چین، یک شرکت خودروسازی می‌تواند به فرض سالی ۱۰ میلیون خودرو تولید کند و بفروشد، اما همین شرکت اگر در جمهوری آذربایجان باشد، با تولید یک سالِ خود همه جمعیت کشور را ماشین دار می‌کند و کارش تمام می‌شود!

بنابراین، شرکت خودروسازی چینی می‌تواند (با فرض ثبات شرایط) پس از مدتی به شدت ثروتمند شود و مثلا وارد سرمایه گذاری در حوزه ساخت هواپیما هم بشود. این در حالی است که شرکت خودروسازیِ فرضی در جمهوری آذربایجان چنین امکانی را نخواهد داشت.

جهان در سال ۲۰۵۰: خداحافظی با آلمان و کره جنوبی

در سال ۱۹۵۰ میلادی، ۵ کشور پر جمعیت در جهان به ترتیب این‌ها بودند: چین، هند، آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی سابق و ژاپن. در سال ۲۰۲۱ میلادی، فهرست عوض شده و چین، هند، آمریکا، اندونزی، پاکستان و برزیل، به ترتیب پرجمعیت‌ترین کشور‌ها هستند.

پیش بینی می‌شود که اگر روند‌های جمعیتیِ کنونی ثابت باشند، در سال ۲۱۰۰ میلادی، ۵ کشور پرجمعیت در جهان، به ترتیب هند، نیجریه، چین، آمریکا و پاکستان باشند. به عبارت خیلی ساده، بزرگ‌ترین اقتصادِ حال حاضر در قاره آفریقا (نیجریه)، حدود ۸۰ سال دیگر از چین هم پرجمعیت‌تر خواهد بود و به این ترتیب، اقتصاد نیجریه (که همین امروز هم بسیار مستعد قلمداد می‌شود)، در سال ۲۱۰۰ میلادی یکی از بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان خواهد بود.

برآورد‌های موسسه PWC نشان می‌دهد که در سال ۲۰۵۰ میلادی (یعنی کمتر از ۳ دهه دیگر)، اگر روند‌های کنونیِ تداوم داشته باشند، چین و هند به بزرگ‌ترین اقتصاد‌های دنیا بدل می‌شوند و آمریکا در جایگاه سوم خواهد ایستاد.

ژاپن در آن سال به هشتمین اقتصاد بزرگ در جهان و آلمان هم به نهمین اقتصاد بزرگ در جهان تبدیل می‌شود. ترکیه در جایگاه یازدهم خواهد ایستاد و ایران در جایگاه هفدهم. کره جنوبی هم با اختلافی بسیار ناچیز، در جایگاه هجدهم و پس از ایران. (محاسبات بر اساس «تولید ناخالص داخلی بر اساس شاخص برابریِ قدرت خرید» در سال ۲۰۱۶ میلادی انجام شده اند.)

ممکن است هیچ کدام از این اتفاقات رخ ندهد و مثلا، بروز یک درگیری نظامی میان کره شمالی و کره جنوبی، کره جنوبی را از نظر اقتصادی به قعر جدول بفرستد. بروز مشکلات امروز در اقتصاد ایران و ترکیه هم در سال ۲۰۱۶ میلادی پیش بینی نشده بود.

با این همه، نفسِ بررسی‌های این چنینی یک چیز را نشان می‌دهد و آن هم اینکه وضعیت اقتصاد کشور‌ها به هیچ وجه خطی نیست و در مسابقه توسعه، کشور‌ها می‌توانند در بزنگاه‌هایی خاص، از یکدیگر جلو بزنند یا از یکدیگر عقب بمانند.

منبع: فرارو

کلیدواژه: اقتصاد بزرگ ترین اقتصاد قدرت هایی کره جنوبی کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۰۴۰۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گشتی در اقتصاد ایران | جاماندگان سهام عدالت برای اعتراض به کجا مراجعه کنند؟

به گزارش همشهری آنلاین، سرپرست سازمان خصوصی‌سازی می‌گوید: بررسی و تشخیص مشمول بودن افراد برای دریافت سهام عدالت جاماندگان بر عهده وزارت رفاه است و اگر فردی مشمول سهام عدالت جاماندگان نشده؛ می‌تواند اعتراض خود را به وزارت رفاه منتقل کند.

ابراهیم بازیان درباره اعطای سهام عدالت به سایر جاماندگان، اظهار کرد: دولت هیچ تعهدی نسبت به واگذاری سهام به تمام مردم ندارد چراکه واگذاری سهام ناظر به وجود منابع است و اگر منابع اجازه دهد سیاست‌های دولت و درواقع سیاست مجموعه حاکمیت، این بحث را رقم می‌زند.

تدابیر برقی برای عبور از تابستان

معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی گفت: با توجه به اقدامات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و با همکاری مشترکان صنعت برق امسال خاموشی نخواهیم نداشت. همایون حائری با تکذیب تاترازی ۲۰ هزار مگاواتی برق افزود: با توجه به تدابیر در نظر گرفته شده پیش‌بینی برای خاموشی‌ها نداریم.

توانیر علیه ماینرها و کولرگازی

مدیرعامل توانیر، ماینرهای غیرمجاز و استفاده از کولرهای گازی در مناطق عادی را از عوامل رشد نامتعارف مصرف برق عنوان کرد و گفت: فعالیت ماینرهای مجاز ۳۵۰ مگاوات به کمتر از ۵۰ مگاوات رسیده و تاکنون ۸۰۰ مگاوات ماینر غیرمجاز کشف شده است.

مصطفی رجبی مشهدی همچنین از ممنوعیت تبلیغ کولرهای گازی در مناطق عادی و معتدل خبر داد که در مذاکره با صداوسیما حاصل شده و ۸۰ درصد مناطق کشور را شامل می‌شود.

کاهش ۸.۹ درصدی بارندگی

بر اساس داده‌ها و اطلاعات بارش‌های سازمان هواشناسی کشور، از ابتدای سال آبی جاری تاکنون (اول مهر ۱۴۰۲ تا شامگان ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳) میانگین بارندگی‌های کشور ۸.۹ درصد کاهش یافته است.

طبق آمارها، در این بازه زمانی، بیشترین کاهش بارش معادل ۴۳ درصد مربوط به استان قزوین بوده و استان‌های سمنان و تهران به ترتیب با افت منفی ۴۱.۳ و ۳۹.۸ درصدی بارش‌ها در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.

در مقابل، بیشترین رشد بارش‌های جوی در سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل به ترتیب به استان‌های سیستان و بلوچستان با رشد ۵۴.۲ درصدی، یزد ۴۱.۵ درصدی و خراسان جنوبی با رشد ۱۹.۷ درصدی اختصاص داشته است.

رشد ۸ درصدی تجارت ایران و اروپا

جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار اروپا (یورو استات) نشان می‌دهد تجارت ایران و ۲۷ عضو اتحادیه اروپا در دوماهه ۲۰۲۴ به ۸۴۷ میلیون یورو رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸ درصد افزایش داشته است.

بر اساس این گزارش واردات اتحادیه اروپا از ایران در دوماهه نخست ۲۰۲۴ با افزایش ۳ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به ۱۴۴ میلیون یورو رسیده درحالی‌که در دوماهه سال قبل ۱۳۹ میلیون یورو کالا از ایران توسط کشورهای اروپایی وارد شده بود.

نصب ۴۰ دستگاه ایکس‌ری چمدانی در گمرکات

گمرک ایران اعلام کرد: به‌زودی ۴۰ دستگاه آشکارساز چمدانی از سوی یک شرکت دانش‌بنیان در گمرکات اجرایی کشور نصب و راه‌اندازی می‌شود. طبق اعلام گمرک، با اضافه شدن این ۴۰ دستگاه، تعداد دستگاه‌های آشکارساز چمدانی و پالتی در گمرکات اجرایی کشور به تعداد ۱۵۳ دستگاه خواهد رسید.

کد خبر 849174 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها قطعی برق سهام عدالت

دیگر خبرها

  • وزیر اقتصاد: رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ یکی از باکیفیت‌ترین رشدهای اخیر ایران است
  • ۲۳ سند آماده مذاکره با عراق در کمیسیون مشترک دو کشور
  • رشد اقتصادی سال ۱۴۰۲ یکی از باکیفیت‌ترین رشدهای اخیر ایران است
  • چشم‌انداز صندوق بین‌المللی پول از اقتصاد ایران و جهان
  • شهدا رفتند تا امروز بزرگترین مستکبران جهان جرئت تعرض به کشور را نداشته باشند
  • گشتی در اقتصاد ایران | جاماندگان سهام عدالت برای اعتراض به کجا مراجعه کنند؟
  • رشد اقتصادی کشور با مشارکت مردم در گروی دانش بنیان شدن صنایع بزرگ است
  • سرمایه‌گذاری در ۱۰۰ شرکت بورسی ایران هیچ ریسکی ندارد | بزرگ‌ترین بازار بورس ناشناخته جهان مربوط به ایران است
  • ظرفیت ۳۰۰۰ شرکت دانش‌بنیان برای رفع نیازهای فناورانه صنایع معدنی کشور
  • رفع نیازهای فناورانه صنایع معدنی با کمک ۳۰۰۰ شرکت دانش‌بنیان