عبارتی که با آن پهلوی‌ها را دست می‌انداختند
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۹۸۲۰۶
باشگاه خبرنگاران جوان ـ برای هزاران سال، آب مصرفی ایرانیان از قنات‌ها و چاه‌ها و آب‌انبارها و چشمه‌ها و نهرها و جویبارها تأمین می‌شد. از حدود ۵۰۰ سال پیش هم آب‌انبارهای بزرگ توسط افراد نیکوکار برای شهرها و آبادی‌ها ساخته و وقف می‌شد که برخی از این آب‌انبارها هنوز در سراسر ایران هستند و معروفند و جزو آثار باستانی و میراث فرهنگی ایران شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آب‌انبارها را زیرِ زمین می‌ساختند تا زمستان‌ها از آب برف و باران پر شود و سایر فصول سال نیز آب‌های سطحی به این آب‌انبارها می‌رسید و پُر می‌شد و کُر می‌شد. برای جلوگیری از فساد و بو گرفتن آب نیز ایرانیان کارهای زیادی بلد بودند از جمله افزودن مقداری آهک و نمک برای میکروب‌کشی و گندزدایی و انداختن کیسه حاوی زغال برای بوزدایی و قرار دادن خشت گِلی داخل آب برای رسوب‌زدایی.
بالای آب‌انبارها نیز بادگیرهایی با دیواره‌های کاه‌گلی یا کاه‌اندود می‌ساختند که موجب گردش هوا و تصفیه طبیعی آب بود و لایروبی آب انبارها نیز حداقل سالی یک‌بار انجام می‌شد. برخی ثروتمندان نیز در خانه‌هایشان آب‌انبار اختصاصی داشتند که آبش معمولا از همان آب‌انبارهای عمومی تأمین می‌شد. خانه‌هایی که تا همین ۶۰ سال پیش در شهرهای ایران ساخته می‌شد نیز آب‌انبار داشتند.
تا دوره قاجار آب مصرفی تهرانی‌ها از ۲۶ رشته قنات تأمین می‌شد و البته از آب‌انبارهای معروفی که گاهی آب یک یا چند محله را تأمین می‌کردند؛ از جمله سیداسماعیل، صاحب‌ایوان، چهل‌تن، بابا نوذر، سیدولی، امامزاده یحیی، رضاقلی‌خان و کوچه غریبان.
اصطلاح «لوله‌کشیه» از کجا آمد؟
وضعیت آب تهران در دوره قاجار این‌طوری بود که «ژاک موریه» منشی سفارت انگلیس درباره آن نوشته است: «آب تهران تعریفی ندارد. اتباع سفارت ما اغلب به امراض مختلف مبتلا شدند» و در روزنامه «وقایع اتفاقیه» نوشته بودند: «آلودگی آب تهران با آن روش انتقال از طریق جوی‌های روباز بسیار مشکل‌آفرین بود و به‌لحاظ بهداشتی مردم تهران همیشه از بروز بیماری‌های مهلک در رنج و عذاب بودند».
در سال ۱۳۰۱ شمسی تازه دولت قاجار به این فکر افتاد که آب را لوله‌کشی کند و بخش‌های کوچکی از آبادان و مشهد و بیرجند لوله‌کشی شدند. لوله‌کشی آب تهران نیز طرحی قدیمی بود که از اواسط دوره قاجار حرفش را می‌زدند، ولی اجرایش آن‌قدر دشوار بود و هزینه داشت که هیچی! سال ۱۳۰۶ شمسی بالاخره کار با عملیات انتقال بخشی از آب رودخانه کرج به تهران آغاز شد، ولی از لوله‌کشی خبری نبود. سال ۱۳۱۸ نیز شرکت «رژی فرانسه» که خط راه‌آهن می‌کشید، پروژه لوله‌کشی تهران را آغاز کرد که خورد به جنگ جهانی دوم و کار پیش نرفت.
در آن دوره لوله‌کشی آب دیگر به یک رؤیای دور تبدیل شده بود و مردم وقتی می‌خواستند بگویند که کسی وعده بی‌خودی و سرِ کاری می‌دهد، می‌گفتند: «لوله‌کشیه»! سال ۱۳۲۴ نیز عده‌ای از بازرگانان ایرانی شرکت سهامی آب تهران را تأسیس کردند تا آب را برای تهران لوله‌کشی کنند و البته دولت وقت همکاری نکرد.
سال ۱۳۲۵ بالاخره یک مناقصه با حضور شرکت‌های خارجی برگزار شد و یک‌سال بعد کلنگ لوله‌کشی آب در تهران در میدان سنگلج به زمین خورد و قرار شد تصفیه‌خانه و تعدادی سد هم در اطراف تهران ساخته شود و تا سال ۱۳۳۳ بالاخره در کوی کارمندان محله باغشاه ۵۰ انشعاب آب به‌طور آزمایشی واگذار شد.
«فشاری‌ها» نوستالژی شدند
از دهه ۳۰ کار تأمین زیرساخت‌ها برای لوله‌کشی آب در شهرهای ایران به‌تدریج شروع شد و البته لوله‌کشی چند دهه طول کشید تا به اغلب خانه‌ها برسد. به‌جایش فشاری‌ها آمدند که شیرهای بزرگی برای استفاده عمومی از آب بهداشتی بودند. فشاری‌ها که در واقع اجداد شیرهای آب امروزی بودند یک دستگیره یا یک دکمه فلزی بزرگ داشتند که باید فشار داده می‌شد تا آب بیرون بیاید و به همین‌دلیل به «فشاری» مشهور شدند.
این سازه‌های جدید شهری مردم را از زحمت تأمین آب از آب‌انبارها و نهرها خلاص کردند و زندگی روزمره را راحت‌تر کردند و آب بهداشتی داشتند و محبوب بودند و شدند نوستالژی چند نسل که از این شیرها آب می‌بردند به خانه‌ها و رخت می‌شستند کنار فشاری‌ها و کودکانی که تابستان‌ها آب‌تنی هم می‌کردند پای فشاری‌ها. البته رختشویی در کنار فشاری‌ها «نوبتی» بود در دهه‌های ۳۰ و ۴۰ و ۵۰ شمسی؛ «محله‌های مرکزی و اصلی شهر تهران مانند بازار، عودلاجان، دروازه‌غار و سنگلج نخستین محله‌هایی بودند که صاحب شیرهای فشاری شدند و به‌تدریج بر تعداد آنها در سراسر شهر افزوده شد. براساس آمارهای موجود، حد فاصل سال‌های ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۷ بیش از ۴۷۰ شیر فشاری در شهر تهران نصب شد».
هرجا مردم به شیر فشاری دسترسی نداشتند، همچنان در جوی‌ها و نهرها رخت می‌شستند که البته آبشان معمولا آلوده بود. حمل بشکه‌های بزرگ آب با گاری و فروش آب شرب به ساکنان شهرها نیز خودش شغلی بود. تا اواخر دهه ۵۰ شمسی آب لوله‌کشی در روستاهای ایران کمیاب بود و در شهرها میزان لوله‌کشی به ۷۵ درصد رسیده بود.
داستانی که ادامه دارد
تأمین زیرساخت‌ها برای لوله‌کشی آب در سراسر ایران همچنان ادامه دارد و البته حالا میزان لوله‌کشی در شهرها به ۱۰۰ درصد رسیده و بیش از ۸۰ درصد روستاها نیز به آب سالم و پایدار دسترسی دارند. برای مقایسه بدانیم که بنا به آمارهای جهانی میزان متوسط دسترسی جامعه شهری در دنیا به آب لوله‌کشی حدود ۸۵ درصد و دسترسی جامعه روستایی حدود ۵۳ درصد است. با وجود این دستاوردها، به‌دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی، تأمین آب سالم و پایدار نه در ایران دشوار است که داستان آب در جهان هم ادامه دارد و این‌طور که می‌گویند تأمین آب سالم و کافی یکی از مهم‌ترین چالش‌های آینده جهان خواهد بود.
منبع: فارس
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: رژیم پهلوی انگلیس لوله کشی آب آب انبارها آب تهران فشاری ها خانه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۹۸۲۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رنگرز: نباید برای مدال المپیک فشاری روی کشتی باشد/ کسب یک طلا نتیجه خوبی است
سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی تاکید کرد: نباید با انتظارهای بالا باعث ایجاد فشار روانی به کشتی‌گیران در المپیک شویم.
به گزارش ایسنا، حسن رنگرز در حاشیه برگزاری رقابت‌های کشتی فرنگی جام تختی در اهواز درباره کامل‌شدن سهمیه‌های کشتی فرنگی ایران در المپیک پاریس گفت: خوشحالم که کشتی فرنگی با شایستگی توانست شش سهمیه باقیمانده المپیک را کسب کند و با یک انسجام تیمی و بدون دغدغه موفق شد مسیر ناهموار و سخت آماده‌سازی را پشت سر بگذارد. البته الان هم حرف چند ماه گذشته را تکرار می‌کنم. از ابتدا هم اولویت و هدفگذاری ما صرفاً کسب شش سهمیه نبود؛ کمااینکه در المپیک هم شما با ۱۰۰ ورزشکار شرکت کنید، خیلی به تعداد و کمیت امتیاز نمی‌دهند و کیفیت نتیجه‌ها و به طور مشخص به رنگ مدال‌ها نگاه ویژه‌ای می‌شود. امیدوارم بتوانیم بهترین نتایج را در المپیک رقم بزنیم.
سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی درباره رقابت کشتی‌گیران ۶۰ و ۶۷ کیلوگرم برای المپیک پاریس گفت: چرخه انتخابی تیم ملی کاملاً مشخص است. در ۶۰ و ۶۷ کیلوگرم مسیرهایی برای ارزیابی فنی کشتی‌گیران تعریف و مشخص شد که چهار کشتی‌گیر باید در وزن‌های ۶۰ و ۶۷ کیلو در تورنمنت رنکینگ مجارستان شرکت کنند تا ارزیابی نهایی برای حضور در المپیک انجام شود.
رنگرز درباره رقابت حساس میان سعید اسماعیلی و محمدرضا گرایی در وزن ۶۷ کیلوگرم برای رسیدن به دوبنده تیم ملی در المپیک گفت: قطعاً رقابت‌ها بسیار حساس خواهد بود. ما دو ارزیابی در چرخه انتخابی تیم ملی تعریف کردیم. بخشی از ارزیابی‌ها، نه فقط در خصوص این دو وزن، ارزیابی‌های داخلی است که رقابت‌های قهرمانی کشور را شامل می‌شود. صرفاً قهرمانی در مسابقات کشوری به منزله پوشیدن پیراهن تیم ملی نیست. کشتی‌گیر باید در رقابت‌های بین‌المللی نیز نشان بدهد می‌تواند کسب افتخار کند. بنابراین ارزیابی‌های داخلی و کلی مکمل همدیگرند.
او درباره صحبت‌های علیرضا دبیر مبنی بر اینکه نباید انتظارها از کشتی در المپیک بالا باشد، خاطرنشان کرد: منهای رقابت‌های ۲۰۱۲ لندن، در همه ادوار المپیک اگر یک مقایسه تطبیقی انجام دهیم، کاروان کشتی ایران سهم خود را با یک نشان طلا ادا کرده است. اگر به هر دلیلی بخواهیم فشار را روی کشتی بیش از فضای متعارف خودش تحمیل کنیم و بار اضافه روی دوش کشتی‌گیران بگذاریم نه‌تنها کمک‌کننده نخواهد بود بلکه بازدارنده است.
رنگرز گفت: صحبت‌های دبیر را ۱۰۰درصد درست می‌دانم. توقع از کشتی‌گیران ما باید یک مدال طلا باشد. این به معنای این نیست که قهرمانان ایران تلاش برای مدال‌های بیشتر نداشته باشند ولی آن چیزی که باید مورد مطالبه قرار گیرد کسب یک مدال طلاست.
رنگرز درباره انتخاب امین میرزازاده به عنوان برترین ورزشکار سال ایران گفت: از دوستان تشکر می‌کنم زیرا برنامه خوبی تدارک دیدند. فدراسیون کشتی نیز با توجه به عملکردش در حوزه مدال‌آوری و ساخت‌وساز به عنوان فدراسیون برتر شناخته شد. درباره امین میرزازاده هم توقع غیر از این نبود. دو نشان طلا در آسیا، یک نشان طلا در بازی‌های آسیایی و یک نشان طلا در مسابقات قهرمانی جهان، آقایی ورزش کشور برازنده امین میرزازاده است. قطعاً یک نشان زیبا در المپیک در کارنامه‌اش خالی است که قطعا به دست خواهد آمد.
سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی در پایان درباره سطح کیفی مسابقات جام تختی گفت: یکی از تورنمنت‌های ریشه‌دار و باسابقه ما جام تختی است و تلاش ما باید معطوف به این باشد که در بهترین سطح برگزار شود. این رقابت‌ها امسال تحت تاثیر مسابقات کسب سهمیه قرار گرفته و خیلی از تورنمنت‌های دنیا نیز با کیفیت و مشابه رقابت‌های جام تختی برگزار می‌شود. این رویداد برای ما یک میدان جدید است. داشته‌هایمان را برای چهار وزن غیر المپیکی ارزیابی فنی می‌کنیم و هم برای تیم ملی امید از درون این مسابقات نفرات برتر را انتخاب خواهیم کرد.
انتهای پیام
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟