رمزپول بانک مرکزی (CBDC) و سیاست پولی
تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۶۹۸۲۰
بانک مرکزی و دانشگاه ها در حال بحث در مورد صدور رمزپول بانک مرکزی (CBDC) هستند. موافقان و مخالفان صدور یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) استدلال های زیادی برای خود دارند.
گروه اقتصاد کلان ببازارنیوز:وحید شعبانی؛بانک مرکزی و دانشگاه ها در حال بحث در مورد صدور رمزپول بانک مرکزی (CBDC) هستند. موافقان و مخالفان صدور یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) استدلال های زیادی برای خود دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند اثربخشی سیاست پولی را بهبود بخشد.
در دوره رکود، بانک‌های مرکزی به طور معمول نرخ بهره کوتاه‌مدت را کاهش می‌دهند تا سرمایه گذاری به عنوان یکی از اجزای تقاضای کل افزایش یافته و به دنبال آن تولید (درآمد) افزایش پیدا کند و در نتیجه با افزایش درآمد، مصرف را افزایش دهند. وقتی نرخ بهره نزدیک به کران پایین موثر ELB)) باشد، این سیاست کمتر موثر است زیرا افراد پول نقد نگهداری می کنند تا از نرخ‌های بهره منفی اجتناب کنند. این مشکل می‌تواند با محدود کردن پول نقد و سپرده، حذف اسکناس‌های بزرگ یا حذف کل پول حل شود. با این حال، اگر از دیدگاه سیاست عمومی برای دولت مبادلات در سطح خرد در اولویت قرار گیرد، شاید بهتر باشد پول نقد با یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) سود آور جایگزین شود. ممکن است رمزپول بانک مرکزی (CBDC) نرخ های سود مثبت، صفر یا منفی را در نقاط مختلف چرخه اقتصادی بپذیرد. این نرخ سود می‌تواند برای تحقق برخی اهداف به کار رود. به عنوان مثال می‌توان از آن برای تثبیت نرخ تورم به عنوان ابزار اصلی سیاست پولی استفاده کرد. همچنین می توان از آن برای تنظیم تقاضای رمزپول بانک مرکزی (CBDC) بهره برد.
یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) که برایش سود علی الحساب پرداخت می شود، می‌تواند هزینه فرصت نگهداری وسیله پرداخت را کاهش دهد. این کار بهتر است از طریق پرداخت سود علی الحساب به حداقل مانده حساب طی ماه باشد - برای مثال، اگر عوامل اقتصادی مانده حساب بالایی طی ماه داشته باشند، آن‌ها نسبت به کسانی که مانده حساب پایینی طی ماه داشته باشند، با نرخ سود متفاوتی مواجه خواهند شد. این می‌تواند عوامل را به منظور حفظ سطح موثر نقدینگی تحریک کند.
یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند بر سپرده‌گذاری نیز تاثیر بگذارد. اگر جانشینی بین رمزپول بانک مرکزی (CBDC) و سپرده‌های بانکی ایجاد شود، آنگاه یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) با نرخ سود غیرصفر می‌تواند زمینه‌ای برای رقابت با نرخ‌های سپرده‌گذاری فراهم نماید که در چنین شرایطی اثر رمزپول بانک مرکزی (CBDC) بر سیاست پولی تحت تاثیر کشش جانسینی بین این دو قرار می گیرد. حتی اگر رمزپول بانک مرکزی (CBDC) به طور گسترده و فراگیر مورد استفاده قرار نگیرد، رمزپول بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند با ارائه یک نرخ سود جذاب که به صورت علی الحساب باشد بر سپرده گذاری در بانک ها و به دنبال آن منابع بانکی اثرگذار باشد و حتی رقابت بانک ها در جذب منابع را افزایش دهد. نرخ‌های سود پرداختی بر روی سپرده‌های رمزپول بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند یک ابزار سیاست پولی اضافی باشد که باید به طور مداوم با سایر نرخ‌های سیاست گذاری تنظیم شود. به این ترتیب، نرخ سپرده با رمزپول بانک مرکزی (CBDC) و سایر نرخ های سیاست ارتباط نزدیک تری پیدا می کند و مکانیسم انتقال سیاست پولی را بهبود می بخشد.
در اینجا ذکر این نکته خالی از فایده نیست که یک سیستم مبتنی بر حساب می‌تواند به یک سیستم مبتنی بر رمز ترجیح داده شود. دلایل آن نیز به این موضوع بر می گردد که یک سیستم مبتنی بر حساب، اجازه میدهد نرخ بهره سیاست (به شرط حفظ تعادل فعلی) تغییر کند.
هشدارها!!
چند برآورد کمی از مزایای شکست کران پایین موثر (ELB) وجود دارد. حتی اگر مزایای آن زیاد باشد، سیاست های دیگری وجود دارد که می تواند بدون معرفی رمزپول بانک مرکزی (CBDC) زیر کران پایین موثر (ELB) شکسته شود. به عنوان مثال ایجاد یک نرخ تبدیل بین ارز فیزیکی و سپرده‌های بانکی می تواند به اجرای سیاست نرخ بهره منفی کمک کند.
به این ترتیب، برآورد مزایای بلند مدت معرفی رمزپول بانک مرکزی (CBDC) از طریق اثرگذاری بر سیاست پولی می تواند به فهم این موضوع کمک کند که رمزپول بانک مرکزی (CBDC) رکود فعلی اقتصاد کشور را کاهش خواهد داد.
دو مقاله در این زمینه به رشته تحریر درآمده است که نتایج قابل تأملی را ارائه نموده اند:
داوود الحسینی (2018)، در مطالعه خود مزایای یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) را تخمین می‌زند که می تواند تا حدود 0.16 درصد مصرف کل را افزایش دهد. تا جایی که این افزایش مصرف کل می تواند در سناریوهای مختلف تا 0.64 درصد باشد. باردیر و کم هاف (2016) نشان داده اند که معرفی یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) منجر به افزایشی ۳ درصدی در تولید ناخالص داخلی خواهد شد. دلیل بالاتر بودن درصد حاصل از تخمین آن ها به این موضوع بر می گردد که معرفی یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) در مدل مورد استفاده نقدینگی را به اندازه 30 درصد به شکل تسهیل کمی افزایش خواهد داد. این نتیجه این استدلال را تایید می نماید که یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) بدهی دولت را از طریق افزایش بدهی بانک مرکزی کاهش خواهد داد و منجر به کاهش نرخ بهره حقیقی در اقتصاد می شود.حذف پول نقد از اقتصاد و یا محدود کردن دارایی های مبتنی بر آن می‌تواند چندین پیامد آنی داشته باشد:
برخی از گروه‌های جامعه بر اساس موقعیت جغرافیایی، سطح درآمد و سایر ویژگی‌های جمعیت شناختی مانند سن و معلولیت به صورت غیر همگن تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. حذف پول نقد از طریق افزایش ریسک های موجود در بخش امنیت سایبری و وابستگی سیستم پرداخت به زیرساخت‌های دیگر (مانند اینترنت، مخابرات و شبکه برق) می‌تواند میزان انعطاف‌پذیری سیستم پرداخت‌ها را کاهش دهد. حذف پول نقد می‌تواند با مقاومت از طرف مردم روبرو شود (این موضوع نیاز به بررسی دقیق ساختارهای اقتصادی و نهادی کشور دارد. به طوری که هر تغییری در ساختارهای اقتصادی صورت می گیرد رمز موفقیت آن این است که باید برگرفته از عقاید، باورها، هنجارها و فرهنگ آن جامعه باشد تا مورد پذیرش مردم قرار گیرد.علاوه بر این، حذف پول نقد به عنوان یک نماد اصلی از رژیم پولی می‌تواند قراردادهای اجتماعی رایج برای استفاده از پول را به شیوه‌های غیر منتظره برهم بزند.
یک چالش دیگر این است که حذف پول نقد یا محدود کردن دارایی مبتنی بر آن، یک شرط لازم اما کافی نیست تا به طور بالقوه مزایای شکست کران پایین موثر (ELB) در طول رکود اقتصادی استفاده شود. در واقع، زمانی که بانک‌های مرکزی به دنبال نرخ‌های بهره منفی هستند، افراد به احتمال زیاد به دنبال یک جایگزین مناسب برای رمزپول بانک مرکزی (CBDC) هستند. گزینه‌های دیگر می‌تواند شامل ارزها یا ارزهای رمزنگاری شده خصوصی باشد که ریسک به‌کارگیری رمزپول بانک مرکزی (CBDC) را افزایش داده و منجر به کاهش اثربخشی سیاست پولی خواهد شد.
در اینجا سوالی که در ذهن خواننده تداعی می شود این است که چگونه یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) بر کانال‌های جریان انتقال سیاست پولی تاثیر می‌گذارد؟
یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند به حفظ اثربخشی سیاست پولی تدافعی کمک کند.
پذیرش روش‌های جایگزین پرداخت که برای واحد پول داخلی وجود ندارد، انتقال سیاست پولی را تضعیف می‌کند. زیرا بانک مرکزی بر بخش کوچکی از اقتصاد تاثیر خواهد گذاشت. این استدلال در صورتی قابل تأمل است که تامین کنندگان روش های جایگزین پرداخت دارای منافعی باشند که با اهداف بانک مرکزی همخوانی ندارند[1]. در چنین مواردی، بانک مرکزی می تواند در پاسخ به سیاست تامین‌کننده ابزار و روش های جایگزین پرداخت واکنش نشان دهد که موجب افزایش محدودیت‌ها و کاهش اثربخشی سیاست پولی بانک مرکزی می شود. البته اگر سیاست واکنشی بانک مرکزی به درستی طراحی شده باشد، می‌تواند با اتخاذ شیوه‌های جایگزین پرداخت مقابله نماید.
وسایل جدید پرداخت درصورتی که منطبق با واحد پول داخلی باشد و از طرف مردم مورد پذیرش قرار گیرد تهدیدی برای اجرای سیاست پولی بانک مرکزی قلمداد نمی شود. حتی اگر این موضوع با کاهش تقاضا برای پول نقد همراه باشد نیز نتیجه ای مشابه به همراه خواهد داشت.
هشدارها!!
بعید به نظر می رسد که سناریوی استفاده فراگیر از یک روش جایگزین برای پرداخت به پول داخلی در آینده نزدیک تحقق یابد. برای تحقق آن، باید ابزارهای جایگزین برای پرداخت دارای ویژگی‌هایی خاص باشند که ابزارهای سنتی نمی‌توانند فاقد آن ویژگی ها باشند. اما در حال حاضر مشخص نیست که این ویژگی‌ها چه چیزهایی هستند یا اینکه تقاضای کافی جهت ایجاد یک ابزار جایگزین برای پرداخت به پول رایج داخلی به وجود خواهد آمد.
نتیجه‌گیری
بعید به نظر می رسد که نشر یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) کارایی سیاست پولی را برای بانک مرکزی افزایش دهد. به علاوه، مزایای رمزپول بانک مرکزی (CBDC) که از شکستن کران پایین موثر در کوتاه‌مدت و ثبات قیمت ها در طولانی‌مدت به دست می‌آیند هنوز قطعیت نداشته و نیاز به بررسی بیشتر دارد. همچنین، شاید نشر یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) تنها راه ممکن برای بانک مرکزی جهت دستیابی به مزایای مزبور نباشد. به عبارت دیگر، ممکن است بانک مرکزی از سیاست دیگری برای شکست کران پایین موثر تحت سیستم پولی فعلی استفاده کند. علاوه بر این، با طراحی یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) قدرت بانک مرکزی در سیاست گذاری افزایش خواهد یافت. زیرا در آن صورت افزایش یا کاهش دسترسی به سپرده‌ها تنها با صلاحدید بانک مرکزی خواهد بود. رمزپول بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند با افزایش دسترسی و کارآمدی، از سیاست‌های پولی و ثبات مالی پشتیبانی کند.
[1] - چنین استدلال می شود که با کاهش تقاضا برای واحد پول داخلی، قدرت بانک مرکزی برای بالا بردن درآمد حق الضرب کاهش می می یابد (منجر به کاهش حق آقایی دولت یا کاهش مالیات تورمی خواهد شد). همچنین این امر قدرت بانک مرکزی را برای اجرای سیاست‌های پولی محدود نموده و درجه استقلال بانک مرکزی را کاهش دهد. این موضوع ممکن است دلیل قانع کننده ای برای صدور یک رمزپول بانک مرکزی (CBDC) نباشد، چون بانک‌های مرکزی منابع مالی دیگری دارند. بنابراین، ما آن را در این نکته در نظر نمی‌گیریم.
برچسب ها: بانک مرکزی ، دانشگاه ، رمز ارز لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000QZXمنبع: بازار نیوز
کلیدواژه: بانک مرکزی دانشگاه رمز ارز سیاست پولی نرخ بهره نرخ سود پول نقد بانک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۶۹۸۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
◄ بانک مرکزی براساس نص صریح قانون نرخ ارز نیما را اصلاح کند
تین نیوز
۱۰ انجمن بزرگ تولیدی کشور در نامه به رهبر معظم انقلاب درخواست کردند: بانک مرکزی براساس نص صریح قانون نرخ ارز نیما را اصلاح کند.
به گزارش تین نیوز، ۱۰ انجمن بزرگ تولیدی کشور در نامه ای به رهبر معظم انقلاب از سیاست های بانک مرکزی در حوزه سرکوب نرخ ارز صادرات و انتشار گواهی سپرده ۳۰ درصدی انتقاد کردند و خواستار واقعی سازی نرخ ارز در سامانه نیما مبتنی بر نرخ شناور مدیریت شده نص صریح قانون شدند.
انجمن های مس، فولاد، پتروشیمی، پالایش نفت، سنگ آهن، پلیمر، آلومینیوم، سرب و روی، نساجی و صنعت کفش ایران این نامه را به رهبری نوشته اند.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟