به نقل از «تابناک»

«حق تحصیل» در قوانین ایران

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۳۵۹۸۲

 

به گزارش ایسنا، قانون اساسی که بنیادی‌ترین و اصلی‌ترین قانون کشور است بر حق تحصیل و آموزش رایگان برای تمام مردم تاکید می‌کند. اصل ۳۰ این قانون می‌گوید: «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد».

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پیرامون این اصل، شورای نگهبان دو نظریه تفسیری ارائه داده است.

در نظریه شورای نگهبان شماره ۱۵۴۳، مورخ ۱۳۶۳/۵/۱۷ آمده: اصل سی‌ام قانون اساسی و بعض اصول مشابه آن مسیر سیاست کلی نظام را تعیین می‌نماید و مقصود این است که دولت امکاناتی را که در اختیار دارد، در کل رشته‌هایی که در قانون اساسی پیشنهاد شده، به‌طور متعادل طبق قانون توزیع نماید، بنابراین آموزش رایگان در حد امکان کلاً یا بعضاً باید فراهم شود و با عدم امکانات کلی، دولت با رعایت اولویت‌ها مثل ترجیح مستضعفان و مستعدان بر دیگران اقدام می‌نماید. لازم به تذکر است که مستفاد از اصل سی ام قانون اساسی دولتی بودن آموزش و ممنوعیت تاسیس مدارس و دانشگاه‌های ملی به موجب قوانین عادی نمی‌باشد. علیهذا مادام که دولت از امکانات فراهم کردن وسایل آموزش رایگان برخوردار نیست، عمل به مصوبه شورای انقلاب مغایر با قانون اساسی نمی‌باشد.

هم‌چنین شورای نگهبان در نظریه دیگری به شماره ۵۵۷۸، مورخ ۱۳۶۰/۲/۸ در پاسخ به استفسار دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نسبت به امکان دریافت شهریه از دانشجویان دانشگاه‌ها گفته: با توجه به این‌که از اصل سی‌ام قانون اساسی دولتی بودن آموزش و پرورش و ممنوعیت تاسیس مدارس و دانشگاه‌های ملی استفاده نمی‌شود، چنانچه تاسیس مدارس و آموزشگاه‌های ملی در کشور آزاد اعلام شود اضطرار دولت به دریافت شهریه مرتفع می‌گردد، و چنانچه با تاسیس مدارس ملی رفع اضطرار نشود تفسیر قانون اساسی قابل بررسی خواهد بود.

علاوه بر قانون اساسی، ‌قانون «تأمین وسائل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی» مصوب ۱۳۵۳ در زمینه حق تحصیل وجود دارد که ‌در ماده 1 آن می‌گوید: «کلیه اطفال و جوانان ایرانی که واجد شرایط تحصیل می‌باشند باید بدون هیچ‌گونه مانعی به تحصیل بپردازند و هیچ کس نمی‌تواند آنان را ازتحصیل باز دارد، جز با مجوز قانونی».

هم‌چنین در این قانون به الزام ثبت نام کودکان در تعلیمات ابتدایی و راهنمایی تاکید شده و آمده: «در هر محل که بر اساس قانون آموزش و پرورش عمومی اجباری و مجانی مصوب موجبات تحصیل مراحل تعلیمات ابتدایی و راهنمایی که اجباری و مجانی است فراهم و اعلام شده باشد پدر و یا مادر یا سرپرست قانونی کودک که‌ وظیفه نگهداری و تربیت کودک بر عهده او می‌باشد موظف است نسبت به ثبت نام و فراهم کردن موجبات تحصیل کودک تحت سرپرستی خود اقدام‌کند و در صورتی که از انجام این وظیفه خودداری نماید وزارت آموزش و پرورش نسبت به ثبت اسامی کودکان مندرج در آمار ارسالی اداره کل ثبت‌احوال موضوع تبصره ماده 5 قانون آموزش و پرورش عمومی اجباری و مجانی و همچنین نسبت به ثبت نام کودک واجد شرایط تحصیل در مراحل اول‌و دوم موضوع ماده 2 قانون اصلاح قانون مذکور اقدام خواهد نمود».

علاوه بر این، بر تحصیل در مقطع بالاتر از راهنمایی نیز اشاره شده و آمده: «پدر یا مادر یا سرپرست قانونی نوجوان کمتر از هیجده سال مکلف است به ثبت‌نام نوجوانی که دوره راهنمایی را طی نموده و طبق‌ ضوابط وزارت آموزش و پرورش برای تحصیلات بالاتر مستعد شناخته می‌شود اقدام نماید و وسائل ادامه تحصیل او را فراهم کند و در صورت عدم‌تمکن مالی، دولت مکلف است امکانات لازم را برای ادامه تحصیل این قبیل نوجوانان با رعایت ماده 6 این قانون فراهم نماید. مرجع و ضوابط‌تشخیص عدم تمکن مالی پدر یا مادر یا سرپرست در آیین‌نامه‌ای که توسط وزارت آموزش و پرورش تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید تعیین‌ می‌شود».

منبع: تابناک

کلیدواژه: مذاکرات وین نوروز 1401 آیت الله ری شهری شورای نگهبان قانون اساسی استفسار مذاکرات وین نوروز 1401 آیت الله ری شهری قیمت گوشی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۳۵۹۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نیمی از بازماندگان تحصیل در زنجان توانایی ذهنی و جسمی ندارند

به گزارش خبرنگار مهر، حسین قاسمی ظهر سه‌شنبه در نشست خبری اظهار کرد: ۷۹۰ دانش‌آموز بازمانده از تحصیل در سطح استان شناسایی شد اما زنجان رتبه اول در جذب دانش‌آموزان را دارد.

وی ادامه داد: ۵۰ درصد این دانش‌آموزان دارای مشکلات شدید جسمی و ذهنی بوده و آموزش‌پذیر نیستند و برخی نیز با ممانعت خانواده‌ها برای تحصیل مواجه هستند.

معاون ابتدایی آموزش و پرورش استان زنجان با بیان اینکه در بین این ۷۹۰ نفر ۳۰ دانش آموز فوتی داریم، عنوان کرد: علاوه بر این تعدادی هم در خارج از کشور هستند که سامانه همه این افراد را جزو بازمانده از تحصیل به حساب می‌آورد.

وی تعداد مدارس تک دانش‌آموزی استان زنجان را ۹ واحد برشمرد و گفت: اولیای ۵۵ دانش‌آموز به دلیل جسه کوچک اجازه تحصیل در پایه اول ابتدایی را به آن‌ها ندادند و دیرتر وارد سیستم آموزشی شدند.

قاسمی تصریح کرد: هیچ دانش‌آموزی را به دلیل عدم دسترسی آموزش از دست ندادیم و آموزش و پرورش حق قانونی افراد برای حضور در چرخه آموزش را فراهم کرده است.

معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش استان زنجان نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: سال گذشته حدود ۳.۸۵ درصد از مشمولان، بازمانده از تحصیل در دوره اول متوسطه داشتیم که در کشور این رقم بیش از ۵ درصد بود.

وهاب ادیبی افزود: امسال میزان بازماندگی در دوره اول متوسطه به ۳.۲۴ درصد رسیده است و در دوره دوم متوسطه نیز یک درصد نسبت به سال قبل کاهش داریم.

کد خبر 6093188