بی‌بی‌سی: بحران اوکراین اینگونه به نفع ایران است
تاریخ انتشار: ۷ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۵۸۳۲۷
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از کیهان، این سایت می‌نویسد: مسکو در حالی در کی‌یف، به روی غرب شمشیر کشیده که همزمان در مذاکرات غرب با ایران، یک پای معامله است. اما اثرات مستقیم و غیرمستقیم تحولی همانند جنگ اوکراین بر ایران، به مذاکرات وین ختم نمی‌شود. نزدیکی تهران و مسکو این روزها به حدی کم‌سابقه در ۴۰ سال گذشته رسیده و طرفین به وضوح نشان داده‌اند که به دلایل مختلف، از همکاری با هم راضی‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دو طرف اگرچه از نظر ظاهر و پیشینه، شباهتی به هم ندارند، اما تفاسیرشان از سیاست و ساختار بین‌المللی، نقاط اشتراکی دارد که موجب شده روابط دو کشور در دو دهه اخیر به شکلی قابل ملاحظه متحول شود.
علاوه‌بر این، روسیه یکی از پنج قدرت شورای امنیت نیز هست و تنش میان این کشور با گروه بزرگی از کشورهای قدرتمند و ثروتمند جهان که زیر عنوان «غرب» دسته‌بندی می‌شوند، می‌تواند تبعاتی جهانی نیز داشته باشد؛ تبعاتی که تا همین‌جا در موضوعاتی مانند قیمت نفت، بسیار فراتر از مرزهای اروپا احساس شده و دور از انتظار نیست که در روزها و هفته‌های پیش‌رو بر اقتصاد و سیاست خارجی بسیاری از کشورهای جهان- از جمله ایران- اثر بگذارد.
لحظه به لحظه با آخرین گزارش‌ها و تصاویر جنگ روسیه - اوکرایننه فقط روسیه، بلکه تمامی کشورهای امضاکننده برجام و حاضران در مذاکرت احیای برجام در وین، در این مذاکرات به دنبال یک هدف عالی هستند: در راستای آنچه به عنوان «منافع» خود تعریف کرده‌اند گام بردارند. آمریکا و متحدان اروپایی‌اش می‌گویند که این منافع در عدم‌دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تامین می‌شود. روسیه هم در سال‌های اخیر نشان داده که در این هدف با غرب هم‌نظر است.
آیا آنچه در اوکراین رخ داده، نظر کرملین را درباره دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تغییر می‌دهد؟ به احتمال بسیار زیاد نه. اما واقعیت این است که روسیه مدتهاست که از روش‌های کاخ‌سفید در رویارویی با تهران حمایت نمی‌کند. این کشور هرگز تحریم‌هایی را که ترامپ اعمال کرد به رسمیت نشناخت. پوتین به صراحت از خروج آمریکا از برجام انتقاد کرد. به همین دلیل، اگر غرب تا امروز در مذاکرات احیای برجام، در چانه‌زنی با ایران بر روی حمایت مسکو حساب کرده، این حمایت می‌تواند به سرعت رنگ ببازد و حتی مسیری برعکس پیدا کند. عمق بحران اوکراین به حدی است که دیگر امکان وجه‌المصالحه قرار دادن ایران برای حل مسئله منتفی است.
مقابله دیپلماتیک و در عین حال تهاجمی با غرب در مذاکرات وین، گزینه دیگری است که ممکن است دیپلمات‌های روس برگزینند. اگر بحران اوکراین ابعادی بسیار عمیق‌تر پیدا کند، سربازان روس با مقاومت ارتش‌های اروپایی روبه‌رو شوند یا حتی شدت عمل تحریم‌ها به شکلی باشد که کرملین به پاسخگویی همه‌جانبه نیاز داشته باشد، چنین گزینه‌ای نیز دور از انتظار نخواهد بود.
حتی بدون اینکه کار در اوکراین بالا بگیرد، همین حالا غرب به دنبال نتیجه‌گیری سریع در مذاکرات وین است. برای اروپا و آمریکا، مسئله حمله نظامی روسیه به اوکراین در مقایسه با برنامه هسته‌ای ایران، به مراتب اولویت جدی‌تری است. و اگر راهی هست که این مذاکرات به سرعت به نتیجه برسد تا غرب همه تمرکزش را متوجه اوکراین کند، غربی‌ها به شدت به آن راه نیاز دارند.
اگر تنش میان غرب و روسیه در اوکراین از سطح کنترل‌شده فعلی خارج نشود و در عین‌حال مذاکرات هسته‌ای نیز به سرعت به نتیجه برسد، ایران در آستانه دستیابی به درآمدی قابل توجه قرار خواهد گرفت. چرا که فوری‌ترین اثر این بحران افزایش قیمت انرژی در جهان است و همزمان با نیاز فوری بسیاری کشورهای توسعه‌یافته و ثروتمند، ایران با منابع قابل توجه نفت و گاز به بازارهای جهانی بازخواهد گشت.
اگر مسئله روسیه و غرب بالا بگیرد و مذاکرات وین به سرعت به نتیجه نرسد، شرایط ممکن است به شکلی تغییر کند که اصولا ادامه مذاکرات دشوار شود. این حالتی است که مثلا درگیری نظامی رخ بدهد و سطح تنش به جایی برسد که مسکو دست به اقدامات رادیکال بزند. بحران در این سطح به هیچ وجه به نفع مذاکرات برجام نیست. در چنین شرایطی حتی یک ایران هسته‌ای ضدغرب چه بسا به نفع مسکو هم باشد. کم نیستند کسانی که در مسکو معتقدند اصولا پوتین می‌تواند با ایران مجهز به سلاح هسته‌ای کنار بیاید.
در این سناریو نه فقط اقتصاد ایران از مزایای یک توافق هسته‌ای و فروش نفت و گاز گران‌قیمت محروم خواهد شد، بلکه اصولا تجارت و اقتصاد جهانی با بحرانی گسترده روبه‌رو می‌شود و شکاف میان غرب با روسیه و چین، شرایط را برای همه دشوار خواهد کرد. آن هم در روزهایی که اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان به دلیل همه‌گیری کرونا در دو سال گذشته با ضررهای هنگفت روبه‌رو بوده است.
اما در ابعاد وسیع‌تر، آنچه در اوکراین تا همین حالا رخ داده، برای جمهوری اسلامی و سیاست خارجی تجدیدنظرطلبانه و تهاجمی‌اش، ویژگی‌های مطلوب بسیاری دارد. جمهوری اسلامی اصرار دارد که بعد از بیش از ۴۰ سال، هنوز شخصیت انقلابی‌اش را حفظ کرده و هویتش را به باورهایی ایدئولوژیک- از جمله غرب‌ستیزی- گره زده است. گفتمان‌هایی مانند «محور مقاومت» نتیجه همین باور است که با هدف به چالش کشیدن سلسله مراتب بین‌المللی از سوی ایران پیگیری می‌شود.
جمهوری اسلامی در تلاش است تا جایگاه غرب را در ساختار بین‌المللی به چالش بکشد و از دوستی و نزدیکی با قدرت‌هایی که خود آنها از این ساختار نفع می‌برند اما با غرب همسو نیستند، ابایی ندارد. در چنین وضعیتی، جمهوری اسلامی همزمان که به دنبال تضعیف غرب است، منافع خود را همسو با منافع قدرت‌های «شرق» یعنی چین و روسیه تعریف میکند و به همین دلیل از قدرت گرفتن آنها حمایت میکند. این استراتژی به معنای همسویی کامل یا تبدیل شدن ایران به یک دولت متکی یا اقماری پکن یا مسکو نیست.
در واکنش ایران، ناتو سرزنش شد، اما در عین حال خبری از حمایت از جنگ نبود.
تا همین‌جا و قبل از هرنتیجه‌ای که بحران اوکراین داشته باشد، به چالش کشیده شدن قدرت غرب در سطح بین‌المللی، برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی در ابعاد کلان خوشحال‌کننده است. در واقع یک گام دیگر- و در عین حال مهم- در مسیر به چالش کشیدن گفتمان «نظام تک‌قطبی جهانی» است؛ گفتمانی که در آن، آمریکا یگانه ابرقدرت خوانده می‌شود و سلطه غرب بر نظم بین‌المللی، حقیقتی تثبیت‌شده تلقی می‌شود.
کد خبر 659942 برچسب‌ها خبر ویژه روسیه - اوکراین مذاکرات وینمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: خبر ویژه روسیه اوکراین مذاکرات وین بحران اوکراین جمهوری اسلامی مذاکرات وین بین المللی عین حال هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۵۸۳۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیپلمات صهیونیست: دنیا تغییر کرده است/ باید مشخص کنیم در کدام سمت هستیم
از زمان شروع عملیات طوفان الاقصی، شرایط منطقه ای و جهانی، شاهد تغییراتی بوده است که این تغییرات در امتداد تغییرات نظام جهانی قرار دارد.
سرویس جهان مشرق - مایکل پلیورت کارشناس مسائل اروپای شرقی، تحلیگر سیاسی، دیپلمات سابق اسرائیلی در مسکو، در گزارشی به مسئله نظم جدید جهانی و تغییرات قابل توجه در روابط اسرائیل با روسیه، همزمان با تغییرات روابط ایران و روسیه نسبت به سال‌های گذشته میپردازد. پلیورت در این گزارش می نویسد:
از زمان وقایع ۷ اکتبر، نه تنها اسرائیل، بلکه کل جهان به واقعیت جدیدی رسیده است. این واقعیت، تا حد زیادی، از فوریه ۲۰۲۲ - تقسیم جهان به بلوک های جدید - شروع به شکل گیری کرد. کشورهای غربی، اوکراین، اسرائیل، استرالیا و آرژانتین، در برابر روسیه، چین، ایران، برزیل، آفریقای جنوبی و کره شمالی. در ۱۳ اکتبر، رئیس جمهور روسیه، در جریان سفر خود به بیشکک، اولین سفر خارج از مرزهای روسیه پس از صدور حکم بازداشت بین المللی از سوی دادگاه کیفری لاهه، پوتین بیشتر سخنرانی خود را به درگیری بین اسرائیل و فلسطینیان اختصاص داد.
پوتین گفت: «اسرائیل یک حمله بی‌سابقه از سوی حماس را تجربه کرده است. غیرقابل قبول است که غزه مانند لنینگراد در جنگ جهانی دوم در محاصره باشد». وی افزود: «دلیل اصلی این رویدادها شکست سیاست آمریکا در خاورمیانه» است. از ماه اکتبر، مقامات ارشد دولت روسیه و شخص پوتین اغلب به جنگ در خاورمیانه اشاره کرده و آن را به عنوان نمونه ای از شکست "نظم آمریکا"، "شکست جهان تک قطبی" ذکر کرده اند.»
در کلام، آنها از خشونت بین طرفین ابراز تاسف می کنند، اما در واقع تنش در مناطق ما به خوبی به نفع روسیه است. چرا؟ دولت های غربی را از هم جدا می کند، توجه و منابع عظیم آن را از جبهه اوکراین منحرف می کند و معضلات دشواری را در مورد اولویت بندی جبهه ها ایجاد می کند.
در واقع دو موضوع، روابط روسیه و اسرائیل را شکل می دهد - جنگ در اوکراین و اتحاد سیاسی با ایران. هر دو یک تهدید واقعی برای امنیت ملی ما هستند. دو سال پیش، اسرائیل از ترس واکنش روسیه، به بی طرفی عملی در رابطه با جنگ در اوکراین پایبند بود. اسرائیل کمک های بشردوستانه و غیرنظامی ارائه کرد، اما تا به امروز از ارائه سیستم هایی که توسط روس ها به عنوان عبور از خط قرمز تلقی شود، خودداری کرده است.
انتظار اسرائیل نیز این بود که روس ها نیز از انتقال سلاح های قدرتمند به دشمنان ما خودداری کنند. یک مقام ارشد اسرائیلی بسیار به من گفت: "بدیهی است که ما انتظار طرفداری از اسرائیل از سوی روس ها را نداریم، اما احتمال آسیب به ما از سوی آنها بی نهایت است."
از آن زمان این موقعیت به سختی تغییر کرده است - هیچ انتظاری برای بهبود روابط وجود ندارد، بلکه تلاشی برای جلوگیری از وخامت شرایط است. برای روس ها، اسرائیل پیوست نظامی و سیاسی ایالات متحده در خاورمیانه است. نگرش نسبت به ما برگرفته از رابطه بین ابرقدرت هاست. آنچه در دو سال گذشته تغییر کرده است، روابط ایران و روسیه است - و از آن زمان به بعد فقط عمیق تر شده است.
سکوت عمیق پوتین در مورد حمله ایران به اسرائیل، حمایت از حمله ایران به اسرائیل توسط سفیر روسیه در سازمان ملل متحد و بسیج کانال های تبلیغاتی دولت روسیه علیه اسرائیل که به ادعای آنها، اسرائیل "استانداردهای دوگانه" را اعمال میکند، همه نشان می دهد که اتحاد روسیه و ایران در حال تشدید است. بخش عمده همکاری ها در حوزه نظامی و سیاسی است، اما در سال های اخیر افزایش محسوسی در روابط اقتصادی بین کشورها مشاهده نشده است.
به عقیده من، تا زمانی که جنگ در اوکراین ادامه دارد، محتمل ترین سناریو این است که وخامت روابط اسرائیل با روسیه ادامه خواهد داشت. پرده آهنین جدیدی بر جهان فرود می آید و بادهایی که در روابط بین الملل می وزد قوی‌تر از ماست. بهتر است به این ایده عادت کنیم که در آینده قابل پیش بینی هیچ نکته خوبی از بزرگترین کشور جهان برای ما وجود نخواهد داشت. تصادفی نیست که پهپادهای ایرانی هم به اوکراین و هم به اسرائیل حمله می کنند. شاید این فرصتی نیز باشد تا به خود یادآوری کنیم که می خواهیم به کدام بلوک تعلق داشته باشیم و از چه ارزش هایی نمی توانیم دست بکشیم.
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور