به نقل از «فارس»

رونق ترانزیت ریلی و افزایش ارزآوری با گسترش حمل برنامه ای کالا

تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۱۳۸۷۷۵

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، موقعیت جغرافیایی ایران از جمله ثروت های خدادادی است که هنوز مورد استفاده چندانی قرار نگرفته است.

ترانزیت کالاهای بین المللی از طریق خاک ایران از جمله فرصت هایی است که می تواند این ظرفیت عظیم را فعال کند؛ ایران با واقع شدن در منطقه خاورمیانه، توانایی تبدیل شدن به مرکز عبور کریدورهای جهانی ترانزیتی در مسیر شمال-جنوب و شرق-غرب را دارد، این فرصت علاوه بر آورده های سرشار ارزی، موقعیت راهبردی و جایگاه به مراتب بالاتری را برای ایران در سطح بین المللی ایجاد می کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گره خوردن منافع کشورهای مختلف و قدرت های بزرگ اقتصادی با منافع ایران، خنثی کننده تحریم های یک جانبه بوده و درآمد آن می توان جبران کننده بخش اعظمی از درآمدهای از دست رفته نفتی کشور باشد.

* دست برتر سیاسی ایران با تمرکز بر ترانزیت کالا

در حال حاضر تجارت جهانی مبتنی بر جریان کالا و اعتبار است و هر کشوری که بتواند بر این دو جریان سیطره داشته باشد، عملا توانسته است کشورهای دیگر را به خود وابسته کرده و اراده خویش را به دیگر کشورها در ابعاد گوناگون تحمیل کند.

اغلب تحریم های ظالمانه وضع شده توسط آمریکا بر علیه ایران اسلامی نیز ناشی از تسلط آمریکا بر سازو کارهای جابه جایی اعتبار بین المللی است و از همین رهگذر این کشور سعی کرده است تا دیگر کشورها را برای اجرای راده و خواسته خود، وادار به تمکین کند. 

تسلط بر جریان عبور کالا نیز می تواند به همین منوال، دست برتر سیاسی را برای کشور میزبان عبور کالا به ارمغان بیاورد.

هر چند لازمه در اختیار داشتن چنین فرصتی، وجود موقعیت جغرافیایی مناسب این منظور است که بسیاری از کشور ها از این موقعیت بی بهره اند، اما ایران اسلامی با قرار گرفتن در چهار راه جهانی، نقش متصل کننده بین سه قاره را ایفا می کند و از این حیث می تواند با گسترش و توسعه عبور کالاهای بین المللی، دست برتر دیپلماسی را پیدا کند. 

* از فرصت ترانزیت تاکنون بهره لازم را 1نبرده ایم

با وجود ظرفیت جابه جایی بیش از 300 میلیون تن بار در سال از طریق خاک ایران، کشور ما هنوز نتوانسته از این ظرفیت بهره مندی کافی را داشته باشد به طوری که طبق آمارهای منتشر شده، بیشترین حجم ترانزیت کالا از ایران در سال های گذشته از مرز 13 میلیون تن تجاوز نکرده است. 

آمار حجم ترانزیت خالص خارجی عبوری از خاک ایران در سال های 95، 96، 97، 98 و 99 به ترتیب 8.4، 12.9، 9.7، 7.1 و 5 میلیون تن اعلام شده است که نشان دهنده اختلاف فاحش عملکرد ترانزیتی کشور نسبت به ظرفیت های موجود و فرصت های جغرافیایی خدادادی است. 

فارغ از مسائلی که در حوزه دیپلماسی بین المللی بر کاهش حجم ترانزیت از خاک ایران و اساسا پایین بودن آمار ترانزیت از ایران وجود دارد، بخش عمده ای از این پایین بودن عملکرد ترانزیتی مربوط به نامناسب بودن عملکرد در حوزه حمل و نقل بار در کشور، خصوصا در زمینه حمل بار ریلی است زیرا حمل بار ریلی به واسطه ذات جابه جایی عمده توسط ریل، متناسب ترین شیوه حمل و نقل برای عبور جریان های عظیم ترانزیتی از یک کشور به شمار می رود. 

بهره وری شبکه حمل و نقل ریلی در ایران پایین است و این شبکه حمل و نقلی نتوانسته است پاسخگوی نیاز و تقاضای داخلی برای حمل بار های ریل پسند باشد، چه برسد آنکه بتواند انبوه بار مورد تقاضای ترانزیتی را جابه جا کند.

* سرعت پایین راه آهن علت کاهش عملکرد ترانزیت ریلی

در همین رابطه محمدجواد شاهجویی در گفت و گو با خبرگزاری فارس مدعی شد: عملکرد حمل ریلی در داخل کشور وضعیت مناسبی ندارد، این موضوع مربوط به کمبود زیرساخت های ریلی و یا کمبود ناوگان ریلی نبوده و ریشه اصلی آن در بهره برداری نامناسب، سنتی و غیر بهره ور از شبکه موجود است. 

وی تاکید کرد: بدون شک تا زمانی که مدل بهره برداری از شبکه حمل و نقل ریلی به روز نشود و آمار عملکردی محورهای ریلی و ادوات ریلی به اندازه میانگین کشورهای جهان افزایش پیدا نکند، نمی توانیم انتظار داشته باشیم که ترانزیت کالای بین المللی از طریق شبکه حمل و نقل ریلی کشور میسر شود. 

وی افزود: هم اکنون سرعت سیر بازرگانی در شبکه حمل و نقل ریلی کشور حدود 5.5 کیلومتر در ساعت است. به بیان دیگر، شبکه حمل و نقل ریلی کشور در طول یک روز تنها قادر خواهد بود 132 کیلومتر حمل بار انجام دهد و برای جابه جایی بار بین المللی که اغلب سیر بالای 1500 کیلومتر در خاک ایران را تجربه می کنند، این میزان از سرعت یعنی بالغ بر 11 روز معطلی در خاک ایران؛ بدون تردید با این نوع بهره برداری از شبکه راه آهن، نمی توانیم انتظار توفیق در حمل بار ترانزیتی ریلی را داشته باشیم.

* قطار باری برنامه ای؛ راهکار پر سود و کم هزینه

این کارشناس اقتصاد حمل و نقل تاکید کرد: در نتیجه آنچه ملاحظه می شود این است که رکورد جابه جایی بار ترانزیتی از طریق راه آهن در کشور نهایتا به عدد 1.6 میلیون تن محدود شده است و در سالهایی گذشته همین رقم نیز کاهش چشمگیری را تجربه کرده و به کمتر از 0.6 میلیون تن تنزل داشته است. 

شاهجویی افزود: بنابراین، مهمترین راه حل برای افزایش جابه جایی بارهای ترانزیتی از طریق شبکه ریلی کشور، بهبود در رژیم بهره برداری از شبکه حمل و نقل ریلی است که میتواند در میان مدت با اصلاح رویه های راه آهن و در بلندمدت با اصلاح ساختار آن صورت پذیرد.  

شاهجویی تاکید کرد: با این وجود اما کوتاه مدت ترین راهکاری که می تواند بدون هزینه برای کشور و شرکت راه آهن، موجب افزایش ترانزیت از طریق ریل و افزایش ارزآوری کشور در شرایط تحریمی فعلی شود، ایجاد قطارهای باری برنامه ای برای مسیرهای ترانزیتی است. برای مثال راه آهن باید یک قطار باری برنامه ای که مشابه با سیر مسافری زمان بندی دقیق حرکت از مبدا و رسیدن به مقصد داشته باشد، در مسیر یکی از کریدورهای ترانزیتی-برای مثال شمال جنوب- به صورت هفتگی برقرار سازد و خود را به رعایت دقیق برنامه زمانی آن ملزم کند، به این واسطه به سرعت شاهد جذب بار، افزایش عملکرد ترانزیتی شبکه ریلی و بهبود بهره برداری از محورهای ریلی خواهیم بود و این مدل امکان توسعه بیشتر، متناسب با تقاضاهای جدید ایجاد شده را خواهد داشت. 

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: ترانزیت ریلی حمل برنامه ای راه آهن شرکت راه آهن بار ریلی کارشناس حمل و نقل شبکه حمل و نقل ریلی عملکرد ترانزیت بهره برداری ترانزیت کالا بین المللی برنامه ای میلیون تن جابه جایی ریلی کشور خاک ایران راه آهن حمل بار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۳۸۷۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کریدور ریلی خواف هرات گرفتار تحریم‌ های داخلی است

تین نیوز

مدیر کنسرسیوم توسعه ریلی ایران و افغانستان با بیان اینکه کریدور ریلی خواف هرات، افغانستان را از محاصره خشکی بیرون می آورد و به شبکه ریلی ایران متصل می کند، گفت: این کریدور علاوه بر برنامه ریزی هایی که دولت های متخاصم برای حذف آن داشتند، مانند بسیاری از موضوعات درگیر تحریم داخلی است.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، مصطفی رضایی اظهار کرد: در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران درگیر جنگ کریدورها و سهم خواهی از کریدورهای منطقه ای و ترانزیت بین الملل است، کریدور ریلی خواف هرات، کریدوری استراتژیک که افغانستان را از محاصره خشکی بیرون می آورد. این تعبیر را هیئت حاکمه افغانسان برای این کریدور به کار می برند.

وی با بیان اینکه با استفاده از این کریدور، افغانستان به شبکه ریلی ایران متصل می شود، گفت: این کریدور گلوگاهی است که می تواند تجارت یک سویه ایران و افغانستان را که اکنون تنها به صادرات به افغانستان محدود است، به یک تجارت دوسویه تبدیل کند.

مدیر کنسرسیوم توسعه ریلی ادامه ادامه داد: این کریدور علاوه بر برنامه ریزی هایی که دولت های متخاصم برای حذف آن داشتند، مانند بسیاری از موضوعات درگیر تحریم داخلی هم است. مشابه کریدرو شلمچه - بصره که سه سال پیش با سرمایه گذاری بخش خصوصی در حال آغاز بهره برداری بود اما با لغو قرارداد توسط مدیریت راه آهن، متوقف شد و الان هم بهره برداری از آن متوقف است و چشم انداز مثبتی در حوزه ایفای نقش در حمل ونقل ترانزیت کالا ندارد.

رضایی با بیان اینکه این کریدور هم با مقاومت های شدید در مدیریت راه آهن مواجه شد، افزود: اما این بار تصمیم وزارت راه و دولت بر این بود که کارهای برون مرزی کریدور خواف - هرات توسط کنسرسیوم انجام شود که با موفقیت هم این اتفاق افتاد.

وی درباره اظهارات مسئولان راه آهن مبنی بر بی اطلاعی نسبت به ترانزیت کالا از افغانستان بیان کرد: من به شدت تکذیب می کنم که مسئولان راه آهن می گوید با آنها هماهنگی صورت نگرفته است. به جز مکاتبات متعددی که از جانب دستگاه های دولتی با راه آهن شده، مورخ ۲۰ فروردین ماه نامه ای در مکاتبات خود راه آهن است که یکی از مدیران کل به معاون بهره برداری نوشته که کنسرسیوم بنا به اعلام استانداری خراسان رضوی، قطار وارد کشور می کند.

مدیر کنسرسیوم توسعه ریلی ادامه داد: یعنی از ۱۰ روز قبل مکاتبات راه آهن این را نشان می دهد. این مکاتبه داخلی هم به همان دستگاه های متولی مرز ارجاع شده است. چطور می شود به ادعای راه آهن، قطاری بدون هماهنگی وارد کشور شده باشد، مرزبانی و گمرک آن را پذیرش کرده باشند و تنها در انتظار تاییدیه راه آهن باشد؟

در روزهای گذشته اخباری مبنی بر ورود و توقف اولین قطار ترانزیتی افغانستان - ترکیه به خاک ایران منتشر شد.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید