به نقل از «فارس»

چرا نسخه نویسی الکترونیک به نفع بیماران و نظام سلامت است؟

تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۱۴۷۲۳

به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، در حال حاضر یکی از مشکلات نظام سلامت کشور استفاده از کاغذ به طور گسترده حین ارائه‌ خدمات است. این روند ضمن غیرشفاف کردن نظام سلامت موجب تحمیل هزینه‌های زیاد به بیمار و سازمان‌های بیمه کننده شده است. برای حل این مشکل مجلس وزارت بهداشت را ملزم کرده است که به استفاده از بسترهای الکترونیک برای ارائه‌ی خدمات روی بیاورد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این وجود، تقریباً در حال حاضر برای انجام تمامی اقدامات ذیل نظام سلامت از کاغذ استفاده می‌شود.

نسخه نویسی الکترونیک یکی از مهمترین اقداماتی است که در چارچوب ایجاد پرونده‌ سلامت الکترونیک باید در دستور کار قرار بگیرد. این قانون که در قوانین پنج ساله‌ی چهارم، پنجم و ششم توسعه با تأکید مورد توجه قرار گرفته است، از ابتدای دی ماه سال جاری به اجرا گذاشته شد. در همین ارتباط طی تماسی تلفنی با محمدرضا واعظ مهدوی، کارشناس اقتصاد سلامت نظرات وی را جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

*شناسنامه سلامت برای همه‌ شهروندان 

واعظ مهدوی با اشاره به الزام قانونی وزارت بهداشت به منظور ایجاد شناسنامه‌ سلامت برای شهروندان تصریح کرد: به طور کلی بحث نسخه نویسی الکترونیک و فراتر از آن حرکت به سمت به کارگیری هر چه بیشتر ابزارهای مجازی و مکانیزاسیون در سیستم پزشکی کشور یکی از مهمترین اموری است که مدتهاست مورد توجه قرار دارد. برنامه پنجم توسعه به وزارت بهداشت تکلیف کرده است که شناسنامه سلامت برای همه‌ شهروندان تنظیم کند. به عبارت دیگر، باید اقدامات پراکنده ای که در زمینهی بهداشت و درمان برای مردم انجام می‌شود، در این شناسنامه ثبت شود. این موضوع از نظر سلامتی شهروندان اهمیت دارد. چون داشتن یک تاریخچه‌ی گذشته نگر می‌تواند در مواردی همچون تداخل‌های دارویی و تشخیص‌های بیماری کمک کننده باشد. در همین ارتباط، در آموزش‌های پزشکی این موضوع به کرات به دانشجویان یادآوری می‌شود که اولین کاری که در حین معاینه باید انجام شود، گرفتن تاریخچه‌ی بیماری است. اگر این تاریخچه به صورت الکترونیک ثبت شود، قطعاً به پزشک در روند درمان کمک می‌کند.

وی افزود: نسخه نویسی الکترونیک را می‌توان بخشی از شناسنامه‌ی سلامت دانست که به نفع بیماران است و به تسهیل تشخیص بیماری و درمان منجر می‌شود.

*نسخه نویسی الکترونیک به نفع نظام سلامت است

به گفته‌ این کارشناس اقتصاد سلامت، نسخه نویسی الکترونیک به نفع نظام سلامت نیز هست. موارد بسیاری را داریم که افراد به پزشک مراجعه و دارو دریافت می‌کنند اما وقتی می‌بینند که بهبود نیافته اند به پزشک بعدی مراجعه می‌کنند و این روند همین طور ادامه می‌یابد. این روال از یک طرف برای افراد عوارضی ایجاد می‌کند و از سوی دیگر باعث تلنبار شدن داروهای مختلف مصرف نشده در خانه‌های افراد می‌شود. این موضوع نیز هم به لحاظ اقتصادی به کشور صدمه می‌زند و هم به لحاظ سلامتی. زیرا ممکن است با مریض شدن افراد، اعضای خانواده اقدام به استفاده‌ی خودسرانه از داروهای موجود در منزل کنند. به خاطر تمامی این مشکلات، در برنامه ششم توسعه تأکید و تصریح شده است که نسخه نویسی الکترونیک باید در دستور قرار بگیرد.

کارشناس اقتصاد سلامت خاطرنشان کرد: با وجود الزام قانونی برای اجرای نسخه نویسی الکترونیک، طبیعتاً باید زیرساخت‌های آن به لحاظ نرم افزاری و سخت افزاری تا کنون فراهم می‌شد. ساختارهای اینترنتی، خطوط ارتباطی و دیگر ملزومات این طرح باید تدارک دیده می‌شد. متاسفانه ما تأخیر در ایجاد این سازوکارها را شاهد هستیم.

* مسئولان اجرایی مدام از اجرای این قانون طفره می‌روند 

وی ادامه داد: قانونگذار چون مکرراً مشاهده کرده است که مسئولان اجرایی مدام از اجرای این قانون طفره می‌روند و از انجام اقدامات پیشینی مورد نیاز سر باز می‌زنند، برای اجرای آن زمان بندی اعلام کرده است. به طوری که اجرای نسخه نویسی الکترونیک از اول دی ماه 1400 الزامی شد. اما می‌بینیم که هنوز زیرساخت‌ها فراهم نیستند. در حالی که ایجاد این بسترها کار مشکلی نیست.

واعظ مهدوی ادامه داد: مثلاً ما در زمینه‌ی بانکداری مشاهده می‌کنیم که بانک‌ها زیرساخت‌های خودشان را شکل داده اند و به استفاده از بسترهای الکترونیک مشغول هستند. 110، نیروی انتظامی، ثبت احوال و... هم به استفاده از اینترنت برای انجام کارهایشان روی آورده اند. حال این سوال پیش می‌آید که چرا در وزارت بهداشت استفاده از بسترهای الکترونیک صورت نمی گیرد. شاید یکی از دلایلش این است که کار به کاردان سپرده نشده است. به عبارت دیگر، نیروهای حرفه ای که باید نرم افزار بنویسند و در این زمینه تخصص داشته باشند در وزارت بهداشت به کار گرفته نشده اند.

*واحدهای ارائه کننده‌ خدمات باید به رفع نواقص بپردازند

این کارشناس اقتصاد سلامت افزود: پزشکان استعداد بالایی دارند اما الزاماً در همه‌ زمینه‌ها تخصص ندارند. به هر حال، لازم است که نسخه نویسی الکترونیک انجام شود. واحدهای ارائه کننده‌ خدمات باید به رفع نواقص بپردازند و مدیران اجرایی هم باید این مسئله را جدی بگیرند. زیرا مزایای زیادی برای مردم و نظام سلامت کشور دارد.

به گفته‌ واعظ مهدوی، نسخه نویسی الکترونیک در بسیاری از کشورهای دنیا انجام شده است و کار سختی نیست. به طور مثال، در سنگاپور نه تنها خدمات پزشکی در بسترهای الکترونیک ارائه می‌شود، بلکه کارتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد که همه‌ی چیزهای مربوط به اشخاص در آن کارت در دسترس است. گذرنامه، شناسنامه، تسهیلات بانکی، سوابق پزشکی، بیمه و مسائل دیگر در آن قرار دارد. استونی نیز نمونه‌ی موفقی در زمینه‌ی استفاده از آی تی برای ارائه‌ی خدمات است. به طور کلی، در دنیا در نظام‌های بیمه ای و موارد دیگر از بسترهای الکترونیک بهره می‌برند. وقتی این کار در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ترکیه انجام شده است، قطعاً در ایران هم قابل تحقق است.

واعظ مهدوی گفت: استفاده از مشوق‌ها برای سوق دادن افراد به استفاده از بسترهای الکترونیک در بخش‌های مختلف پزشکی و غیرپزشکی هم متداول شده است. مثلاً در اپلیکیشن‌های مختلف برای کاربران تخفیف در نظر گرفته می‌شود. وزارت بهداشت هم می‌تواند از این مشوق‌ها در بخش خدمات درمانی بهره ببرد.

وی ادامه داد: واقعیت این است که بسیاری از پزشکان ما اطلاعاتشان در زمینه‌ روش‌های درمانی و تخصصی به روز است. قطعاً در زمینه‌ سیستم‌های مجازی و فناوری‌های الکترونیک هم می‌توانند آموزش‌های لازم را ببینند و به راحتی از بسترهای مجازی بهره ببرند. به طور مثال، آموزش در کشور ما الان کاملاً به صورت مجازی صورت می‌گیرد. البته قطع و وصل‌های اینترنت و مسائل اینچنینی وجود دارد که باید به آنها غلبه کنیم.

توصیه‌ من به همکارانم در وزارت بهداشت این است که در ساختارهای مدیریتی دو سوال مهم مطرح است. یکی اینکه چه باید بکنیم، اما موضوع مهمتر این است که چگونه طرح‌ها را پیاده کنیم. وزارت بهداشت باید برای جلب جامعه‌ی پزشکی برنامه ریزی داشته باشند و به روشی عمل کنند که مقاومت در برابر تصمیمات آنها به حداقل برسد و افراد این تصمیمات را تصمیمات خودشان بدانند و با آنها همراهی لازم را داشته باشند.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نسخه نویسی الکترونیک وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نسخه نویسی الکترونیک وزارت بهداشت واعظ مهدوی نظام سلامت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۱۴۷۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برنامه بهبود سلامت شهری در ایران/ تعامل مدیریت شهری با نظام سلامت

به گزارش خبرگزاری مهر، در نخستین نشست گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۳، ضمن بررسی سند حمایت طلبی بهبود سلامت شهری، بر لزوم تغییر نگاه مدیران شهرداری‌ها در سطح کشور به حوزه سلامت شهری تاکید شد.

عباس استاد تقی‌زاده عضو گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی و دانشیار سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران، در معرفی سند حمایت طلبی بهبود سلامت شهری فرهنگستان علوم پزشکی، ضمن تاکید بر تغییر و اصلاح دیدگاه مدیران شهری در سطح کشور و به طور خاص در شهرداری تهران نسبت به حوزه سلامت شهری، گفت: در این حوزه باید از نگاه فیزیکی به مقوله سلامت عبور کرد و ساختارهای مناسب در جهت اجرای برنامه‌های هدفمند برای سلامت شهری هدف‌گذاری شود. این سند در کمیته مخاطرات محیطی گروه علمی ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی تهیه شده است.

وی افزود: رشد شهرنشینی و تغییر اقلیم در کنار سایر عوامل در زمره عوامل اجتماعی سلامت محسوب می‌شوند و این در حالی است که مرکز سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای سلامت شهری (urban health) بیکاری، فقر، خشونت و برخی از عوامل دیگر را نیز جز عوامل تعیین کننده سلامت شهری معرفی کرده است.

تقی‌زاده افزود: این مرکز برنامه‌ریزی برای داشتن شهر سالم را مورد بررسی قرار داده است که در آن بسیاری از عوامل شهری مؤثر بر سلامت از جمله دسترسی شهری، شبکه حمل و نقل و…، را جز آن دسته قرار داده است.

عضو گروه ارتقا سلامت فرهنگستان ادامه داد: طبق آمار بانک جهانی، زاغه‌نشینی و اسکان غیررسمی از مهم‌ترین تهدیدات سلامت شهری در کشورهای در حال توسعه خواهد بود که در ایران نیز هم اکنون برخی از کلانشهرها حدود ۲۰ تا ۲۹ درصد جمعیت، مبتلا به این معضل هستند.

دانشیار سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران اذعان داشت: در سال ۲۰۰۸ برای نخستین بار جمعیت شهرنشینی جهان از ۵۰ درصد عبور کرد و انتظار می‌رود در سال ۲۰۳۰ این رقم در جهان به ۶۰ درصد برسد و در ایران نیز در حال حاضر این رقم، ۷۲ درصد را نشان می‌دهد.

تقی زاده خاطرنشان کرد: پایش و رصد بیماری‌های واگیر و ارتقا سلامت کودکان از جمله زمینه‌هایی است که مدیریت شهری می‌تواند به آن بپردازد. همچنین مسائل فرهنگی و جهان‌بینی شهروندان در کنار عوامل‌محیطی در بحث سلامت شهری حائز اهمیت است و پژوهش‌های ما نیز نشان می‌دهد، قوانین شهرداری‌ها سال‌های ۱۳۷۵ و ۱۳۷۹ تکالیف متعددی را برای شهرداری‌ها مشخص کرده است و جزئیاتی همچون سرویس‌های بهداشتی را نیز در آن لحاظ کرده است و شهرداری‌ها را مسئول سلامت شهری می‌داند اما این مهم در عمل اجرا نشده است.

تقی زاده تاکید کرد: برنامه بهبود سلامت شهری در ایران با ملاحظه چالش‌ها، راهبردها، مأموریت‌ها و اقدامات اجرایی در گروه ارتقا سلامت فرهنگستان علوم پزشکی اکنون تبدیل به یک سند جامع شده است.

وی، تغییر الگوی بیماری‌ها، ضعف در توجه به شاخص‌های سلامت در بخش‌های مختلف توسعه شهری و تراکم بالای جمعیت به خصوص در سکونت‌گاه‌ها، عدم توسعه پایدار فرهنگ سلامت و دیگر عوامل را از جمله چالش‌های سلامت شهری در ایران دانست و افزود: شهرداری‌ها باید بپذیرند که در برنامه‌ریزی‌های خود توانمندسازی شهروندان را در جهت ارتقای سلامت خود لحاظ کنند و اقدامات مثبت انجام شده را توسعه و تداوم بخشند و در این راستا شهرداری می‌تواند در حمایت از برنامه جامع مراقبت‌های سلامت ایران (primary health care) PHC نقش مهمی را ایفا کند و در این راستا می‌توان اختیارات کنونی وزارت بهداشت را در زمینه PHC به آموزش و پرورش و مدیریت کلان برنامه‌ریزی شهری و شهرداری‌ها واگذار کرد.

تقی زاده به بحث سلامت روان اشاره کرد و گفت: امروزه در دنیا بحث روان‌شناسی شهری (urban psychology) مطرح شده است که در آن زیباسازی شهری و دسترسی به خدمات سلامت روان هم دیده می‌شود و باید در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد و در بحث مدیریت شهری علاوه بر شهرداری‌ها، وزارت کشور، وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی و بسیاری از دیگر نهادها نیز اهمیت خواهند یافت و در حوزه‌هایی مانند سلامت روان، مشکلات بنیادی باید در سطح کلان مدیریت شود و وقتی چسبندگی اجتماعی (Social Connectedness) در شهرها کاهش یافته است، سلامت روان را نمی‌توان فقط با راه‌اندازی درمانگاه‌ها مدیریت کرد.

در این نشست، علیرضا مصداقی‌نیا عضو گروه ارتقا سلامت فرهنگستان نیز گفت: پیشنهاد کنونی ما این است که یک مرکز جامع بهداشت شهری در پایتخت تهران به عنوان یک پیکره منسجم این امکانات گسترده را با هم هماهنگ کند که با هم‌افزایی بهترین نتیجه حاصل شود و این الگویی برای مدیریت شهری در کشور خواهد بود.

وی ادامه داد: شهرداری تهران در حال حاضر ۲۰ درمانگاه‌ها و اورژانس مستقل و ۴۰۰ واحد سازمانی را شامل بیمارستان و داروخانه در اختیار دارد که هریک کار خود را انجام می‌دهند و با نگاه درآمدزایی در سطح شهرها، خدمت ارائه می‌دهند.

مصداقی نیا خاطرنشان کرد: جزایر جداگانه فعال در زمینه سلامت شهری توسط ۳ دانشگاه علوم پزشکی، شهرداری‌ها، قوه قضائیه، ارتش و دانشگاه آزاد اسلامی در پایتخت وجود دارند که ذیل مدیریت یکپارچه و جامع سلامت شهری می‌توان خدمات کمی و کیفی آنها را ارتقا داد.

سپس حسین ملک افضلی عضو پیوسته فرهنگستان و عضو گروه ارتقا سلامت گفت: مفهوم سلامت و اجرای خدمات آن، باید مفهومی جامع نگر در نظر گرفته شود و در واقع سلامت همه جانبه مدنظر باشد که با آموزش مدیران تا حدی قابل تحقق است. توسعه دوره‌های کارشناسی ارشد بهداشت (MPH) را در سطح گسترده در وزارت بهداشت و نهادهای دیگر مرتبط با سلامت می‌توان تا حدی در تغییر دیدگاه مؤثر دانست.

در ادامه این نشست، محمد حسین تقدیسی عضو گروه ارتقا سلامت نیز به استفاده از ظرفیت سمن‌ها یا سازمان‌های مردم نهاد یا NGO ها اشاره کرد و بیان داشت: شناسایی افراد توانمند بازنشسته به عنوان نیروهای داوطلب که ظرفیتی ارزشمند در ارتقای سلامت را پدید می‌آورند؛ مصادیقی از تغییر رویکرد شهرداری تهران است که باید در کنار نکات فوق در نظر گرفته شود.

وی افزود: اگر تمام این ظرفیت‌ها با همدیگر دیده نشوند و بخش‌هایی از راهکارهای حمایت طلبی محقق نشوند، تنها با آموزش سواد سلامت به مردم مسائل کنونی حل نخواهد شد.

در پایان نشست، تقی‌زاده با جمع‌بندی مباحث گفت: دو دیدگاه کلی وجود دارد، اینکه باید تغییر نگاه مدیران شهری رخ دهد و در مقابل نیز وزارت بهداشت با نگاه مشارکتی از ظرفیت‌های شهرداری استفاده کند و برای تحقق این دو ایده در کنار همدیگر، باید نظامی علم محور همراه با عمل طراحی شود.

کد خبر 6089333 حبیب احسنی پور