تعرفه‌گذاری غلط برق عامل تکمیل‌نشدن زنجیره ارزش صنایع/قیمت برق مشترکان صنعتی در بودجه بازنگری شود
تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۸۰۸۷۵
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، یکی از مهمترین ایرادات صنایع بزرگ کشور، توسعه افقی و کم عمق بدون توجه به تکمیل زنجیره ارزش است. تصور کنید ماده اولیه ارزشمندی در اختیار دارید که به خودی خود بهای قابل توجهی دارد اما اگر این ماده را با استفاده از یک فناوری به ماده‌ای دیگر تبدیل کنید، بهای آن دوبرابر می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
طبیعتا در این حالت، یک نظام اقتصادی کارآمد به سمت توسعه در 2 بعد افقی و عمودی حرکت می‌کند، به این معنا که در کنار توسعه افقی به منظور گسترده شدن تعداد صنایع که ماده اولیه را به یک محصول تبدیل می‌کند، واحدهای متفاوت فرآوری برای استفاده از ماده‌های تولید شده و حرکت به سمت ایجاد بیشترین ارزش افزوده ممکن در دستور کار قرار می‌گیرد.
با وجود اینکه نظام اقتصادی کارآمد حکم به توسعه صنایع با توجه به تکمیل زنجیره ارزش می‌دهد اما در کشور ما حرکت به سمت بیشترین ارزش افزوده مسئله‌ای مغفول مانده است.
برای مثال در صنعت پتروشیمی کشور به عنوان یکی از صنایع مادر، بیشتر تولیدات بدون حرکت به سمت انتهای زنجیره ارزش و تنها با طی کردن یک فرآیند جزئی به تولید مواد نیمه‌خامی نظیر اوره و متانول منتهی می‌شود. در شرایطی که صنایع تکمیلی موجود در کشور با کمبود قابل توجه مواد اولیه در قالب محصولات میان‌دستی صنعت پتروشیمی مواجه هستند، واحدهای پتروشیمی در بالادست بدون توجه به توسعه زنجیره ارزش محصول نیمه‌خام خود را صادر می‌کنند.
بر اساس برآوردهای صورت گرفت در این حوزه سالانه بیش از 4 میلیارد دلار از محصولات میانی و نهایی مرتبط با صنعت پتروشیمی به صورت نیمه‌آماده یا نهایی به کشور وارد می‌شود، در حالی که ماده اولیه واحدهای پتروشیمی مذکور از کشور خارج شده و این محل زمینه ضرر گسترده را در کشور به وجود می‌آورد.
در همین راستا، محمد عنبری، مدیر اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی فارس، گفت: « بیش از ۹۹ درصد محصولات پتروشیمی در زنجیره ارزش جزو مواد خام و نیمه خام طبقه‌بندی می‌شوند و تنها یک درصد ارزش صادرات مواد پتروشیمی به سوی محصولات نهایی از جمله پلاستیک‌ها، رزین‌های مهندسی و سایر محصولات باز‌می‌گردد.»
عنبری با اشاره به ارزش بسیار پایین محصولات صادراتی صنعت پتروشیمی تاکید کرد: «متوسط ارزش هر تن محصول تولیدی صنعت پتروشیمی در سال ۱۳۹۹ برابر ۴۰۰ دلار و متوسط ارزش هر تن محصول صادراتی برابر ۳۶۰ دلار بوده است.»
*چرا زنجیره ارزش صنایع در کشور تکمیل نمی‌شود
تکمیل نشدن زنجیره ارزش صنایع تنها مرتبط با صنایع پتروشیمی نیست و این آفت بزرگ گریبان سایر صنایع بزرگ نظیر حوزه معدن، فولاد، آلومینیوم و سایر بخش‌های دیگر را گرفته است.
بر همین اساس، دلایل زیادی برای عدم شکل‌گیری زنجیره ارزش صنایع در کشور ذکر می‌شود اما مهمترین عامل این مسئله مرتبط با رانت‌هایی از جمله تامین حامل‌های انرژی تقریبا رایگان نظیر برق است.
در همین راستا عمده فعالیت‌های صنایع بزرگ کشور به تامین برق متکی است و به عبارت دیگر، زیرساخت برق کشور، الفبای توسعه صنعتی در کشور تلقی می‌شود. در یک اقتصاد سالم، برق به عنوان یک کالا با در نظر گرفتن قیمت تمام شده شامل هزینه سوخت، هزینه تبدیل انرژی و هزینه توزیع به علاوه ارزش افزوده با توجه به شرایط عرضه و تقاضا به دست مشترک صنعتی می‌رسد. از همین رو قیمت واقعی برق بخش قابل توجهی از هزینه تمام شده محصول صنعتی کشور را شامل شده و همین مسئله زمینه کاهش حاشیه سود یک صنعت از محصول نهایی خود را مهیا می‌کند.
در چنین شرایطی صنعت که به ارزش افزوده بیشتری نیاز دارد، به سمت تکمیل زنجیره ارزش حرکت کرده و از این مسیر زمینه افزایش سودآوری را مهیا می‌کند.
در ایران اما شرایط متفاوت است، هزینه برق به عنوان رکن تامین انرژی صنایع با بهایی بسیار کمتر از قیمت تمام شده واقعی و با قیمت یارانه‌ای به صنعت داده می‌شود، همین مسئله سهم قیمت برق از قیمت تمام شده محصول صنعتی را کاهش داده و ارزش افزوده واحد صنعتی در ابتدای زنجیره به حدی است که صنعت‌گر دیگر زحمت افزایش سود با توجه به تکمیل زنجیره ارزش خود را نمی‌دهد.
برای مثال در شرایطی که 30 درصد از هزینه تمام شده تولید شمش آلومینیوم در دنیا مرتبط با هزینه برق است، صنایع آلومینیوم ایران تنها 3.4 درصد از قیمت تمام شده خود را برای پرداخت هزینه برق صرف می‌کنند.
همچنین 27 درصد از هزینه تمام شده تولید سیمان در کشورهای مختلف، مرتبط با هزینه برق است اما در ایران صنعت سیمان تنها 1.9 درصد از هزینه تمام شده خود را صرف پرداخت بهای برق می‌کند.
در چنین شرایطی برق ارزان به حدی حاشیه سود صنایع بزرگ در ایران را بالا می‌برد که حتی تامین زنجیره ارزش نیز نمی‌تواند چنین سودی را ایجاد کند.
*لایحه بودجه 1401 بهترین فرصت برای اصلاح نظام تعرفه‌گذاری برق صنایع
با توجه به مسئله مطرح شده، برق یارانه‌ای مشترکان صنعتی یکی از عوامل اساسی شکل نگرفتن زنجیره ارزش در صنایع کشور به حساب می‌آید. مسئله‌ای که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی پیرامون دلایل افزایش شاخص شدت انرژی در ایران به طور مستقیم مورد تاکید قرار گرفته است.
در این شرایط واقعی‌کردن قیمت برق صنایع به شیوه‌ای که متوسط پرداختی مشترکان صنعتی به متوسط نرخ تمام شده برق واحدهای حرارتی برسد، می‌تواند زمینه حذف یکی از عوامل شکل نگرفتن زنجیره ارزش در کشور را مهیا کند.
بر این مبنا شیوه تغییر نظام تعرفه‌گذاری برق صنایع باید به نحوی باشد که صنایع نوپا و دارای فرآیندهای بهینه‌سازی انرژی بتوانند برق را با قیمت کمتر از قیمت تمام شده برای سال‌های محدود دریافت کنند اما صنایع پرمصرفی نظیر فولاد، پتروشیمی و سایر صنایع که محصول خود را صادر می‌کنند، قیمت برق بیشتر از قیمت تمام شده نیروگاه‌های حرارتی بپردازند. به نحوی‌که در مجموع کل مشترکان صنعتی قیمتی معادل نرخ خرید تضمینی برق از واحدهای نیروگاهی حرارتی را برای این حامل انرژی پرداخت کنند.
در همین راستا لایحه بودجه سال 1401، بهترین فرصت برای تغییر ریل‌گذاری به منظور تغییر نظام تعرفه‌گذاری برق صنایع کشور به حساب می‌آید و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی می‌توانند با توجه به واقعیت‌های صنعت کشور زمینه توسعه زنجیره ارزش صنایع را ایجاد کنند.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: برق صنایع برق صنعتی پتروشیمی توسعه زنجیره ارزش زنجیره ارزش صنایع آلومینیوم فولاد سیمان لایحه بودجه 1401 تعرفه برق قیمت برق نیروگاه حرارتی خرید تضمینی برق محصولات محصول پتروشیمی زنجیره ارزش صنایع تکمیل زنجیره ارزش هزینه تمام شده قیمت تمام شده صنعت پتروشیمی مشترکان صنعتی ارزش افزوده تعرفه گذاری صنایع بزرگ هزینه برق برق صنایع قیمت برق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۸۰۸۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مبلغ مسئولان کرمانشاه برای تکمیل مناطق زلزله‌زده دقیق نیست
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: مبلغ درخواستی از سوی مسئولان استان کرمانشاه برای تکمیل مناطق زلزله‌زده دقیق نیست و باید برآورد دقیق و کارشناسی شده وجود داشته باشد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، محمدحسن نامی امروز در جمع خبرنگاران در استانداری کرمانشاه، با اشاره به اینکه استان کرمانشاه از نظر پیشگیری، آمادگی و مقابله با بحران نسبت به سایر استانها وضعیت بهتری دارد، اظهار داشت: این وضعیت باز هم کافی نیست و باید پیشگیری در حوزه‌های مختلف که می‌تواند احتمال خطر در آن وجود داشته باشد، با استفاده از ظرفیت استان مورد توجه قرار گیرد و ما نیز وظیفه داریم بودجه مورد نیاز را به ویژه برای شهر کرمانشاه تهیه کنیم.
وی درباره تکمیل بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه گفت: در شهرستان سرپل‌ذهاب برخی از اماکن عمومی از جمله ساختمان‌های اداری، مساجد، کتابخانه‌ها و مراکز بهداشت هنوز ساخته نشده و نیاز به بودجه دارد و باید به نتیجه برسد.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: برآورد دقیقی از میزان اعتبار مورد نیاز برای بازسازی این اماکن وجود ندارد و تعیین اعتبار و زمان تأمین آن نیاز به برآورد دارد و البته از این به بعد همچون سال گذشته بودجه براساس براورد تخصیص نمی‌یابد بلکه به صورت مرحله به مرحله با پیشرفت کار و دقت در محاسبه و استفاده از ظرفیت دستگاه‌های موجود پرداخت می‌شود. این ساختمان‌ها باید ساخته می‌شد، اما با کم‌دقتی رها شده و اکنون ما بنا داریم تا انتها همراهی کنیم و نیازی به اعلام اعتبار نیست. ساختمان‌های دولتی باید بیمه باشند و در صورت تخریب به هر دلیل، ما نباید یک ریال برای بازسازی آن کمک کنیم و کاری که اکنون قرار است انجام شود کاری اضافه بر وظیفه است.
نامی با اشاره به اینکه برای ساخت و بازسازی مساجد می‌توان از ظرفیت خیران استفاده کرد، گفت: ما تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم که این وضعیت ساماندهی شود اما باید همراه با دقت باشد و با برآورد کارشناسی برآورد صحیحی انجام شود.
وی با اشاره به اینکه با توجه به شعار سال باید بیشتر از ظرفیت مردم استفاده شود، افزود: در رابطه با ساماندهی آبشوران نیاز به اقدامات اولیه دارد و در ابتدا باید نقشه دیجیتال شهر تهیه شود که بتوانیم تصمیم درستی بگیریم و اعتبار آن از منابع استانی و بخشی نیز از بودجه مدیریت بحران تأمین می‌شود.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: برای ساماندهی آبشوران نیز اطلاعات دقیقی از نحوه انجام عملیات، شیب رودخانه و نوع مصالح مورد استفاده وجود ندارد و نمی‌توان بدون داشتن این اطلاعات اعتباری برای آن برآورد کرد.
نامی با اشاره به استفاده از پساب شهر کرمانشاه برای صنایع افزود: در قانون بودجه 1402 قید شده که تمایم شرکت‌های صنعتی باید از پساب استفاده کنند و تمام دستگاه‌ها باید در حد توان برای تصفیه پساب و انتقال آن به شهرک‌های صنعتی کمک کنند.
وی با اشاره به اینکه توسعه فضای سبز در کرمانشاه به خوبی انجام شده است، گفت: براساس برنامه‌ریزی انجام شده باید در کشور 250 میلیون اصله درخت کاشته شود و بنابر تأکید مقام معظم رهبری باید این درختان مثمر باشند و تولید چوب نیز می‌تواند در این دسته قرار بگیرد، زیرا در کشور سالانه به حداقل پنج میلیون مترمربع چوب نیاز است که بخشی از آن وارد می‌شود و به هر میزان این تولید چوب افزایش یابد واردات کاهش می‌یابد.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور بیان کرد: با این وجود تلاش می‌شود درختان کاشته شده مثمر باشد و نحوه عملکرد در این زمینه براساس تقسیمات وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی به دقت پیگیری می‌شود، زیرا توسعه فضای سبز یکی از اصول مهم دنیا برای ادامه حیات بشر است.
نامی با اشاره به اینکه در تمام ابعاد مدیریت بحران مردم حضور فعال دارند، گفت: این حضور نیاز به سازماندهی و آموزش دارد و به همین دلیل قرارگاه مردم یاری بحران در کشور به منظور آموزش مردم و استفاده از ظرفیت مردم در بحران‌ها راه‌اندازی شده است.
برآورد دقیق از خسارت در مناطق زلزله‌زده انجام شده است
محمدطیب صحرایی نیز در این نشست با تأکید بر همراهی مدیریت بحران کشور تا پایان ساماندهی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه اظهار داشت: ممکن است اعتبار مورد نیاز بیشتر یا کمتر از برآورد و اعتبار درخواست شده باشد و مهم این است که از این وضعیت عبور کنیم. در صورت همراهی مدیریت بحران می‌توانیم در مدت زمان قابل قبولی تمام مناطق زلزله‌زده استان را از نابسامانی فعلی خارج کنیم.
صحرایی با بیان اینکه براساس برآورد انجام شده تا پایان سال گذشته 2700 میلیارد تومان برای تکمیل بازسازی مناطق زلزله‌زده نیاز است گفت: برآورد دقیق از خسارت‌ها وجود دارد و تقدیم خواهد شد و در صورت نیاز برآورد تکمیلی و کارشناسی‌های جدید انجام می‌شود.
استاندار کرمانشاه افزود: متأسفانه ردیف بودجه بازسازی مناطق زلزله‌زده از قانون بودجه حذف شده و برای بازگشت این ردیف حمایت مدیریت بحران نیاز است.
انتهای پیام/
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟