مبنای ایده در طرح حریم رضوی، «حرم‌شهر» است
تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۶۸۸۷۰
ایسنا/خراسان رضوی مدیر دفتر طرح حریم رضوی گفت: در طرح حریم رضوی مبنای ایده حرم‌شهر است که درواقع به دنبال هم‌پیوندی بین حرم، شهر، زیارت و سکونت است که همین هم‌پیوندی باعث احیاء بافت پیرامون حرم، تسهیل سکونت برای مجاوران و آسودگی زیارت برای زائران می‌شود.
صالح شریفی در نشستی با عنوان «طرح حریم رضوی؛ یک سال پس از تصویب» با اشاره به اینکه طرح حریم رضوی از بهمن ماه ۹۸ آغاز و در اسفندماه ۹۹ تصویب شد، اظهار کرد: بافت اطراف حرم شامل محدوده‌ای است که حداقل بخشی از حوزه مرکزی را هم در برمی‌گیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی بیان کرد: مبنای نظری طرح حریم رضوی این است که توسعه باید مبتنی بر ژنوم و دی‌ان‌ای شهر صورت بگیرد. اگر ژنوم شهر را شناختیم و مبتنی بر آن تمام کارها را انجام بدهیم، احتمال موفقیت وجود دارد. در توسعه‌های گذشته متاسفانه به ژنوم و الگوهای رفتاری بافت پیرامون حرم توجهی نشده است.
شریفی خاطرنشان کرد: آنچه که ما راجع‌به ژنوم می گوییم در واقع برگرفته از علم ژنتیک است. اگر ما شهر را یک موجود زنده تلقی کنیم می‌توانیم ادعا کنیم که شهر هم مثل هر موجود زنده دیگری دارای ژنوم است. ژنوم چیزی نیست که نیاز به استخراج یا ایجاد داشته باشد بلکه در قلب و ذهن مردم نهفته است و همگان ناخودآگاه از آن مطلع هستند.
مدیر دفتر طرح حریم رضوی ادامه داد: ژنوم با هیچ اقدام آمرانه و از بالا به پایین اتفاق نمی‌افتد، بلکه هزاران سال زمان می‌برد تا ژنوم شهر شکل گیرد و هزاران سال دیگر برای تقویت ژنوم زمان لازم است. ژنوم شهر از نظر ما در هر شهری متفاوت است. مزیت رقابتی شهرها و قدرت رقابت‌پذیری‌شان در واقع متأثر از همان ژنوم منحصربه‌فرد است.
وی توضیح داد: ژنوم مشهد مقدس بر امر زیارت استوار است. در اصل امر زیارت و سکونت باید هم‌پیوند باشند، اما آنچه که دارد بر شهر اثر می گذارد امر زیارت است. در واقع آنچه که قطعی است این است که شهر مشهد چه بافت پیرامونش و چه کل شهر مبتنی بر مرکزیت حرم مطهر است و از نظر کالبدی و عملکردی به واسطه حرم مطهر ادامه حیات داده است.
شریفی عنوان کرد: وقتی ژنوم شهرهای زیارتی را بررسی می‌کنیم به یک الگوی تار و پودی به هم متصل می‌رسیم که همه آنها دارای یک مرکز معنوی و معنایی هستند. تارها همگرا هستند و به آن مرکز متصل می‌شوند و پودها واگرا هستند و دور مرکز را پوشش می‌دهند؛ به عبارت دیگر تارها مسیرهایی هستند که اغلب در خدمت امر زیارت هستند و پودها حلقه‌هایی هستند که هم خدمات مرتبط با سکونت را در خود جای داده‌اند و هم تارها را به‌هم متصل می‌کنند.
وی افزود: وقتی این الگو را با دیگر شهرهای مذهبی در کشورهای دیگر همچون عراق و عربستان سعودی مطابقت دادیم، مشاهده کردیم که این الگو در تمام این شهرها با ظواهر متفاوت وجود دارد.
شریفی بیان کرد: دور تا دور حرم مطهر ۲۷ تار وجود دارد که این تارها هم وزن و هم جنس نبودند؛ بعضی‌ها جدی‌تر و برخی کمرنگ‌تر، برخی شهری و فراشهری و برخی محلی بودند. مطالعات اولیه طرح در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نشان می‌دهد که پودها در اثر خیابان‌کشی‌ها و مداخلات قبلی، از هم گسسته شده‌اند.
مدیر دفتر طرح حریم رضوی اظهار کرد: با بررسی بیشتر پودها به دوحلقه اصلی رسیدیم که شامل شار ۱ و ۲ می‌شد. این‌ها حلقه‌هایی شدند که اولا مسیرهای تشرف را بهم گره زدند و ثانیا داخل و بیرون هر کدام وضعیت متفاوتی دارد. ادعای طرح حریم رضوی این است که پارادایم‌اش را مبتنی بر ژنوم شهر و الگوی تار و پود، به نحوی تدوین کرده که همسو با مسیرهای تشرف و بدون ایجاد آسیب به پودها باشد؛ در واقع ما به دنبال این هستیم که نظام تار و پود را در بافت پیرامون حرم احیا کنیم و احیا کردن این دو باعث احیاء ارتباط و انسجام و هم‌پیوندی سکونت و زیارت می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در گذشته ما با دوگانه‌ای مواجه بودیم که می‌گفت فضای قدسی داخل دیوار معنایی محسوب می‌شد و فضای بیرون عرفی به‌شمار می‌رفت اما در طرح حریم رضوی این دوگانه تبدیل شد به طیفی از اولویت بر امر زیارت، زیارت و مجاورت، سپس مجاورت و زیارت و در نهایت سکونت بلافصل زیارت. حال با اجرای طرح حریم رضوی این دوگانه کاملا تغییر کرده و یک رابطه طیفی به وجود آمده است که تأثیر حرم مطهر را در حوزه کالبد و عملکرد و معنا به‌صورت لایه لایه به شهر مشهد تسری می‌دهد.
مدیر دفتر طرح حریم رضوی خاطرنشان کرد: جایگزینی و اجرای طرح حریم رضوی موجب شده مجموع کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمدهای شهرداری مشهد نسبت به سناریوی اجرای طرح پیشین، به بیش از ۶۰۰۰ میلیارد تومان برسد.
وی با اشاره به اینکه در بافت پیرامون حرم بیش از ۷۰۰۰ پلاک وجود دارد که فقط ۱۸۳ مورد از آنها تاریخی محسوب می‌شوند، توضیح داد: در محدوده پلاک‌های تاریخی محدوده‌های حفاظتی در نظر گرفته شده که دارای کاربری ویژه است. مجموع پلاک‌ها با کاربری ویژه به ۲۹۱ پلاک می‌رسد تاکید بر این است که در جوار پلاک‌های تاریخی ساخت‌وساز هم‌تراز با بنای تاریخی باشد. حال برای تشویق سازندگان به نوسازی بافت‌های تاریخی و دارای کاربری ویژه، مشوق‌هایی از جمله انتفاعی کردن طبقه منفی یک ساختمان و امکان استقرار تمامی فعالیت‌های انتفاعی در نظر گرفته شده و پیشنهاد تخفیف در عوارض شهرداری هم ارائه شده است.
شریفی با بیان مثال‌های متعدد از روند پاسخگویی به شهروندان، مدعی شد: ضوابط ساخت‌وساز در منطقه ثامن به‌شدت تسهیل شده و حق مالکیت و حق توسعه برای تمامی ساکنان به رسمیت شناخته شده، اما بهانه‌تراشی‌های مختلف از سوی شهرداری منطقه ثامن مانع از پیشرفت کار شهروندان و متقاضیان ساخت‌وساز شده است.
مدیر دفتر طرح حریم رضوی تأکید کرد: دغدغه‌های اساسی در طرح حریم رضوی کاملاً همسو با دغدغه‌های سطوح کلان مدیریت شهری، چه در شورا و چه در شهرداری است. همه ما به احقاق حقوق مردم، حقوق سرمایه‌گذاران و حقوق عامه معتقدیم و در راستای تحقق آن تلاش می‌کنیم، اما برخی افراد در منطقه ثامن، همچنان در برابر تغییر مقاومت می‌کنند و در برابر هرگونه پیشرفت در فرایند پاسخگویی به شهروندان و توافق با سرمایه‌گذاران سنگ‌اندازی می‌کنند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی شهرداری مشهد منطقه ثامن مشهد بافت فرسوده اطراف حرم رضوی نوسازی اطراف حرم رضوی طرح حریم رضوی بافت پیرامون حرم طرح حریم رضوی امر زیارت هم پیوندی حرم مطهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۶۸۸۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تصویب طرح پهنه‌بندی حریم شهر مشهد برای نخستین‌بار
شهردار مشهد گفت: مطالعات تدوین سند پهنه‌بندی حریم شهر مشهد در چارچوب طرح جامع توسعه و عمران شهر مشهد پس از کش و قوس‌های فراوان و طی فرایند قانونی تأیید و تصویب در کارگروه امور زیربنایی استان و شورای برنامه‌ریزی استان، هفدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ درشورایعالی شهرسازی و معماری کشور به تصویب رسید.
به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد، محمدرضا قلندرشریف، مطالعات تدوین سند پهنه‌بندی حریم شهر مشهد در چارچوب طرح جامع توسعه و عمران شهر مشهد پس از کش و قوس‌های فراوان و طی فرایند قانونی تأیید و تصویب در کارگروه امور زیربنایی استان و شورای برنامه‌ریزی استان، هفدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ درشورای عالی شهرسازی و معماری کشور به تصویب رسید، اظهار کرد: مطابق با این طرح، حریم کلانشهر مشهد با مساحت ۸۷۸۸۰ هکتار مشتمل بر تعداد ۱۲۴ سکونت‌گاه با ۱۸۱۹۰۰ نفر جمعیت و هسته‌های صنعتی کارگاهی و فعالیتی بیشمار، با برخورداری از فرصت‌ها، ظرفیت‌ها و قابلیت‌های بیشماری از جمله توپوگرافی مناسب، عرصه‌های سبز عمومی توسعه یافته، زیرساخت‌ها و تأسیسات زیربنایی، زیرساخت‌های تصفیه منابع آبی، فاضلابی و تولید آب خاکستری، شبکه راه‌های دسترسی و منظومه سکونتگاههای روستایی است که در سال‌های اخیر در خلأ طرح و برنامه مدون از سویی و ناهماهنگی در اقدامات سازمان‌ها و دستگاه‌های مسئول از دیگر سو دستخوش سودجویی عمومی و آسیب‌هایی از حیث تشدید بهره برداری از منابع طبیعی، برهم خوردن تعادل نظام سکونت، فعالیت، سازمان فضایی، محیط زیست و … شده است.
وی افزود: بر همین اساس در راستای تعیین تکلیف وضعیت سیاسی و اداری، به منظور بهبود و نظم بخشی به توسعه پایدار حریم در قالب نظام برنامه‌ریزی کشور، شهرداری مشهد بر آن شد تا سند پهنه بندی حریم ذیل اسناد بالادستی را بر اساس اصول و معیارهایی منبعث از قوانین و مقررات، طرح‌های موضعی و فرادستی، خصوصیات طبیعی حاکم، ویژگی‌های نظامات مختلف تهیه و تصویب نماید.
شهردار مشهد بیان داشت: هدایت انجام این طرح در قالب کمیته راهبری حریم متشکل از نمایندگان کلیه ارکان مدیریت شهری از جمله استانداری، شهرداری، اداره کل راه و شهرسازی، محیط زیست، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، جهاد کشاورزی و … صورت پذیرفته و در کارگروه‌ها و کمیسیون‌های شورای اسلامی شهر مشهد طی جلسات متعدد مورد بررسی قرار گرفته است.
قلندرشریف گفت: چشم‌انداز این طرح «رشد و گسترش فعالیت‌های اقتصادی و تأمین معیشت و رفاه عمومی جمعیت ساکن در سکونتگاههای روستایی و فراهم‌آوردن شرایط مطلوب زیست و سکونتی» پیش‌بینی شده است، همچنین اساس طرح پهنه‌بندی بر سه رکن سازمان فضایی شامل نقش و عملکرد کریدورهای اصلی، حد جمعیت‌پذیری پیش‌بینی شده برای افق طرح سال ۱۴۱۰ و جهات و حدود کلی توسعه، استوار شده است که هرگونه تغییر در آن مغایرت اساسی به‌شمار می‌رود.
وی تصریح کرد: از مهمترین نتایج این طرح می‌توان به تدوین اهداف، راهبردهای مداخله، سیاست‌ها و برنامه‌ها، نوع کاربری، پهنه‌بندی فعالیت‌های مجاز و مشروط، پروژه‌های موضوعی و موضعی و ضوابط و مقررات مربوطه در قالب ۳ پهنه اشاره نمود که این سه پهنه عبارتند از: پهنه اول: حفاظت شامل ریزپهنه‌های منطقه حفاظت شده کشف رود، عرصه و حرایم آثار و محوطه‌های تاریخی، کمربند سبز، حفاظت کوهستان و حوزه‌های فعالیتی کم، متوسط و زیاد، دوم پهنه کشاورزی شامل ریز پهنه‌های اراضی دیم، اراضی کشاورزی آبی و باغات و اراضی کشاورزی کشت و صنعت و سوم پهنه آبی: مشتمل بر دریاچه سد طرق، کلیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها و حرایم آنها است.
شهردار مشهد با اشاره به مهمترین رویکردها و سیاست‌های پیشنهادی پهنه‌بندی حریم عنوان کرد: این موارد در دو قالب حفاظت و پیشگیری از جمله حفاظت و صیانت از آبخوان مشهد منابع آبی همچون دریاچه سد طرق، حفظ ارزش‌های اکولوژیکی و اراضی کشاورزی و باغات بهره‌برداری پایدار از منابع کشاورزی و توسعه فعالیت‌های کشاورزی گسترش عرصه‌های سبز عمومی، فعالیت‌های کشاورزی و تفرج، توسعه فعالیت‌های کشاورزی کم آب بر و بهره برداری بهینه از اراضی قهوه‌ای همچون کوره پزخانه‌های متروکه، جلوگیری از بهره برداری بی رویه صنعتی و خدماتی و پیشگیری از گسترش سکونتگاههای غیرمجاز، جلوگیری از الحاق فضاهای روستایی و پراکنده رویی شهری، جلوگیری از رشد و گسترش باغ ویلاها، پیشگیری از توسعه فعالیت‌های ناسازگار، جلوگیری از تغییر کاربری اراضی زراعی آبی و باغات، ممانعت از هر نوع دخل و تصرف بستر و حریم رودخانه‌ها، دریاچه سد کارده و حریم شبکه‌ها و خطوط انتقال نیرو، گاز، آب، تأسیسات و تجهیزات شهری و نهایتاً پایش و ارزیابی مستمر اقدامات، فعالیت‌ها، اصلاح و بازنگری پیوسته برنامه‌های اجرا شده تبیین شده است.
کد خبر 751192
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت