راز عجله غرب برای سرهمبندی توافق وین چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۱۱۸۴۲
خبرهای متناقضی درباره مذاکرات وین منتشر میشود. برخی دیپلماتهای غربی، مذاکرات را تمام شده و توافق را در دسترس میدانند. عجله، به وضوح در ادبیات برخی دیپلماتهای اروپایی دیده میشود که علت آن هم باید معلوم شود. اما طرف ایرانی (وزیر و سخنگوی وزارت خارجه) میگویند «اخبار خوب زودرس جایگزین توافق خوب نمیشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برخی منابع میگویند توافقاتی در حدود 28 صفحه حاصل شده است. گفته میشود به نسبت 10 ماه قبل (مذاکرات دولت قبل)، اشخاص و نهادهای ایرانی بیشتری از تحریمها مستثنا شدهاند، یا مثلا قرار شده سانتریفیوژها اوراق نشوند و مازاد مواد غنیسازی شده، به روسیه منتقل شود. در این میان، نشریه انگلیسی دیلیمیل ادعا کرده: «دولت بایدن در حال بررسی حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریسم است تا تهران را برای بازگشت به توافق متقاعد کند». همچنین علی واعظ «مسئول بخش ایران گروه بینالملل بحران» گفته: «دولت رئیسی امتیازهای بیشتری نسبت به دولت روحانی بهدست آورد. توافق کنونی برای ایران، بهتر از آن چیزی است که در تابستان گذشته روی میز مذاکرات وین بود».
اما این قبیل ادعاها و گمانهزنیهای کلی سیاسی، بدون انتشار متن نهایی هیچ اعتباری ندارد. آنچه توافق خوب و بد برای ایران را از هم متمایز میکند و جزو خطوط قرمز میباشد، چند نکته است: نخست، لغو تحریمها به نحوی که خروجی آن، انتفاع اقتصادی پایدار ایران در حوزه تعاملات بانکی، فروش نفت و جذب سرمایهگذاری باشد. دوم، راستیآزمایی لغو تحریمها در ظرف زمانی لازم چند ماهه. سوم، تضمین معتبر درباره لغو تحریمها و عدم تکرار کلاهبرداری آمریکا ظرف شش سال گذشته. چهارم، بسته شدن مسیر بهانهجویی نیابتی آمریکا و اسرائیل از طریق بازیچه قرار دادن آژانس به بهانه مطالعات ادعایی ایران در حوزه هستهای.
به عبارت دیگر، توافق خوب توافقی است که پرونده فضا سازی هستهای علیه ایران را ببندد و مسیر برخورداری اقتصادی ایران بدون شل و سفت کردن تحریمها را تضمین کند. یا به عبارت سوم، روند خدعه و عهدشکنی غرب پس از اجرای برجام، تکرار پذیر نباشد. هر قدر که این معیارها کمتر رعایت شده باشد، احتمال بازگشت به چاه ویل و بیسر و ته برجام بیشتر خواهد بود خسارتهای گذشته قابل تکرار است.
اقدام دیروز دولت بایدن در تمدید وضعیت اضطراری علیه ایران، حاکی از تداوم ساختار تحریمهاست؛ همچنانکه ظاهرا تکلیف برخی تحریمها مانند کاتسا و آیسا و سیسادا و ویزا نیز ناروشن مانده است. بنابراین آمریکا بلافاصله پس از بازگشت غیر قابل لغو به برجام، انواع تحریمها با برچسبها و بهانههای دیگر (غیرهستهای) را ادامه خواهد داد که به معنای نقض اساسی امکان بهرهمندی ایران خواهد بود.
اکنون که قیمت نفت از مرز 117 دلار گذشته و گاز و بنزین هم رکوردهای کمرشکنی را تجربه میکنند، اورژانسیترین نیاز اروپا و آمریکا، آرامش دادن به بازار از طریق اعلام بازگشت نفت ایران به بازار است که میتواند ترمز انفجار قیمتی ناشی از جنگ اوکراین را بکشد و مانع از صعود قیمت، به بالای 150 دلاری شود که محافل غربی پیشبینی میکنند. در همین حال، رئیسجمهور آلمان تاکید کرده «جنگ اوکراین احتمالا مدت زیادی طول میکشد و طولانی خواهد شد». بورسهای اروپایی هم در حال تجربه ریزشهای قابل توجه هستند.
بنابراین آمریکا میخواهد از طریق توافق وین، دو امتیاز نقد و مهم را به دست آورد؛ «عضویت دوباره در برجام و دسترسی به مکانیسم تحریمی ماشه» و «کشیدن ترمز قیمت نفت». در مقابل، امتیازات ایران از توافق -در صورت عدم رعایت خطوط قرمز- میتواند موقتی و ناپایدار باشد.
از سوی دیگر، در حالی که گفته میشود «احتمالا نتیجه مذاکرات وین بعد از سفر گروسی به ایران و توافق با آژانس اعلام میشود» و «تا برجام اجرا نشود، ایران اطلاعات دوربینها را به آژانس نمیدهد»، مدیرکل آژانس میگوید «پروندههای باقیمانده ایران در آژانس همچنان باز است و هرگز این پروندهها را به دلایل سیاسی نمیبندیم». گشوده ماندن مسیر ادعاهای آژانس، میتواند بازی 18 ساله مار و پله با آژانس را که صرفا به عنوان گماشته بیاختیار غرب عمل میکند، باز هم احیا کند و ما را با همه اعتمادسازیها و هزینههای گزاف، به نقطه صفر بازی برگرداند.
اجمالا اینکه قالب حقوقی و سیاسی برجام، بر ضد منافع ایران تنظیم شده، و با حفظ نامعادلههایی مثل «تعهدات نقد/ نسیه»، «عدم توازن تعهدات» و «نا معلوم بودن تکلیف و تضمین تعهدات غرب در قبال تعهدات روشن و مصداقی و برگشت ناپذیر ایران»، همچنان بر ضد ایران عمل خواهد کرد. چاره کار این است که ایران با انگشت گذاشتن بر عبرتهای کلاهبرداری غرب، «لغو کامل و موثر تحریمها، راستی آزمایی چند ماهه، اخذ تضمین معتبر، تقدم انجام تعهدات غرب بر تعهدات ایران، و نگاه داشتن مواد غنی شده در داخل کشور، تحت نظارت آژانس (به جای خروج از کشور)»/ کیهان
منبع: فردا
کلیدواژه: مذاکرات وین دیپلمات های اروپایی خبرهای توافق وین خطوط قرمز تحریم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۱۱۸۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دویچهوله: تحریمها ناکارآمد است اما غرب ناچار است تحریم کند!
شبکه رسانهای دولت آلمان میگوید: تحریمها علیه ایران و روسیه کارآمد نیستند اما غرب مجبور است تحریم کند.
به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: دویچهوله در تحلیلی که به ارزیابی تحریمهای غرب اختصاص داشت، نوشت: ایران ۴۰ سال است که با تحریمهای غرب زندگی میکند اما هرگز سرعت تحریم شدنش به اندازه روسیه نبوده است. ایران میداند، چین میداند و ظاهراً دولت آمریکا هم میداند مبنی بر اینکه با وجود تحریمهای موجود علیه صنعت نفت جمهوری اسلامی، نفت ایران با حجم بیسابقه به چین ارسال میشود. خاویر بلاس، ستوننویسی که مباحث مرتبط با انرژی و کالاها را برای بلومبرگ پوشش میدهد، اخیراً توضیح داد که چگونه نفت ایران به چین میرسد. اگر دولت چین را باور دارید، این کشور هیچ نفتی از ایران وارد نمیکند؛ صفر. حتی یک بشکه. در عوض، مقدار زیادی نفت خام از مالزی وارد میکند. به حدی که طبق دادههای رسمی گمرک چین، این کشور به نوعی بیش از دو برابر بیشتر از تولید واقعی مالزی از آن کشور نفت میخرد. با تغییر نام نفت ایران، مالزی در سال گذشته پس از عربستان، روسیه و عراق به چهارمین تامینکننده بزرگ نفت خارجی چین تبدیل شد. سالهاست که ایران از امارات به عنوان مرکز دور زدن تحریمها استفاده کرده است. دبی، یکی از هفت امارت امارات، دروازه ورود کالاهای ممنوعه غیر از نفت به ایران است. تهران مدتهاست که زنجیرههای تامین خود را تغییر داده تا تقریبا همه چیزهایی که توسط آمریکا یا اتحادیه اروپا تحریم شده، به دست آید.
پس از تحریمهای غرب، روسیه مجبور شد مسیرهای تجاری مشابهی ایجاد کند تا از تامین پایدار کالاهای حیاتی برای اقتصاد خود اطمینان حاصل کند. جمهوریهای شوروی سابق در آسیای مرکزی برای دور زدن تحریمها ایدهآل بودهاند، زیرا کشورهایی مانند قزاقستان یا قرقیزستان بخشی از اتحادیه گمرکی با مسکو هستند. علاوهبر این، فواصل بسیار زیاد، کنترل تحریمها را عملاً غیرممکن میکند؛ قزاقستان به تنهائی بیش از ۷۵۰۰ کیلومتر با روسیه مرز مشترک دارد.
بهعنوان مثال، بهدلیل استراتژی تحریمهای روسیه، ارمنستان شاهد افزایش تقریباً ۱۰۰۰درصدی واردات خودروها و قطعات آلمانی در سال گذشته بود. بر اساس آخرین دادههای ارائهشده توسط پایگاه داده جهانی ردیابی تحریمها، روسیه تحریمشدهترین کشور جهان است. با این حال، اقتصاد روسیه سال گذشته رشد قابلتوجهی معادل ۳.۶درصد را تجربه کرد و به گفته وزیر دارایی، کرملین انتظار دارد که نرخ رشد در سال ۲۰۲۴ «در همان سطح» باقی بماند. صندوق بینالمللی پول پیشبینیهای رشد روسها را تایید میکند و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را ۳.۲درصد تعیین میکند.
تحریمهای مالی، دسترسی بانکهای روسیه به بازارهای مالی بینالمللی را محدود و آنها را از سیستم بانکی مهم و حیاتیِ سوئیفت (SWIFT) که عامل انجام اکثر نقلوانتقالات بینالمللی پول و اوراق بهادار است، خارج کردهاند. علاوهبر این، بانک مرکزی روسیه از دسترسی به ذخایر هنگفت خود که در کشورهای G۷ قرار دارد، محروم شده است. نکته قابلتوجه این است که تنها تحریمهایی که توسط شورای امنیت سازمان اعمال میشوند از نظر قانونی برای همه کشورهای جهان الزامآور هستند. در واقع چند کشور مانند هند، برزیل و چین وجود دارند که به این تحریمها پایبند نبودهاند.
با وجود عدمقابلیت اجرای کامل تحریمها توسط غرب، چرا این کشورها همچنان به اعمال آنها ادامه میدهند؟ به گفته کریستین فون سوست، کارشناس تحریمها در مؤسسه آلمان برای مطالعات جهانی و منطقهای، «اگر هیچ تحریمی اعمال نمیشد، تقریباً مانند حمایت ضمنی بود، یا انگار کسی به حمله روسیه پاسخ نمیدهد.»
واشنگتن قصد دارد چند بانک چینی را هدف قرار دهد تا از اعمال تحریمهای غرب اطمینان حاصل کند. دولت جو بایدن، میخواهد پکن را از سیستم مالی جهانی کنار بگذارد تا جریان تامین مالی ماشینآلات جنگی روسیه را متوقف کند.
در اتحادیه اروپا، ژانویه سال گذشته فردی به نام دیوید اوسالیوان، فرستاده ویژه تحریمها از ایرلند، برای مشارکت در تلاشهای دیپلماتیک به منظور اجرای رژیم تحریمهای این اتحادیه، منصوب شد. وظیفه او همچنین این است که برای مثال به کشورهای همسایه روسیه سفر کند و دولتهای آنجا را متقاعد کند که تحریمها را با جدیت بیشتری اجرا کنند. مشکل کلی این است که هم روسیه و هم ایران، راههایی برای دور زدن تحریمها دارند.