به نقل از «ایسنا»

امروز نیازمند گفتمان مردمی فرزندآوری هستیم

تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۳۵۵۶۷

ایسنا/قم کارشناس و پژوهشگر خانواده و جمعیت گفت: در زمینه جمعیت و فرزندآوری، نیازمندیم با گفتمان مردمی و شناخت عمیق از دغدغه‌ها و مشکلات خانواده‌ها با آن‌ها گفت‌وگو کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین مسلم منفرد در نشست بررسی بحران جمعیت که در خبرگزاری حوزه برگزار شد، با اشاره به آمار تحولات جمعیت و پیشینه تاریخی آن، اظهار کرد: موضوع جمعیت یک موضوع میان رشته‌ای است که با تخصص‌های متعدد ارتباط دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه این موضوع دارای ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، رسانه‌ای و ... است، عنوان کرد: در دهه 60 نرخ باروری کشور 6.4 و در برخی سالها هم 6.7 بوده است که با هدایت و راهبری سازمان‌های بین المللی و طبق برنامه دوم اول توسعه مقرر گردید این نرخ در یک چشم انداز 20 ساله به 4 برسد.

عضو شورای راهبردی مجمع ملی فعالان جمعیت با اشاره به اینکه کشور ما در این راستا به طور شگفت انگیزی سیاستهای سازمان های بین المللی را  دنبال و اجرا کرده است، مطرح کرد: متاسفانه در این راستا به حدی زیاده‌روی انجام شده که این سیاست مقطعی به فرهنگ تبدیل شد و در طی مدت 4 سال به این چشم انداز 20 ساله رسیدیم و در سال 79 به زیر سطح جانشینی رسیدیم.»

وی با بیان اینکه طبق آخرین سرشماری در سال 95، نرخ باروری در ایران 2.01 است، خاطرنشان کرد: نرخ باروری 2.1 به عنوان سطح جانشینی شناخته می‌شود که متاسفانه نرخ باروری کشور ما در حال حاضر، حتی از این نرخ نیز کم‌تر است.

منفرد با اشاره به اینکه سازمان‌ ملل سه سناریو و پیش‌بینی برای ما در نظر گرفته‌ است، تصریح کرد: طبق این سناریوها در خوشبینانه‌ترین حالت طی 20 سال آینده کشور ایران یکی از پیرترین کشورهای منطقه خواهد بود.

وی با بیان اینکه در آینده ما درگیر دو بحران سالخوردگی و کاهش جمعیت خواهیم شد، یادآور شد: کشور ایران جزو 7 کشوری است که به سرعت در حال پیرشدن جمعیت است.

مسئول کارگروه های تخصصی مجمع جمعیت قرارگاه خاتم الاوصیاء با اشاره به اینکه تمام پیشرفت‌های امروز ما مرهون تلاش های جوانان کشور ماست، ابراز کرد: با سالخوردگی جمعیت نه تنها دیگر شاهد این پیشرفت‌ها نخواهیم بود بلکه مشکلات متعدد دیگری نیز مارا تهدید می‌کند.

وی با بیان اینکه در سال‌های آینده جوانان دهه 60 از سن طراوت فرزندآوری خارج می‌شوند، اظهار داشت: اگر طی این 5 سال بتوانیم مردم را به فرزندآوری تشویق کنیم و این آگاهی را به خانواده ها بدهیم که فرزندآوری بیشتر به نفع خود خانواده هاست، می‌توانیم امیدوار به برون‌رفت از این بحران باشیم.

منفرد با اشاره به اینکه برخی معتقد هستند مشکلات معیشتی و اقتصادی مانع اصلی فرزندآوری محسوب می‌شود، عنوان کرد: عامل اصلی که امروز ما را به این بحران رسانده است، عوامل فرهنگی و تغییر نگرش مردم در زمینه فرزندآوری بوده نه مشکلات معیشتی و اقتصادی؛ که به عنوان مثال، کشورهایی که از لحاظ اقتصادی وضعیت بهتری دارند از لحاظ فرزندآوری کمترین نرخ باروری را دارند و همچنین استانهای برخوردار اقتصادی در کشور ما نیز کمترین نرخ باروری را دارند و عکس آن نیز وجود دارد یعنی استانهایی که از حیث اقتصادی کم برخوردارتر هستند بیشترین نرخ باروری را دارند. بنابراین معلوم می شود که عامل اقتصادی را نی توان تنها عامل موثر در زمینه تغییرات جمعیتی دانست.»

وی ادامه داد: البته مشکلات اقتصادی و معیشتی هم تاثیرات منفی خود را دارند اما اگر خانواده‌های ایرانی به حد مطلوب اقتصادی نیز برسند ولی فرهنگ سازی صحیح صورت نپذیرد، مساله فرزندآوریحل نشده و  همچنان با این بحران روبرو خواهیم بود.

کارشناس و پژوهشگر خانواده و جمعیت با بیان اینکه مقام معظم رهبری در بیانات خود غالبا امیدوارانه و بشارت گونه صحبت می‌کنند، اما مسئله جمعیت تنها یا از معدود موضوعاتی است که ایشان با محذرانه و با گلایه از آن یاد می‌کنند، مطرح کرد: در دو سطح نخبگان و مسئولین و خانواده‌ها باید یک آگاهی بخشی و اقناع سازی شکل بگیرد تا بتوانیم از این بحران به سلامت عبور کنیم.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه عمده نخبگان و مسئولین کشور نسبت به این بحران آگاهی لازم را ندارند، خاطرنشان کرد: هرکدام از نهادهای مسئول، وظایفی دارند که می‌توانند در این زمینه نقش ایفا کنند، اما مطالبه‌گری لازم در این زمینه از دستگاه‌ها وجود ندارد.

منفرد با بیان اینکه نیازمند یک گفتمان مردمی در حوزه فرزندآوری هستیم، تصریح کرد: از طرفی گفتمان جمعیت و فرزندآوری و مطالبی که در این خصوص در جامعه بیان می‌شود گفتمان مردمی نیست چراکه در این گفتمان باید به سراغ دغدغه‌های مردم برویم و آن‌ها را رفع کنیم.

وی با اشاره به اینکه ابتدا باید شبهات و سوالات خانواده‌ها در راستای فرزندآوری را برطرف کنیم، یادآور شد: می‌توانیم در برخی از موضوعات و آسیب‌هایی که متوجه خانواده‌ها می‌شود به مردم آگاهی لازم را بدهیم تا مردم نیز با ما همراه شوند.

عضو شورای راهبردی مجمع جمعیت قرارگاه خاتم الاوصیاء با بیان اینکه طبق آمار رسمی سالانه بیش از نیم میلیون سقط عمدی جنین در کشور رخ می‌دهد، ابراز کرد: فاجعه قتل جنین یکی از مشکلاتی است که متاسفانه جامعه ما دچار آن شده است که آمار آن بسیار بیشتر و فاجعه آمیزتر  از کرونا است.

وی ادامه داد: برای حل این مشکل باید به دنبال تبیین مشکلات جسمی و پزشکی، تبیین آسیبهای روانی، تبیین آموزه‌های دینی و ... باشیم و با تاکید بر حق حیات جنین و اینکه جنین هم انسان است و اسقاط آن قتل است به مردم آگاهی لازم را بدهیم.

منفرد با اشاره به اینکه قانون، فرهنگ‌ساز است، بیان کرد: به دلیل قانون‌هایی که در زمینه غربالگری وجود داشت که اخیرا تغییر کرده، بسیاری بر این باورند که اگر در آزمایشات اولیه مشخص شود جنین دارای مشکل است، می‌توانند آن را سقط کنند درحالی که فتوای بسیاری از فقها برخلاف این موضوع است.

وی با بیان اینکه آسیب‌های تک فرزندی از دیگر آسیب‌های موجود در این مسیر است، اظهار داشت: طبق پژوهش‌های انجام شده بیش از 70 درصد خانواده‌های جوان کم‌تر از دو فرزند دارند و متاسفانه گمان می کنند که اگر تنها یک فرزند داشته باشند در راستای آموزش و تربیت او کم‌تر چالش خواهند داشت.

مسئول کارگروه‌های تخصصی مجمع جمعیت قرارگاه خاتم الاوصیاء با اشاره به اینکه تک فرزندی دارای آسیب‌های تربیتی متعدد است، عنوان کرد: باید در گفتمان‌سازی‌ها آگاهی لازم به خانواده‌ها داده شود که نیاز اصلی فرزند؛ داشتن خواهر و یا برادر است.

وی با بیان اینکه در سالیان گذشته تعابیر راجع به فرزند در گفتمان مردم و کلان روایت‌هایی که در رسانه‌ها و جامعه مطرح می شود تغییر کرده است، مطرح کرد: در گذشته از فرزند به عنوان چراغ خانه، عصای پیری، نعمت، برکت و ... یاد می‌شد اما امروزه بجای این واژه‌ها متاسفانه از تعابیر زلزله، مانع پیشرفت، باعث دردسر و ... استفاده می‌شود.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی استانی فرهنگی و هنری فرزندآوری گفتمان مردمی گفتمان مردم آگاهی لازم نرخ باروری خانواده ها کشور ما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۳۵۵۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جمعیت جوان اصلی‌ترین مولفه قدرت و ثروت واقعی هر کشور

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، دکتر پژمان بختیاری نیا به خبرنگار ما گفت: تغییرات جمعیت یک پدیده اجتماعی مهم است که تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله باروری، مرگ و میر، مهاجرت، و تغییرات اجتماعی و اقتصادی قرار می‌گیرد. این تغییرات می‌توانند به شکل افزایش یا کاهش جمعیت، تغییر در ساختار سنی جمعیت و تأثیر بر اقتصاد و جامعه منجر شوند.

وی افزود: کشور ما در موضوع جمعیت در موقعیت حساسی است و با بسته شدن پنجره جمعیتی وارد بحران خواهیم شد، اکنون دو سوم جامعه در رده سنی ۱۵ تا ۶۴ سال هستند و در واقع ۷۰ درصد جامعه در این رده سنی قرار دارند و به همین منظور ما باید به ساختار سنی توجه کنیم، زیرا در مرحله پنجره جمعیتی همه مشکلات متخصصان و پژوهشگران بحث توانمندسازی جوانان است و از این روش جهش توسعه‌ای را خواهیم داد.

دکتر بختیاری نیا ادامه داد: در تدوین قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به ۲۱ مانع فرزندآوری مورد توجه قرار دارد که عبارتند از؛   تاخیر در ازدواج جوانان، کاهش سن ازدواج، الگوی مسکن، مشکلات اقتصادی و هزینه فرزندپروری، اشتغال و نگرانی آتیه زنان، اشتغال پدران خانواده، هزینه دوران باداری و شیردهی، هزینه‌های ناباروری، عقیم‌سازی و استفاده بی‌رویه از اقلام پیشگیری، ترس از فرزند معلول، قبح‌زدایی از سقط جنین، نگهداری از تربیت و آینده فرزندان و ضعف خدمات اجتماعی مادر و کودک از جمله این موانع است.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان اضافه کرد: همان طور که سیاست‌های تحدید جمعیت در دهه ۶۰ برپایه تغییر نگرش‌ها، هنجار‌ها و ارزش‌ها بود، امروز نیز برای مهندسی معکوس این مساله هیچ راهی جز از مسیر ایجاد تغییر در نگرش‌ها و ارزش‌ها وجود ندارد. سیاست‌گذاری جمعیتی نوعی سیاست‌گذاری اجتماعی است و باید در این چارچوب حرکت کند و از الزامات آن، توجه به بستر‌های فرهنگی است. تمرکز بر روی تغییرات فرهنگی، مدیریت انتقال زمان و استفاده از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های کمک‌کننده در فرزندآوری از دیگر موارد در این زمینه هستند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز می‌گوید: در واقع در کنار حل مشکلات اقتصادی کشور، باید برای تغییر انگاره‌های غلط نقش بسته در اذهان جامعه درباره جمعیت و فرزندآوری، کار فرهنگی را در اولویت قرار دهد تا زنان و مادران بتوانند در کنار فعالیت‌های اجتماعی، نقش مادری خود را با کمترین دغدغه دنبال کنند.

وی گفت: در بخش فرهنگی فردگرایی گفتمان غالب است. آزادی‌های فردی، تغییر ارزش‌ها و هنجار‌های فردی و به طور کلی سبک زندگی از مولفه‌هایی هستند که سبب افزایش سن ازدواج شده‌اند، در حقیقت شاهد تغییر سبک زندگی هستیم که این موارد به طور قطع در افزایش سن ازدواج اثرگذار هستند و در نتیجه سن باروری نیز افزایش می‌یابد. توجه به عقاید، اخلاق، خرده فرهنگ‌ها و زیست بوم از اصول پرداختن به کار‌های فرهنگی است.

دکتر بختیاری نیا افزود: حمایت از ازدواج جوانان و فرزندآوری آنها، ارزشمند کردن فرزندآوری توسط عوامل فرهنگ‌ساز، رسانه‌ها و رفع موانع و مشکلات خانواده‌ها در این مسیر که عمدتاً در قانون جوانی جمعیت مورد توجه هستند می‌توانند ما را از این بحران عبور دهند، اما لازم است بدانیم مهمترین موضوع فرهنگ‌سازی و الگوسازی است که آحاد مردم و گروه‌های اجتماعی باید به آن توجه کنند.

وی تاکید کرد: مساله جوانی جمعیت از برنامه‌های محوری وزارت بهداشت است و فرزندان سرمایه‌های ارزشمند جامعه و خانواده هستند.