به نقل از «فارس»

ضرر 4 هزار میلیارد تومانی «اسراف آب» از جیب بیت‌المال

تاریخ انتشار: ۱۸ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۵۴۰۶۱

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، تاکید رهبر معظم انقلاب بر جلوگیری از «رفتار مسرفانه» به منظور مصرف آب در کشور و بیان این نکته که اسراف آب ضربه به منافع ملی است می‌تواند نقطه عطفی در تغییر نگرش همه ارکان جامعه به این مایع حیات تلقی شود.

بسیاری از ما شاید هیچگاه نسبت به دشواری تامین آب حسی نداشته باشیم و ندانیم این نعمتی که در کمترین زمان تنها با حرکت یک اهرم در دسترس ما قرار می‌گیرد، چه مسیر دشواری را طی می‌کند و با چه مشقتی برای استفاده مهیا می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مردم سایر کشورهای دنیا از جمله تعداد کثیری از کشورهای توسعه یافته در حسرت آب شرب آشامیدنی و پایدار هستند، در حالی که این آب گوارا با بالاترین کیفیت در اختیار 99.5 درصد از جمعیت شهری و 80 درصد از جمعیت روستایی کشور قرار گرفته است.

بحران‌های آب وسیع در کشورهای توسعه یافته که همه روزه اخبار آن از سوی رسانه‌های خارجی مخابره می‌شود، از جمله آب سرب‌دار فلینت میشیگان، عدم دسترسی 73 درصد بومیان کانادا به تمیز و نارضایتی 53 درصد از جمعیت اروپا و آمریکای شمالی نسبت به مصرف آب هر کدام می‌تواند اهمیت آب شرب بهداشتی پایدار که در دسترس ما است را بیشتر از گذشته مشخص کند.

در این شرایط متاسفانه درصد قابل توجهی از آب گوارای تهیه شده با دشواری بسیار متاسفانه بدون استفاده مانده و در ادبیات مرسوم هدر می‌رود و به نوعی اسراف می‌شود.

* تصویر آماری از میزان اسراف آب در کشور

به استناد آمارهای منتشر شده، ‌به طور متوسط در سطح کشور سالانه حدود ۹۸.۳ میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌شود که ۴۴ میلیارد متر مکعب از این مصرف عظیم از منابع سطحی و ۵۲ میلیارد متر مکعب نیز از منابع آب زیرزمینی تامین می‌شود.

با توجه به آمار مصرف آب در کشور، سالانه ۸۸.۷ میلیارد متر مکعب از این میزان در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از طرفی ۸.۳ میلیارد متر مکعب از میزان یاد شده نیز برای تامین نیاز آشامیدنی مردم استفاده شده و ۱.۳ میلیارد متر مکعب آب نیز سهم بخش صنعتی کشور است.

بر این اساس اگر نگاهی به میزان هدر رفت آب در ۳ بخش کشاورزی، شرب و صنعتی داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که  میزان اسراف آب در کشور به ۶۱.۸۶ میلیارد متر مکعب از ۹۸.۳ میلیارد متر مکعب آب مصرفی سالانه می‌‎رسد. در حقیقت ۶۲ درصد از آب مصرفی سالانه کل کشور سالانه هدر رفته و به نوعی اسراف می‌شود.

*اسراف آب آشامیدنی سالانه 4 هزار میلیارد تومان ضرر روی دست دولت می‌گذارد

واکاوی دلیل اسراف 62 درصد از آب مصرفی کشور در نگاه اول ما را به این سو هدایت می‌کند که ارزش این مایع حیات در کشور هیچ تناسبی با ارزش واقعی آن ندارد.

برای مثال با علم به اینکه جمعیت کشور حدود 85 میلیون نفر برآورد شود و هر نفر روزانه 200 لیتر آب معادل متوسط سرانه مصرف آب شرب در کشور مصرف کند، سالانه 6 میلیارد و 205 میلیون متر مکعب آب برای پاسخگویی به نیاز آب شرب مورد نیاز است.

زمانی که این عدد را با مصرف 8 میلیارد و 300 میلیون متر مکعبی آب شرب تصفیه شده مقایسه می‌کنیم، متوجه این مسئله خواهیم شد که هر سال 2 میلیارد و 95 میلیون متر مکعب آب شرب تصفیه شده که هر متر مکعب آن 2 هزار تومان هزینه برای دولت دارد، اسراف می‌شود که 1 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب از این مقدار شامل هدر رفت آب است.

بر این اساس ارزش ریالی آب اسراف شده، سالانه تنها در بخش شرب کشور که فقط 8 درصد مصارف را در بر می‌گیرد، 4 هزار 190 میلیارد تومان برآورد می‌شود.

 

 

*ایجاد سازوکار اقتصاد آب، ابتدای حرکت به سوی جلوگیری از اسراف آب

این هزینه سنگین در کنار آب اسراف شده در حوزه کشاورزی و صنعت سر به فلک گذاشته و زمینه ایجاد خسارت گسترده در صنعت آب کشور را فراهم می‌کند.

به عقیده بسیاری از کارشناسان حوزه منابع آب، احیای ارزش آب در نگاه مردم به عنوان یک کالای با اهمیت، بهترین راهکار به سوی کاهش رفتار مسرفانه به حساب می‌آید.

در همین راستا، محمد پورحمید، کارشناس حوزه منابع آب در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به راهکارهای احیای ارزش آب گفت: «ایجاد نظام اقتصاد آب یکی از اقداماتی است که می‌تواند زمینه احیای ارزش آب را در نگاه مشترکان مهیا کند.»

پورحمید در تبیین این مسئله که ایجاد نظام اقتصادی آب را نباید به مسئله افزایش قیمت آب محدود کرد، گفت: «زمانی که از اقتصاد آب صحبت می‌کنیم، بحث بر سر این مسئله است که شرایط عرضه و تقاضای به طور شفاف مهیا شده و مشترکان با ایجاد سازوکاری بتوانند، نیاز خود را با حداکثر بهره‌وری و حداقل اسراف تامین کنند.»

به گزارش فارس، احیای نظام اقتصادی آب در قالب برنامه اصلاح و تقویت حکمرانی آب در کشور، مسئله‌ای است که در روزهای اخیر مورد توجه وزارت نیرو قرار گرفته است و وزیر نیرو نیز در مصاحبه‌ای از برنامه‌های این وزارتخانه پیرامون این موضوع بهره‌برداری کرده است.

در این شرایط به نظر می‌رسد، نظام مدیریت منابع آب در کشور بر اساس ضروریات موجود در ابتدای یک مسیر با ریل‌گذاری متفاوت قرار گرفته که در نهایت می‌تواند به حل چالش‌ها در این حوزه ختم شود.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: اقتصاد آب اسراف آب آب آشامیدنی تصویر آماری مصرف آب ضرر 4 هزار میلیارد تومانی میلیارد متر مکعب ۳ میلیارد متر مکعب میلیون متر مکعب متر مکعب آب آب در کشور اسراف آب منابع آب آب مصرف مصرف آب آب شرب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۵۴۰۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لزوم اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از بروز خسارات ناشی از کم‌آبی

ایسنا/مازندران معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مازندران با اشاره به پیش‌بینی بروز تنش آبی در نزدیک به ۳۲ هزار هکتار از کشتزارهای سراسر استان گفت: هرچند که در بارش‌ها، امسال شرایط بهتری نسبت به سال گذشته داریم، اما با توجه به افزایش میانگین دمای هوا و افت برخی شاخص‌های منابع آبی نسبت به درازمدت، همراهی مردم و به ویژه کشاورزان برای جلوگیری از بروز خسارات ناشی از کم‌آبی ضروری است.

کشاورزی یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی کشور است چراکه تأمین امنیت غذایی را در بر دارد، در این میان مازندران بعنوان قطب کشاورزی کشور نقش مهمی در این حوزه ایفا می‌کند.

تعیین قیمت خرید تضمینی برنج، سختی کاشت، داشت و برداشت محصول، افزایش دستمزد کارگران، نبود کودهای شیمیایی مورد نیاز و افزایش قیمت‌ها در این بخش، واردات برنج در هنگام برداشت و فروش محصول، بخشی از دغدغه‌های شالیکاران مازندران است که در چند سال اخیر مشکل کم‌آبی دغدغه جدیدی است که به مشکلات کشاورزان اضافه شده است زیرا پایه و اساس کشاورزی، وجود آب مورد نیاز است.

کشاورزی سنتی با کشت محصولات آب‌بر در حالی در مازندران ادامه دارد که  تنش آبی هرساله دغدغه شالیکاران است.

با توجه به افزایش تنش آبی در استان کارشناسان پیشنهاد اصلاح الگوی کشت دارند، مسئله‌ای که به سبب نبود قانون در زمینه الگوی کشت به یک ضعف در اجرای این برنامه مهم و راهبردی تبدیل شده است.

همچنین راهکار برون رفت از مشکلات تنش آبی را به مدیریت مصرف آب و استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری، ارقام دانش بنیان، اصلاح نژاد مقاوم در شرایط گرم و کم آبی به کشاورزان و نگاه آموزش محور به حوزه کشاورزی می‌دانند.

در بررسی وضعیت آبی استان و اینکه آیا وضعیت بارش امسال جوابگوی حوزه کشاورزی خواهد بود و آیا کشاورزان در فصل کشاورزی سال جاری با تنش آبی مواجه خواهند شد پاسخ متولیان امر به این حوزه را جویا شدیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران در این خصوص اظهار کرد: امسال ذخیره آب در سدهای مازندران ۵۳ درصد افزایش یافت.

حیدر داوودیان افزود: بارندگی مناسب در سال آبی جاری سبب شده که ذخیره آب در سدهای استان نسبت به سال گذشته بیش از ۵۰ درصد افزایش یابد.

وی یادآور شد: مجموع ذخیره آب سدهای استان در حال حاضر به ۲۳۰ میلیون متر مکعب رسیده است که در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته ۵۳ درصد افزایش داشته است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران با اشاره به بارندگی‌های ثبت شده در مازندران طی سال آبی جاری تصریح کرد: از یکم مهر ۱۴۰۲ تا ۷ فروردین حدود ۴۱۰ میلی‌متر بارندگی در مازندران داشتیم که چهار درصد افزایش نسبت به دوره درازمدت را نشان می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: همین بارش‌ها و همچنین ذوب شدن ذخایر برفی بالادست سبب شده آورد رودخانه‌های استان نیز طی این بازه زمانی به یک میلیارد و ۱۵ میلیون متر مکعب برسد، البته در این شاخص هنوز نسبت به دوره درازمدت عقب‌ماندگی داریم و کاهش ۲۰ درصدی وجود دارد.

مولدسازی راهکاری برای تأمین اعتبار طرح‌های زیرساختی

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران قانون مولدسازی را راهکاری مناسب برای تأمین اعتبار طرح‌های زیرساختی عنوان کرد و گفت: مولدسازی باید در این شرکت برای تأمین اعتبارات مورد نیاز تکمیل طرح‌ها جدی گرفته شود، به ویژه برای سد هراز باید به سمت استفاده از قانون مولدسازی برویم، زیرا با اعتبارات عمومی امکان تامین اعتبار مورد نیاز ساخت این سد وجود ندارد.

 باران اردیبهشت هفت میلیون متر مکعب به ذخیره سدهای استان اضافه کرد

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مازندران نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: بارش‌های بهاری ابتدای اردیبهشت علاوه بر تقویت سفره‌های زیرزمینی و سیراب کردن زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها، حدود هفت میلیون متر مکعب آب وارد مخزن سدهای استان کرد.

سید محمد موسوی خاطرنشان کرد: در سد شهید رجایی تا کنون حدود ۳.۵ میلیون متر مکعب ذخیره‌سازی صورت گرفته و مجموع حجم آب ذخیره شده در این سد از ۷۵.۵ میلیون متر مکعب فراتر رفته است.

وی درباره ذخیره سد آیت‌الله صالحی مازندرانی هم گفت: در این سد نیز از بارش‌های اخیر تا کنون سه میلیون متر مکعب به ذخیره اضافه شده و حجم فعلی آب موجود در مخزن به ۱۳۸ میلیون متر مکعب رسید.

به گفته وی در سایر سدهای کوچک استان نیز با وجود تخلیه سد برای مصرف کشاورزی ذخیره‌سازی مجدد صورت گرفته و برخی از این سدها نیز سرریز داشتند.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مازندران با بیان این‌که دبی فعلی رودخانه هراز ۲۴ متر مکعب بر ثانیه است، اظهار کرد: کل حجم آورد هفت رودخانه مهم استان شامل تالار، هراز، چالوس، بابلرود، چشمه‌کیله، تجن و نکارود طی سال آبی جاری، از یکم مهر ۱۴۰۲ تا پنجم اردیبهشت یک میلیارد و ۲۶۰ میلیون متر مکعب بود که ۲۷ درصد نسبت به درازمدت کمتر است.

به گفته وی مجموع بارندگی ثبت شده امسال در مازندران از ابتدای سال آبی تا کنون ۴۶۶ میلیمتر بود که نسبت به درازمدت سه درصد و نسبت به پارسال که  ۳۱۵ میلی‌متر بود ۴۸ درصد افزایش دارد.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مازندران با اشاره به پیش‌بینی بروز تنش آبی در نزدیک به ۳۲ هزار هکتار از کشتزارهای سراسر استان اظهار کرد: هرچند که در بارش‌ها، امسال شرایط بهتری نسبت به سال گذشته داریم، اما با توجه به افزایش میانگین دمای هوا و افت برخی شاخص‌های منابع آبی نسبت به درازمدت، همراهی مردم و به ویژه کشاورزان برای جلوگیری از بروز خسارات ناشی از کم‌آبی ضروری است.

ضرورت برنامه ریزی مدیران برای جبران تنش آبی

سرپرست فرمانداری ویژه شهرستان بابل نیز محور اقتصاد استان را فعالیت کشاورزی برشمرد و گفت: نقش مازندران در ارزآوری و تامین امنیت غذایی کشور برکسی پوشیده نیست، لذا ضروریست در تامین نیازهای حداقلی کشاورزان تلاش مضاعف شود.

علی پیرفلک با اشاره به اینکه شایسته نیست کشاورزان دغدغه و مشکل کود، سم و سوخت مورد نیاز کشاورزی داشته باشند، یادآور شد: لازم است در کمترین زمان ممکن این مشکلات مرتفع شود.

سرپرست فرمانداری ویژه شهرستان بابل با اشاره به تنش آبی موجود در حوزه کشاورزی تصریح کرد: به بهانه ایجاد خطر برای حفره‌های زیرزمینی، کشاورزان را از اخذ پروانه چاه‌های کم عمق محروم نکنید بلکه با تشکیل کارگروه، پروانه حفر چاه صادر شود.

وی اظهار کرد: در ۲۵ فروردین سال گذشته ۴۵ متر مکعب دبی رودخانه در هراز بود که بین چند شهرستان بدون ایجاد مشکلی توزیع می‌شد اما این میزان به ۱۱ متر مکعب یعنی به یک چهارم کاهش یافت که تنش آبی را امسال شاهد خواهیم بود.

وی با اشاره به اینکه باید متولیان امر برای جبران تنش آبی منابع آبی جدید برای خود برنامه ریزی و طراحی کنند، گفت: لایروبی آب‌بندان‌ها، لاینینگ انهار، حفر چاه‌های عمیق کشاورزی و برق‌دار کردن چاه‌های کشاورزی از جمله این اقدامات است.

برداشت غیر مجاز و کاهش ۵۰ میلیون متر مکعبی حجم آب‌های زیرزمینی بابل

رئیس اداره امور آب شهرستان بابل نیز با اشاره به اینکه وضعیت بارش در شهرستان بابل نرمال و سدهای ما ۹۶ درصد  پرآب شده و۶۰ درصد افزایش آب داشته است، گفت: ۹۶ درصد مخزن سد البرز پر است که نسبت به پارسال ۶۰ درصد بیشتر و همچنین سد شیاده ۹۸ درصد پر است که نسبت به پارسال ۱۰۰ درصد بیشتر شده است.

جابرصفری افزود: با افزایش آب در رودخانه‌های بابل آبدهی رودخانه حوزه شهرستان در حد نرمال است.

 رئیس اداره امور آب شهرستان بابل از کاهش ۴۰ درصدی آب نسبت به میزان نرمال رودخانه هراز خبر داد و گفت: با کاهش ۴۰ درصدی آبدهی رودخانه هراز نسبت به میزان نرمال خود مواجه هستیم، که با وجود این کاهش امسال با تنش آبی بیشتر مواجه خواهیم بود.

وی یادآور شد: حجم آب زیرزمینی شهرستان بابل به دلیل برداشت غیر مجاز نسبت به حجم نرمال آبخوان ۵۰ درصد (۵۰ میلیون متر مکعب) کاهش داشت که این امر آسیب جدی محسوب می‌شود.

صفری با اشاره به اینکه برای دست‌یابی به حد نرمال میزان آب مناسب، باید جلوی کشت دوم گرفته شود، ادامه داد: با همکاری جهاد کشاورزی، کشت‌های کم آب‌بر جایگزین کشت دوم  شود.

رئیس اداره امور آب شهرستان بابل با اشاره به اینکه ۹۷ آب‌بندان‌ آبگیری شده و وضعیت خوبی دارد، یادآور شد: بیشترین تنش آبی شهرستان از حوزه دشت هراز است که در مجموع برای پنج شهرستان۲۳۰ میلیون مترمکعب کمبود آب داریم.

وی افزود: اگر سد مخزنی هراز که حدود ۳۵۰ میلیون متر مکعب ظرفیت دارد احداث شود تمام مشکلات شهرستان‌های همجوار حل می‌شود.

صفری خاطرنشان کرد: ۲۷ هزار حلقه حفر چاه غیرمجاز داشتیم و برای هشت هزار حلقه چاه پروانه صادر شد.

وی ادامه داد: برابر آماربرداری سال ۱۴۰۰ حدود ۲۷ هزار حلقه چاه غیرمجاز در شهرستان شناسایی شد و از سال ۱۳۹۸ تا کنون حدود هشت هزار حلقه چاه تعیین تکلیف و برای آنها پروانه بهره برداری صادر شده است.

صفری با بیان اینکه با تجهیز ۱۰ حلقه چاه عمیق می‎توان مشکل تنش آبی لاله آباد و بخش مرکزی را حل کرد، گفت: چاه‌های عمیق شهرستان جهت تجهیز، بررسی و اولویت سنجی شده‌اند که ۱۰ حلقه چاه دارای اولویت اول برای تجهیز معرفی و در صورت تجهیز این چاه‌ها بخشی از مشکلات کم آبی در بخش لاله آباد و مرکزی حل خواهد شد.

وی همچنین از وجود ۱۶۶ سردهنه در بابل خبر داد.

انتهای پیام