آیا چریک های فدایی و مجاهدین انقلاب کردند و روحانیت مصادره کرد؟
تاریخ انتشار: ۲۲ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۴۹۵۸۷
به گزارش خبرگزاری مهر، میتوان گفت در میان جریانها و گروههای فعال در جریان مبارزات، با توجه به جایگاه دین در فرهنگ مردم ایران، جریانهای اسلامی همچون (حزب مؤتلفه، جمعیت فداییان اسلام، جامعه مدرسین حوزه علمیه) نقش پررنگتری داشتند و با اقبال مردم مواجه شدند هر چند جریانهای چپ و راست با رویکرد التقاطی و استفاده از آموزههای دینی و تلفیق آن با تفکرات غربی همچون جبهه ملی، حزب توده، سازمان مجاهدین خلق (جریان چپ گرا و مارکسیستی) و نهضت آزادی (جریان راست گرا و لیبرالیستی) نیز در مبارزه با رژیم ستمشاهی نقش داشتند، اما نتوانستند توده مردم را با خود همراه سازند و مردم در میان این جریانها، به رهبری امام خمینی (ره) و روحانیت اعتماد کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چنان چه ذکر شد هر چند گروههای متعددی در مبارزات علیه رژیم ستمشاهی نقش داشتند ولی نقش هیچ کدام این احزاب و گروههای چپ و راست در آن حد نبود که بتوانند به صورت مستقل مردم را به خیابانها کشانده و دست به کاری در حد عظمت پیروزی انقلاب اسلامی بزنند و از این روی بود که در سال ۱۳۵۷ و با اوج گیری انقلاب همه این احزاب و گروهها از جبهه ملی گرفته تا حزب توده مجبور به پذیرش رهبری مطلق و قاطع امام خمینی (ره) شدند و طبیعی است که اگر گروه و حزبی برای خود نقش حساس و تعیین کنندهای قائل باشد هرگز حاضر به تقسیم سهم خود با دیگرانی که قبولشان ندارد نمیشود.
از جمله جریانهایی که ادعا میشود در پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی ایفا کرده بود جریان مارکسیستی از جمله «مجاهدین خلق»، «چریک های فدایی خلق» و «حزب توده» میباشد، مهمترین تشکل این جریان حزب توده به شمار میرفت که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ عملاً مضمحل شده رهبران سیاسی آن از کشور خارج گردیده بودند و در کشورهای اروپای شرقی زندگی میکردند. بنابراین، حزب توده عملاً در صحنه سیاست ایران پس از سال ۱۳۳۲ تا آستانه پیروزی انقلاب اسلامی حضور نداشت و در صورت حضور نیز به دلیل دارا بودن ایدئولوژی مارکسیستی و تنفر عمومی جامعه ایرانی از این ایدئولوژی و همچنین اشتهار حزب یاد شده به وابستگی مزدورانه به همسایه شمالی (شوروی)، امکان هیچگونه تأثیرگذاری در جهتگیری جامعه ایران، به ویژه در مقطع تاریخی مورد بحث را نداشت.
اصولاً جریان مارکسیستی در تاریخ معاصر ایران آثار ویرانگر فراوانی داشته و وجود آنها نه تنها عامل شتابزای مبارزه نبود بلکه به عنوان دستاویزی از سوی حکومت پهلوی برای بد نام کردن و سرکوب مبارزان اصیل و راستین مورد بهرهبرداری قرار میگرفت.
تشکلهای دیگری نیز در جریان مارکسیستی فعالیت میکردند که از نظر کمی و کیفی حائز اهمیت نبوده و به دلیل عدم تأثیرگذاری در روند تحولات جامعه از ذکر و شرح مواضع آنها خودداری میکنیم. تنها اشاره مختصری به سازمان چریکهای فدایی خلق ایران مفید به نظر میرسد. سازمان مذکور که در سال ۱۳۵۰ رسماً تأسیس شد و مشی مسلحانه را برای مبارزه با حکومت در پیش گرفت، به دلیل ماهیت ایدئولوژیک، نداشتن پیوند و پایگاه در میان تودههای مردم و معدود و محدود بودن تعدد نفراتشان، امکان مبارزه مؤثر با حکومت را پیدا نکردند.
در سال ۱۳۵۵ حدود ۶۵ نفر از اعضای آن که ۹۰ درصد آن تشکل را شامل میشد، به وسیله پلیس از بین رفتند و سازمان یاد شده عملاً متلاشی شد، به گونهای که آن سال را سال مرگ سازمان میدانند. در پی این واقعه، بقایای اعضای غیرموثر سازمان از مبارزه مسلحانه دست کشیده به مبارزه سیاسی روی آوردند و برخی از آنان نیز به خارج از کشور رفتند. [۲] بدین ترتیب، جریان چپ، اگرچه به سرنگونی حکومت پهلوی باور داشت و مقید به قانون اساسی مشروطیت نبود، اما در حوادث انقلاب هم تأثیرگذار نبود.
تشکل دیگری که به عنوان یکی از فعالان عرصه سیاست مقطع مورد بحث در خور توجه است، سازمان مجاهدین خلق و یا همان منافقین است. این تشکل که از آغاز تأسیس در سال ۱۳۴۴ مشی مسلحانه را در مبارزه با رژیم برگزید، از جمله تشکلهایی بود که به سرنگونی حکومت پهلوی میاندیشید و مقید به قانون اساسی مشروطیت نبود. سازمان مجاهدین خلق به دلیل صبغه اسلامی بنیانگذاران آن در ابتدا از سوی برخی از علما و طبقات جامعه مورد حمایت قرار گرفت ولی پس از تحولات ایدئولوژیک و تغییراتی که در کادر سازمان به وجود آمد نه تنها حمایت علما و جامعه را از دست داد بلکه گرفتار آشفتگی سازمانی و تصفیههای خونین درونگروهی و دریافت ضربههای پی در پی از سوی ساواک شد و عملاً در سالهای ۵۴ و ۱۳۵۵ چنان به بنبست رسید که «تئوری رکود» را تدوین و تبیین میکرد. [۳] ساواک بیشتر از هر کس دیگری از این انحطاط سازمان آگاهی داشت و در مقطع تاریخی مورد بحث، دیگر از ناحیه این سازمان، خطری احساس نمیکرد.
در نتیجه روشن است که این گروهها و احزاب نقش تأثیرگذاری که بتوان از آن با نام سهم یاد کرد در پیروزی انقلاب اسلامی نداشتند و چنین ادعاهایی دور از واقعیات تاریخی است. [۴]
[۱] برای آشنایی بیشتر با نقش گروههای سیاسی در پیروزی انقلاب اسلامی به منابع زیر مراجعه شود:
- مظفری، آیت، جریان شناسی ایران معاصر، قم: پژوهشکده تحقیقات اسلامی، ۱۳۸۵
- دارابی، علی، جریان شناسی سیاسی در ایران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۸
- احزاب و تشکیلات سیاسی در ایران، مهدی عزیزان، قم: زمزم هدایت
- نواب صفوی، سید مجتبی: فداییان اسلام، تاریخ، عملکرد، اندیشه، به کوشش سیدهادی خسروشاهی، تهران: انتشارات اطلاعات، ۱۳۷۵
- جوادزاده، علیرضا؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تاکنون فعالیتها از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۵
- احمدی حاجیکلایی، حمید، جریان شناسی چپ در ایران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷
[۲] علوی، سید محمدصادق، بررسی مشی چریکی در ایران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. ۱۳۷۹، ص ۷۹.
[۳] سازمان مجاهدین خلق: پیدایش تا فرجام، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، ص ۲۹۶.
[۴] برای مطالعه بیشتر رک سیدمصطفی تقوی، واکاوی نقش گروهها و احزاب در انقلاب اسلامی ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
کد خبر 5421411منبع: مهر
کلیدواژه: مهر انقلاب رژیم پهلوی انقلاب اسلامی ایران مجلس شورای اسلامی مهر انقلاب مذاکرات وین حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی دهه فجر جمهوری اسلامی ایران حسین امیرعبداللهیان ایران ایالات متحده امریکا محمد مخبر رژیم پهلوی سیدابراهیم رئیسی پیروزی انقلاب اسلامی سازمان مجاهدین خلق حزب توده جریان ها گروه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۴۹۵۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جمهوری آذربایجان قصد دارد املاک دولتی ایران در باکو را مصادره کند
آفتابنیوز :
روزنامه فرهیختگان متعلق به دانشگاه آزاد نوشت: ایران و جمهوری آذربایجان روابط کاملا پیچیدهای را درطول سالهای گذشته تجربه کردهاند. با وجود اشتراکات فراوان تاریخی، مذهبی، فرهنگی، تمدنی و همچنین قرابت جغرافیایی، نگاه باکو همواره بر مدار ضدیت و تقابل با ایران تنظیم شده است. چنانکه میتوان این مساله را چه در حوزههای مرتبط با جعل تاریخ و هویت و چه در قرار دادن جغرافیا در اختیار رژیمصهیونیستی برای انجام اقدامات امنیتی علیه ایران مشاهده کرد.
در این بین از بیش از دوسال پیش، دولت جمهوری آذربایجان اقدامات قابلتاملی را علیه ایران آغاز کرده که بهدلیل برخی ملاحظات نادرست، با سکوت خبری در ایران همراه شدهاند. این اقدامات شامل تعرض، پلمب و مصادره تعدادی از املاک دولتی ایران در باکو میشوند. ظاهرا باکو بهمنظور مصادره اراضی ایران دادگاههایی نمایشی به بهانههای واهی برگزار کرده است و قصد دارد با مصادره املاک ایران، آنها را به کمیته دولتی املاک زیرنظر وزارت اقتصاد این کشور منتقل کند.
نکته قابلملاحظه این است که تاکنون هیچ اطلاعاتی از روند این دادگاههای نمایشی منتشر نشده است. بااینحال املاک دولت ایران بهطور کامل پلمب شده یا محدودیتهایی برای آنها ایجاد شده است، ازجمله این املاک- که شامل هشت ملک و بالغ بر چند هزار متر مربع میشوند- میتوان به ساختمان نمایندگی مقاممعظمرهبری، ساختمان نمایندگی صداوسیما، ساختمانهای جامعهالمصطفی، ملک سابق بانک ملی، ملک دارای قرارداد طولانیمدت کمیته امداد، ساختمان مدرسه و ملک متعلق به رایزنی فرهنگی ایران اشاره کرد. البته این اقدام باکو مسبوق به سابقه است، زیرا در گذشته باکو بخشی از اراضی دولتی ایران در منطقه احمدلی باکو را پس از بهسرقت بردن اسناد آن مصادره کرده بود. تعرض باکو علیه اراضی ایران در شرایطی است که در ایام منتهی به تعطیلات عید نوروز با لابیگریهای صورتگرفته، جمهوری آذربایجان اقدام به خرید یک ساختمان مجلل در منطقه پاسداران تهران به مساحت بیش از هزار متر و زیربنای بیش از سه هزار متر کرده است. این ملک شامل یک مجتمع هشت واحدی بزرگ به ارزش حدود ۲۰ میلیون دلار است.
بااینحال همچنان مشخص نیست مجوزهای این اقدام در ایام معطوف به تعطیلات عید نوروز و در شرایطی که باکو اقدام به تعرض به املاک ایرانی در باکو کرده است، با چه انگیزه و توسط چه ارگانهایی صادر شده است؟ ظاهرا این افراد و ارگانها فراموش کردهاند که اخیرا ایران عملیات وعده صادق را به این دلیل انجام داده که اماکن دیپلماتیکش را بهمنزله خاک خود تلقی میکند؛ بنابراین درحالیکه باکو اقدام به مصادره و پلمب ساختمانهای ایران کرده، اعطای اجازه خرید ملک جدید در تهران کاملا بیمعناست. این در شرایطی است که ساختمان سفارت ایران در باکو، در مقایسه با سفارتخانههای روسیه، ترکیه و آمریکا شامل ملکی محقر است که به نوشته مطبوعات باکو، بهدلیل اختلاف در مورد زمین توسط کمیته املاک دولتی وزارت اقتصاد جمهوری آذربایجان درباره آن شکایت تنظیم شده است.
گفته میشود مقامات آذری پس از حادثه مشکوک حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران در بهمن ۱۴۰۱ که توسط سرویس امنیتی باکو و در آستانه گشایش سفارت جمهوری آذربایجان در تلآویو انجام شد، با کمک لابیهای داخلی خود، از فضای موجود برای امتیازگیری کلان از تهران استفاده کرده که خرید ملک مذکور برای سفارت از آن جمله است. این درحالی است که سابقه فعالیت سفارت جمهوری آذربایجان در تهران نشان میدهد این سفارتخانه همواره در حمایت مالی از گروههای تجزیهطلب نقش داشته و درآمدهای حاصل از ویزا را در اختیار این گروهها قرار داده است. به همین دلیل علیرغم لغو روادید از سوی ایران از سال ۱۳۹۰، باکو ویزا را برای ایرانیها لغو نکرده و حتی مرز زمینی دو کشور را نیز به بهانه کرونا روی شهروندان خود مسدود کرده است. البته در همین زمان باکو برای ۳۰ کشور- ازجمله آلبانی که میزبان مقر منافقین است- روادید را لغو کرده است.
بهنظر میرسد نگاه پدرانه جمهوری اسلامی ایران به باکو، بیش از آنکه موجب تقویت و توسعه روابط شود، زمینه را برای سوءاستفاده جمهوری آذربایجان از حسن نیت ایران فراهم کرده است. در این بین نباید از فعالیت لابیهای مختلف در داخل ایران گذشت که متاسفانه منافع ملی را فدای منافع شخصی و گروهی خود کردهاند و موجب انحراف در تصمیمگیری صحیح در قبال تحولات قفقاز شدهاند.