بار دیگر؛ جهاد برای سازندگی در روستاها
تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۷۳۷۵۷
پایگاه خبری جماران: «ما در مشکلات باید متوسّل بشویم به ملت»1؛ این کلام، آغاز راهی روشن بود تا به ظرفیت دانش و تخصص و پتانسیل عظیم اخلاص و تعهد جوان ایرانی اعتماد شود و مردم‌باوری و مردم یاوری در سایه شعار «همه با هم» به منصه ظهور برسد و مردم مداری با اندیشه و عمل جهادگران تفسیر و تعبیر شود.
جوانانِ جهاد سازندگی با تکیه‌بر خودباوری و نوآوری، هر غیرممکنی را ممکن کردند و «کارهای بزرگ را در این کشور شروع کردند که حتی آن کسانی که جلوی چشمشان این کارهای بزرگ انجام می‌گرفت، باور نمی‌کردند که جوان ایرانی قادر به این کارهاست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
و این‌گونه بود که «شجرۀ طیبه‌ای که حاصل تدبیر برجسته و ماندگار امام خمینی (ره)»3، افتخارات بزرگ و ماندگاری، از تقویت امنیت غذایی کشور – به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های شاخص در امنیت ملی – به‌وسیله خوداتکایی در تولید محصولات اساسی گرفته تا بنیان‌گذاری خودکفایی در عرصه صنایع دفاعی (خصوصاً صنعت موشکی و همچنین خودروهای زرهی و نفربر، کشتی و زیردریایی و...) در مراکز تحقیقات مهندسی جنگ جهاد را با تکیه‌بر ایمان و اراده جهادگران آفرید.
اما افزایش راندمان تولید در واحد سطح، خودکفایی کشور در تولید محصولات اساسی، اقدامات زیربنایی در مناطق کمتر توسعه‌یافته روستایی و تقویت اقتصاد خانوارهای بخش کشاورزی یا ابتکارات و اقدامات جهادگران در عرصه پشتیبانی و مهندسی جنگ، مُعرف جامع و کاملی برای توصیف جهاد سازندگی نیست؛ چه آنکه در حال حاضر برخی کشورهای منطقه و یا حتی بعضی از کشورهای جهان سوم، پیشرفت‌های فوق‌العاده‌ای در زمینه کشاورزی داشته‌اند که شاید بعد از گذشت چند دهه، از پیشرفت‌های کشورمان بیشتر باشد؛ اما کادرسازی به‌منظور پرورش نیروی انسانی کاردان و کارآمد، فتح الفتوح جهاد سازندگی در عرصه اجرایی کشور (خصوصاً حوزه مدیریت منابع انسانی) بود که استمرار آن می‌توانست برای جامعه ما تحول‌آفرین باشد و روزگار بهتری را رقم بزند.
بررسی گزارش‌ها و مستندات و پایش آمار مربوط به اقدامات جهادگران، بیانگر این واقعیت است که این میزان فعالیت در سه مقیاس: کیفی، کمّی و تنوع، خارج از توان سازمانهای سنتی و بوروکراتیک بوده است. بر همین اساس، بانک جهانی (1994) با اشاره به توانمندی و توفیق جهاد در حوزه توسعه روستایی، در گزارش خود بیان می‌کند: «دستاوردهای فیزیکی قابل‌ملاحظه است. مشارکت عامه در سازندگی و نگهداری، گویای ارتباطی مفید بین واقعیت اقتصادی و مسئولیت‌پذیری است. ارتباط برنامه عمران با فعالیت‌های ترویجی و مشارکت عامه و همچنین با ساختار شوراهای اسلامی روستاها ارتباطی مفید است.»4
بر این مبنا، حضرت امام (ره) هم آمال و امیدشان را در چنین نهادی جستجو می‌کردند5 و ضمن معرفی جهادگران به‌عنوان الگوی جوان ایرانی،6 از جوانان می‌خواستند تا با تأسی به مشی آنها، الگوی تراز نوینی از جوان انقلابی را در وجود خویش محقق کنند. بررسی نگاه دیگر تئوریسین‌ها و نظریه‌پردازان انقلاب اسلامی نیز تداعی‌گر همین دیدگاه امام است. به‌عنوان نمونه، بررسی مواضع شهید رجایی و شهید بهشتی در خصوص جهاد سازندگی نشان‌دهندۀ تأکید ویژه بر کادرسازی و اهمیت پرورش نیرو برای آینده انقلاب است. دکتر مظفر نامداری (از پیشکسوتان جهاد سازندگی) در این خصوص می‌گوید: «روزی نزد شهید بهشتی رفتیم تا از ایشان بودجه‌ای برای کارهای عمرانی و روستایی جهاد بگیریم، ایشان حدود 7-6 میلیون تومان بودجه داد اما تأکید کرد که نصف این پول را خرج عمران روستایی کنید اما نصف دیگر را صرف کادرسازی کنید.»7
آن‌گونه که از سخنان پیشکسوتان جهاد سازندگی و فرماندهان پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد هم برمی‌آید، هویت اصلی این مجموعه و موتور محرکه آن، با ایجاد فضایی مبتنی بر روابط افقی با نیروی انسانی و تحت تأثیر شعار محوری «همه با هم» شکل گرفته است، درحالی‌که فضای غالب در سایر سازمانهای رسمی و نیمه‌رسمی، همچنان روابطی صرفاً اداری و عمودی (نگاه بالا به پایین) را تجربه می‌کند. ارائه چنین الگوی جدیدی در آرایش نیروی انسانی، بزرگترین تحولی بود که جهاد سازندگی برای سیستم مدیریتی کشور به ارمغان آورد و زمینه‌های توسعه متوازن و همه‌جانبه را در کشور ایجاد و فرایند نوینی را در عرصه خدمت‌رسانی به مردم بنیان‌گذاری کرد.
به تعبیری دیگر، سیاست‌گذاری کلی و فرایند خط مشی گذاری در ساختار سازمانی جهاد سازندگی، بر مبنای برنامه‌ریزی برای ظهور و بروز «رفتار شهروندی سازمان»8 در میان کارکنان شکل گرفته بود و این‌گونه توانست با بهره‌گیری از توان «همه» اقشار جامعه، شاخص و الگویی برای مدیران تراز انقلاب اسلامی ترسیم کند. الگویی که به فرهنگ و مدیریت جهادی معروف شد و شهید حاج قاسم سلیمانی نیز در سخنانش، آن را نیاز ضروری کشور می‌داند و می‌گوید: «ما نیاز داریم به یک مدیریت جهادی، مدیریتی که احساس نگرانی کند و خود را به آب‌وآتش بزند.»
مدیریتی ایثارگرانه و مجاهدانه یا نوعی کنش گری توأم با وجدان کاری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی که ترویج آن در بدنه اجرایی و اداری کشورمان بارها مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است.9 و 10
مصوبه شورای عالی اداری مبنی بر تشکیل شورای عالی جهاد سازندگی11 ، حاکی از پی بردن مسئولین به ضرورت احیای چنین مجموعۀ اثرگذاری در گام دوم انقلاب اسلامی است.
نهادی که اهمیت، ماندگاری و اثربخشی آن نه صرفاً به ظرف (تشکیلات اداری و ساختار سازمانی) که به مظروف آن (نیروی انسانی متخصص و دارای روحیه جهادی) هم وابسته بوده است. بدون‌شک شتاب روزافزون خدمت‌رسانی در جهاد سازندگی، مرهون حضور داوطلبانه و مخلصانه نیروهای جهادگر بوده و هنر جهاد سازندگی نیز شناسایی این ظرفیت‌های بزرگ نیروی انسانی، سازمان‌دهی و زمینه‌سازی برای به فعلیت رساندنِ آن پتانسیل عظیم در بستر تشکیلاتی این نهاد انقلابی و نخبه پرور بود.
پس از گذشت دو دهه از پایان فعالیت‌های این مجموعه، نابسامانی‌ها و ناهماهنگی‌ها در مناطق محروم و یکمتر توسعه‌یافته روستایی خودنمایی می‌کند. با عنایت به گذشت 42 سال از تأسیس نهاد جهاد سازندگی (سابق) و فراز و نشیب‌های متعدد در ساختار تشکیلاتی‌اش طی سال‌های 1358 تا 1379، 12 مصوبه اخیر شورای عالی اداری را می توان گام مهمی در راستای مردمی سازی امور و بسط و گسترش مدیریت جهادی در کشور از طریق انتظام بخشی، هم افزایی و هماهنگی بین بخش ها و نهادهای حاکمیتی و بهره گیری از توانمندی سازمانهای غیر دولتی و مردم نهاد دانست.
در ادامه این مسیر، برنامه‌ریزی دقیق و تهیه و تدوین نقشه راهی برای ایجاد ساختار سازمانی متناسب با شرایط روز جامعه، ضرورتی گریزناپذیر است. نهادی بالادستی که بدون توسعه تشکیلاتی، «فرهنگ جهادی» در آن جاری و ساری باشد و ضمن کارآمدی و تخصص محوری، با اختیاراتی جدید، بن‌بست‌ها را گشوده و وضع موجود را سامان ببخشد. مؤلفه‌هایی که در جنبش مردمی «جهاد برای سازندگی در روستاها»13 مدنظر قرار گرفت و همچنان رمز عبور از وضع موجود به وضع مطلوب است.
پی‌نوشت:
صحیفه امام (ره)، ج 8، ص 179: پیام امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل جهاد سازندگی بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با کشاورزان 14/10/1384 اشاره به بیانات مقام معظم رهبرى در دیدار جمعى از جهادگران جهاد سازندگى 15/7/1377 World Bank (1994) Islamic Republic of Iran Services for Agriculture and Rural Development, vols. 1-2, Report no. 1196 IRN صحیفه امام (ره)، ج 21، ص 205: چشم امید من به شما سازندگان پر شور و نشاط اسلامی است. صحیفه امام (ره)، ج 16، ص 203 و 204: باید اعتراف کرد اینان (جهادگران) بزرگترین آبرو را به انقلاب اسلامی خود داده‌اند و با تکیه به اسلام و خدای تعالی در این راه بهترین نمونه و الگو برای همه جوانان مسلمان و متعهد اسلامی گردیدند. راهبرد فرهنگ، شماره سی و نهم (پاییز 1396)، ص 135 رفتار شهروندی سازمانی (Organizational Citizenship Behavior) عبارت است از: «رفتارهای خودجوش و فراتر از شرح وظایف رسمی و تعریف‌شده‌ی افراد در سازمان‌ها.» بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با کشاورزان مورخ 14/10/1382: آنچه انقلاب اسلامی به مردم ما داد، فرهنگ جهادی بود. فرهنگ جهادی در همه صحنه‌ها و عرصه‌ها به کار می‌آید؛ و در زمینه کارهای زیربنایىِ کشاورزی و دامداری و امثال این‌ها هم از اوّل انقلاب، روح و فرهنگ جهادی وارد میدان شد... این همان روحیه سنگرسازان بی سنگر جهاد سازندگی است که غسل شهادت می‌کردند، روی بولدوزر می‌نشستند تا خاک‌ریز بزنند بخشی از بیانات مقام معظم رهبری مورخ 10/2/1396: ما جز با کار جهادی و کار انقلابی نخواهیم توانست این کشور را به سامان برسانیم. در همه‌ی بخش‌ها، کمربسته بودنِ مثل یک جهادگر لازم است؛ این اگر بود، کارها راه می‌افتد و بن‌بست‌ها باز می‌شود، شکافته می‌شود؛ [یعنی] کار فراوان، پُرحجم و باکیفیت و مجاهدانه و انقلابی. مصوبه یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه شورای عالی اداری مورخ 17/11/1400 جهاد سازندگی طی دو دهه حیات خود، در مقاطع زمانی مختلف شاهد کاهش حوزه اختیارات و ایجاد محدودیت‌هایی در ساختار اداری‌اش بوده است: تبدیل از نهاد به وزارت (1362)، انحلال کمیته‌های فرهنگی (1364)، کاهش اختیارات (1366 الی 1368) و ادغام با وزارت کشاورزی (سابق) و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی (1379) طرح اولیه تشکیل جهاد سازندگی با نام «جهاد برای سازندگی در روستاها» که با مشارکت دانشجویان انقلابی دانشگاه‌های سراسر کشور تهیه شده بود، در تاریخ 28 اردیبهشت 1358 از طریق شهید آیت‌الله دکتر بهشتی به حضرت امام تقدیم شد و بر اساس مفاد آن، پس از یک ماه پیام امام خمینی مبنی بر تشکیل نهاد جهاد سازندگی صادر شد.
*دکترای مدیریت رسانه/ معاون ایثارگران وزارت جهاد کشاورزی
منبع: جماران
کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا امام خمینی جهاد سازندگی افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا بیانات مقام معظم مقام معظم رهبری انقلاب اسلامی نیروی انسانی جهاد سازندگی فرهنگ جهادی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۷۳۷۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آبرسانی به روستاهای آذربایجان شرقی با همت بسیج سازندگی
به گزارش خبرنگار مهر، جواد ملک لو صبح یک شنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: بسیج سازندگی از یک نهال کوچک تبدیل به درخت تنومند شده است که بخشی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان دستگاه اجرایی نزد دولت شناخته می‌شود، همچنین قرارگاه جهادی در قالب راهبری پنج هزار گروه جهادی در عرصه‌های عمرانی، بهداشتی، دندانپزشکی، واکسیناسیون دام و طیور در ایام تعطیلات نوروزی و تابستانی مشغول خدمت رسانی به مردم هستند.
وی ادامه داد: بسته‌های معیشتی نقش مؤثری در کمک به قشر پایین جامعه دارند که از آغاز شیوع کرونا تاکنون یک میلیون و ۶۰۰ بسته معیشتی اهدا شده است.
وی افزود: سال گذشته نیز به همت خیران ۱۴۶ هزار بسته معیشتی، ۱۵ هزار بسته تحصیلی به دانش آموزان، توزیع ۳۵۱ هزار پرس غذای گرم، آزادی ۴۴ زندانی، اهدای ۷۹۹ جهیزیه، تهیه و اهدای ۶۳۶ اساسی، ساخت ۱۷۴ خانه محروم و مرمت ۱۹۲ خانه از دیگر اقدامات بسیج سازندگی بود.
ملک لو با اشاره به اهدای ۲۵۰ سری جهیزیه به بسیجیان شناسایی شده نیازمند همزمان با ۱۹ اردیبهشت، در خصوص پویش مردمی خانه دوست کجاست، گفت: در قالب این طرح در مساجد و حسینیه‌ها افطاری‌های ساده آماده و برای مردم گسترده شد، گروه‌های جهادی نیز با توجه به اینکه ماه رمضان بود با مراجعه به منزل اقشار کم درآمد منازل آنها را مرمت و بهسازی کردند که در این راستا ۵۶ گروه جهادی ۹۹ خانه را بازسازی کردند.
وی در رابطه با به طرح آب خیز تا جالیز، تاکید کرد: بسیج سازندگی در این طرح از منبع آب تا محل مصرف در قالب قرارگاه امام حسن (ع) با همکاری جهاد کشاورزی و منابع طبیعی قرارداد بسته و به ۹۰ طرح ورود کرده است.
وی اضافه کرد: توان همه گروه‌های جهادی در این طرح پای کار است و در قالب کانال کشی، لوله کشی، لایرروبی رودخانه‌ها و … این طرح با اعتبار ۵۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان با همت ۱۳۰ گروه جهادی اجرا می‌شود.
مسئول سازمان بسیج سازندگی سپاه عاشورا ادامه داد: در چند سال اخیر که کشور و استان ما هم با بحران تنش آبی روبرو بوده، از ظرفیت سازمان در طرح‌های آبرسانی استفاده شده و طی دو سال آذربایجان شرقی رتبه اول را در این خصوص کسب کرده است.
وی اضافه کرد: تعهدات قبلی ما در جهاد آبرسانی ۱۲۱ روستا بود که به ۱۷۸ روستا افزایش یافت و ۹۱ روستای آن آماده آبرسانی است که اگر این مرحله تمام شود وارد مرحله دوم خواهیم شد.
وی گفت: در مرحله اول روستاهای چهار شهرستان خداآفرین، هشترود، کلیبر و ورزقان مورد تعهد ما بود و در مرحله دوم تعداد ۲۳۲ روستا نیز اضافه شد که در کل استان با اعتباری بالغ بر ۲۵۰ میلیارد تومان اجرا می‌شوند.
ملک لو در ادامه با اشاره به طرح نهضت ملی مسکن خاطرنشان کرد: این طرح بزرگ، اولویت اول رئیس جمهور و بزرگترین دغدغه اقشار کم درآمد است و بسیج سازندگی نیز طرح شهید تجلایی این مساکن را متعهد شده و می‌سازد.
وی ادامه داد: در آغاز این طرح تعدادی از انبوه سازان کار را ناممکن می‌دانستند ولی خو شبختانه طی دو سال پیشرفت خوبی داشته است و ۷۲ واحد آن در فاز جنوبی تا پایان خرداد تحویل داده می‌شود.
وی تاکید کرد: در شهر مرند نیز ۲۵۲ واحد توسط بسیج سازندگی ساخته می‌شود که تا پایان شهریور تعدادی از آنها آماده تحویل خواهند شد و در شهر مراغه نیز ۱۶۰۰ واحد در مراغه در مرحله آماده سازی است و کلنگ آغاز آن به زمین زده شده است.
وی افزود: در شهرک اندیشه نیز ساخت ۷۶۰ واحد برای مددجویان کمیته امداد و بهزیستی از دیگر اهداف مأموریتی ماست.
وی، سکونت‌های غیر رسمی و حاشیه نشینی در شهرهای تبریز، مراغه، سراب و از دیگر اهداف مأموریتی بسیج سازندگی عنوان کرد و گفت: بسیج سازندگی این بار در کنار طرح کرامت که فرهنگی بود در راستای زیر ساخت‌های شهری ورود یافته که نوسازی مدارس، بهداشت و درمان، مراکز آموزشی، کتابخانه ها و معابر در این مناطق از آن جمله است.
وی ادامه داد: با نوسازی مدارس در قالب قرارگاه امام حسن (ع) تفاهم نامه‌ای منعقد شده و برای عقد قرارداد به تهران رفتیم که طی آن ۲۴۸ مدرسه شناسایی شده، بهسازی و به جای مدارس سنگی و کانکسی با اعتباری بالغ بر ۱,۵۰۰ میلیارد تومان ساخته می‌شود.
مسئول بسیج سازندگی سپاه عاشورا در پایان ادامه داد: سال ۹۷ ایجاد صندوق‌های قرض‌الحسنه ابلاغ شده که در سطح استان ۱۲۵۶ صندوق ایجاد شده و ۶۸۱۹۰ نفر عضو آنها هستند و در نتیجه این صندوق‌ها ۶۶ تعاونی شکل گرفته و بیشتر مأموریت‌های صندوق ترویج فرهنگ کار و سبک زندگی و اشتغال‌های خانگی است.
ملک لو افزود: رقم تسهیلات صندوق به متقاضیان این صندوق‌ها پنج برابر آورده نفر است.
وی گفت: شعار امسال با قرارگاه اقتصاد مقاومتی مطابقت دارد و اعتباری که شامل صندوق‌های قرض الحسنه است از محل تبصره ۱۸ از طریق وام تعلق می‌گیرد و متقاضیان تسهیلات برای ایجاد اشتغال باید به سامانه اقتصاد مقاومتی مراجعه و مدارک و اسناد مرتبط با آن را بارگذاری کنند تا طبق آن درخواست وام بررسی و تسهیلات تعلق بگیرد که سال گذشته ۷۰ درصد مبلغ تسهیلات جذب شده است.
کد خبر 6097173
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت