جنگ گرم گازی

 رئیس‌جمهور اما در اوج استیصال می‌گوید: «کاری از دست ما برنمی‌آید، ما راه‌حل معجزه‌آسایی برای کاهش قیمت گاز و بنزین نداریم، باید علیه روسیه متحد باشیم تا انرژی ارزان شود.» این ویدئو حالا به یکی از سوژه‌های اصلی مردم فرانسه تبدیل شده است؛ سیاستمداران اروپایی مورد تمسخر مردمان‌شان قرار گرفته‌اند که در مقابل کنترل قیمت انرژی زانو زده‌اند و هزینه این عجز به‌عهده مردمی است که زیر افزایش شدید قیمت گاز و بنزین هیچ راهی جز پرداخت قبوض ندارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آغاز بحران گازی

مردم و صنایع اروپا در بدترین وضعیت اقتصادی خود طی چند دهه اخیر قرار دارند؛ اهالی قاره سبز برای تأمین انرژی مورد نیاز خود اتکای بزرگی به روسیه دارند. پیش از آغاز جنگ اوکراین، قیمت گاز در زمستان نه‌چندان سرد اروپا شیب افزایشی به خود گرفت و بیش از ۸۰درصد افزایش یافت.

تا سیاستمداران اروپایی به خود بیایند، بحران کلید خورده بود و رسما هیچ راهکار عملیاتی در دسترس نبود جز متهم کردن. اروپایی‌ها روسیه را به میان کشیدند و اعلام کردند روس‌ها با کاهش صادرات گاز و دستکاری قیمت‌ها، چنین وضعیتی را خلق کرده‌اند که بلافاصله با واکنش ولادیمیر پوتین مواجه شد: «ما به تعهدات قراردادی خود برای تأمین نیازهای گازی اروپا پایبند بوده‌ایم و طبق قراردادهای منعقدشده، حجم گاز تعهدشده در اختیار کشورهای اروپایی قرارگرفته است.»

حالا دیگر جنگ گازی آغازشده بود؛ اروپا مدام از روسیه می‌خواست گاز بیشتری پمپاژ کند و کرملین هم تنها راه صادرات بیشتر گاز را راه‌اندازی خط لوله نورد استریم۲ می‌دانست؛ خط لوله‌ای که توسط آمریکا و برخی کشورهای غربی تحریم شده بود اما اگر گازش حرکت می‌کرد، به کاهش قیمت گاز منجر می‌شد. در بحبوحه این اختلافات، پوتین به‌یکباره تصمیم گرفت سربازان خود را از مرز اوکراین عبور دهد که مخابره چنین تصمیمی، به ماراتن افزایش قیمت گاز دامن زد.

این اتفاق برای اروپایی که حدود نیمی از نیازهای گازی خود را از روسیه تامین می‌کند، قابل‌پذیرش نبود اما چاره‌ای هم در دسترس نبود.

سیاستمداران اروپایی به‌ویژه صدراعظم آلمان و رئیس‌جمهور فرانسه، مردان یخی را مسبب بحران انرژی می‌دانستند و روس‌ها نیز به مردم اروپا این پیام روشن را مخابره می‌کردند که سیاستمداران کشورهایشان این وضعیت را رقم زده‌اند.

کرملین در پاسخ به انتقاداتی که متوجهش است، یک استدلال روشن داشته و البته دارد: «صادرات گاز بر اساس تعهد قراردادی، صورت گرفته و این کشور مسؤولیتی در قبال کم‌کاری دولت‌های اروپایی برای ذخیره‌سازی و کنترل مصرف گاز ندارد؛ افزایش تقاضای اروپایی‌ها برای گاز، اساسا ارتباطی به ما ندارد.»

بن‌بست بزرگ

جدال لفظی با روس‌ها، راهکاری نبود که مردم اروپا بتوانند با آن از بحران انرژی عبور کنند. پس راه‌های دیگر برای تأمین نیازهای اهالی قاره سبز روی میز قرار گرفت. نخستین پیشنهاد، افزایش واردات گاز از نروژ بود؛ کشوری که در بالاترین حجم صادراتی گاز، تنها توانسته بود ۲۰درصد از بازار گاز اروپا را پر کند. وقتی از این کشور خواسته شد تا صادرات خود را افزایش دهد، پاسخ داده شد گاز بیشتری وجود ندارد و همه آنچه صادر می‌شود، تمام توان صادراتی اسلو است.

واردات گاز از آذربایجان، گزینه دیگری بود که اروپا روی آن دست گذاشت ولی این گزینه هم به دلیل مشکلات فنی در بزرگ‌ترین میدان گازی آذری‌ها در دسترس نبود. استرالیا، قطر، الجزایر و ... محور مذاکرات اروپایی‌ها قرار داده شدند؛ از این کشورها خواسته شد تا محموله‌های بیشتری از گاز مایع را راهی بندرهای اروپا کنند اما این کشورها هم اروپا را به آینده پاس دادند و به اتحادیه نوشتند توان زیادی برای افزایش صادرات گاز ندارند چراکه باید به قراردادهای بلندمدت‌شان با مشتریان خود پایبند باشند.

تنها راهکار باقیمانده افزایش واردات LNG از آمریکا بود؛ آمریکایی که قیمت گازش گران‌تر از قیمت گاز روسیه است. این پیشنهاد یک شمشیر دولبه بود، چراکه می‌توانست به افزایش مجدد قیمت گاز کلید بزند ولی با‌وجوداین، بسیاری از سیاستمداران اروپایی، آمریکا را چاره راه می‌دانند.

البته برخی سران کشورهای اروپایی این راهکار را پوچ می‌دانند ازجمله ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان: «واردات گاز مایع از ایالات‌متحده نمی‌تواند جایگزین گاز ارزان‌تر روسیه شود. برای کشورهایی که دسترسی به آب‌های آزاد و بندرهای تخلیه گاز ندارند، این پیشنهاد پوچ و بی‌معنی است.»

تحریم برای فشار سیاسی

در چنین شرایطی که حالا با جنگ اوکراین عجین شده، تحریم به‌عنوان بهترین ابزار معرفی‌شده است. اروپایی‌ها معتقدند نفت و گاز، ستون خیمه اقتصادی روس‌هاست و اگر تحریمی در این حوزه‌ها وضع شود، پوتین مجبور به عقب‌نشینی خواهد بود، چه در اوکراین و چه از برنامه‌های خود در حوزه انرژی.

با ‌وجود این، روسیه اعلام کرد آماده تحریم گازی خود بوده و بر همین اساس، برنامه‌های ضد تحریمی را طراحی کرده است.

چند تحریم هم وضع شد که همراه با بی‌تفاوتی روسیه بود، روس‌ها می‌گویند کسی که به گاز ما نیاز دارد، اروپاست پس باید بیشتر از گذشته مراقب رفتارهای سیاسی خود باشند، چون ممکن است صادرات گاز روسیه محدود شود. غرب اما تحلیلش این است که این تهدید فقط یک بلوف سیاسی است، زیرا انسان عاقل به‌پای خود شلیک نمی‌کند.

کرملین در مقابل تهدید طرف مقابل، پای خود را یک گام فراتر گذاشت و گفت مشتریان گازی‌اش باید بهای گاز را ارز ملی این کشور، یعنی روبل پرداخت کنند نه یورو و دلار.

این به معنای گسترده‌تر شدن جنگ میان دو طرف بود که خشم اروپایی‌ها را برانگیخت. ازنظر مشتریان غربی مسکو در قراردادهای منعقد شده میان طرفین به‌صراحت مشخص‌شده پول گاز با یورو پرداخت شود ولی روس‌ها روی مواضع خود ایستاده و روبل را طلب می‌کنند.

روی کاغذ، هر دو طرف معادله به قمار بزرگی دست زده‌اند در یک‌طرف معادله روسیه‌ای قرار دارد که اروپا مقصد اصلی گازش است و اگر سهمش از این بازار کاسته شود، قدرت اقتصادی را در معرض تهدید بزرگی می‌بیند.

از سوی دیگر هم اروپایی قرار دارد که به‌شدت به گاز روسیه وابسته است و مردمانش هم با انتقاد از وضعیت به وجود آمده، خواستار پایان دادن به جنگ گازی قرن شده‌اند.

به همین دلیل است که ولادیمیر پوتین، طی چند ماه گذشته مردم اروپا را مخاطب سخنرانی‌های خود قرار داده و به آنها می‌گوید ریشه بحران انرژی در قاره سبز، سیاست‌های اشتباه و نادرست سران اتحادیه اروپاست و نه روسیه، درست برعکس سیاستمداران غربی که پوتین را عامل روزهای سیاه قاره خود معرفی می‌کنند اما این موضوع برای مردم اروپا مهم نیست، مسأله اصلی این است که قبض گاز ۲۰۰ یورویی منازل آنها، حالا ۱۰۰۰یورو شده و هیچ رئیس‌جمهوری این جهش بزرگ را گردن نمی‌گیرد. چه رهبران غرب و چه پوتین به‌خوبی می‌دانند برای پیروزی باید افکار عمومی اروپا را با خود همراه کنند. انتقاد تند شهروند فرانسوی به مکرون یک نمونه ساده است.

وابستگی متقابل روسیه و اروپا به انرژی

روسیه و اروپا وابستگی متقابلی به یکدیگر در حوزه انرژی دارند. واقعیت این است که مسکو از ابزار گاز به‌عنوان یک سلاح استفاده می‌کند و مترصد کاهش صادرات گاز به اروپاست تا اگر شرایط جنگی و روابط سیاسی این کشور با غرب متشنج‌تر از شرایط فعلی شود از این قدرت استفاده کند.

در صورت چنین انتحاری، گرچه روس‌ها هم دچار بحران شده و بخش مهمی از درآمدهای خود را از دست می‌دهند اما فراموش نکنیم مسکو طی یک دهه گذشته با تغییر سیاست صادرات انرژی خود شرق را اولویت اولش در این حوزه قرار داده، درست برعکس چند دهه گذشته که سیاست روس‌ها، بازار سازی در اروپا بود.

روسیه طی ۱۰سال اخیر، صادرات نفت و گاز خود را به چین به‌سرعت افزایش داده و در صورت کاهش صادرات گاز به اروپا، سرعت پمپاژ گاز به چین را افزایش می‌دهد، هرچند ممکن است به ارزان‌فروشی روی بیاورد. در مقابل روسیه، اروپا مار سخت‌تری در پیش دارد و متحمل یک بحران چندبعدی و عمیق می‌شود.

اروپایی‌ها هیچ راه‌حل کوتاه‌مدتی برای تأمین نیازهای انرژی خود ندارند و روسیه به تنهایی و با اختلاف بسیار در صدر تأمین‌کنندگان گاز این قاره ایستاده است.

در صورت کاهش ارسال گاز به اروپا از سوی روسیه، صنایع این قاره بخشی از ظرفیت خود را از دست داده که به معنای کاهش عرضه محصولات به بازار است و ازسوی دیگر، هزینه تمام شده کالاها رکورد خواهند زد که این به معنای افزایش شدید قیمت کالاهاست و مردم اروپا باید چند برابر گذشته، بابت خدمات، انرژی و کالاها هزینه بپردازند.

وحید حاجی پور - اقتصاد / روزنامه جام جم

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: بحران گازی تحریم قیمت گاز گاز اوکراین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۱۶۰۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایجاد یک اتحادیه دفاعی هدفی دور از دسترس در اتحادیه اروپا

در حالی که جنگ اوکراین بحث‌ها درباره لزوم تشکیل یک اتحادیه دفاعی مستقل در اتحادیه اروپا را داغ کرده است، اما به دلیل بسیاری اختلاف نظرها در این باره بین اعضاء این مسئله هدفی دور از دسترس در این اتحادیه تلقی می‌شود. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه "تاگس شاو" در مطلبی نوشت: جنگ علیه اوکراین و ریاست‌جمهوری احتمالی دونالد ترامپ در ایالات متحده آمریکا به وضوح نشان می‌دهد که کشورهای اتحادیه اروپا باید برای دفاع از خود بیشتر تلاش کنند. اما در مورد تهیه تسلیحات و دفاعی عدم همکاری در این اتحادیه وجود دارد.

اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اخیراً در نشستی با نمایندگان تسلیحات، درخواست کرد که اروپا باید در مورد دفاع بیدار شود زیرا به زعم وی رفاه و آزادی به امنیت مستقل بستگی دارد.

این بینش اندکی پس از شروع جنگ در اوکراین روی کاغذ آمد. در اجلاس سران اتحادیه اروپا در ورسای فرانسه، سران کشورها و دولت های اتحادیه اروپا متعهد شدند که مسئولیت بیشتری برای امنیت اروپا بر عهده بگیرند. بر اساس تصمیمات اتخاذ شده هزینه های دفاعی باید به میزان قابل توجهی افزایش یابد، سرمایه گذاری های مشترک در دفاع انجام شود و وابستگی های استراتژیک کاهش یابد.

در ادامه این مطلب آمده است: بر اساس گزارش کمیسیون، کشورهای عضو این اتحادیه از سال 2022 هزینه های دفاعی خود را 20 درصد افزایش داده‌اند. با عضویت فنلاند و سوئد در ناتو، شرکای اروپایی به هم نزدیک‌تر شده‌اند.

کشورهای عضو اتحادیه اروپا همچنین از اوکراین در نبرد دفاعی خود علیه روسیه حمایت می کنند. برای انجام این کار، آنها وجوهی را از تسهیلات صلح اروپا (EFF) که یک ظرف پول خارج از بودجه اتحادیه اروپا بود، آزاد کردند. قبل از شروع جنگ اوکراین این صندوق به عنوان یک صندوق بحران برای مهار درگیری ها و حفظ صلح در نظر گرفته شده بود، اما اندازه آن برای انجام وظیفه عظیم کمک به اوکراین بسیار کوچک بود. از زمان آغاز به کار این صندوق بودجه آن چندین برابر افزایش یافته است و اکنون به حدود 17 میلیارد یورو رسیده است. با پول این صندوق، کشورهای اتحادیه اروپا توانستند ادوات نظامی جدید را تهیه کنند در حالی که انبارهای قدیمی خود را به اوکراین تحویل دادند .

در ادامه این مطلب آمده است: هر چه جنگ در اوکراین بیشتر طول می کشد بروکسل بیشتر در مورد چگونگی سازماندهی تدارکات در درازمدت، و همچنین این مسئله که چگونه ارتش های خود را می تواند برای یک وضعیت امنیتی تهدید کننده تر مناسب سازد، فکر می کند. علاوه بر این، صنعت دفاعی اروپا نیازمند امنیت برنامه ریزی است و این سوال مطرح می شود که هوشمندانه ترین خرید تا چه حد می تواند باشد. در مارس سال جاری میلادی کمیسیون اتحادیه اروپا استراتژی صنعت دفاعی اروپا را ارائه کرد. هدف آن تشویق دولت‌ها به خرید بیشتر با هماهنگی هم و در نتیجه عدم خرید سیستم‌های تسلیحاتی برای دو بار یا بیش از یک بار است. اوکراین نیز مجاز به شرکت در این برنامه است.

"مارگارت وستاگر"، معاون رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، بر اساس محاسباتی اعلام کرده که از آغاز جنگ اوکراین تا ژوئن 2023، کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیش از 100 میلیارد یورو برای تسلیحات هزینه کرده‌اند. 80 درصد خریدها توسط شرکت های دفاعی خارج از اتحادیه اروپا انجام شد و بیش از نیمی از این پول به ایالات متحده رفت. وی این را شرایط پایدار و مناسبی نمی داند.

بنابراین هدف اعلام شده این است که کشورهای عضو تا سال 2035 بیش از نیمی از تسلیحات خود را از شرکت های دفاعی اروپایی خریداری کنند. کمیسیون اتحادیه اروپا می خواهد این امر را از جمله از طریق شرایط مالیاتی بهتر ترویج کند. در آینده، بانک سرمایه گذاری اروپا نیز می تواند نقش مهم تری ایفا کند که تاکنون در پروژه های آب و هوایی تخصص داشته است، اما می تواند به نوعی بانک دفاعی تبدیل شود که به جذب سرمایه خصوصی برای دفاع کمک می کند.

اورزو لا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپایی تاکید کرد: در پیشنهاد جدید ما برای برنامه صنعت دفاعی اروپا، ما می خواهیم 1.5 میلیارد یورو اضافی از بودجه اتحادیه اروپا تامین کنیم. وی تاکید کرد: ما می دانیم که این می تواند کارساز باشد و ما راه را برای یک اتحادیه مستقل تر نشان می دهیم.

علاوه بر خرید مشترک، این پول همچنین برای اطمینان از حفظ زنجیره تامین و موجودی ها استفاده خواهد شد. با این حال، نمی توان گفت که کشورهای اتحادیه اروپا به این برنامه علاقه مند هستند. این نگرانی وجود دارد که این امر اساساً به شرکت‌های تسلیحاتی فرانسوی و آلمانی یارانه بدهد بدون اینکه سایر کشورهای اتحادیه اروپا از سود کافی برخوردار شوند. برای برخی از پایتخت‌های اروپایی این پیشنهاد کمیسیون اتحادیه اروپا همچنین به نوعی انتقال بیش از حد اختیارات به بروکسل است.

در ادامه این مطلب آمده است: به این ترتیب ایده همکاری بیشتر با یکدیگر در زمینه دفاعی تا کنون دشوار بوده است. برنامه ای برای توسعه قابلیت های نظامی مشترک از سال 2017 در حال اجرا است که PESCO نام دارد و بیش از 60 پروژه دفاعی مشترک را آغاز کرده است. با این حال، اثرات هم افزایی مورد انتظار تا حد زیادی محقق نشدند.

در ادامه این مطلب آمده است: بازار تسلیحات در اتحادیه اروپا هنوز به شدت پراکنده است. این امر از جمله به دلیل ایده‌های مختلف سیاست تسلیحاتی و منافع متفاوت تولیدکنندگان است. فرانسه به ویژه به ایده خرید اروپایی تاکید دارد. آلمان بر خلاف فرانسه برای کمک به اوکراین به طور موثر و سریع، همچنین معتقد است که خرید در خارج از اروپا مناسب است - جایی که به زعم برلین سلاح‌ها سریع‌تر و راحت‌تر در دسترس هستند، برای مثال در کره جنوبی یا ایالات متحده.

در بخش پایانی این مطلب آمده است: حتی اگر مسیر یک اتحادیه دفاعی واقعی نامشخص باشد، سیاست دفاعی قطعا این روزها نقش قوی‌تری در اتحادیه اروپا ایفا می‌کند. دموکرات مسیحیان و سوسیال دموکرات ها، لیبرال ها و سبزها این موضوع را در مبارزات انتخاباتی خود مطرح می کنند. برجسته ترین تقاضا این روزها برای روی کار آمدن یک کمیسر دفاعی اروپایی است. به این ترتیب بروکسل همچنین برای آینده ای آماده می شود که در آن ایالات متحده دیگر نمی تواند ضامن امنیت اروپا باشد.

هشدار به اتحادیه اروپا درباره مصادره دارایی‌های روسیهاختلال در عملیات دریای سرخ اتحادیه اروپا

انتهای پیام/