به نقل از «خبرگزاری میزان»

نگاهی به زندگی اسرای دوران دفاع مقدس در کتاب «چهار فصل کوچ»

تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۶۲۹۵۴

چهار فصل کوچ کتابی به قلم جمعی از نویسندگان با موضوع خاطرات اسرای ایرانی هشت سال دفاع مقدس است.

خبرگزاری میزان - چهار فصل کوچ کتابی به قلم جمعی از نویسندگان با موضوع خاطرات اسرای ایرانی هشت سال دفاع مقدس است. اسارت یکی از پیامد‌های ناخوشایند وناخواسته هر جنگی است که به وقوع می‌پیوندد. این که چگونه شماری از سربازان یا مردم غیر نظامی به اسارت دشمن در می‌آیند، به وضع میدان نبرد یا نوع حرکت و نیروی مهاجم و موقعیت نیرو‌های مدافع باز می‌گردد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در هر صورت از هنگامی که شخص به اسیری برده می‌شود و در وضعیت جدیدی قرار می‌گیرد که تا آن زمان تجربه نکرده است، به مرور واقعیت اسارت برایش معنا پیدا می‌کند و مفهوم دیگری از «خودی او» به‌تدریج شکل می‌گیرد و توانایی‌ها و ناتوانایی‌هایش آشکار می‌گردد و حقیقت وجودی‌اش، اندک اندک شناخته می‌شود.

بیشتر بخوانید: برای مطالعه معرفى آخرین كتب منتشر شده اینجا کلیک کنید

وقتی اسیر در جمع و جنب همتایان خود قرار داده می‌شود، خوی جمع‌گرا و زندگی جمعی صورت تازه‌ای از روابط و رفتار گروهی را در جمع آنان به وجود می‌آورد. از این دید شناختِ خلوتِ خودی اسیر و مجموعه کرده‌ها و گفته‌ها و باور‌های اسیران با یکدیگر و نحوه سلوک و زیست آنان تحت نظر و اشراف دشمن، موضوعیت می‌یابد که تحقیق درباره آن می‌تواند از نظر آموزه‌های راهبردی و آگاهی‌های تاریخی و فرهنگ شناختی مورد توجه واقع شود.

در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق هزاران تن از مردم عادی و سربازان ایرانی به دست نظامیان عراقی اسیر و در اردوگاه‌ها و باز داشتگاه‌های آشکار و پنهان به شیوه‌های گوناگون در بند شدند و سال‌ها از وطن و حداقل امکاناتِ زندگی معمولی مَحروم گردیدند. گرچه مدت ده سال از زمان آزاد سازی اسیران دو طرف و بازگشتِ «آزادگان» به ایران می‌گذرد، اما هنوز موضوع بازگشت و رهایی کامل اسیران و مسائل پیرامونی آن، مورد بحث و مناقشه طرفین است.

در خلال این مدت کتاب‌های متعددی در قالب نقل و نگارش خاطراتِ آزادگان انتشار یافته، که در آن‌ها عموماً چگونگی رفتار اسیردارانِ عراقی و نحوه گذران روزانه آزادگان و حوادث گوناگون اُردوگاه‌ها به اجمال یا تفصیل بیان شده است. در بیشتر این کتاب‌ها بر اَعمال خشن و طاقت‌فرسای مأموران و زندانبانان عراقی و چاره‌اندیشی‌ها و مدارای آزادگان و فعالیت‌های فردی و جمعی آنان تأکید شده است.

 درباره کتاب چهار فصل کوچ:

این کتاب بخشی از یک یک طرح تحقیقاتی بزرگ است که برای گرداوری و تدوین موضوعی خاطرات اسیران ایرانی در عراق با نام» فرهنگ آزادگان» فراهم شده است؛ که پیش از این نیز مجلدی از آن با عنوان فرعی «مدیریت و رهبری» منتشر شده بود، امّا عللی چند پیگیری و انجام این طرح را به تعویق و تعطیل کشاند و تنها از بازمانده مواد اولیه تألیف چند جلدی و مفصل فرهنگ آزادگان، این کتاب به دست آمد.

این مجموعه دربردارنده پنج بخش مشتمل بر مدیریت و رهبری، ورزش در اسارت، هنر، بهداشت و درمان، مراسم و سوگواری‌ها از مجموعه طرح ناتمام فرهنگ آزادگان است.

زمان دستگیری و طول مدت اسارت و نام منطقه بازداشت و اردوگاه‌های اسیران ایرانی در هر یک از خاطرات این مجموعه درج شده است، امّا در متن برخی خاطرات زمان و مکان مشخص نیست.

در نقل برخی از خاطرات بنا به دلایلی از جمله غفلت در جمع‌آوری اطلاعات، معرفی افراد به طور کامل صورت نگرفته است.

در عراق، دوازده اردوگاه رسمی و شناخته شده برای نگهداری اسیران ایرانی وجود داشت که نحوه‌برخورد و رفتار مأموران عراقی و گذران زندگی روزمره اسیران ایرانی تحت تأثیر اوضاع و احوال در مکان‌ها و زمان‌های متفاوت، در آن اردوگاه‌ها گوناگون و متغیر بوده است. انجام عملیات برون مرزی، درون مرزی، شکست‌ها و پیروزی‌های نظامی نیرو‌های ایرانی، ورود مأموران صلیب سرخ، حضور آزادگانِ با نفوذ و کاردان در اردوگاه را می‌توان از جمله علل تفاوت‌های رفتاری مأموران و زندانبانان عراقی برشمرد. به همین دلیل ممکن است برخی از خاطرات این کتاب با یکدیگر همخوانی و یکدستی نداشته باشد.

بخشی از کتاب :

در مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس و قبل از عملیات آزادسازی خرمشهر، در ۲ کیلومتری پاسگاه «شهابیه» به اسارات درآمدم. در آن هنگام، نیروی وظیفه گردان ۲۳۴ رزمی ارتش بودم. پس از اسارت، ۴ شب در یکی از اتاق‌های معروف بصره، ۲ شب در زندان وزارت دفاع بغداد به نام «دائرةالتوجیه‌السیاسی»، ۱۹ ماه در اردوگاه الانبار، ۳ ماه در اردوگاه موصل ۴ قدیم (۳ جدید) و ۷۱ ماه باقیمانده را در اردوگاه موصل ۳ قدیم (۴ جدید) در اسارت بودم. کیفیت فعالیت‌های هنری اوایل چشمگیر نبود، هرکس با توجه به سلیقه خود و وسایلی که در اختیار داشت، کاری می‌کرد: گلدوزی، خیاطی، کفاشی، خطاطی، نمایش، شعر و...، اما چیزی که بیشتر از همه مانع پیشرفت و هر نوع فعالیتی می‌شد، کمبود وسایل و بهتر است بگویم وسایل و از آن هم بدتر ممنوع بودن هر نوع فعالیت دستجمعی از طرف عراقی‌ها بود.

اوایل هیچ تشکیلات هنری خاصی وجود نداشت. کم‌کم به خاطر فشارها، شکنجه‌ها و فعالیتی‌های منفی دشمن در خراب کردن روحیه اسرا، هنرمندان و بچه‌های خلاق و با حال اردوگاه به فکر افتادند که تنوع و انسجام مشخصی به فعالیت‌های پراکنده و محدود هنری بدهند تا این‌طوری هم همه از وقتشان به خوبی استفاده کنند و هم به طرف تبلیغات فاسد و منفی عراقی‌ها و برنامه‌های رادیو و تلویزیون آن‌ها کشیده نشوند.

به این ترتیب، گروه‌های هنری تشکیل شد و کلاس‌های مختلف تئاتر، خطاطی، نقاشی، قرآن، نهج‌البلاغه، شعر، سرود و... به صورت کاملاً مخفی و ابتدایی شکل گرفت.

بعد از مشورت با رهبر اردوگاه، برای هر آسایشگاه یک مسؤول فرهنگی انتخاب شد که تمام فعالیتی‌های فرهنگی و هنری زیر نظر او انجام می‌شد. بچه‌های هر آسایشگاه که در زمینه‌های گوناگون خطاطی، نقاشی، تئاتر، شعر، داستان‌نویسی و... از همان اول آمادگی خودشان را برای آموزش بقیه اعلام کردند و با دل جرأت وار گود شدند تک‌تک فعالیت‌هایی که در زمینه‌های هنری انجام می‌شد، اول به تصویب مسؤول فرهنگی اردوگاه می‌رسید و جو طوری نبود که مسؤول فرهنگی خودش را یک سر و گردن از دیگران بالاتر بداند وکسی را آدم حساب نکند. البته همه این تشکیلات از دید دشمن کاملاً مخفی بود؛ چون آن‌ها با هر چیزیی که به بچه‌ها روحیه می‌داد و آن‌ها را برای تحمل سال‌های طولانی اسارت و قبول شرایطشان آماده می‌کرد، مخالف بودند.

 انتهای پیام/

برچسب ها: اخبار کتاب معرفی کتاب

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: اینجا اخبار کتاب معرفی کتاب اسیران ایرانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۶۲۹۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فاز نخست موزه دفاع مقدس زنجان سوم خرداد افتتاح می‌شود

سید شمس‌الدین موسوی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بنیاد حفظ آثار وظیفه ترویج و نشر سیرت و صورت شهدا و ارزش‌های دفاع مقدس دارد و با توجه به ظرفیت‌های استان و سرداران و فرماندهان اما هنوز تولید آثار هنری فاخر نداریم.

وی ساخت و تکمیل مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس زنجان را یکی از برنامه‌های مهم خواند و گفت: ساخت موزه زنجان به تعویق افتاده اما امسال با توفیق الهی فاز یک موزه دفاع مقدس که نماد و بیرق ۳۵۳۵ شهید و ۷۰ هزار رزمنده دفاع مقدس است، در تاریخ سوم خرداد افتتاح می‌شود.

مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان زنجان با اشاره به اینکه ساخت موزه تقریباً ۱۱ به طول انجامید، ابراز کرد: استانداری و شهرداری زنجان کمک‌های خوبی را در زمینه ساخت موزه داشتند و موزه‌های دفاع مقدس باید با کمک مسئولان استانی ساخته شود که امیدواریم سال آینده فاز دوم را به سرانجام برسانیم.

وی با بیان اینکه در حوزه تدوین و چاپ و نشر کتاب باید سالانه ۶۰ عنوان کتاب مکتوب ۲۰ عنوان کتاب صوتی تهیه کنیم، عنوان کرد: این کار نیز با همکاری سایر نهادهای فرهنگی انجام می‌شود.

موسوی با تأکید بر اینکه همه کارهای بنیاد باید با مشارکت نهادهای فرهنگی و نظامی استان باشد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر با گرانی کاغذ مواجه هستیم و ۶۰ عنوان کتاب را آماده کردیم که قسمتی از این کتاب‌ها چاپ شده و یک قسمت برای تأمین هزینه به مشکل برخوردیم.

وی تجلیل از یک میلیون نفر پیشکسوتان دفاع مقدس در سال را از دیگر برنامه‌های این بنیاد برشمرد و افزود: در تجلیل یک میلیون نفری ایثارگران ،۱۰ هزار نفر سهم استان زنجان می‌باشد

موسوی افزود: در حوزه هنر نیز تولید موسیقی، کلیپ، فیلم کوتاه و سینمایی و برگزاری جشنواره‌های مرتبط مثل فانوس و افتخار من در دستور کار قرار دارد.

مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان زنجان با اشاره به اینکه تولید فیلم هزینه‌بردار است، ادامه داد: وظیفه ما پای کار آوردن جوانان متعهد، انقلابی و دلسوز است و بر این اساس استارت فیلم سینمایی ۹۰ دقیقه‌ای شهید مخبری زده شده است.

وی هزینه مورد نیاز برای تولید این فیلم را ۵ میلیارد تومان دانست و گفت: مؤسسه روایت فتح هم قول حمایت داده و ارتش نیز در بحث ادوات و تجهیزات کمک‌هایی را ارائه می‌دهد.

موسوی با بیان اینکه تدریس درس ۲ واحدی دفاع مقدس در دانشگاه‌ها یکی از رویکردهای جدی است، یادآور شد: استان زنجان به لحاظ دارا بودن دانشگاه‌های متعدد و اساتید برجسته، ظرفیت خوبی برای حفظ حافظه تاریخی ملت و انتقال وقایع به جوانان دارد.

کد خبر 6090527