تحرکات برجامی اروپایی ها در مسکو
تاریخ انتشار: ۲ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۱۹۳۶۵۱
دیدار باقری و مورا پیشرفتهایی در مذاکرات به دست آمده گفتوگوی بلینکن با وزرای خارجه اروپایی دیدار روسای هیاتهای روسیه و آمریکا ایران توافق موقت را نخواهد پذیرفت، مگر...
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، انریکه مورا، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: ملاقات با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه و رایزنی پیرامون برجام بسیار جالب توجه بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
همزمان با سفر رئیسجمهور ایران به روسیه و دیدار با ولادیمیر پوتین، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده برجام نیز از سفرش به مسکو برای دیدار و رایزنی با مقامات روسیه درباره روابط دوجانبه، مسائل سیاست خارجی و موضوعات امنیتی خبر داد. انریکه مورا در همین خصوص در توییتی نوشت: ملاقات با ریابکوف (معاون وزیرخارجه روسیه و مذاکرهکننده ارشد سابق روسیه در برجام) و رایزنی پیرامون معماری امنیت اروپا، برجام و ونزوئلا بسیار جالب توجه بود. این تحرکات در شرایطی است که رئیسجمهور آمریکا نیز در جدیدترین اظهارنظر درباره برجام گفت پیشرفتهایی در مذاکرات هستهای وین به دست آمده است.
در میانه مذاکرات احیای برجام و تنشهای غرب با مسکو بر سر اوکراین، «انریکه مورا» معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز سهشنبه از سفرش به پایتخت روسیه برای دیدار و رایزنی با مقامات این کشور خبر داد.
وی در توییتی نوشت: در مسکو برای گفتوگو با همکاران روس هستم. روابط دوجانبه اتحادیه اروپا و روسیه، مسائل سیاست خارجی و معماری امنیتی اروپا در دستور کار قرار خواهد گرفت.
معاون «جوزپ بورل» افزود: اصولی که وزرای خارجه اتحادیه اروپا جمعه گذشته در برست (فرانسه) تکرار کردند، مرکز اصلی موضع اتحادیه اروپا است.معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اروپا همچنین با معاون وزیر امورخارجه روسیه دیدار کرد. انریکه مورا در دیدار با سرگئی ریابکوف، به بررسی مسائلی چون معماری امنیت اروپا و برجام پرداخت. مورا در توییتی نوشت: ملاقات با ریابکوف و رایزنی پیرامون معماری امنیت اروپا، برجام و ونزوئلا بسیار جالب بود. ادامه رسیدگی به این مسائل و دیگر مسائل سیاست خارجه، برای اتحادیه اروپا مهم است.
دیدار باقری و موراهماهنگکننده برجام در بازگشت از سفر به مسکو و پیوستن به مذاکرات در وین در دیدار دوجانبه با مذاکرهکننده ارشد ایران به بررسی آخرین تحولات مربوط به مذاکرات و رایزنیها پرداختند. انریکه مورا روز چهارشنبه مجدد به مذاکرات در وین پیوست. مذاکرهکنندگان ارشد ایران و سه کشور اروپایی نیز روز پنجشنبه با یکدیگر دیدار کردند. از صبح روز پنجشنبه جلسات کارشناسی نیز آغاز و تا پایان روز ادامه پیدا کرد. به نظر میآید مذاکرات در دور هشتم بدون وقفه در هفته آینده نیز ادامه خواهد داشت.
همزمانی سفر انریکه مورا و سفر ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ایران به مسکو در میانه مذاکرات احیای برجام، گمانهزنیهای مختلفی را درباره ارتباط این دو سفر با گفتوگوهای هستهای در هتل کوبورگ وین مطرح کرده است. در واقع با پررنگ شدن نقش مسکو در دور هفتم و هشتم مذاکرات که با توییتهای متعدد میخائیل اولیانوف همراه شده است و بهویژه با پررنگتر شدن سیاست نگاه به شرق از سوی تهران، این فرضیه مطرح است که در واقع بخشی از دستورکارهای این دو سفر در ارتباط با هموار کردن مسیر مذاکرات احیای برجام صورت گرفته است.
همچنین نشست دو جانبه باقری و اولیانوف در وین برگزار شد. از سوی دیگر بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز گفته روسای جمهوری ایران و روسیه در دیدار اخیر راهکارهای ارتقا و توسعه روابط عالی دو کشور در بخش انرژی هستهای و ساخت واحدهای جدید نیروگاه اتمی بوشهر را در کنار دیگر موضوعات بررسی کردند
پیشرفتهایی در مذاکرات به دست آمدههمزمان با این تحولات، رئیسجمهور آمریکا گفت پیشرفتهایی در مذاکرات هستهای وین به دست آمده است. «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا در نخستین نشست خبری خود در سال جدید میلادی گفت: پیشرفتهایی در مذاکرات وین حاصل شده است. رئیسجمهور آمریکا درباره مذاکرات وین میان ایران و گروه ۱+۴ گفت پیشرفتهایی در حال به دست آمدن است.
وی در پاسخ به این سوال که نظر شما درباره مذاکرات هستهای چیست و آیا فکر میکنید این مذاکرات پیشرفت خواهد داشت یا زمان رها کردن مذاکرات فرا رسیده است گفت: اکنون زمان دست کشیدن و رها کردن نیست و ما هنوز تسلیم نشدهایم. بایدن با بیان اینکه گروه ۱+۵ متحد و یکصدا هستند، گفت: باید دید چه اتفاقی رخ خواهد داد.
گفتوگوی بلینکن با وزرای خارجه اروپاییاز سوی دیگر، وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه با وزرای خارجه تروئیکای اروپایی دیدار کرد تا درباره اجرای برجام گفتوگو کند. رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رئیس هیات مذاکرهکننده آمریکایی در وین روز پنجشنبه در توییتی نوشت: آنتونی بلینکن با ژان ایو لودریان، آنالنا بائربوک و جیمز کلورلی درباره ضرورت بازگشت به اجرای کامل برجام توافق کرد. زمان کمی باقی مانده تا تفاهمی حاصل و اجرا شود پیش از آنکه پیشرفت برنامه هستهای ایران جلوی این فرصت را بگیرد. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در توییتی با اشاره به دیدار بلینکن با همتایان اروپاییاش عنوان کرد «ضرورت بازگشت متقابل به برجام» یکی از محورهای گفتوگوی این مقامات ارشد غربی بوده است.
وزارت امور خارجه آمریکا همچنین در بیانیهای از دیدار وزیر امور خارجه این کشور با صدراعظم آلمان خبر داد و اشاره کرد موضوع احیای برجام از موضوعاتی بوده است که آن دو دربارهاش گفتوگو کردهاند. سخنگوی وزارت خارجه این کشور در بیانیهای از دیدار آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه این کشور و اولاف شولتز صدراعظم آلمان در برلین خبر داد و با اشاره به دیگر محورهای گفتوگوی آنها، نوشت: آن دو بر ضرورت رسیدن به تفاهمی بر سر بازگشتی دوجانبه به اجرای کامل برجام[توافق هستهای]، پیش از آنکه دریچه[دیپلماسی] برای انجام دادن این کار بسته شود، تاکید کردند. وزیر امور خارجه آمریکا همچنین در دیدار با همتای روس در ژنو گفت هنوز پنجرهای برای بازگشت به برجام وجود دارد.
دیدار روسای هیاتهای روسیه و آمریکادر ادامه این تحولات، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین از دیدار با مذاکرهکننده ارشد آمریکا در وین و گفتوگو پیرامون مسائل باقیمانده در مذاکرات وین خبر داد. میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در صفحه توییترش نوشت: با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران [و مذاکرهکننده ارشد آمریکا در وین] دیدار کردم. درباره مسائل عمده باقی مانده که باید برای اطمینانیابی از احیای برجام[توافق هستهای] و لغو تحریمها در روند مذاکرات برجام انجام شود، گفتوگو کردیم.طرفین در این دیدار درباره اهمیت نهاییسازی مذاکرات در اسرع وقت و امور جاری مذاکرات وین گفتوگو کرده بودند.
ایران توافق موقت را نخواهد پذیرفت، مگر...در خبری دیگر، یعقوب رضازاده عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا ایران پیشنهاد آمریکا مبنی بر اختصاص ۴۸ ساعت راستیآزمایی را پذیرفته است یا خیر، گفت: «دولت آمریکا و تعدادی از کشورها از جمله آلمان، فرانسه و انگلیس طرح توافق موقت را مطرح کردهاند. ولی این با روح قانون راهبردی مجلس شورای اسلامی کاملا در تعارض و در خلاف است. مجلس که فعلا تعطیل است اما در روز یکشنبه این موضوع قطعا در کمیسیون امنیت ملی مجلس مطرح خواهد شد.»
وی تاکید کرد: «آنچه برای ما اهمیت دارد، رهنمودهای مقام معظم رهبری است که ایشان فصلالخطاب همه دستگاهها اعم از مجلس، وزارت امورخارجه و دولت هستند. بنابراین این موضوع حساسی است و تا زمانی که نظر مقام معظم رهبری در این زمینه محقق نشود، این بحث صورت نخواهد گرفت و ما به هیچوجه تسلیم زیادهخواهی دولت آمریکا که جزو برجام نیست، نخواهیم شد. این توافق تا این لحظه صورت نگرفته و نخواهد گرفت مگر اینکه فرمایش نهایی مقام معظم رهبری باشد.»
منبع: دنیای اقتصاد این مطلب برایم مفید است بلی ۰ نفر این پست را پسندیده اندمنبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: اتحادیه اروپا مذاکرات هسته ای مذاکرات وین انریکه مورا مذاکرات احیای برجام پیشرفت هایی در مذاکرات رئیس جمهور آمریکا توییتی نوشت اتحادیه اروپا خارجه آمریکا معماری امنیت سیاست خارجی مذاکرات وین احیای برجام انریکه مورا وزرای خارجه دست آمده امور خارجه کننده ارشد وزیر امور گفت وگوی گفت وگو روز پنج
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۹۳۶۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید به بازنگری در دکترین هستهای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
نشانههایی وجود دارد که تماسهای مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هستهای نیز در جریان است.
به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هستهای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.
بازنگری در دکترین هستهایبه نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هستهای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنشها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هستهای پیش خواهد کرد.
در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حقطلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هستهای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هستهای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هستهای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاستهای هستهای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلامشده توسط کشور، ممکن و قابلتصور است».
همزمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماسهای آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هستهای نیز ادامه داده است.
بنبست مذاکرات و توافق موقتآخرین دور مذاکرات رسمی هستهای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.
مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالیایران خواستار پایاندادن به اختلافات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریمهای آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.
در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنیسازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانیآمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکهشدهاش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنالهایی فرستاد که تحریمهای نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.
هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مکگورک، هماهنگکننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد هستهای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.
جنگهایی که سد مذاکرات شدندهمچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.
جنگ اوکراینبا افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیکتر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.
با این حال، روابط اقتصادی نزدیکتر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثیها در دریای دیدار کردند.
در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنشها میان آمریکا و گروههای مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنیسازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هستهای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را میتوان با روز اندازهگیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.
گزینههای غربهنوز هم برنامههایی روی میز وجود دارد که میتواند مذاکرات هستهای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانیها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گامبهگام» مشابه توافق می۲۰۲۳ ارائه کردهاند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاریهای منطقهای به عنوان راهی برای جبران محدودیتهایی در برنامه هستهای ایران است.
همچنین گزارشهایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هستهای به گوش میرسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقهای در میانجیگری هستهای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتشبس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.
اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی میشود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه میتوانند در صورت غنیسازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هستهای، تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریمها، از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.
سؤالی که مطرح میشود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافیجویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریمهای نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریمهای جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشارهای به تحریمهای نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران میتواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.
با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریمها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.
ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرمهای خارج از موضوع هستهای استفاده کند.
جنگ غزه همچنین هم محدودیتها و هم فرصتهای ایران و گروههای مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیقتری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، میتواند برای استفاده در مذاکرات هستهای آتی اهرم فشار به دست آورد.
بهترین راه پیش رو میتواند ادامه تعهدات تکمادهای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خطقرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هستهای و منطقهای را رعایت کند. با درسگرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راهحلی متوازن برای حلوفصل موضوع هستهای بر اساس فرآیندی گامبهگام امکانپذیر است.