به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

چرا زاینده رود خشک شد؟

تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۱۳۶۹۳

محمدعلی بصیری گفت: یکی از علل بحران فعلی آب در فلات مرکزی ایران که البته دنیا هم با آن درگیر است تغییرات اقلیمی است. با نشستی که در گلاسگو بود به خوبی این موضوع اثبات شد که با گرم شدن ۲ درجه‌ای زمین همه حوزه‌ها با بحران بارش و سیل و امثال آن مواجه شده که ایران هم یکی از این حوزه‌ها است و علل بروز این مسئله در تغییرات اقلیمی است که همکاری بین‌المللی می‌طلبد و خواست ایرانیان به تنهایی نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گفته او یکی دیگر ازمشکلات این بحران رشد جمعیت بعد از انقلاب و مهاجرت جمعیت به حوضه آبریز زاینده‌رود است که به دلیل نبود امکانات مناسب در استان‌های کم برخوردار به این حوضه آبریز مهاجرت کرده‌اند و این حوزه کشش این حجم جمعیت را ندارد. در اوایل انقلاب ۲ تا ۳ میلیون از سرچشمه کوهرنگ تا گاوخونی استفاده می‌کردند، اما اکنون این آمار به ۶ میلیون نفر رسیده، در حالی که بارش در حد خوش‌بینانه آن به حد قبل رسیده است.

سومین عامل در خشکی حوضه آبریز زاینده‌رود تفکر خودکفایی افراطی بوده که امروز مورد نقد بسیاری قرار گرفته است. این تفکر که در حوزه کشاورزی هرچه باید از داخل زمین استخراج کنیم به استقلال و امنیت غذایی کشور را سوق می‌دهیم سبب شد که در حوزه‌های کم‌آبی مانند اصفهان سبب بروز فاجعه شود و از آب و به ویژه آب‌های زیرزمینی استفاده بیش از حد صورت گرفت. این تفکر عمل چهارمی را تشدید کرده و آن حفر چاه‌های عمیق و غیرمجاز در اطراف حوضه زاینده‌رود و جلگه اصفهان شده که امروز به نشست زمین هم منجر شده است و تمدن مرکزی کشور را تهدید می‌کند.

طبق مطالعاتی که فرانسوی‌ها در سال ۱۳۵۳ انجام داده بودند باید یک‌سوم جمعیت ایران در منطقه پر آب خلیج فارس و دریای عمان مستقر شوند و صنایع آب بر باید در این مناطق ایجاد شود. اما بنابر دلایل مقطعی، احساسی و غیر کارشناسانه این صنایع به مرکز کشور منتقل و در نتیجه جمعیت بیشتری هم به مرکز کشور سرازیر شد که امروز تبدیل به یک بحران شده است. در حالی که اگر این صنایع آب‌بر در جنوب کشور مستقر شده بود هم آب مورد نیاز این صنایع به راحتی تأمین و هم رفاه و آسایش برای مردم این مناطق تأمین می‌شد و فلات مرکزی دچار مشکلات امروز نمی‌شد.

از دیگر عوامل مدیریت سلیقه‌ای و غیرتخصصی در حوزه آب است که در تنش‌ها و دعوا‌های مدیریت آب انجام می‌شده، اما حکمرانی آب نمی‌شده است و حکمرانی آب یک مسئله کلان کشوری و جامع‌نگری در بحث آب است. مدیریت عمدتاً به چند نهاد و تخصص مربوط است برای مثال مهندسی آب و کشاورزی و نقل و انتقال خطوط آب یا سد و بندسازی در حالی که در حکمرانی آب لایه‌ها و تخصص‌های متعددی مانند تخصص‌های اجتماعی، روانشناسی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، بازرگانی و صنعتی نقش دارند که در کشور شاهد این نوع حکمرانی در آب نبوده‌ایم.

بصیری  می گوید یکی از دلایل دیگر خشکی زنده رود استفاده از روش‌های کشاورزی سنتی و روش آبیاری غرقابی است، چراکه حدود ۹۰ درصد آب مصرفی کشور از جمله حوضه آبریز زاینده‌رود مربوط به کشاورزی و ۱۰ درصد آن مربوط به صنعت و شرب است. اگر برنامه‌ای ریخته می‌شد که اتحادیه کشاورزی تحت حمایت قرار می‌گرفت تا کشت محصولات به سمت کشت مکانیزه برود در صرفه‌جویی آب تأثیر زیادی داشت.

وی خاطرنشان کرد: در مناطق کم آب جهان مجتمع‌های کشت و زرع چند طبقه‌ای به‌صورت گلخانه طراحی شده است که با آب بسیار محدود و تکنولوژی نور LED برای بیش از ۲۰۰ هزار نفر نیاز‌های کشاورزی را تأمین و تولید می‌کند که در ایران به این قابلیت‌ها رسیدگی نشده است.

عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه اصفهان، گفت: راه حل بلندمدت مشکل بحران آب این است که اگر نتیجه ضعف‌ها و بی‌توجهی‌ها در این چهار دهه دست به دست داده تا مشکلات امروز را سبب شود، باید برنامه ریزی استراتژیک در اتاق‌های فکر شورای آب و شورای امنیت ملی کشور انجام حداقل ۵ سال یا ۱۰ سال روی این عوامل کار شود تا بحران آب در فلات مرکزی ایران پیچیده‌تر و خطرناک‌تر نشود. باید صندوق حمایتی ویژه‌ای برای کشاورزان نیز ایجاد و از آنان به شکل اصولی حمایت شود.

باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان اصفهان

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: خشکی زاینده رود دانشگاه اصفهان حوضه آبریز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۱۳۶۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز به کار بیستمین نمایشگاه کشاورزی در شیراز

مدیر عامل شرکت نمایشگاه‌های بین المللی فارس در نشست خبری با خبرنگاران گفت: سال ۱۴۰۲ با رکورد نمایشگاهی در سطح کشور؛ بیشترین دوره‌های نمایشگاهی را برگزار کردیم.

محسن نهاوندی با بیان اینکه امسال ۱۰۳ عنوان در قالب ۳۴ دوره نمایشگاه در نمایشگاه‌های بین المللی فارس برگزار می‌شود، گفت: بیستمین نمایشگاه تخصصی کشاورزی اولین عنوان نمایشگاهی است که در سال جاری آغاز به کار کرده است.

او تصریح کرد: تعداد شرکت کنندگان از این نمایشگاه حداقل نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد افزایش داشته است.

نهاوندی با بیان اینکه سعی شده با هر رویداد جدید؛ پلنی طراحی شود؛ عنوان کرد: امسال در همه نمایشگاه‌ها کارگروه ستادی برپا می‌شود که متشکل از اعضای شرکت نمایشگاه در بخش‌های مختلف است؛ این تیم با تیم مجری نمایشگاه جلسات مختلفی را برگزار می‌کند و دغدغه‌ها را مطرح می‌کنند.

او اضافه کرد: برای هر نمایشگاه یک استراتژی و یک شعار در نظر گرفته شده است و سعی شده نوآوری جدیدی داشته باشیم؛ سال گذشته تمام تلاشمان علاوه بر کمیت بالابردن کیفیت بود چرا که موضوعات جدیدی را دنبال می‌کردیم.

مدیر عامل شرکت نمایشگاه‌های بین المللی فارس یادآور شد: امسال این کارگروه فعالیت خود را به صورت جدی آغاز و به صورت مستمر با ذی نفعان حوزه کشاورزی جلساتی را برگزار کرده اند که دستاورد آن نمایشگاه امروز کشاورزی فارس است.

او با بیان اینکه بیستمین نمایشگاه تخصصی جهاد کشاورزی در ۶سالن در نمایشگاه بین‌المللی گلستان برگزار می‌شود، مطرح کرد:در حوزه نمایشگاهی معرفی آخرین فناوری‌های نوین مد نظر قرار گرفته است که یکی از شاخص‌های ارزیابی‌های ما برای مجری‌های نمایشگاهی همین بوده است.

مدیر عامل شرکت نمایشگاه‌های بین المللی فارس تفاوت این دوره از نمایشگاه کشاورزی با دوره‌های قبل را برگزاری میز خدمت و میز سرمایه گذاری دانست وادامه داد:در این نمایشگاه از فناوری‌های نوین در حوزه کشاورزی شرکت کرده اند.

او گفت: نمایشگاه کشاورزی در حوزه نهاده ها، سیستم‌های آبیاری و تجهیزات گلخانه‌ای در ۶ سالن و به صورت تخصصی برگزار می‌شود.

به اعتقاد نهاوندی؛ یکی از مهمترین دغدغه‌های این نمایشگاه معرفی آخرین دستاورد‌ها و فن آوری‌های نوین است که در سطح کشور کمتر به آن پرداخته شده است و عنوان کرد: در این نمایشگاه صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری و استارتاپ‌ها حضور دارند و آخرین دستاورد‌ها به معرض نمایش گذاشته می‌شود که برای نمایشگاه اهمیت بسزایی دارد.

مدیر عامل شرکت نمایشگاه‌های بین المللی فارس تاکید کرد: افزایش بهره وری مهمترین دغدغه کشور به خصوص در حوزه کشاورزی است که در برنامه‌های جانبی نمایشگاه به این موضوعات پرداخته شده است.

او افزود: در بحث تبلیغات نمایشگاه‌ای حرفه‌ای عمل شده است و نوع تبلیغات و محل آن با کار کارشناسی صورت می‌پذیرد.

مجری نمایشگاه نیز در این نشست با بیان اینکه این نمایشگاه تفاوت محسوسی با دوره‌های قبل دارد، گفت: به دلیل استقبال زیاد تولیدکنندگان، نمایشگاه کشاورزی در دو نوبت برگزار می‌شود و نمایشگاه مکانیزاسیون کشاورزی و ماشین آلات از این بخش جدا شده است که در تاریخ ۱۸ تا ۲۱ اردیبهشت ماه برگزار می‌شود.

علیرضا عاجزی افزود: این نمایشگاه در مساحتی بالغ بر ۱۸هزار متر مربع در ۶ سالن و با ظرفیت کامل حال برگزاری است و با توجه به پتانسیل گسترده فارس در حوزه کشاورزی استقبال خوبی از آن به عمل آید.

او ادامه داد: عمده مشارکت کنندگان این نمایشگاه از استان‌های فارس، اصفهان، خوزستان، تهران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، همدان و مازندران، خراسان رضوی هستند.

مجری نمایشگاه عنوان کرد: برنامه‌های جانبی متنوعی در حین برگزاری نمایشگاه از جمله ۸ دوره آموزشی که نیاز کشاورزی امروز است توسط جهاد کشاورزی فارس، سازمان نظام مهندسی کشاورزی فارس و مرکز تحقیقات کشاورزی و سایر دستگاه‌های متولی برگزار می‌شود.

عاجزی از حضور هیئتی از کشور عراق برای بازدید از نمایشگاه کشاورزی فارس خبرداد و افزود: امیدواریم حضور این هیئت منجر به عقد قرارداد‌های خوبی با تولیدکنندگان شود.

برگزارکننده نمایشگاه کشاورزی در استان فارس ادامه داد: کشور‌های خارجی به صورت مستقیم در این نمایشگاه حضور ندارند و نمایندگی ۲۰ برند از کشور‌های مختلف از جمله چین، هندوستان، ترکیه، روسیه، کره، ژاپن و... در این نمایشگاه حضور دارند.

گفتنی است مراسم افتتاحیه بیستمین نمایشگاه نهاده‌های کشاورزی، سیستم‌های آبیاری وتجهیزات گلخانه‌ای عصر امروز با حضور مدیرکل جهاد کشاورزی فارس، نماینده شیراز و زرقان در مجلس، رئیس کمیسیون جهاد کشاورزی مجلس و معاون اقتصادی استانداری فارس برگزار شد.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز