بررسی تاریخ موسیقی مازندران و خوانندگان نامی این دیار
تاریخ انتشار: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۰۲۰۳۹
موسیقی مازندران، بی شک یکی از اصل‌ترین و جذاب‌ترین موسیقی‌های ایرانی است که مربوط به شمال کشورمان می‌شود.
این موسیقی در غرب با موسیقی گیلکی و در شرق با موسیقی خراسانی تلفیق شده و شکل خاصی به خودش گرفته است. در ادامه به معرفی بیشتر این موسیقی می‌پردازیم.
تاریخچه‌ی موسیقی مازندرانآهنگهای مازندران به دو دسته‌ی آوازی و سازی تقسیم می‌شود که هر دو شکل آن طرفدارhن زیادی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همانطور که اشاره کردیم، موسیقی مازندران به دو نوع آوازی و سازی تقسیم می‌شود. موسیقی آوازی سه دسته‌ی تغزلی، آئینی و حماسی دارد که هرکدام ویژگی خاص خود را دارند.
تغزلی: کتولی، کله‌حال، طوری یا امیری، نجما و صنم نمونه‌هایی از آواز تغزلی هستند که هرکدام از آنها وصف حال عشق و دلدادگی است و در بعضی موارد مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره را شامل می‌شود. عشق به ائمه‌ی اطهار، دلدار، طبیعت و دام در این نوع آواز موج می‌زند.
آئینی: این نوع آواز شامل سه بخش نوروزخوانی، نواجش یانوازش (موری) و چاووش خوانی است.
نوروزخوانی معمولاً از نیمه‌ی دوم اسفند شروع می‌شود و تا اوایل فروردین ادامه دارد. نوروزخوان شخصی است که همراه با دو نفر دیگر به در خانه‌ها می‌رود و با توجه به اطلاعاتی از صاحب خانه کسب کرده، ابتدا به حمد و ستایش خداوند و ائمه‌اطهار می‌پردازد و بعد از آن شروع به تعریف و تمجید اعضای خانه می‌کند و در قبال کارش درخواست عیدی دارد.
اگر عیدی دریافت کند شروع به تعریف و تمجید از صاحب خانه می‌کند در غیر اینصورت با غر و ناله از خانه بیرون می‌رود و راهی خانه‌ای دیگر می‌شود.
چاووش خوانی که ریشه در آئین مذهبی دارد، هنگام سفر به اماکن مذهبی و یا برگشت از سفرهای زیارتی خوانده می‌شود و بر پایه‌ی سه‌گاه و شور اجرا می‌شود.
موری، ملودی غم‌انگیزی است که بعد از مرگ عزیزان توسط نزدیکان بخصوص زنان خوانده می‌شود و به همدردی با صاحب عزا می‌پردازد. حتی گاهی مادران در لالایی‌های خود از این نوع ملودی استفاده می‌کنند.
حماسی: این نوع موسیقی که از نظر تاریخی دارای قدمت زیادی است، ریشه در قرن‌ها درگیری با طوایف داخلی و اقوام همسایه دارد و بیشتر مختص مناطق مرکزی، غرب و شرق استان مازندران است. موسیقی حماسی کتول و حماسی تعزیه دو نمونه‌ی این آواز هستند.
معروف‌ترین خوانندگان مازندرانیموسیقی مازندران یک موسیقی ریشه‌دار است که وصف حال مردم همان منطقه را شرح می‌دهد. آهنگ‌های مازندرانی با توجه به نوع شعر و آهنگی که دارد باعث می‌شوند تا شنونده به خوبی با آداب و رسوم مردم این خطه آشنا شود.
از دیرباز استادان زیادی در مازندران وجود داشتند که در غالب آهنگ‌های محلی مسائل فرهنگی و سنتی این استان را نسل به نسل منتقل کرده‌اند. دوتن از نوازندگان بزرگ دوتار این خطه نظام شکارچیان و عشقعلی شکارچی هستند.
دیگر بزرگ مطرح در زمینه کمانچه غدیر کتولی است که بعد از شهرتی که در این کار پیدا کرد شاگردان زیادی نظیر احمد محسن پور را تربیت کرد. از دیگر استادان موسیقی مازندران که در سبک فولکور فعالیت داشتند می‌توان به محمد رضا اسحاقی گرجی، ابوالحسن خوشرو، سید جمال محمدی، نور محمد طالبی و نورالله علیزاده اشاره کرد. هر کدام از این استادان به عنوان بزرگان موسیقی این استان شناخته می‌شوند که صاحب سبک هستند.
بیوگرافی برخی از بزرگان موسیقی مازندرانآشنایی با بزرگان موسیقی مازندرانی باعث می‌شود تا شناخت بهتری نسبت به آهنگ‌ها و آداب و رسوم مردم این استان داشته باشید.
محمد رضا اسحاقی گرجی
محمد رضا اسحاقی گرجی که در بهشهر متولد شده، موسیقیدان و نوازنده دوتار است. سازمان میراث فرهنگی نام او را به عنوان گنجینه‌ی زنده‌ی بشری در فهرست آثار ملی کشور ثبت کرده است. از سبک‌های موسیقی گرجی می‌توان به تمبک، لَله‌وا و دوتار اشاره کرد. او با شناخت موسیقی اصیل مازندران توانسته تعزیه خوانی‌های زیادی انجام دهد.
ابوالحسن خوشرو
ابولحسن خوشرو یکی از خوانندگان به نام آهنگ مازندرانیست که در ساروکلا متولد شده است. او از زمان کودکی به نواختن ساز لَله‌وا مشغول بوده و تحصیلات خود را از هنرستان موسیقی تهران آغاز کرده است. او با همکاری برادرانش فرج الله و عبدالله یک گروه تشکیل داد و کار خود را با رادیو مازندران به شکل رسمی آغاز کرد. او با توجه به شناخت و تجربه‌ای که نسبت به موسیقی مازندران داشت توانست سرپرستی گروه امیر پازواری را برعهده بگیرد. زنده‌یاد استاد خوشرو به عنوان یکی از برترین اساتید محلی مازندران بود که پس از فوت وی صدای فولکور مازندران برای همیشه خاموش شد.
سید جمال محمدی
سید جمال محمدی که متولد جویبار بوده، به عنوان یکی از نوازنده‌های موسیقی فولکور است و در زمینه‌ی آهنگ‌های مازندرانی اصیل فعالیت دارد. نی چوپان، کمانچه، سرنا و قره‌نی از سازهای مورد علاقه‌ی او بوده است. سید جمال محمدی در طول دوره‌ی فعالیت خود همکاری‌های زیادی با گروه موسیقی بین‌المللی بانو سیما بینا، شبکه‌ی یک و شبکه‌ی استانی مازندران داشته است. او که یکی از برترین نوازنده‌های فولکور موسیقی مازندران است به عنوان سرپرست گروه موسیقی ایرانی شناخته می‌شود.
غیر از بزرگانی که در بالا اشاره شد، جوان‌ترهایی نیز وجود دارند که راه و رسم این اساتید را دنبال می‌کنند و با انتشار آهنگ‌های فولک و شنیدنی یاد و اشعار این موسیقی تاریخی فرهنگی را زنده نگه می‌دارند، خوانندگانی همچون خواننده‌ی جوان علی میررضایی، آقای ابی عالی که با صدای خوبش آثار زیبایی ارائه کرده و همچنین آقایان بهزاد صفایی، استاد جهانبخش کرد، جواد نکایی، رامین مهری، مجید حسینی، محمد اسماعیلی، مهدی آبگون، مهران رجبی، ناصر عباسی، نیما مهدوی، وحید حیدری و ولی قاسمی و … اشاره کرد که با صدای خوب و شعرهای زیبا به موزیک اصیل مازندرانی کمک شایانی کرده و می‌کنند.
کد خبر 559182منبع: ایمنا
کلیدواژه: موسیقی مازندران شمال تاریخ موسیقی موسیقی سنتی فولکلور شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق آهنگ های مازندران موسیقی مازندران سید جمال محمدی ی موسیقی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۰۲۰۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سفر به سومین دیار حرم اهل بیت (ع) در ایران - بخش نخست
از آنجا که این جایگاه ، بنا به ویژگی های علمی در زمینه‌های اصول و فقه و دیگر علوم جاری در حوزه‌های علمیه مورد توجه قرار داشته و دارد و با وجود درایت و تیزنگری ، هوشمندی ، سیاستمداری و آشنایی با اوضاع و شرایط جامعه مسلمانان اعم از سنی و شیعه و نیز دیگر جوامع مذهبی جهان، در هر دوران شخصی را به عنوان «مرجع جامع‌الشرایط» به جامعه شیعیان معرفی می کند.
از این رو سنت مراجع شیعه، بذل توجه به مراکز اصلی شیعه بوده و می باشد که در این میان حجة الاسلام والمسلمین جناب آقای حاج سید جواد شهرستانی ، داماد و نماینده تام‌الاختیار حضرت آیة الله العظمی سیستانی در نزدیک به سه دهه اخیر ، برای نخستین بار دست به سفرهای درون‌مرزی و برون مرزی زده و بدین ترتیب به امور شیعیان و حوزه‌های علمیه و مدارس وابسته به آن ، در درجه نخست و نیز اصولاً آگاهی از وضع و شرایط اجتماعی و اقتصادی آنان و رفع نیازمندی های شیعیان می پردازد.
بدون تردید شرایط کنونی جهان به ویژه در منطقه و برنامه‌ریزی های سیاست جهانی برای وارونه جلوه دادن چهره اسلام حقیقی و نیز تحقیر و به انزوا کشانیدن مسلمانان به ویژه شیعیان در جای جای جهان، خصوصاً در منطقه خاورمیانه ، مسئولیت سنگین‌تری را متوجه نهاد مرجعیت نموده و از این روست که می بایست با سفرهای دوره‌ای هراز چندگاهی ، ضمن آشنایی با شرایط اجتماعی و اقتصادی شیعیان به طور خاصً و دیگر جوامع مسلمان به طور عام، به رفع نیازمندیی ها و به‌روز درآوردن مراکز علمی فرهنگی آنان اقدام گردیده و از سوی دیگر موجب دلگرمی آنان گردد که این عزیزان احساس کنند همواره دارای پشتوانه و مرکزی هستند که در اندیشه آنان بوده و دغدغه آنان را در سر دارد.
اینجانب که در این چند دهه اغلب توفیق همراهی با معظًم له و هیأت همراه در سفرهای درون مرزی و برون مرزی را داشته و پیش از این گزارش های گوناگونی از این سفرها را همچون سفر های برون مرزی به کشور های لبنان ، افغانستان ، هند ، کشمیر ….و نیز درون مرزی چون سفر به بخش های شمال ، جنوب و شرق کشور را منتشر ساخته ام ، سعی داشته ام تا آن جا که ممکن است بصورت گذرا ، بخشی از فعالیت های این گونه سفرها را که اغلب با دیدار ها از مراکز حوزه های علمیه ، مدارس ، اساتید علمی آنان ، أئمه جمعه و جماعات ، و شخصیت های علمی حوزوی ، نیز اجتماعی و سیاسی و گاه بر اساس ضرورت ، دیدار با مردم مناطق محروم کشور را به نظر خوانندگان ، و نیز ثبت در تاریخ ، به قلم آورم.
در همین راستا توفیق یار گردید که در تاریخ شنبه ۲۵ فروردین ماه جاری (۱۴۰۳ شمسی ) به مدت چهار روز با هیأت اعزامی از سوی دفتر آیة الله العظمی سیستانی ، که به ریاست و مدیریت و حضور جناب حجة الاسلام و المسلمین حاج سید جواد شهرستانی به استان فارس ( شیراز ، کازرون ، جهرم و فسا ) ، سفر کرده و پس از زیارت از دو مرقد مطهر سید علاء الدین ، و شاهچراغ علیهم السلام و دیدار با تولیت های این دو مزار مبارک و دیدار با امام جمعه های شیراز ، کازرون ، جهرم ، فسا و جز این ها از أئمه جمعه دیگر شهرهای این دیار ، به دیدار باطلاب علوم دینی در مدارس و حوزه های علمیه متعدد آن ، ودیدار با علماء و شخصیت های حوزوی و اساتید این بلاد صورت پذیرفت.
در این سفر نزدیک به بیش از پنجاه دیدار در برنامه گنجانیده شده بود که برنامه همه روزه از شش بامداد ، تا ساعت دو بامداد روز بعد ادامه می یافت که بحمد الله همچون دیگر سفرهای معظم له ، از سفرهای موفق بشمار می آمد.
امیدوارم توفیق یار گردد که در این راستا و دیدارها قلم نگاره هایی را به تحریر در آورم.
گفتنی است که شیراز در سال۷۴ هجری به دست مسلمانان فتح شد. هجرت امام رضا (علیه‌السلام) به ایران ، خیل عاشقان ولایت و سادات علوی را راهی ایران نمود که برخی از آنان در شیراز به دست حاکمان عباسی به شهادت رسیدند.
تاریخ پیدایش حوزه علمیه شیراز به قرن دوم با روی کار آمدن آل بویه باز می‌گردد و با به قدرت رسیدن صفویان و افزایش قدرت تشیع حوزه علمیه شیراز نیز رو به گسترش پا نهاد و تا به امروز این راه را ادامه داده است.
این دوره از قرن دوم شروع و تا قرن دهم ادامه می‌یابد. حکومت آل بویه موجب شکوفایی حوزه علمیه شیراز در این دوره است و برخی از فقها و حکیمان از این دیار به کاروان دانش می‌پیوندند. اواسط قرن چهارم هجری شیراز به تصرف دیلمیان درآمده و تشیع به عنوان مذهب رسمی مورد توجه قرار گرفته است.
از فعالیت‌های فرهنگی آل بویه در این دوره مسجد جمعه و کتابخانه عضدالدولة است. این روند موجب گشت تا در قرن پنجم هجری دانشمندانی شیعی از این سرزمین پا به عرصه نهند.
در دوره‌های بعد که به هفتم تا دهم هجری تعلق دارد نام ۳۱ مدرسه علمیه در حوزه شیراز ثبت شده است.
صفویان در نشر تشیع در ایران هر چند پیشگام بشمار نمی آیند و برخی دیگر از حکومت‌های شیعه چون آل بویه و علویان بر آنان پیشی دارند، لیکن آنها در دایره گسترده‌تری تمدن اسلامی و فرهنگ شیعی را نشر داده‌اند. آغاز دوره دوم حوزه علمیه شیراز با استقرار دولت صفوی آغاز و تا قرن پانزدهم ادامه می‌یابد.
با رواج فرهنگ شیعی در ایران بسیاری از دانشمندان بحرین و با توجه به نزدیکی جغرافیایی ، از اوایل قرن یازدهم به شیراز مهاجرت نموده و در این شهر مقیم شدند.
برخی از مشهورترین این بزرگان عبارتند از :
سید ابو علی ماجد ، فرزند سید هاشم بحرانی (متوفی ۱۰۲۸. ق) ، احمد بن عبد السلام بحرانی (زنده به سال ۱۰۲۸. ق) ، شیخ صایح بن عبد الکریم بحرانی (متوفی ۱۰۹۸. ق) ، سید ماجد فرزند سید محمد بحرانی (زنده به سال ۱۰۹۷. ق) ، شیخ یوسف بحرانی (۱۱۰۷ـ۱۱۸۶. ق) صاحب کتاب « الحدائق الناضره » که به صاحب حدائق شهرت یافته است.
در این دوره ده‌ها مدرسه علمیه در شیراز به عنوان نهاد آموزشی به فعالیت مشغول بودند که مهمترین آن ها اشاره می نمایم:
مدرسه محبیه ، مدرسه خان ، مدرسه میرزا لطفی ، مدرسه هاشمیه ، مدرسه اسماعیلی ، مدرسه حکیم ، مدرسه نظامیه ، مدرسه امامیه ،
مدرسه صالحیه ، دمدرسه مقیمیه ، مدرسه حاجی میرزا خان ، مدرسه آقا بابا خان ، مدرسه شفاعیه.
از بزرگان این دوره می توان به « صدر المتألهین شیرازی » و «حاج میرزا محمدحسن» معروف به « میرزای شیرازی » اشاره نمود که هر چند هیچیک از این دو بزرگ در شیراز اقامت دائم نداشته‌اند، لیکن نام شیراز را به عنوان دیاری شیعی که فرزانگانی در فلسفه و فقه را به جهان تشیع عرضه نموده است ، در خاطره‌ها زنده می‌کنند. به ویژه میرزای شیرزای که در تاریخ شیعه به ( المجدًد الشیرازی ) شهرت یافت که نهضت ضد استعماری تنباکو را به وجود آورد و با فتوای تاریخی و تاثیر گزار خود ، قدرت دینی عالمان شیعه را به نمایش گذاشت.
همانطور که پیش از این اشاره گردید هجرت امام رضا (علیه‌السلام) به ایران ، خیل عاشقان ولایت و سادات علوی را راهی ایران نمود که برخی از آنان در شیراز به دست حاکمان عباسی به شهادت رسیدند.
برخی از این بزرگان عبارتند از:
احمد بن موسی الکاظم معروف به شاهچراغ ، سید علاءالدین حسین بن موسی الکاظم علیه السلام، (برادر کوچکتر شاهچراغ ) ، محمد بن موسی الکاظم ، علی بن حمزة بن موسی الکاظم ، ابراهیم عسکر بن موسی بن ابراهیم أصغر بن موسی الکاظم ،حسین بن اسحاق بن موسی الکاظم ، محمد بن حسن بن حسن بن حسین بن اسحاق بن موسی الکاظم ،
قاسم بن احمد بن حسن بن سلیمان بن قاسم الرسی ابن ابراهیم طباطبا بن اسماعیل بن ابراهیم بن حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب علیهم السلام که هرکدام از این بزرگان دارای حرم و بارگاه های باشکوهی در شیراز می باشند و مردم این دیار از رشحات معنوی پیکر های پاک نهفته در خاک آن همواره در طول تاریخ بهره مند بوده و می باشند.
در حقیقت شیعه از قرن دوم هجری در شیراز حضور یافته و در طی سال‌ها به جایگاه رفیعی نایل آمده است.
از اواخر قرن سیزدهم هجری ، حوزه علمیه شیراز شاهد تعداد قابل توجهی از دانشمندان فرزانه در فقه و اصول و معارف الهی گردید که برخی از آنان با موضع‌گیری در مقابل شیخیه کرمان، کتاب‌هایی را در ردّ فرقه شیخیه به رشته تحریر درآوردند و برخی بر علیه استعمار انگلیس موضع‌گیری نموده و مردم را علیه آنان بسیج کردند.
در اینجا به برخی از مشاهیر دانشمندان شیراز اشاره می نمایم:
حجة الاسلام میرزا محمد ابراهیم شیرازی (قرن سیزدهم) ، حجة الاسلام آقا سید ابو الحسن دستغیب شیرازی (متوفی بعد از ۱۳۰۰. ق) وی در علوم عقلی و ریاضی مهارت بسزایی داشتند ، حجة الاسلام سید ابو القاسم شیرازی (متوفی حدود ۱۲۸۰. ق) وی از مدرسین حوزه علمیه شیراز بود ،
حجة الاسلام سید احمد بن سید عبد الکریم شیرازی (متوفی حدود ۱۲۵۰. ق) وی از دانشمندان متبحّر حوزه شیراز بود، « کشف الاسرار ، جبر و اختیار » از آثار اوست ، آیة الله سید اسماعیل بن سید رضی شیرازی (۱۲۵۸ـ۱۳۰۵. ق) وی پدر حضرت آیة الله العظمی میرزا عبد الهادی شیرازی و پسر عموی میرزای بزرگ شیرازی بوده و از علمای جلیل القدر و فقهای عصر خویش محسوب می‌شده است ، آیة الله سید میرزا آقا فرزند سیداحمد مستوفی حسنی شیرازی که داماد میرزای شیرازی بشمار می آمد ، آیة الله العظمی شیخ محمد باقر شیرازی ، که از معاصرین وحید بهبهانی و علامه بحر العلوم است ، آیة الله العظمی سید محمد باقر موسوی طیب شیرازی (متوفی حدود ۱۲۳۵. ق) وی از عالمان متبحر قرن سیزدهم هجری است ، آیة الله شیخ محمدجعفر بن محمد، « ملًا آقا بزرگ شیرازی » (متوفی حدود ۱۳۰۰. ق) معظم له از مراجع قضاء و افتاء شیراز محسوب می‌شد ، حجة الاسلام شیخ جعفر تجوری شیرازی ، که از شاگردان مجدد شیرازی بشمار می آمد ، حجة الاسلام شیخ محمدجواد فرزند محمدرضا آیت‌اللهی (متولد ۱۳۰۹. ق)، حجة الاسلام ملا محمد جواد شیرازی (متوفی حدود ۱۲۶۰. ق)، ایشان از فقهای شیراز و مؤلفان آن سامان است « الکواکب المضیئة » از جمله تالیفات او می‌باشد ، حجة الاسلام سید حسین بن محمد رضا حسینی شیرازی ، وی عالمی فاضل و از شاگردان شیخ فضل الله نوری است، حجة الاسلام شیخ محمد رضا بن اسد الله عالمی (متوفی حدود ۱۳۴۰. ق)، وی از ادیبان شیراز است. « بصیر السعداء » و « عقود الدرً النضید » از آثار اوست ، حجة الاسلام سید محمد رضا بن اسماعیل موسوی شیرازی (۱۲۲۳ـ۱۳۰۰. ق)، وی از شاگردان حاجی کلباسی است و کتاب‌هایی در معارف اسلامی نگاشته است ، آیة الله شیخ عبد الجبار شیرازی (متوفی ۱۳۱۹. ق)، وی از فقهای شیراز و از شاگردان شیخ انصاری و میرزای بزرگ شیرازی و مرجع مردم شیراز در مسایل شرعی و احکام دینی بوده است ،
آیة الله العظمی سید عبد الهادی حسینی شیرازی (۱۳۰۵ـ۱۳۸۳. ق) ، آیة الله سید علی اکبر فال اسیری شیرازی (متوفی ۱۳۱۹. ق)، وی از فقهای بزرگ عصر خویش و از شاگردان میرزا حبیب الله رشتی است که نهضت تنباکو را در شیراز هدایت نمود ، آیة الله حاج سید محمد باقر آیة اللهی (متولد ۱۳۲۲. ق)، وی فرزند آیت‌الله العظمی میرعبدالباقی است که از حوزه علمیه شیراز، نجف ، اصفهان و قم بهره برده سپس به شیراز بازگشته و به خدمات دینی مشغول شده است ، حجة الاسلام سید محمد کاظم آیة اللهی (متولد ۱۳۳۲. ق)، وی فرزند دیگر آیة الله میر عبد الباقی است که در حوزه علمیه شیراز و قم به تحصیل پرداخته و کتاب‌ها و رساله‌هایی در فقه به رشته تحریر درآورده است ، آیة الله سید ابو القاسم ارسنجانی (متولد ۱۳۱۸. ق)، وی از طلاب شیراز بود که برای تکمیل تعالیم دینی راهی نجف اشرف شده بود لیکن با تبعید آیات عظام نجف به قم در سال ۱۳۴۲. ق به ایران آمد و پس از تحصیل در مکتب مرحوم آیة الله حائری یزدی و میر سید علی یثربی به شیراز رفته و به تدریس در آن حوزه و ترویج احکام دین پرداخت ، آیة‌الله العظمی شیخ جعفر بن محمد حسین محلاتی شیرازی (متولد ۱۲۴۳. ق)، معظم له از مجتهدان شیراز بود که از اساتید حوزه‌های علمیه شیراز، سامراء و نجف بهره برده و در شیراز اسکان یافته بود. وی در جنگ جهانی اول ( ۱۳۳۲ـ۱۳۳۷ ق ) مردم را به دفاع از ایران و جنگ با دولت انگلیس فراخواند. در این ایام خود نیز لباس رزم پوشیده و به صف مبارزان پیوست تا اینکه انگلیسی‌ها بوشهر را تخلیه کردند ، آیة الله سید صدر الدین مجتهد شیرازی (متولد ۱۲۲۱. ق)، ایشان از دانش آموختگان حوزه شیراز و نجف می‌باشد که پس از تحصیل به موطن خویش بازگشته و «جمعیت انصار» را تشکیل دادند.
از آثار ایشان یک دوره دایرةالمعارف بیست جلدی به نام « مجموعة الاشتات » است ، آیة الله میرزا ابراهیم بن محمد علی مجتهد محلاتی شیرازی (متوفی ۱۳۳۶. ق)، ایشان از فقها و مجتهدان جامع الشرایط و از شاگردان مجدد شیرازی است که تقریرات درس استاد در فقه و اصول را به رشته تحریر درآورده است ، آیة الله سید نور الدین بن میرزا ابو طالب حسینی شیرازی ایشان از آیات عظام نجف اشرف اجازه اجتهاد دریافت کرده و به تالیف کتاب و ارشاد مردم مشغول بود ، آیة الله العظمی شیخ بهاء الدین محلاتی فرزند شیخ جعفر از بزرگ علماء و مراجع عصر ما در استان فارس بشمار می آمد. بزرگ خاندان محلاتی شیراز «آخوند ملا محمد علی محلاتی » است که در سال ۱۲۶۰ هـ. ق. از محلات به شیراز هجرت کرد و در سال ۱۲۸۴ هـ. ق. در این شهر بدرود حیات گفت. وی خانواده محلاتی‌ها را در شیراز تشکیل داده و به مناسبت محلاتی بودن ، فرزندانش این عنوان را برای نام خانوادگی خویش برگزیدند. ملا محمدعلی محلاتی اصلا شوشتری بوده و جدش «آخوند ملا محمد شوشتری » از شوشتر به محلات هجرت نموده و در آن جا سکنی گزیده بود. « محمد بن علی نجار »، جد بزرگ ملا محمدعلی محلاتی یکی از علمای معروف شوشتر بوده است.
گفتنی است که عالمان و فقیهان سترگی در این دیار از قرن دوم تا کنون سر بر آورده و نه تنها شیراز و پیرامون آن را ، بلکه حوزه های علمیه نجف و قم ، و اصفهان ، و مشهد و جز این ها از دیگر حوزه های شیعه جهان اسلام را از علم و دانش خود بهره مند ساخته اند ، که در این قلم نگاره ، و در حدً بضاعت علمی خود ، و حوصله خوانندگان ، تنها به بخشی از مرزداران اسلام در این دیار بسنده نمودم ، که صد البته سخن در این راستا و اشاره به ستارگان فروزان و برجسته آن فراوان است.
لازم به اشاره است که هم اکنون در حدود نزدیک به چهار هزار طلبه که سه هزار نفر آنان را مردان تشکیل می دهند ، در استان فارس و در ٥١ حوزه علمیه مشغول به تحصیل و فعالیت می باشند.
امیدوارم که در این راستا ضمن شرح سفر و دیدار استانی جناب آقای شهرستانی و هیأت همراه با حوزویان و اساتید و حوزه ها و مدارس علمیه شهرهای یاد شده ، اطلاعاتی افزون بر آن از حوزه های شیراز ، و مدارس کهن و تاریخ آن ها و تاثیر گزاری و حضور بزرگانی نام آور و ماندگار در تاریخ شیعه را تقدیم دارم.
جمعه هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳
220
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900034
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»