به نقل از «خبرگزاری میزان»

کرونا؛ از ورود به کشور تا تشخیص و تولید واکسن

تاریخ انتشار: ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۰۳۹۸۹

رییس انستیتو پاستور ایران گفت:با آغاز کووید۱۹ شبکه آزمایشگاهی تشخیصی شکل گرفته که نه فقط در کووید۱۹ بلکه در تمام تهدیداتی که در آینده ممکن است متوجه کشور شود، می‌تواند کار بزرگی را برای کشور انجام دهد؛ یعنی امروز صاحب شبکه تشخیص مولکولی هستیم که سال‌ها آرزوی آن را داشتیم. خبرگزاری میزان-علیرضا بیگلری، در نشست خبری که در استودیو سلامت وزارت بهداشت برگزار شد، ضمن قدردانی و خداقوت به کادر سلامت در مقابله با بیماری کرونا، با اشاره به دو ساله شدن ورود ویروس کرونا به کشور، بیان کرد: باتوجه به اینکه امروز ۳۰ بهمن ماه است و دقیقا دو سال پیش در ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ اولین موارد کووید۱۹ در کشور مورد تایید قرار گرفت و اقدامات وزارت بهداشت و دولت برای مبارزه با کووید۱۹ آغاز شد، در این نشست قصد داریم به بازخوانی اتفاقاتی که در روز‌های اول در بحران کووید۱۹ در کشور و در انستیتو پاستور با آن مواجه بودیم، بپردازیم و نکاتی را ذکر کنیم که نیاز است در تاریخ شفاهی حوزه سلامت کشور باقی بماند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اولین گلوگاه و محور، "تشخیص" بیماری بود
وی در ادامه افزود: زمانیکه اولین اخبار از کشور چین مبنی بر وقوع یک بیماری جدید که آن روز‌ها به عنوان کرونای جدید شناخته می‌شد، به ما رسید، در اولین گام، در دی ماه ۱۳۹۸ و تقریبا ۵ تا ۶ هفته قبل از تایید اولین موارد در کشور، جلسات مقدماتی در انستیتو پاستور آغاز شده و مشخص شد که اولین گلوگاه و محور، تشخیص بیماری خواهد بود؛ بنابراین بر روی راه‌های تشخیص کووید۱۹ تمرکز کردیم و در ۱۹ بهمن ۱۳۹۸ یعنی ۱۱ روز قبل از اینکه اولین موارد تشخیص داده شود، روش‌های تشخیصی در انستیتو پاستور ایران کاملا راه افتاد و می‌توانستیم تشخیص را با روش PCR انجام دهیم. اولین موارد با علائم تنفسی و به اسم آنفلوآنزا در استان‌ها بستری شده بودند که قرار شد نمونه‌های این افراد برای تست کووید۱۹ مورد آزمایش قرار گیرد، با این فرضیه که ممکن است افرادی که با علائم تنفسی بستری شده اند مبتلا به کووید باشند.

 بیگلری ادامه داد: در روز ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ نمونه‌هایی که از قم دریافت شده بود و از سوی آزمایشگاه بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، اولین تشخیص کووید۱۹ برایشان اعلام شده بود، توسط وزارت بهداشت به انستیتو پاستور ایران ارسال شد و در ساعات پایانی ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ بود که تایید قطعی را برای اینکه این دو کووید ۱۹ هستند، انجام دادیم و به اطلاع وزیر بهداشت وقت رساندیم.

وی گفت: نکته مهم این بود که از نظر زمانی فقط دو روز با یک واقعه مهم در کشور روبرو بودیم؛ چهارشنبه ۳۰ بهمن تایید شد که اولین موارد کووید را داریم و جمعه دوم اسفند ماه، انتخابات مجلس را در پیش داشتیم که وزارتخانه تصمیم گرفت که در اولین ساعات وجود موارد مثبت را به اطلاع مردم برساند.

رییس انستیتو پاستور ایران اضافه کرد: در اولین گام با توجه به اینکه در کشور فقط سه آزمایشگاه وجود داشت که می‌توانستند کووید۱۹ را شناسایی کنند که شامل انستیتو پاستور ایران، آزمایشگاه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و آزمایشگاه بیمارستان مسیح دانشوری بودند، به همین دلیل در قدم اول وزارت بهداشت کمیته تشخیص آزمایشگاهی کووید۱۹ را با محوریت انستیتو پاستور ایران شکل داد و انستیتو پاستور به عنوان پرچم‌دار این کار وارد عرصه شد و در کنار آن، سایر سازمان‌ها و ادارات قرار گرفتند.

 بیگلری تصریح کرد: از آن پس جلسات تخصصی بیماری کووید ۱۹ آغاز شد و عمده وظایف این بود که مشخص کنیم از چه تستی استفاده کنیم، به عنوان مثال، در روز‌های اول اصرار بر این بود که از تست‌های آنتی بادی برای تشخیص استفاده شود که کاملا روش نادرستی بود. زیرا این تست‌ها زمانی مثبت می‌شوند که فرد دیگران را آلوده کرده و خودش در حال بهبودی است. بنابراین، اصرار بر این بود که تست PCR در کشور راه اندازی شود. باتوجه به اینکه تست PCR نیاز به مواد اولیه و دستگاه داشت و از طرفی کارکنان آزمایشگاه‌ها هم با روش تشخیص آشنا نبودند، وزارت بهداشت تصمیم گرفت که از تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور بخواهد که تمام نمونه‌ها به انستیتو پاستور ایران ارسال شوند. بر این اساس، اولین مشکل ما حجم بالای نمونه‌هایی بود که وارد می‌شد و مسلما باید مدیریت می‌شدند که مستلزم کار شبانه روزی همکارانم در انستیتو پاستور بود که هفت روز هفته و ۲۴ ساعته بدون تعطیلی این وظیفه را برعهده گرفتند و مدام نمونه بود که به انستیتو پاستور می‌رسید. بر این اساس، مسلما در جواب دهی تاخیر داشتیم که گاهی به ۹۶ ساعت هم می‌رسید تا بتوانیم آن حجم نمونه را بررسی کنیم.

وی گفت: در این میان دو کار مهم در همان هفته‌های اول انجام شد؛ یکی اینکه آزمایشگاه‌های متعدد دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور را آموزش داده و پروتکل تدوین شده را در اختیارشان قرار دادیم. در کنار آن تامین کیت‌ها هم مطرح بود که البته کیت‌های اولیه دست ساز بود و در انستیتو پاستور تولید شد. در مراحل بعد کیت‌هایی که از نظر قیمت و کارایی به صرفه بودند، تامین می‌شد و تحویل انستیتو پاستور می‌شدند و سپس بین دانشگاه‌های علوم پزشکی توزیع می‌شد تا با کیت‌های یکسان تشخیص انجام شود. بر این اساس، هر روز بر تعداد آزمایشگاه‌های تشخیصی کووید۱۹ افزوده می‌شد. به طوری که امروز شاهدیم که کشور در سخت‌ترین شرایط و در اوج تحریم ها، وقتی که انواع مواد مصرفی ما در فرودگاه‌های کشور‌های دیگر توقیف می‌شد و به دستمان نمی‌رسد و هیچ دستگاه جدیدی در هفته‌های اول امکان ورود به کشور را نداشت، مجبور بودیم که فقط به دانش فنی موجود در کشور اکتفا کنیم و پروتکل کشوری را طوری پیش ببریم که در دستگاه‌های کوچک PCR قابل انجام باشد. ما امروز صاحب شبکه‌ای هستیم که بیش از ۵۰۰ آزمایشگاه عضو آن هستند که شامل آزمایشگاه‌های دولتی، خصوصی، عمومی غیر دولتی و خیریه‌ها هستند که ابزار و سرمایه بزرگ ملی برای حوزه سلامت است. زیرا شبکه‌ای شکل گرفته که نه تنها در کووید۱۹ بلکه در مورد تمام بیماری‌ها و تهدیداتی که در آینده ممکن است متوجه کشور شود، می‌تواند کار بزرگی را برای کشور انجام دهد. یعنی شبکه تشخیص مولکولی را که سال‌ها آرزو داشتیم، امروز صاحبش هستیم.

 بیگلری ادامه داد: جالب این است که این شبکه کاملا با هم کار می‌کند و طی بازه‌های زمانی مشخص ارزیابی و کنترل کیفی می‌شود تا مطمئن شویم که تک تک آزمایشگاه‌هایی که کار کووید۱۹ را انجام می‌دهند، کیفیت مناسبی دارند. قدم و کار مهم بعدی که انجام شد؛ چند روز بعد از بحران کووید۱۹ فراخوان تولید کیت به تولیدکنندگان داخلی از سوی انستیتو پاستور ایران داده شد و با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری و معاونت تحقیقات وزارت بهداشت شرکت‌ها فراخوان شده و آمدند، کیت‌های اولیه ساخته شد و به انستیتو پاستور آمد. یک وظیفه دیگر را هم در انستیتو پاستور برعهده گرفتیم و قرار شد که بررسی و تایید کیت‌ها را انجام دهد. در واقع کمک کرد تا توسعه و تحقیق درباره انواع کیت‌ها در کشور کلید بخورد. به طوریکه اواخر اسفند ماه به چند شرکت تولیدکننده مجوز تولید کیت را دادیم و از اردیبهشت ۱۳۹۹ اولین کیت‌های تولید داخل را در بازار داشتیم. از خرداد تا تیر ۱۳۹۹ تقریبا نیازی به ورود کیت از خارج از کشور نداشتیم و ظرفیت برای تولید انواع کیت اعم از PCR و آنتی بادی و رپید در کشور ایجاد شد.

وی عنوان کرد: در کنار همه این‌ها وظیفه تعیین و پایش جهش‌ها هم برعهده انستیتو پاستور ایران بود که با همکاری سایر مراکز انجام داده و به صورت موردی و ادواری جهش‌ها بررسی می‌شدند. دستگاه‌های بسیار محدودی داشتیم، اما امروز با افتخار می‌گوییم که انستیتو پاستور ایران به آخرین روش‌ها و دستگاه‌ها برای ارزیابی جهش‌ها مجهز است و کشور در کار تشخیص با تکیه بر دانش بوم و تکیه بر جوانانی که در سطح تحصیلات تکمیلی تحصیل کرده و در دورترین شهر‌ها حضور داشتند، موفق شد.

 بیگلری خاطرنشان کرد: یادم است که در روز‌های اول طبق دستورالعمل، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که برای تایید مثبت بودن یک بیمار باید سه ژن بررسی شود، اما واقعا کیت به اندازه کافی در دسترس ما نبود. ما روزانه فقط می‌توانستیم ۶ هزار واکنش انجام دهیم، اگر از سه ژن استفاده می‌کردیم، فقط دو هزار بیمار را می‌توانستیم تعیین تکلیف کنیم. با این حال اطلاعات کافی به دست آمد که بررسی یک ژن برای تایید بیماری کافی است. روز‌های اول به ما خرده می‌گرفتند، اما بعد از چند روز نماینده سازمان جهانی بهداشت تایید کرد که روش انستیتو پاستور درست است و به سایر کشور‌ها هم توصیه کردند که از پروتکل ایران استفاده کنند. در عین حال برنامه کشور این بود که سعی شود از تست‌های موجود استفاده بهینه کند و به همین دلیل بیشتر ظرفیت تست‌ها را در اختیار بیمارستان‌ها قرار دادیم. تمام فرآیند تشخیص مصداق عینی این جمله است که فرصتی که در تهدیدات است، شاید در روز‌های عادی وجود ندارد.

 بیگلری در پاسخ به سوالی درخصوص وضعیت تولید واکسن پاستوکووک نیز، بیان کرد: واکسنی که تولید شد، نتیجه اش را دنیا دید؛ کوبا جزو کشور‌های اول و دوم دنیاست که توانسته با واکسن هایش جلوی مرگ و میر را در کووید نیز بگیرد که کاملا قابل استناد است. درباره مشارکت ایران و کوبا در تولید این واکسن هر روز که جلو می‌رویم هر دو طرف معتقدیم که انتخاب بسیار درستی داشتیم که اثرات آن را می‌بینید و نتایج کارآزمایی را هم دیدیدم که چند هفته آتی شاهد چاپ مقاله اش در بالاترین جای ممکن خواهید بود. زیرا کارآزمایی‌ها در کشورمان به قدری درست انجام شد که تمام زوایای تاثیر واکسن و عوارضش درآمد.


رییس انستیتو پاستور ایران همچنین در پاسخ به سوالی درخصوص وضعیت بیماری هاری در کشور گفت: هاری سالانه حداقل ۷۰ هزار مرگ را در دنیا ایجاد می‌کند. باتوجه به اینکه آزمایشگاه مرجع کشوری در انستیتو پاستور ایران قرار دارد و باتوجه به اینکه برنامه پایش کشوری از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت انجام می‌شود، معمولا در چند سال اخیر تعداد مرگ و میر در ایران برای این بیماری کمتر از انگشتان دو دست بوده و کمتر از ۱۰ نفر مرگ و میر داشتیم که موفقیت بسیار بزرگی برای ایران است که تعداد مرگ و میر کشور ناشی از هاری تک رقمی است. با توجه به اینکه ایران به عنوان مرجع در این زمینه شناخته می‌شود، تاکنون روند بسیار موفقی در کنترل هاری داشتیم و در سال‌های اخیر هم تعداد مرگ ناشی از هاری نسبت به سایر کشور‌ها بسیار ناچیز بوده که نتیجه یک تلاش ریشه دار در کشور است که به بار نشسته است.

ویروس کرونا، دست ساز است یا خیر؟
رییس انستیتو پاستور ایران در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص احتمال دست ساز بودن ویروس عامل کووید۱۹، گفت: باید توجه کرد که یکی از شاخصه‌های مهم کووید۱۹ ناشناخته بودنش است. واقعا تمام علوم بشری را به ویژه در حیطه علوم پزشکی و زیستی به چالش کشید. اصلا شروع این بحران که چگونه شروع شد و پیش رفت و چرا اینگونه رفتار می‌کند و چرا ژنوم و ماده ژنتیکی آن ثبات ندارد، همه بحث‌هایی است که ساعت‌ها نیاز به بحث دارد، اما فکر می‌کنم همانطور که شروعش غیرمنتظره بود، ممکن است پایان غیرمنتظره‌ای هم داشته باشد، شاید حوادث اُمیکرون و بعد از اُمیکرون بهتر بتواند بگوید که چه اتفاقی می‌افتد. وقتی که کل این پدیده‌ها را کنار هم بگذاریم، شاید یک روز بتوانیم قضاوت کنیم که آیا این مداخله انسان در ژنوم ویروس بود و دست ساز بود یا به طور طبیعی ایجاد شده است. طبق اطلاعات کلی که بنده به عنوان یک متخصص ژنتیک دارم، برای بشریت خیلی زود است که بتواند قاطعانه در این باره اعلام نظر کند و بگوید این ویروس طبیعی بوده یا دست ساز. باید توجه کرد که ویروس‌ها سال‌ها طول کشیده که به تکامل رسیدند و کوچک‌ترین تغییر در ژنوم ویروس آن‌ها را مساعد می‌کند که تغییرات و جهش‌های بیشتری در ژنوم داشته باشد. اما فعلا شواهد کافی برای پاسخ به این سوال که دست ساز بوده یا خیر، وجود ندارد.

 بیگلری ادامه داد: طی هفته‌های آتی دل مردم به شادی بزرگی از بابت افتخار انستیتو پاستور خواهد رسید و کیفیت و استقبال از واکسن ما مشخص است. با هزاران درخواست واکسن مواجه هستیم و دستور میزان تولید را از وزارت بهداشت می‌گیریم و، چون این واکسن برای کودکان در کشور هم مجوز استفاده دارد درخواست وزارت بهداشت در شهریور ماه تمرکز برای تولید این واکسن بود و اکنون هم هرچه پاستوکووک پلاس توزیع شود به سرعت مصرف می‌شود، چون به عنوان دُز یادآور اکثر واکسن‌ها مصرف می‌شود.


وی با تاکید بر اینکه فناوری ساخت واکسن کاملا در اختیار انستیتو پاستور ایران است، تصریح کرد:، اما تولید نیاز به دستگاه دارد تا حجم تولید را افزایش دهیم سفارش ما ماه‌ها آماده است و با انتقال آن به داخل، حجم تولید چندین برابر خواهد شد.

وی تاکید کرد: همه فرایند تولید واکسن در ایران قابل انجام است و با توجه به مشارکت مستقیم هر دو کشور در تولید، برای افزایش حجم تولید نیاز داریم که تجهیزات جدید داشته باشیم که این موضوع نیازمند زمان و تامین ارز است. در برخی مواقع به دلیل بروکراسی‌های موجود تامین ارز با تاخیر صورت می‌گیرد و به همین دلیل مجبوریم برای اینکه به نیاز کشور برسیم برخی مواد اولیه را از کوبا بگیریم. بر اساس قرارداد موجود اولویت تامین نیاز دو کشور است. با ورود ماده اولیه، امکانات همه کار‌ها در ایران وجود دارد و ما فقط منتظریم تجهیزات وارد شود تا حجم تولید افزایش یابد. آرزو می‌کنم کشور حمایت ارزی بیشتری از این واکسن انجام دهد، اما باید قبول کنیم حمایت ارزی در هیچ کشوری در حد وزارت بهداشت نمانده است یعنی اگر کشور دیگری واکسن تولید کرده است، کل ساختار پشت تولید آمدند. تمام ابزار فنی و سلول اصلی واکسن پاستوکووک را داخل کشور داریم. با توجه به چاپ مقاله استقبال از این واکسن افزایش هم خواهد داشت. با توجه به میزان ارز تامین شده، اینکه تا همین جا هم واکسنی با این کیفیت تقدیم مردم کردیم، یک شاهکار بوده است.    بیشتر بخوانید: تجهیز دانشگاه‌های علوم پزشکی مهمتر از ادغام آن‌ها در وزارت علوم است انتهای پیام/ برچسب ها: کرونا واکسن پاستور

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: کرونا واکسن پاستور رییس انستیتو پاستور ایران دانشگاه های علوم پزشکی انستیتو پاستور انستیتو پاستور وزارت بهداشت آزمایشگاه ها اولین موارد روز های اول دست ساز حجم تولید بهمن ۱۳۹۸ انجام دهد مرگ و میر نمونه ها کشور ها تست ها جهش ها سال ها کیت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۰۳۹۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیشرفت چشمگیر ایران در کنترل بیماری مالاریا / پیشتازی در گسترش نظام تشخیص آزمایشگاهی

با اقدامات مؤثر وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریم‌های متعدد، طی بازه زمانی چهار ساله از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ هیچ مورد بومی بیماری مالاریا در کشور شناسایی نشده و شناسایی نشدن مورد بومی ابتلاء به مالاریا طی این سال‌ها، نشان دهنده پیشرفت چشمگیر و قابل توجه برنامه کنترل مالاریا است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، به گفته متخصصان، بیماری مالاریا یک بیماری انگلی است که توسط پشه آنوفل به انسان منتقل می‌شود، انواع و گونه‌های مختلفی دارد که سه گونه ویواکس، فالسیپاروم و مالاریه موجود در ایران هستند که از بین آن‌ها پلاسمودیوم ویواکس شایع‌ترین گونه انگل مالاریا است و خطرناک‌ترین نوع آن هم پلاسمودیوم فالسیپاروم است که خطر مرگ را به دنبال دارد.

مسئولان امر معتقدند؛ این بیماری بیشتر در مناطق گرمسیری شیوع پیدا می‌کند و در ایران بیشتر در نواحی گرمسیری کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان دیده می‌شود؛ از علائم شایع این بیماری می‌توان به تب و لرز، تعریق، احساس سرما و سردرد و حالت تهوع اشاره کرد.

بر اساس آخرین گزارشات ارائه شده، در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۴۱ میلیون مورد ابتلاء به مالاریا گزارش و از این تعداد، بیش از ۶۲ هزار مورد منجر به مرگ شده است. بیماری مالاریا در مناطق دارای آب و هوای معتدل شایع نیست، اما در نواحی گرمسیر و نیمه گرمسیر رایج است و کودکان خردسال (با سن کمتر از پنج سال) ساکن در آفریقا، بیشترین قربانیان این بیماری را به خود اختصاص می‌دهند.

رضا فدایی، مدیر بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان نیز پیش‌تر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرده بود: در حال حاضر به صورت سالانه در سراسر جهان بیش از ۲۲۰ میلیون نفر به بیماری مالاریا مبتلا می‌شوند و حدود ۶۰۰ هزار نفر در سال، در پی ابتلاء به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند و در دستور کار داشتن برنامه‌های کنترل مالاریا در ایران منجر شده است که خطر ابتلاء به این بیماری در کشور به حداقل برسد.

اکنون ایران در منطقه در زمینه مبارزه با بیماری مالاریا، پیشتاز است و با توجه به اهمیت این بیماری و لزوم آگاه‌سازی افراد، تشخیص به موقع بیماری و کنترل مالاریا در کشور با احمد رئیسی، رئیس اداره کنترل بیماری‌های منتقله توسط ناقلین وزارت بهداشت (مالاریا و بیماری‌های منتقله از آئدس)، گفت‌وگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

ایمنا: چند مورد بومی مالاریا طی سال‌های اخیر در کشور گزارش شده است؟

رئیسی: در راستای اقدامات انجام شده در سراسر جهان به منظور مبارزه جهانی با بیماری مالاریا، با اقدامات مؤثر وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، طی بازه زمانی چهار ساله از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ هیچ مورد بومی بیماری مالاریا در کشور شناسایی نشده است.

شناسایی نشدن مورد بومی ابتلاء به مالاریا طی این سال‌ها، نشان دهنده پیشرفت چشمگیر و قابل توجه برنامه کنترل مالاریا بعد از شش دهه در کشور است و روز جهانی بیماری مالاریا نیز فرصتی به منظور ارائه دستاورد کشورها در مهار این بیماری و مشکلات مرتبط با آن در سطح جهان به شمار می‌رود.

در دو سال گذشته بعد از نزدیک به ۱۰ سال کاهش موارد مالاریا، شاهد افزایش موارد ابتلاء بوده‌ایم که تمام موارد شناسایی شده، موارد وارد شده از مرزهای جنوب و جنوب شرقی کشور و به ویژه از کشور پاکستان بوده است و نگرانی از این بابت وجود دارد که موارد وارده از کشورهای افغانستان و پاکستان، تبعاتی برای برنامه ایران در مهار و حذف مالاریا به همراه داشته باشد.

با وجود گزارش نشدن موارد مالاریا طی سال‌های متمادی، در دو سال گذشته برای اولین بار مواردی از مالاریا در استان‌های همدان، خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری، محدوده دانشگاه علوم پزشکی سبزوار و بعضی دیگر از مناطق پاک کشور ثبت شده است که تمام این موارد، مالاریای وارده و غیربومی بوده‌اند.

تمام افراد مبتلا به این بیماری، مسافرت‌های مرزی به مناطق سیستان بلوچستان به ویژه شهرهای سرباز، چابهار و سراوان داشته‌اند و بیشتر آنها از نیروهای نظامی و انتظامی شاغل در منطقه مذکور و افرادی که در امر جابه‌جایی سوخت بین مناطق مرزی ایران و پاکستان اشتغال داشته‌اند، هستند.

ایمنا: چند مورد بیماری مالاریا در سال گذشته به ثبت رسیده است؟

رئیسی: سال گذشته پرونده موارد مالاریای کشور با ۱۰ هزار و ۲۶۴ مورد مالاریا بسته شد که تمام این موارد اعم از داشتن ملیت ایرانی، افغان یا پاکستانی وارده از خارج از کشور بوده است؛ به طور کلی باید توجه داشت که ایرانی‌هایی که از موارد وارده به این بیماری مبتلا شده‌اند به دلیل شغل حمل سوخت قاچاق در مرزهای جنوب شرقی یا حسب ضرورت‌های شغلی دیگر در مناطق صفر مرزی مشغول به خدمت بوده‌اند یا به مرزهای شرقی کشور تردد داشته‌اند.

ایمنا: جمهوری اسلامی ایران با چه شرایطی موفق به کنترل این بیماری در سطح کشور شده است؟

رئیسی: در شرایطی شاهد پیشرفت‌های کشور در حوزه کنترل بیماری مالاریا هستیم که تحریم‌های سخت و شدید و محدودیت‌های دسترسی به اقلام مورد نیاز بهداشتی بین‌المللی وجود داشته و طی بازه زمانی اخیر نیز با همه‌گیری بیماری کرونا، بار سنگینی به کشور متحمل شده است، از همین رو حمایت‌های سازمان بهداشت جهانی در راستای دستیابی به این موفقیت حائز اهمیت است.

ایمنا: با توجه به همسایگی با کشورهای آلوده مانند پاکستان، کدام استان‌های کشور در معرض خطر به شمار می‌رود؟

رئیسی: در کشور پاکستان، بروز سالانه بیش از دو میلیون مورد بیماری مالاریا تخمین زده می‌شود و با این وجود، با تلاش‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی جنوب و جنوب شرقی کشور در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بخش جنوبی استان کرمان که محدوده تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی جیرفت به شمار می‌رود، هیچ مورد بومی بیماری مالاریا ثبت نشده است و این موضوع دستاوردی مهم به شمار می‌رود.

با وجود ثبت موارد به نسبت زیادی از بیماری مالاریا طی سال گذشته که به‌رغم کارشناسان وزارت متبوع همه غیربومی بوده است، کشور ایران در بین ۲۲ کشور منطقه مدیترانه شرقی هنوز هم یک کشور موفق شناخته می‌شود.

ایمنا: با وجود اقدامات انجام شده، ریسک بروز بیماری مالاریا در کشور همچنان وجود دارد؟

رئیسی: ثبت نشدن مورد بومی مالاریا طی چهار سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ در کشور، پیشتازی ایران در منطقه در زمینه مبارزه با مالاریا را نشان می‌دهد؛ به دلیل افزایش بار بیماری در سال ۱۴۰۱ در کشورهای همسایه شرقی، نه تنها افزایش بیش از حد تصور موارد وارده مالاریا از پاکستان و افغانستان و به دنبال آن افزایش ریسک برقراری مجدد چرخه انتقال مالاریا در داخل شهرستان‌های مرزی استان سیستان بلوچستان را به شکل قابل توجهی افزایش داده است، بلکه به‌رغم مشاهده نشدن شواهد اثبات شده مبنی بر برقراری چرخه انتقال محلی مالاریا، سازمان جهانی بهداشت بر موارد اندکی از انتقال بیماری در داخل مرزهای کشور، نظر دارد.

باید به این نکته مهم توجه داشت که ایران، کشوری پهناور و بزرگ است و قابل قیاس با کشورهایی مانند امارات و مراکش که در سال‌های گذشته و دو کشور آذربایجان و تاجیکستان که سال پیش گواهی حذف مالاریا را دریافت کرده‌اند، نیست؛ کشور ایران دارای بیش از ۸۰ میلیون جمعیت است و در جوار کشورهایی مانند پاکستان و افغانستان قرار دارد که آمار بیماری مالاریا در آنها بیش از بسیاری از کشورهای منطقه است.

ایمنا: در زمینه تشخیص بیماری مالاریا چه پیشرفت‌هایی حاصل شده است؟

رئیسی: یکی از دستاوردهای خوب کشو به‌رغم فشار سختی‌های همه‌گیری بیماری کرونا، گسترش نظام تشخیص آزمایشگاهی مالاریا به ویژه سطح تشخیص میکروسکوپی بوده است، به گونه‌ای که در مدیترانه شرقی به‌رغم تمام کارشناسان بین‌ المللی، ایران در این زمینه پیشتاز است.

در پایان نیز امید است بتوانیم با مشارکت نیروهای نظامی و انتظامی، حمایت مسئولان سیاسی و تلاش پزشکان و کارکنان بخش سلامت، با حساسیت هر چه بیشتر در راستای شناسایی به موقع و درمان فوری و کامل بیماران هشیارانه عمل و افقی روشن برای برنامه مبارزه با مالاریا ترسیم کنیم.

کد خبر 747807