به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

کاخ مروارید؛ رازهایی که در دل یک صدف پنهان است

تاریخ انتشار: ۲۲ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۴۹۷۱۳

باشگاه خبرنگاران جوان البرز - استان البرز دارای بناهای تاریخی فراوانی است که از جمله آن می‌توان به چند کاخ مهم مانند سلیمانیه و مروارید(شمس) اشاره کرد.

هریک از این کاخ‌ها نمادی از زندگی مالکان آن هستند که شرح‌حال و سرگذشت‌شان را در سینه دارند.

کاخ مروارید یا کاخ شمس به درخواست خدیجه پهلوی(شمس الملوک)، دختر دوم رضا شاه و همسر مهرداد پهلبد، طی سال‌های ۴۵ تا ۴۷ هجری شمسی در زمینی به وسعت ۱۱۱ هکتار و با مساحتی حدود ۲۵۰۰ متر مربع احداث شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مبدا ماجرا

شمس پهلوی به دلیل بیماری آسم و همچنین تغییر مذهب خود و فرزندانش از اسلام به مسیحیت، اصولاً فردی انزوا طلب بود. او تنها عضو خاندان پهلوی به‌شمار می‌رفت که در امور سیاسی داخلی و خارجی کشور دخالتی نداشت و به همین دلیل مهر شهر کرج را که در آن زمان منطقه ییلاقی و خوش آب و هوای غرب تهران محسوب می شد، برای سکونت در سلامت، انتخاب و دستور احداث کاخ مروارید را صادر کرد.

مقدسیان، کارشناس میراث فرهنگی می‌گوید: شمس پهلوی به دلیل ابتلا به بیماری آسم به مهرشهر آمد و از ۱۴۰ هکتار زمین مزروعی برای خود کاخ مروارید را ساخت.

از معمار آمریکایی تا ریخت و پاش یک میلیون دلاری

کاخ مروارید توسط بنیاد فرانک لوید رایت، طراحی و ساخته شد و قرارداد اجرایی آن در ۱۱ نوامبر ۱۹۶۵ میلادی به مبلغ یک میلیون دلار به امضا رسید و ویلیام وسلی پیترز، داماد فرانک لوید رایت به‌عنوان مهندس معماری، وظیفه طراحی، محاسبات و نظارت بر اجرای کار را عهده دار شد.

سازه اصلی و پلان کاخ به شکل سفره ماهی است که صدفی را در بر گرفته و سایر فضاهای کاخ شامل راهرو مار پیچ و بدون پله که به سمت طبقات فوقانی امتداد دارد است، سالن پذیرایی، دفتر مخصوص شمس، سالن سینما، سالن بیلیارد، آشپزخانه، اتاق های خواب، محل نگهداری پرندگان، استخر شنا، حمام و سرویس های بهداشتی و... می‌شود.

تمامی فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیر‌های متعدد و به‌شکل دانه‌های مروارید اجرا شده.

در ضلع شمالی کاخ و در محوطه بیرونی، دریاچه‌ای نیز به شکل باله‌های سفره ماهی طراحی و اجرا شده که قابلیت قایق‌سواری را داراست و در گذشته نیز مجموعه‌ای از آبزیان دریایی متنوع در آن می‌زیستند.

به گفته برخی کارشناسان این سبک کاخ‌سازی تا آن زمان در کشور و به‌ نوعی در خاورمیانه مرسوم نبوده.

تصرف بی‌چون و چرا

رئیس موسسه مطالعات تاریخ معاصر می‌گوید: مجلس ثنا مصوب کرد که بنیاد پهلوی هر زمینی با هرکاربری را می‌تواند به صورت دلخواه درآورد و کاربری آن را بانظر خود تغییر دهد.

به گفته او، شمس باکمک افراد پرنفوذ، زمین‌های زیادی را مصادره می‌کرد و یکی از شرکای مهم و محوری او، حبیب‌الله ثابت، کلان سرمایه‌دار بهایی بود.

قریبی گفت: زمین کاخ مروارید و هزینه‌های احداث آن مشروع نبود.

هزینه‌های گزاف

زادبر یک پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: هزینه‌های احداث کاخ مروارید در اوایل دهه چهل که شاخص‌های اقتصادی کشور پایین بود، بسیار گزاف محسوب می‌شود.

زادبر می‌گوید: هزینه‌های احداث و تجهیز آن در روزنامه‌های آمریکایی نیز منتشر شده.

احداث کاخ مروارید براساس برآورد کارشناسان به پول امروز حدود هزار و چهارصد میلیارد تومان تخمین زده شده.

بادآورده، سهم باد می‌شود

خاندان پهلوی به‌ طور کلی ۱۴ کاخ در ۷ نقطه کشور احداث کرده.

با نگاهی به این آثار پرتجمل می‌توان دریافت آنچه که از بیت‌المال برای مال‌اندوزی شخصی و زندگی اشرافی هزینه می‌شود، در نهایت برای تاریخ به یادگار می‌ماند.

ماندگاری تاریخ برای درس و عبرت

کاخ مروارید طی سالیان گذشته رو به انحطاط رفته و در دالان‌های پیچ در پیچ آن که برای گفت‌وگوهای خصوصی تعبیه شده بود تنها صدای تاریخ به گوش می‌رسد.

اکنوت مرمت این کاخ به ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

گزارشی از دانیال خلج

انتهای پیام/د.خ

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: سلطنت پهلوی بناهای تاریخی کاخ مروارید

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۴۹۷۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رودخانه دز، پنهان زیر پوست فاضلاب‌های شهری

رودخانه دز به زلالی شهرت فراوان دارد و کیفیت آب این رودخانه به حدی است که جزء بهترین آب‌ها ازنظر املاح به‌شمار می‌آید.

رودخانه دز بخشی از حوضه کارون به شمار می‌رود که آب آشامیدنی شهرستان دزفول و برخی از شهر‌های جنوبی خوزستان را تأمین می‌کند و علاوه‌بر این به واسطه داشتن بستری از قلوه‌سنگ رودی زلال و بدون گل‌ولای است که به‌همین خاطر بوستان‌ها و تفرج‌گاه‌های بسیاری در اطراف این رود که از وسط دزفول می‌گذرد به‌وجودآمده است و در روز‌های مختلف سال پذیرای شهروندان و میهمانان زیادی است.

همچنین کشاورزی منطقه و دامداری نیز وابسته به آب رودخانه دز هستند و سلامت این آب بر سلامت محصولات کشاورزی و دامی بسیار مؤثر است.

ورود ۶۰ درصد فاضلاب شهری به رودخانه دز

آنچه که تاکنون گفته شد بخشی از تاثیرات رودخانه دز در زندگی مردم شهرستان دزفول و سایر افراد جامعه بود، اما تمامی کاربرد‌های این رود تاثیر مستقیمی بر سلامت افرادی دارد که بصورت مستقیم و یا غیرمستقیم از آن بهره می‌برند؛ پس اعلام خبری مبنی بر ورود ۶۰ درصد فاضلاب خام شهری به این رودخانه شوکه کننده و تلخ است!.

نوری پور رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول در جلسه کارگروه حفاظت کیفی رودخانه دز گفته است: حفاظت از رودخانه دز به عنوان شاهرگ حیاتی و اقتصادی استان می‌بایستی به صورت مستمر صورت پذیرد و هر گونه غفلتی در این زمینه پیامد‌های زیست محیطی و اجتماعی ناگواری برای بهره‌مندان بدنبال دارد.

وی در خصوص آخرین وضعیت اتصال فاضلاب تیپ ۲۹۲ زرهی ارتش به شبکه فاضلاب شهری نیز می‌گوید: علی رغم برخی اقدامات صورت گرفته توسط پادگان ارتش و اداره آبفای شهرستان متاسفانه کماکان این فاضلاب به رودخانه دز جاری بوده و با توجه به مصوبات اخیر کارگروه مذکور ضرورت اجرای هر چه سریعتر تعهدات و وظایف قانونی توسط آن اداره و رفع معضل موجود مورد تاکید قرار گرفت.

نوری همچنین مجددا به وظیفه قانونی اداره آب و فاضلاب در انجام مطالعه و اجرای طرح‌های ایجاد و توسعه تاسیسات مربوط به جمع آوری، انتقال، تصفیه و دفع بهداشتی فاضلاب پرداخت و افزود: قریب به ۶۰ درصد از فاضلاب شهری دزفول از جمله زیبا شهر، بخش‌هایی از کوی حافظ، فاضلاب خروجی جنب پارک مهرگان و نیز گاو میش آباد غربی و شرقی همچنان به صورت خام به رودخانه دز وارد می‌شود که این موضوع علاوه بر خطرات بهداشتی فراوان، نگرانی دوست داران محیط زیست را به دنبال داشته است.

تهدید سلامت شهروندان

خانم عزیزی که عصر یکی از همین روز‌های بهاری در بوستان ساحلی پارک رعنا دزفول همراه با خانواده‌اش در کنار رودخانه مشغول تفریح بود، گفت: یکی از تفریحات ما مردم دزفول و حتی مسافران این شهر در ایام تابستان شنا کردن در آب رودخانه است که اگر این حجم از فاضلاب وارد رودخانه می‌شود قطعا سلامت مردم به طور جدی تهدید می‌شود.

او ادامه می‌دهد: پسر من الان در آب همین رودخانه مشغول شنا کردن است و حداقل آسیبی که می‌تواند به او وارد شود، ابتلا به بیماری‌های پوستی است و این موضوع برای من نگران کننده است.

آقای طحان که در کنار رودخانه ایستاده است و مشغول ماهیگیری است نیز در خصوص این موضوع می‌گوید: چند سالی است که بازنشسته شده‌ام و اکثر اوقات مشغول ماهیگیری و فروش آنها به دوستان و آشنایان هستم؛ این ماهی‌ها در آب رودخانه‌ای پرورش یافته‌اند که گفته شده بیش از نیمی از فاضلاب شهری درون آن ریخته می‌شود.

او می‌گوید: مردم از ماهی که در این رودخانه پرورش یافته‌اند و محصولات کشاورزی که از آب رودخانه دز تولید می‌شوند تغذیه می‌کنند. در روستا‌های پایین‌تر مردم به پرورش گاومیش و تولید محصولات لبنی مشغول هستند که در بازار شهر و کشور توزیع می‌شود؛ این دام‌ها از آب رودخانه دز تغذیه می‌شوند.

آقای حکمت که چند قدم آن طرف‌تر شنونده گفت‌گوی ما بود، به این بحث وارد شد و گفت: در کنار این موضوعاتی که گفته شد از همه مهم‌تر آب شرب شهرستان و دیگر شهر‌های استان است که از آب رودخانه دز تامین می‌شود.

او ادامه می‌دهد: مسئله ورود فاضلاب به رودخانه دز سال‌هاست مطرح می‌شود و شنیده شده بود که در دست پیگیری و رفع است. انتظار می‌رفت مسوولان از جمله آبفا دزفول با فوریت آن را حل کنند.

به هیچ عنوان ۶۰ درصد فاضلاب وارد رودخانه نمی‌شود

حسین سعادتی فر مدیر آبفای دزفول  اظهار کرد: طی بازدید‌های متعدد و کارشناسی‌های دقیق صورت گرفته به هیچ عنوان ۶۰ درصد فاضلاب به رودخانه دز سرازیر نمی‌شود.

وی با بیان اینکه در شهر دزفول در دو نقطه کوی زیباشهر و پارک مهرگان بعد از پل غدیر فاضلاب سنتی وارد رودخانه دز می‌شود، افزود: در این دو نقطه از طریق جداول روباز سنتی شهرداری فاضلاب به سوی رودخانه دز هدایت میشود لذا وظیفه پاسخگویی در این خصوص بر عهده آبفا نیست.

سعادتی‌فر با تاکید بر اینکه در غرب رودخانه دز هیچگونه ورودی فاضلابی وجود ندارد، تصریح کرد: طی بازدید‌های متعدد کارشناسان آبفا و تکنسین‌های پادگان زرهی ایستگاه پمپاژ فاضلاب و خطوط انتقال به صورت کامل بر مدار بهره برداری بوده و تاکید می‌شود با اجرای پروژه‌ای در سال گذشته به ارزش ۵۰ میلیارد ریال دیگر به هیچ عنوان فاضلابی به غرب رودخانه دز وارد نمی‌شود.

شبکه دفع فاضلاب خانگی در مناطق مذکور ایجاد نشده است!

یک کارشناس شهرداری گفت: در مناطق زیباشهر و پارک مهرگان دزفول فاضلاب شهری ایجاد نشده است و آب‌های سطحی و فاضلاب‌های خانگی وارد جداول روباز شهرداری شده و به رودخانه هدایت می‌شوند. اداره آب و فاضلاب وظیفه دارد فاضلاب‌های خانگی را جمع کند تا به کانال‌های ایجاد شده برای دفع آب‌های سطحی وارد نشوند.

آبفا خوزستان متعهد به انجام طرح جلوگیری از ورود فاضلاب به رودخانه دز شد

علیرضا خردمند فرماندار ویژه شهرستان دزفول هفته گذشته نیز با اشاره به مشکلات زیست محیطی ایجاد شده برای رودخانه دز و برداشت آب غدیر از این رودخانه گفته بود: در سفر استاندار خوزستان به شهرستان که طی روز‌های گذشته انجام شد، شرکت آب و فاضلاب استان متعهد شد طرح کامل فاضلاب زیباشهر دزفول به منظور جلوگیری از ورود فاضلاب به رودخانه دز را به قید فوریت عملیاتی کند.

منبع:فارس

باشگاه خبرنگاران جوان خوزستان اهواز