تولید دانشبنیان و اشتغال آفرین
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۶۲۵۶۳۲
يكي از مهمترين محورهايي كه در سياستهاي ابلاغي اقتصاد مقاومتي به آن توجه خاصي شده، پيشتازي اقتصاد دانش بنيان است. در همين راستا، مقام معظم رهبري ارتقاي جايگاه جهاني كشور و افزايش سهم توليد و صادرات محصولات و خدمات دانش بنيان و دستيابي به رتبه اول اقتصاد دانش بنيان در منطقه را به عنوان يكي از اهداف اقتصاد مقاومتي دانستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اقتصاد دانش بنيان پايه اقتصاد مقاومتي
اقتصاد دانشبنيان از چندين كانال رشد اقتصادي كشور را تحت تاثير قرار داده و منجر به تحقق اقتصاد مقاومتي ميشود. كانالهاي اثرگذاري اقتصاد دانش بنيان بر تحقق اقتصاد مقاومتي عبارتند از:
اقتصاد دانش بنيان باعث افزايش بهرهوري منابع توليد ميشود. افزايش بهرهوري منابع توليد، باعث افزايش رشد اقتصادي و منجر به تحقق اقتصاد مقاومتي ميشود. اقتصاد دانش بنيان باعث كاهش هزينهها از طريق افزايش رقابت جهاني شده و اين امر باعث افزايش رشد اقتصادي و تحقق اقتصاد مقاومتي ميشود. توسعه فناوريهاي ارتباطات و اطلاعات، هزينههاي تبادل اطلاعات در تمام ابعاد اقتصاد را كاهش ميدهد. كاهش هزينههاي تبادل اطلاعات و امكان برقراري ارتباطات سريع، انگيزه فعالان اقتصادي را افزايش داده و اين امر زمينه افزايش رشد اقتصادي و تحقق اقتصادمقاومتي را فراهم ميكند. اقتصاد دانش بنيان سبب افزايش درآمد ميشود و این افزايش درآمد باعث افزايش تقاضا براي دانش شده و در نهایت اين امر نيز منجر به رشد اقتصادي و تحقق اقتصاد مقاومتي ميشود.اهمیت اقتصاد دانشبنیان
اقتصاددانش بنیان اقتصادی است که کاربرد دانش و اطلاعات در آن اهمیت بالایی داشته و تولید و توزیع، مبتنی بر آن شکلگرفته و سرمایهگذاری در صنایع با محوریت دانش موردتوجه خاصی قرار گرفته است. حرکت اقتصادها به سمت دانشبنیان شدن علاوه بر اینکه موجب افزایش توان رقابتی کشورها میشود میتواند در حوزه تجارت خارجی، ضمن ایجاد یک پایگاه اقتصادی در جهان به افزایش قدرت نرم کشورها کمک کند.
تولید دانشبنیان در ایران
اقتصاد ایران نیز در دهههای اخیر با تغییر نگاه، از اقتصاد مبتنی بر منابع به سمت اقتصاد مبتنی بر کارایی حرکت کرد. در این میان بود که کلیدواژه اقتصاددانش بنیان در کشور رایج شد و نهادها و سیاستهای متعددی مبتنی بر این موضوع شکل گرفت. بررسی و موشکافی نهادها و سیاستهای صورتگرفته در این حوزه نشان میدهد که علیرغم توجه نهادهای بالادستی به موضوع اقتصاددانش بنیان، رشد ایران عمدتاً در موضوعات علمی و پژوهشی بوده و نقش محصولات هایتک در اقتصاد نمود کمتری دارد. سهم کالاهای صنعتی با تکنولوژی متوسط و بالا در ارزشافزوده صنعت در سالهای اخیر تغییرات اندکی داشته که نشان میدهد رشد علمی کشور منجر به افزایش سهم صادرات کالاهای با فناوری متوسط و بالا نشده است. موضوع صادرات کالاهای دانشبنیان نقشی اساسی در توان رقابتپذیری شرکتهای ایرانی در بازار داخلی یا بازارهای صادراتی ایجاد میکند و لازم است نهادهای مربوطه به نقش نوآوری و فناوری بهعنوان ایجاد زمینههای رقابتی توجه نمایند؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که یک انسجام بین سیاستهای علمی و فناوری و سیاستهای تجاری لازم است تا بتوان اثرات رشد کمی در تعداد بنگاهها و افزایش تولید علم را در اقتصاد لمس کرد.
شرکتهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشترین سهم را از بین شرکتهای دانشبنیان به خود اختصاص دادهاند. حوزههای سختافزارهای رایانهای، تجهیزات پیشرفته ساخت و تولید و محصولات پیشرفته سایر حوزهها، بیشترین سهم را از بین شرکتهای دانشبنیان دارند. یکی از دلایلی که تعداد شرکتهای دانشبنیان در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشتر از سایر حوزهها است، رشد زیرساختهای بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در سالیان اخیر و هم چنین روند رشد جهانی این نوع از فناوریهای میباشد. پس از فناوریهای حوزه ICT ، بیشترین شرکتهای دانشبنیان در زمینه فناوریهای زیستی فعالیت میکنند که یکی از اولویتهای توسعه فناوری در کشور در سالیان اخیر بوده است.
جمعبندی و ارائه راهبرد
در سالهای پس از انقلاب اسلامی، سیاستهای علمی و فناوری از اولویتهای تصمیمگیران بوده است و بهخصوص در سالیان اخیر همواره در اسناد و سیاستهای کلان بر رشد علمی و توسعه فناوری تاکید شده است. همچنین نهادهای مختلفی نیز جهت سیاستگذاری، برنامهریزی و اجرای برنامهها ایجاد شده است. در نتیجه جمهوری اسلامی ایران شاهد پیشرفت قابلتوجهی در زمینه رشد علمی، آموزش عالی و پژوهش بوده است. بااینوجود، بسیاری از اهداف تعیین شده در چشمانداز و برنامههای توسعه محقق نشده است، این موضوع در زمینه تحقیق و توسعه، رشد تولید و صادرات محصولات با فناوری بالا نمود بیشتری دارد. درصد هزینههای تحقیق و توسعه به کل ارزشافزوده بنگاهها نهتنها مقدار کمی را در سالهای اخیر به خود اختصاص داده است؛ بلکه در طول سالهای 1391 تا 1393 روند کاهشی داشته است. هرچند تحریمهای بینالمللی در این سالها باعث رکود صنایع کشور شده است؛ لکن این روند کاهشی میتواند نشاندهنده آن باشد که از اولین کاهش هزینههایی که بنگاهها در برخورد با مشکلات مالی انجام میدهند، امور پژوهشی و توسعهای است. در این زمینه برنامهریزی کوتاه و میانمدت برای تعیین سهم تحقیق و توسعه و ارائه مشوق به بخش خصوصی برای هزینه در این بخش میتواند راهگشا باشد. ایران نیازمند افزایش بهرهوری، بهروزرسانی صنایع و تقویت ظرفیت نوآوری است تا بتواند در زنجیرههای ارزش جهانی نقش ایفا کرده و صنایع بومی و سنتی را تقویت کند. سهم کالاهای صنعتی با تکنولوژی متوسط و بالا در ارزشافزوده صنعت در سالهای اخیر تغییرات اندکی را تجربه کرده است که نشان میدهد رشد علمی کشور منجر به افزایش سهم صادرات کالاهای با فناوری متوسط و بالا نشده است. این موضوع نقش اساسی در قابلیت رقابتپذیری شرکتهای ایرانی در بازار داخلی یا بازارهای صادراتی ایجاد میکند و لازم است نهادهای مربوطه به نقش نوآوری و فناوری بهعنوان ایجاد زمینههای رقابتی توجه نمایند.
*دبیر دفتر مطالعات راهبردی رونق تولید دانشگاه امام صادق (ع)
منبع: تابناک
کلیدواژه: مذاکرات وین جهاد تبیین حقوق کارگران نیمه شعبان نوروز 1401 اشتغال آفرین موسایی شعار سال مذاکرات وین جهاد تبیین حقوق کارگران نیمه شعبان نوروز 1401 قیمت گوشی تحقق اقتصاد مقاومتی شرکت های دانش بنیان اقتصاد دانش بنیان دانش بنیان رشد اقتصادی متوسط و بالا باعث افزایش تولید دانش رشد علمی حوزه ها سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۲۵۶۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرایی ایجاد دفتر «فراجا» در بنیاد ملی نخبگان/۲ بال علم و فتاوری «وعده صادق»
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور ایجاد دفتر فراجا در بنیاد ملی نخبگان را در راستای دسترسی به آمارهای مهاجرت نخبگان دانست و گفت: بخش زیادی از توفیقات کشورهایی چون هند و چین به لطف محققانی است که در سایر کشورها به تحقیق و پژوهش اشتغال دارند.
به گزارش ایسنا، دکتر روح الله دهقانی فیروز آبادی در نشست خبری امروز که در محل ساختمان معاونت علمی ریاستجمهوری برگزار شد، با بیان اینکه «وعده صادق» دارای دو بال علم و فناوری بومی و شجاعت و تدبیر در استفاده صحیح از علم و فناوری است، گفت: هر انسان آزادهای که این عملیات را مشاهده کرد، دریافت که ایران توان ساخت تجهیزات دفاعی، پدافندی و آفندی را دارد.
وی ادامه داد: امسال و سال قبل از سوی مقام معظم رهبری بر مردمیسازی اقتصاد تاکید شده است و شرکتهای دانشبنیان مصداق مردمیسازی اقتصاد به شمار میروند.
ایجاد فراجا در بنیاد ملی نخبگان
دهقانی فیروزآبادی در خصوص سؤال ایسنا مبنی بر ایجاد دفتر فراجا در بنیاد ملی نخبگان برای رصد نخبگان با تاکید بر اینکه همه کشورهای دنیا ورود و خروج افراد به کشورشان را رصد میکنند، افزود: بازگشت محققان ایرانی در قالب عضو هیات علمی و غیره به کشور دو برابر شده است.
وی ادامه داد: محققان همه کشورهای دنیا یا از کشورشان خارج شده و یا محققانی به کشورشان وارد میشود و کشور چین بزرگترین مهاجر فرست دنیا به شمار میرود، ولی رویکرد این کشور آن است که هر محققی که از کشور خارج میشود، سفیران علم و فناوری آن کشور به شمار میرود.
معاون علمی رئیسجمهور، وطنپرستی را شاخص اصلی شهروندان هر کشوری ذکر کرد و گفت: بخش زیادی از توفیقات کشورهایی چون هند و چین به لطف محققانی است که در سایر کشورها به تحقیق و پژوهش اشتغال دارند.
وی با تاکید بر اینکه مساله کشورها باید رصد شود، خاطر نشان کرد: هر فردی که از کشور خارج میشود، یک سرمایه است؛ ولی ما آمارهای دقیقی از مهاجرت در اختیار نداریم و قصد تصمیمگیریهای کیفی داریم و ابن در حالی است که یکی از اساسیترین پارامترهای تصمیمگیری در اختیار بودن عدد و ارقام درست لست.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، اضافه کرد: تمام کسانی که آمارهای مهاجرتها را ارائه میدهند، مرجع و عدد و ارقامی در اختیار ندارند و بهترین مرجعی که میتواند در این زمینه آمارها را ارائه دهد، پلیس گذرنامه است.
وی با اشاره به اقدامات وزارت علوم در خصوص ترجمه مدارک، یادآور شد: فراجا اطلاعات لازم از مهاجرت را که جزء اطلاعات محرمانه است، در اختیار دارد و کمک میکند تا بنیاد ملی نخبگان به آمارهای مهاجرت نخبگان دسترسی داشته باشد.
وی با اشاره به فرموده پیامبر اسلام مبنی بر اینکه علم را بیاموزید ولو در چین، گفت: پیامبر اسلام نیز با مهاجرت نخبگان مخالف نبوده است و باید یاد بگیریم، آن کسی که از کشور خارج میشود، دشمنی با کشور ندارد.
تعطیلی کسب و کارها
دهقانی فیروزآبادی درخصوص رویکرد معاونت علمی درباره تعطیلی پلتفرمها و کسب و کارها، گفت: ما تاکید کردهایم کسب و کارهایی که تعطیلی آنها منجر به آسیب رساندن به مردم میشود، اقدام درستی نیست.
وی افزود: ما بر این باوریم که اگر تشخیص داده میشود که مدیریت کسب و کارها و فرهنگ حاکم بر آنها مشکل دارند، جریانهایی چون بسیج دانشجویی و غیر را حمایت و تقویت کنید تا قضای رقابت ایجاد شود.
هواپیمای مسافربری ۷۲ نفره از نظر فنی اصلا زیرساخت ندارد
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، درباره آخرین وضعیت ساخت هواپیمای مسافربری ٧٢ نفره که به عنوان یک پروژه دانشگاهی در دانشگاه امیرکبیر پیگیری میشود، گفت: از این پروژه بازدید کردیم، پروژه خوبی است؛ اما از نظر فنی اصلا زیرساخت ندارد. این پروژه در ٧-٨ جلسه بررسی شد و مشخص شد که به دلایل متعدد، پروژهای نیست که جوابگوی صنعت هواپیمایی باشد.
وی ادامه داد: تصمیم بر این شد شرکتهای دانشبنیان توانمند در این حوزه به سراغ ساخت و طراحی بخشهای مختلفی از جمله سیمهای کنترل، ناوبری هدایت، ابزارهای موتور بروند و همچنین با کشورهایی که روابط خوبی داریم، در صنعت هوایی کنسرسیوم تشکیل دهیم. در نهایت جمعبندی شد که به عنوان عضوی از یک کنسرسیوم در ساخت یک هواپیمای جدید روسیه مشارکت داشته باشیم.
ادامه دارد