بزرگ ترین معضل نظام سلامت دسترسی ناکافی مردم به خدمات پزشکی است
تاریخ انتشار: ۲۳ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۷۷۲۹۷۳
سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس با بیان اینکه بزرگ ترین معضل نظام سلامت دسترسی ناکافی مردم به خدمات پزشکی است، گفت: کمبود پزشک متخصص از جمله مهم ترین عوامل تشدید معضل دسترسی ناکافی مردم به این خدمات است.
به گزارش خبرگزاری برنا، «علی خضریان» در نشست علنی امروز (سه شنبه، 23 فروردین ماه) مجلس شورای اسلامی گزارش کمیسیون اصل 90 در خصوص روند پیگیری و تصویب افزایش ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی را قرائت کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
متن گزارش کمیسیون به شرح ذیل است:
برخورداری از خدمات بهداشتی درمانی و مراقبتهای پزشکی از مهمترین حقوق هر فرد بوده و تأمین آن بر اساس اصل 29 قانون اساسی، یکی از تعهدات حاکمیتی است. همچنین مبارزه با هرگونه انحصارطلبی و رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه مردم بر اساس بند 9 اصل سوم قانون اساسی از دیگر تعهدات دولت است.
در حال حاضر یکی از بزرگترین معضلات نظام سلامت دسترسی ناکافی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی است. کمبود پزشک به ویژه پزشک متخصص از جمله مهمترین عوامل ایجاد و تشدید این معضل به شمار میرود.. به وجود آمدن بازار انحصاری در ارائه خدمات سلامت (بهخصوص خدمات تخصصی)، کاهش کیفیت خدمات درمانی، افزایش خطاهای پزشکی در اثر فشار بالای کاری و نبود نیروی جایگزین، صفهای طولانی انتظار برای دریافت خدمات و همچنین توزیع نامتوازن پزشک در کشور از تبعات کمبود پزشک است.
همچنین کمبود پزشک در بحرانهایی نظیر کرونا، آسیبهای فراوانی از جمله افزایش مرگ و میر به علت عدم دسترسی به خدمات و فشار کاری بالا و خستگی کادر درمان بهویژه پزشکان را به دنبال دارد.
اهمیت و ضرورت موضوع
1-لزوم اجرای قوانین و اسناد بالادستی
وجود قوانین و اسناد بالادستی در این حوزه میتواند روشنکننده چشمانداز کلی کشور برای مدیران اجرائی باشد. از جمله اسناد بالادستی حوزه سلامت در خصوص افزایش دسترسی به پزشک و افزایش ظرفیت پزشکی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
الف- بند 5، ماده 2 سیاستهای کلی سلامت، ابلاغی مقام معظم رهبری در سال 1393
- ارتقاء شاخصهای سلامت برای دستیابی به جایگاه اول در منطقه آسیای جنوب غربی
ب- ماده 13 سیاستهای کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری در سال 1393
-توسعه کیفی و کمی نظام آموزش علوم پزشکی بهصورت هدفمند، سلامتمحور، مبتنی بر نیازهای جامعه، پاسخگو و عادلانه و با تربیت نیروی انسانی کارآمد، متعهد به اخلاق اسلامی، حرفهای و دارای مهارت و شایستگیهای متناسب با نیازهای مناطق مختلف کشور
ج- بند ت تبصره 2 ماده 74 برنامه پنجساله ششم توسعه
- بهمنظور متناسبسازی کمیت و کیفیت تربیت نیروی انسانی گروه پزشکی با نیازهای نظام سلامت کشور، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی موظف است نیازهای آموزشی و ظرفیت ورودی کلیه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی علوم پزشکی اعم از دولتی و غیردولتی را متناسب با راهبردهای پزشک خانواده، نظام ارجاع و سطحبندی خدمات و نقشه جامع علمی کشور تعیین نموده و اقدامات لازم را به عمل آورد.
د- بند 4 ماده 4 سیاستهای اجرایی و ضوابط اشتغال دانشآموختگان (مصوب جلسه 122 شورایعالی انقلاب فرهنگی مورخ 2/6/1398)
-طراحی سازوکار تعیین تعداد و ظرفیت رشتهها و گرایشهای تحصیلی در همه زیرنظامهای آموزش عالی با همکاری وزارتخانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، صنعت معدن تجارت، جهاد کشاورزی، فعالین بخش خصوصی و سایر مراجع ذیربط بر اساس سیاستها و ضوابط آمایش آموزش عالی با تأکید بر نیازها و ظرفیتهای منطقهای و بازار کار، تحولات سریع فناوری و فناوریهای نوظهور و استانداردهای جهانی سرانه جمعیت شاغلین خصوصاً برای رشتههای گروه علوم پزشکی.
هـ- قانون اصلاح بند (3) ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی و تخصصی - مصوب 1392
- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است 30% ورودیهای رشتههای پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشتههای گروه پزشکی را از طریق جذب دانـشجوی بومی با اولویت مناطق محروم و متناسب با نیاز استانها و در چهارچوب نظام سطحبندی پذیرش نماید.
2- کمبود پزشک و دندانپزشک
الف- سرانه پزشک ایران در مقایسه با سایر کشورها
سرانه پزشک ایران در حال حاضر 130 بهازای 100 هزار نفر است این در حالی است که این عدد در کشورهای پیشرو از جمله کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، عموماً بین 300 تا 500 است. سرانه پزشک ایران در منطقه نیز از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. ایران رتبه نوزده از بیست و پنج در بین کشورهای منطقه را دارد و در جایگاه پایینتری نسبت به کشورهایی همچون عربستان و ترکیه قرار دارد.
ب- سرانه پزشک متخصص ایران در مقایسه با سایر کشورها
سرانه پزشک متخصص در ایران 54 پزشک بهازای 100 هزار نفر است. این آمار برای کشورهای اروپایی عمدتاً بالای ۲0۰ و حتی ۳0۰ است. در کشورهای پیشرو به طور معمول 75 درصد پزشکان، متخصص هستند ولی در ایران این نسبت نزدیک به 42 درصد است. از طرفی کمبود پزشک متخصص در برخی از شهرها، منجر به بلا استفاده ماندن تجهیزات درمانی گاهی تا بیش از یک سال شده است. بهگونهای که مردم مجبور هستند، برای دسترسی به متخصص به مراکز استانها و حتی سایر استانها بروند.
ج- سرانه دندانپزشک ایران در مقایسه با سایر کشورها
سرانه دندانپزشک بهازای هر 100 هزار نفر در ایران 32 و میانگین سرانه کشورهای پیشرو در حوزه سلامت 80 دندانپزشک است. باتوجه به اینکه عمده هزینه خدمات دندانپزشکی مربوط به دستمزد دندانپزشک است، این کمبود موجب افزایش شدید قیمت این خدمات شده، بهطوریکه بسیاری از مردم به دلیل هزینههای سنگین دندانپزشکی امکان استفاده از این خدمات را ندارند.
د- کمبود پزشک خانم؛ تشدیدکننده کاهش دسترسی زنان به پزشک
دسترسی به پزشک خانم بهخصوص در برخی تخصصهای مهم و موردنیاز زنان مانند زنان و زایمان، جراحی کلیه و مجاری ادراری، پزشکی قانونی، رادیولوژی و سونوگرافی و رشتههای جراحی با محدودیتهای بسیار زیادی همراه است. بهازای هر یک میلیون زن، 1.5 متخصص اورولوژی خانم، 3 متخصص پزشک قانونی خانم و بهازای هر 100 هزار زن، 3 متخصص رادیولوژیست خانم و 1.5 پزشک جراح خانم وجود دارد.
3- توزیع نامتوازن پزشک؛ تشدیدکننده کاهش دسترسی به پزشک
علاوه بر سرانه پزشک به جمعیت، میزان پراکندگی آنها نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. بر اساس آمار سازمان نظامپزشکی به طور میانگین 37 درصد پزشکان متخصص در شهر تهران که دارای 11 درصد جمعیت کشور است، حضور دارند. بیش از 50 درصد جمعیت کشور در مناطقی هستند که سرانه پزشک آنها کمتر از 38 پزشک بهازای هر ۱00 هزار نفر است. این مسئله موجب شده تا دسترسی مناطق محروم به پزشک خصوصاً پزشک متخصص بهشدت کاهش پیدا کند.
نکته حائز اهمیت در رفع مشکل توزیع نامتوازن پزشک، درک این واقعیت است که پزشکانی که در شهرهای بزرگ مشغول به کار هستند قابلانتقال به مناطق محروم نیستند و هر طرحی به جز افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان تعهدی و بورسیه خدمت در مناطق محروم با شکست مواجه خواهد شد و هزینههای سنگینی را به کشور تحمیل خواهد کرد. قبلاً در طرح تحول سلامت برای جذب پزشک به مناطق محروم حقوق پزشکان تا پنج برابر افزایش یافت اما درنهایت طبق گفته دکتر قاضیزاده هاشمی (وزیر بهداشت وقت) تنها 1500 نفر داوطلب خدمت در این مناطق شدند.
4- طوفان سالمندی جمعیت و پیشبینی بحرانی بزرگ
معضل دیگری که نظام سلامت در آینده با آن مواجه خواهد بود، افزایش قابلتوجه تعداد سالمندان در کشور است. مطالعات نشان میدهد تعداد افراد مسن تا سال 1430 به بیش از 3 برابر تعداد کنونی خواهد رسید. بیماریهای قلبی عروقی، سرطانها، فشارخون، دیابت، اختلالات روانی و در کل بیماریهای غیرواگیر و مزمن شیوع بالایی در بین سالمندان دارند که این موضوع نیاز به خدمات پزشکی را در کشور افزایش خواهد داد.
از طرفی تا 20 سال آینده 34 درصد پزشکان کنونی در سن بازنشستگی قرار خواهند گرفت و این یعنی ایران در 20 سال آینده، به دلیل خروج تعداد قابلتوجهی از پزشکان کنونی از چرخه خدمت و افزایش نیاز به خدمات به دلیل سالمندی جمعیت، با بحران کمبود شدید پزشک روبرو خواهد شد.
5 – لزوم توسعه گردشگری سلامت و جذب توریست سلامت، فرصتی وابسته به افزایش پزشک
گردشگری پزشکی یکی از زیرمجموعههای گردشگری سلامت محسوب میشود. سهم بازار جهانی گردشگری پزشکی از بازار گردشگری در سال 2017 معادل 53 میلیارد دلار بوده است و پیشبینی میشود تا سال 2025 به 143 میلیارد دلار برسد.
بر اساس سند چشمانداز 20 ساله، باید تا سال 1404 به عدد دو میلیون گردشگر سلامت در سال دست پیدا کنیم. این در حالی است که این رقم در سال ۹۷ حدود 600 هزار نفر بوده است. به گفته مسئولین این حوزه هر گردشگر سلامت برای ایران تا 3 هزار دلار درآمد دارد.
مطابق با آمارهای سازمان جهانی گردشگری، بهازای هر 4 گردشگر سلامت، یک شغل در کشور میزبان ایجاد میشود. این بدان معناست که در صورت تحقق هدف چشمانداز 1404 درآمد ارزی 6 میلیارد دلاری و 500 هزار شغل در کشور از طریق گردشگری پزشکی ایجاد خواهد شد. نکته حائز اهمیت این است که برای تأمین خدمات موردنیاز جمعیت 500 میلیونی منطقه، به تعداد بسیار بیشتری پزشک نیاز است. در صورت توسعه گردشگری بدون افزایش تعداد پزشک، باتوجهبه درآمد بالای ارزی این حوزه، تمایل پزشکان برای خدمت به مردم کاسته خواهد شد و این مسئله دسترسی مردم به پزشک را سختتر خواهد کرد.
در حال حاضر کشورهایی چون ترکیه، امارات و عمان در حال رقابت با ایران برای جذب گردشگر سلامت هستند و بر اساس پیشبینیها کشورهای گرجستان و آذربایجان نیز تا 5 سال آینده به مقصد گردشگری سلامت تبدیل خواهند شد. این در حالی است که سرانه پزشک ایران در مقایسه با کشورهای یادشده پایینتر است و این مسئله موجب ازدسترفتن این فرصت خواهد شد.
اهم عناوین و موضوعات مطروحه در شکایات واصله به کمیسیون اصل نود
بنا بر شکایات متعدد واصله از طرف نمایندگان مجلس شورای اسلامی بهویژه نمایندگان مناطق محروم و همچنین اعتراضات داوطلبان آزمونهای پزشکی نسبت به کاهش ظرفیت پذیرش دانشجو در این رشتهها، کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی بنا بر وظیفه قانونی خود در رسیدگی به طرز کار دستگاهها و رسیدگی به شکایتهای مربوط به این موضوع ورود کرد. با بررسی شکایات، دو تخلف اصلی زیر در این پرونده مورد پیگیری قرار گرفت:
1- عدم تخصیص سهمیه 30 درصدی طبق قانون تعهد خدمت در مناطق محروم
بهموجب «قانون اصلاح بند (۳) مادهواحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی و تخصصی»، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است ۳۰% ورودیهای رشتههای پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشتههای گروه پزشکی را از طریق جذب دانـشجوی بومی با اولویت مناطق محروم پذیرش نماید.بررسیها نشان داد از سال 1392 تا 1400، درصد اختصاصیافته ظرفیت پذیرش رشته پزشکی آزمون سراسری به دانشجویان تعهدی ویژه مناطق محروم همواره زیر 30 درصد بوده است و روند پذیرش دانشجوی تعهدی رو به کاهش است.
درصد پذیرش دانشجویان دوره پزشکی عمومی با سهمیه مناطق محروم 1392-1400
2-کاهش ظرفیت پذیرش آزمون دستیاری 1400 در اوج بحران کرونا
به اذعان کارشناسان، اصلیترین راهکار جبران کمبود پزشک متخصص، افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو در این مقطع است. درحالیکه کشور با کمبود شدید پزشک متخصص مواجه است، ظرفیت پذیرش آزمون دستیاری سال 1400 با کاهش 16 درصدی از 4300 نفر در سال 1399 به 3600 نفر کاهش یافته بود.
این کاهش ظرفیت در حالی رخ داد که در شرایط عادی (بدون درگیری کرونا) حجم بالای بیماران در برابر تعداد کم رزیدنت (دانشجوی تخصص) باعث تحمیل شیفت کاری بیش از حد به این دانشجویان شده است.
اقدامات کمیسیون اصل نود (جلسات و پیگیریها)
در مرداد 1400 پس از اعلام ظرفیتهای آزمون دستیاری دوره 48 و کاهش ظرفیت پذیرش نسبت به سال 1399، با شکایت جمعی از متقاضیان آزمون دستیاری، پروندهای در کمیسیون اصل نود تشکیل شد.
کمیسیون اصل نود در گام نخست در تاریخ 17/5/1400 مکاتبهای با کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در خصوص کاهش ظرفیت پذیرش آزمون دستیاری و لزوم جلوگیری از آن باتوجهبه شرایط بحرانی کرونا و همچنین نیاز شدید مردم به پزشک متخصص انجام داد.
پس از آن در تاریخ 19/5/1400 به دعوت کمیسیون اصل نود، جلسهای با حضور معاون آموزشی و دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی و دبیر شورای گسترش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی و تعدادی از نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون اصل نود، با موضوع لزوم افزایش ظرفیت آزمون دستیاری و نحوه اجرای قانون برقراری عدالت آموزشی در محل این کمیسیون برگزار شد. در این جلسه پس از بحثوبررسی، موارد ذیل به تصویب رسید:
- ظرفیت آزمون دستیاری 1400 هیچ کاهشی نسبت به سال 1399 نداشته باشد.
- در هیچ رشتهای نسبت به سال گذشته کاهش ظرفیت نباشد.
- در برخی رشتهها افزایش ظرفیت باشد تا در مجموع ظرفیت پذیرش 1400 بیش از گذشته شود.
- تهران هیچگونه افزایش ظرفیتی نداشته باشد
- مناطق محروم موردتوجه ویژه قرار گیرد.
در تاریخ 2/6/1400 دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی با ارسال نامهای به کمیسیون عنوان کرد: بنا به درخواست متقاضیان شرکت در آزمون و تأکید اعضای محترم کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی، اقدامات لازم در زمینه تغییر ظرفیتهای چهل و هشتمین دوره آزمونپذیرش تخصصی و جایگزینی آن با جدول ظرفیت پذیرش چهل و هفتمین دوره این آزمون و انطباق جدول پذیرش در سهمیه مناطق محروم (منطبق با قانون عدالت آموزشی) با ظرفیتهای اخیر صورت گرفت.
در تاریخ 17/6/ 1400 نامهای از طرف رئیس کمیسیون اصل 90 به وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با موضوع «قانون اصلاح بند (3) مادهواحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی و تخصصی» ارسال شد. در این نامه به تکلیف قانونی وزارت بهداشت و وعده وزیر بهداشت در جلسه رأی اعتماد مجلس در خصوص گسترش آموزش پزشکی با رویکرد بومی گزینی، اشاره شد. همچنین خواسته شد تا آن وزارتخانه در فرصت باقیمانده تا اعلام نتایج نهایی آزمون سراسری 1400 نسبت به افزایش ظرفیت دانشجویان تعهدی بهگونهای اقدام کند تا در مجموع 30 درصد از کل ظرفیت پذیرش را شامل شود.
اقدام بعدی کمیسیون اصل 90 نامه به دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 30/6/1400 بود. در این نامه به دستور کار جلسات شورایعالی انقلاب فرهنگی بر اساس ماده 8 طرح پیشنهادی «سیاستها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان دوره متوسطه)» که در آن پیشنهاد شده بود 30 درصد از ظرفیت پذیرش رشته پزشکی به جذب از مقطع کارشناسی اختصاص یابد، اشاره شد. همچنین خواسته شد وضعیت تصویب این ماده جهت نظارت بر اجرای قانون توسط دستگاههای اجرایی ذیربط، به کمیسیون اصل 90 اطلاع داده شود.
در تاریخ 3/9/1400 نامهای به رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران و رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی ارسال شد. در این نامه به مصوبه جلسه 155 ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور، در خصوص افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی اشاره شد. همینطور خواسته شد، رئیسجمهور توجه ویژه خود را نسبت به تصویب این طرح در صحن شورایعالی انقلاب فرهنگی و اجرای آن توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبذول نمایند.
همچنین جلسهای در تاریخ 9/9/1400 در کمیسیون اصل 90 با موضوع «عدم اجرای قانون برقراری عدالت آموزشی، کاهش ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و دستیاری تخصصی» با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونان، مسئولان و مشاوران حوزه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اعضای محترم کمیسیون تشکیل شد. باتوجهبه اهمیت جان مردم لزوم توجه بیشتر به نیاز کشور به پزشک، علیالخصوص در مناطق محروم و تمکین در برابر قانون و اجرای آن مورد تاکید قرار گرفت.
در تاریخ 21/9/1400 باتوجهبه طرح موضوع «لزوم افزایش ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و دستیاری تخصصی» جلسهای با حضور برخی نمایندگان و اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات و کمیسیون بهداشت و درمان در مجلس شورای اسلامی و نماینده شورایعالی انقلاب فرهنگی، در صحن کمیسیون اصل نود برگزار گردید.
در تاریخ 23/9/1400 مجدداً نامهای به رئیس و اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی ارسال و درخواست قبلی پیگیری شد.
همچنین رئیس کمیسیون اصل 90 برای پیگیری موارد طرح شده در جلسات ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور و شورایعالی انقلاب فرهنگی حضور یافته و موارد موجود در پرونده را مطرح کردند. پس از پیگیریهای فراوان، در نهایت در تاریخ 22/10/1400، مادهواحده «افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع عمومی» به تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی رسید.
نتایج رسیدگی ها و پیگیریهای کمیسیون اصل نود
این پرونده بیش از هشت ماه است که در کمیسیون تشکیل شده است. پیگیری پرونده تا رفع تخلفات، مشکلات و اجرای صحیح قانون ادامه دارد. برخی نتایج حاصل شده در این مدت به شرح زیر است:
- جلوگیری از کاهش ظرفیت آزمون دستیاری سال 1400 و بازگشت ظرفیت به میزان سال 1399.
- مصوبه افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی و دندانپزشکی در مقطع عمومی و تخصص شورایعالی انقلاب فرهنگی که جزئیات آن به این صورت است:
-افزایش 20درصدی ظرفیت پذیرش رشته پزشکی در مقطع عمومی از سال 1401 به مدت حداقل 4 سال. (طبق مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف به تدوین آییننامه اجرایی این مادهواحده شامل میزان و نحوه تعهد پذیرفتهشدگان حداکثر طی یک ماه و ابلاغ آن پس از تصویب در شورای سنجش و پذیرش دانشجو شد.)
جدول نحوه افزایش پذیرش رشته پزشکی طی سال های 1401 لغایت 1404
سال پذیرش
افزایش پذیرش در سال هدف
جمع پذیرش در سال هدف
1400
-
حدود 8000 نفر
1401
معادل 1600 نفر 20%
9600 نفر
1402
معادل 1920 نفر 20%
11520 نفر
1403
معادل 2304 نفر 20%
13824 نفر
1404
معادل 2765 نفر 20%
16588 نفر
- همچنین وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی موظف شد طرح افزایش ظرفیت پزشکی در مقطع تخصص و دندانپزشکی عمومی و تخصصی را به همراه اصلاحات پیشنهادی خود برای تشویق دانشجویان به تحصیل در رشتههای موردنیاز و کم متقاضی پزشکی در مقطع تخصص، تهیه و ظرف مدت 2 ماه جهت تصویب به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ارائه دهد.
لازم به ذکر است، پیگیریهای لازم از سوی این کمیسیون جهت تصویب متن مصوبههای مورد اشاره مادهواحده و همچنین اجرای آن در دستور کار کمیسیون قرار دارد.
پیشنهادهای کمیسیون اصل نود در ادامه مسیر اصلاح وضع موجود
باتوجه به مجموعه شرایط و اقدامات انجام شده در ماههای اخیر در خصوص افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی، کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی، پیشنهادهای خود را به شرح ذیل خدمت نمایندگان محترم مجلس ارائه میدهد.
1-افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی
پایین نگاهداشتن ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی در دورههای عمومی و تخصص مهمترین عامل در بروز وضعیت فعلی است. درحالیکه کشورهایی نظیر کشورهای اروپایی با سرانه پزشک بالا علاوه بر پذیرش پزشکان خارجی، همچنان افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی را در دستور کار خود قرار دادهاند، در سالهای اخیر ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی در کشور ما متناسب با نیاز کشور رشد نداشته است و بعضاً با کاهش پذیرش دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی نیز مواجه بودهایم. در صورت عدم افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی و با توجه روند پیری جمعیت در کشور بحران کمبود پزشک در آینده تشدید خواهد شد.
2-افزایش ظرفیت پذیرش رشتههای تخصصی پزشکی
با توجه به بحران سالمندی جمعیت در آینده، افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو در رشتههای تخصصی پزشکی همچون زنان، اطفال، اورولوژی، چشمپزشکی، قلب و عروق و جراحی عمومی ضروری است.
3-سوق یافتن پذیرش دانشجوی پزشکی به سمت بومی گزینی
پرداخت حقوق بالا به پزشکان غیربومی برای ماندگاری در منطقه محروم به دلیل اقامت موقت در منطقه و تفاوتهایی فرهنگی و همچنین افزایش دستمزد پزشکان به دلیل انتظارات درآمدی بالا نمیتوانند راهحل مناسبی برای تأمین نیروی انسانی در مناطق محروم باشند. باتوجهبه محدودیت منابع، بومی گزینی دانشجویان پزشکی بهشرط خدمت در مناطق محروم میتواند بهعنوان راهحل جایگزین معرفی گردد، با این روش نیاز به پرداختهای نجومی برای ماندگاری پزشکان در مناطق محروم برطرف خواهد شد.
4-بورسیه دانشجوی پزشکی و دندانپزشکی توسط نهادهایی با مأموریت محرومیتزدایی
بورسیه دانشجوی پزشکی توسط نهادهایی که دارای مأموریت محرومیتزدایی هستند، مانند بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، آستان قدس رضوی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میتواند راهکاری برای کمک به تأمین پزشک مناطق مختلف کشور بهصورت تمام وقت باشد. هم اکنون ارتش، سپاه و نیروی انتظامی نیز با توجه به نیاز خود، اقدام به بورسیه دانشجوی پزشکی میکنند.
5-ایجاد رشتههای حد واسط مانند مراقب سلامت یا بهداشتکار دهان و دندان
یکی از اهداف بسیار مهم نظام سلامت دسترسی آسان به خدمات سلامت برای تمام مردم است. هماکنون بسیاری از مردم مناطق محروم در دسترسی به سطح اول خدمات سلامت دچار مشکل هستند. از طرفی استقرار پزشک و دندانپزشک برای پاسخ به این خدمات میتواند هزینه بالایی را بر نظام سلامت تحمیل کند. پیشنهاد میشود رشته مراقب سلامت در مقطع کاردانی یا کارشناسی با هدف پاسخگویی به سطح اول خدمات سلامت مانند غربالگری سلامت جامعه، توانمندسازی جامعه هدف در خودمراقبتی، درمان اولیه و تدبیر فوریتها و.. در مناطق محروم ایجاد شود.
6-اصلاح قانون برقراری عدالت آموزشی
الف- کاهش مدتزمان تعهد مناطق محروم فارغالتحصیلان علوم پزشکی
ب- به دلیل کمبود شدید نیرو در مناطق محروم و لزوم اصلاح از مبدأ در پذیرش دانشجو، لازم است، سهمیه پذیرش مناطق محروم از 30 به درصد بالاتری افزایش یابد.
ج- با توجه به شدت بیشتر کمبود پزشک متخصص در مناطق محروم پیشنهاد میشود محدودیتهای وضع شده برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر برای رشتههای پزشکی و دندانپزشکی بهشرط حضور در مناطق محروم برداشته شود.
7-بازنگری در سیاست ادغام آموزش پزشکی در وزارت بهداشت و اجازه آموزش پزشکی به سایر دانشگاهها
با تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال 1364، آموزش پزشکی با هدف افزایش ظرفیت پزشکی و تأمین نیروی انسانی موردنیاز بخش بهداشت و درمان کشور، از وزارت فرهنگ و آموزش عالی به این وزارتخانه منتقل شد؛ اما با بررسی روند پذیرش دانشجوی پزشکی از ابتدای انقلاب تاکنون، دیده میشود که تنها سه سال پس از تصویب قانون مذکور این روند اجرا شده و در ادامه ظرفیت پذیرش دانشجو بهشدت کاهش یافته است. تا اینکه در سال 1384 با افزایش تعداد دانشکدهها، ظرفیت پذیرش روند افزایشی به خود گرفته اما هیچگاه نسبت پذیرش دانشجو به امکانات آموزشی به میزان سال 1367 بازنگشته است.
دلیل این کاهش ظرفیت ایجاد تعارض منافع ساختاری در وزارت بهداشت و درمان و وجود ذینفعان حوزه پزشکی در مناصب تصمیمگیری در وزارت بهداشت بوده است که با ایجاد انحصار، مانع از افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و افزایش ارائهدهندگان خدمات در این حوزه شدهاند. برای مثال انجمنهای علمی و صنفی که دارای تأثیرگذاری بالایی در تعیین میزان پذیرش دانشجوی پزشکی بهخصوص در مقطع تخصص هستند در سالهای اخیر مقاومت زیادی در برابر افزایش ظرفیت پذیرش رشته پزشکی از خود نشان دادهاند.
از طرفی این اقدام موجب تضعیف برخی رشتههای مهم و مشترک میان وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مانند، شیمی، زیستشناسی، ژنتیک و روانشناسی شده است که در نهایت تضعیف تعامل رشتههای علوم پزشکی و رشتههای علوم پایه را به دنبال داشته است؛ بنابراین بنظر میرسد که انحصار آموزش پزشکی در وزارت بهداشت منجر به افزایش تعارض منافع در این وزارتخانه شده که نیازمند تدابیر و اصلاحات جدی درسطح قانونگذاری ونظارت است.
8-توسعه ارائه خدمات و آموزش طب سنتی
توسعه خدمات طب سنتی همگام با طب نوین میتواند به افزایش دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی کمک کند. همچنین توسعه این خدمات کاهش انحصار در حوزه درمان را در پی خواهد داشت. از طرفی در بند 12 سیاستهای کلان ابلاغی در حوزه سلامت در سال 93 به تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی و همچنین برقراری تعامل و تبادل منطقی میان طب سنتی و طب نوین برای همافزایی تجربیات و روشهای درمانی صریحاً تأکید شده است.
بدیهی است پیگیریهای این کمیسیون برای تحقق دقیق قانون و اجرایی شدن پیشنهادهای مذکور تا حصول نتیجه ادامه خواهد یافت.
انتهای پیام/
بیشتر بخوانید بیگدلی :حذف زیرمیزی پزشکان در دوران قاضی زاده هاشمی صورت گرفت حاجی بابایی: ویژگی بودجه توجه به محرومیت زدایی است/ 190 هزار میلیارد ریال بودجه محرومیت زدایی پیش بینی شده لینک کپی شد ارسال به دیگران وبگردی پزشک متخصص سلامت شاخص کمیسیون اصل ۹۰ مجلس عناوین مرتبط بیگدلی :حذف زیرمیزی پزشکان در دوران قاضی زاده هاشمی صورت گرفت حاجی بابایی: ویژگی بودجه توجه به محرومیت زدایی است/ 190 هزار میلیارد ریال بودجه محرومیت زدایی پیش بینی شده عزم همگانی برای ارتقای شاخصهای استان در حوزه سلامت دو پایگاه اورژانس جادهای در شیروان راهاندازی شد تکلیف مجلس به صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر نظر شما نام ایمیل نظر خود را بنویسید: ارسال پربینندهترین اخبار سیاسی ۱ روابط غیراخلاقی وزیر دفاع نروژ افشا شد ۲ ۷ میلیارد دلار بلوکه شده ایران در کره جنوبی بهزودی آزاد میشود ۳ ضارب ۳ روحانی در حرم مطهر رضوی کیست؟+عکس ۴ محمد قوچانی: رئیسی نشان داد طرز فکر روسای جمهور قبل را ندارد/ رئیسجمهور از نقدهایی که به او کردم استقبال کرد ۵ احداث پتروشیمی میانکاله با دستور رئیسی متوقف شد ۶ دومین طلبه مضروب در حرم رضوی به شهادت رسید ۷ خالی شدن انبار خودروهای دپو شده نمایشی نیست/ در تصادفات به اندازه چند جنگ کشته دادهایم ۸ حافظ سعید به 31 سال زندان محکوم شد ۹ رئیس کل دادگستری: متهم پرونده حادثه حرم رضوی یک نفر است ۱۰ آیتالله علمالهدی: هتک حرمت حریم امام رضا (ع) قلب هر ولایتمداری را جریحهدار میکند ۱۱ حمید نوری به خاطر پیامک تبریک سال نو روحانی مورد بازخواست قرار گرفت! ۱۲ دو نامزد جانشینی عمران خان در پارلمان پاکستان تایید شدند ۱۳ حذف وام بدون ضامن با وثیقه سهام عدالت/ جلوی تیر خلاص شبکه بانکی به پیکره سهام عدالت را بگیرید ۱۴ ایران تجهیزات تولید سانتریفیوژ را به نطنز منتقل کرده است مهمترین اخبار فرآیند انتخاب رئیس جمهور بین کُردها در جریان است/ آمریکا تلاش کرد عراق به بنبست سیاسی برسد سوء استفاده کارخانهها از گندم و آرد دولتی/ صنایع، دولت را رو سفید کردهاند! حسرت بزرگ ملیپوش جاده/ کاش زودتر به این خودباوری میرسیدیم وام 120 میلیونی ازدواج پرداخت میشود یا نه؟ قسمت سوم برنامه ۱۸,ویژهبرنامه تخصصی فوتبال بانوان از خبرگزاری برنا آخرین اخبار سیاسی بزرگ ترین معضل نظام سلامت دسترسی ناکافی مردم به خدمات پزشکی است تاکید امیرعبداللهیان بر برقرای آتش بس دائم در دیدار با سفیر دولت نجات ملی یمن وزارت امور خارجه ایران کاردار افغانستان را احضار کرد عملکرد غیرقابل قبول در تسهیل و شفافیت صدور مجوز های کسب و کار معاون رئیسجمهور: منطقه آزاد اروند باید رونق یابد تا دستش از جیب دولت خارج شود فرآیند انتخاب رئیس جمهور بین کُردها در جریان است/ آمریکا تلاش کرد عراق به بنبست سیاسی برسد محبوبترین بو و رایحه در جهان چیست؟ ثبات قیمت ارز یکی از رخدادهای خوب ماههای اخیر بود/ دولت و مجلس بودجه 1401 را واقعی دیدند گفتوگوی تلفنی امیرعبداللهیان و وزیر امور خارجه بورکینافاسو مجموعه هیاتهای مذهبی در همه صحنههای انقلاب حضور اثرگذار دارند/ نگاه دولت در اداره و پیشرفت کشور، به ظرفیتها و توانمندیهای داخلی است سیدحسن نصرالله: آنچه در فلسطین میگذرد پیامدهای بزرگی بر آینده اسرائیل دارد مصوبات ستاد مدیریت کرونا ملاک برگزاری مراسم شبهای قدر است رئیس کل دادگستری: متهم پرونده حادثه حرم رضوی یک نفر است شهبازشریف در مقام نخستوزیر جدید پاکستان سوگند یاد کرد با رونمایی از سند راهبردی صنعت هستهای گامی موثر برای رفع موانع برمیداریم صدر اعظم اتریش: دیدارم با پوتین دوستانه نبود اخبار برگزیده جای خالی که با گزینه مناسب پُر نشد پیادهروی روی اعصاب سرخپوشان لواندوفسکی با بارسلونا به توافق رسید ۹ شهربازی در استان تهران پلمب شد قرعهکشی خودرو با افزایش عرضه حذف میشود فوت 63 نفر در دریاهای کشور طی 20 روز اول سال رقیب تیبا و کوییک، به زودی وارد بازار میشود نشست مشترک دولت و مجلس به میزبانی رئیسجمهور نرخهای جدید طرح ترافیک اعلام شد از سکوت سازمان محیط زیست درباره پتروشیمی میانکاله تا فقدان مجوز زیست محیطی پشت پرده خداحافظی دوباره گلمحمدی برترین روزه از دیدگاه امام علی (ع) چیست؟ شبکه اجتماعی نشست خزعلی با امضا کنندگان بیانیه" آزار زنان" رونالدو: به شما مربوط نیست پسرم چه میپوشد اتاق فرمان قتل طلبه های سنی و شیعه به احتمال قوی یکی است! ۸۷ درصد متقاضیان، وام ازدواج خود را دریافت کردند آخرین اخبار بازار اخبار پربازدید اخبار برگزیده قیمت زنده نرخ سکه و ارز لیگ ایران و جهان آرشیو اخبار صفحه نخست | ارتباط با ما | درباره ما | آرشیو |تمام حقوق برای خبرگزاریبرنامحفوظ است. استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است
طراحی سایت خبری و خبرگزاری آساممنبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: پزشک متخصص سلامت شاخص کمیسیون اصل ۹۰ مجلس افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو شورای عالی انقلاب فرهنگی درمان و آموزش پزشکی موظف افزایش ظرفیت پذیرش رشته ظرفیت پذیرش رشته پزشکی ظرفیت پذیرش رشته نقشه جامع علمی کشور افزایش ظرفیت پزشکی ایران در مقایسه مجلس شورای اسلامی کاهش ظرفیت پذیرش کمبود پزشک متخصص پذیرش دانشجو پذیرش دانشجو کمیسیون اصل نود وزارت بهداشت مناطق محروم رشته های پزشکی بهداشت و درمان خدمات پزشکی بزرگ ترین معضل دستیاری تخصصی محرومیت زدایی آزمون دستیاری پزشک ایران پزشکی در مقطع مناطق محروم آموزش پزشکی کمیسیون اصل 90 گردشگر سلامت میلیارد دلار نیروی انسانی وزیر بهداشت تخصصی پزشکی خدمات سلامت پزشکی عمومی علوم پزشکی ماده واحده دبیر شورای آموزش عالی سرانه پزشک حوزه سلامت رئیس جمهور تاریخ 2 پیگیری ها ظرفیت ها مهم ترین خواهد شد پیش بینی هزار نفر سیاست ها بر اساس نامه ای سال 1399
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۷۲۹۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چاقوی هوش مصنوعی چگونه نظام سلامت را جراحی میکند
به گزارش خبرنگار مهر؛ در سالهای اخیر، ظهور فناوری هوش مصنوعی مولد و ادغام این فناوری انقلابی در صنایع مختلف، فرآیندها و نتایج را در همه ابعاد زیست و فعالیت بشر متحول کرده است. یکی از مهمترین حوزههایی که هوش مصنوعی در آن تأثیر عمیقی داشته و بسیاری از فرایندهای جاری آن را دستخوش تغییر شدید کرده، سلامت دیجیتال و پزشکی است.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، در مقطع کنونی و به واسطه ظهور فناوری هوش مصنوعی، انقلاب علمی و فنی دیگری در صنعت مراقبتهای سلامت و پزشکی درحال وقوع است. به گواه بسیاری از اعضای جامعه سلامت و کاربران، این فناوری در حال تغییر حوزه بهداشت و بهبود کیفیت خدمات و نتایج درمانهای پزشکی است. از همین روی، استفاده از دستگاهها و سیستمهای مبتنی بر این فناوری برای تشخیص بیماریها به شدت در حال افزایش بوده و فرایندهای هوشمندسازی بخش سلامت در بسیاری از کشورهای جهان روند صعودی گرفته است.
در این نوشتار کوتاه به بررسی کاربرد هوش مصنوعی در تغییر چشم انداز مراقبتهای بهداشتی میپردازیم.
در تعریف کلی، هوش مصنوعی به شبیه سازی فرآیندهای هوش انسانی توسط ماشینها از طریق سیستمهای کامپیوتری اشاره دارد. بر همین مبنا، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند دادهها را تجزیه و تحلیل کنند، از آنها بیاموزند و بر اساس اطلاعات جمعآوریشده تصمیمگیری و پیشبینی کنند. از سوی دیگر، سلامت دیجیتال شامل استفاده از فناوری برای بهبود ارائه مراقبتهای بهداشتی، تشخیص، نظارت و درمان است. در عصر حاضر و با پیشرفت شگرف فناوری، بسیاری از حوزهها از سوابق الکترونیکی سلامت گرفته تا دستگاههای پوشیدنی، کارآمدی نظام سلامت را افزایش داده و راهحلهای سلامت دیجیتال به شیوههای مدرن مراقبتهای بهداشتی تبدیل شدهاند.
با عنایت به این قابلیت هوش مصنوعی، فناوری مذکور در مراقبتهای بهداشتی این پتانسیل را دارد که کارآمدی تصمیمات بالینی را افزایش دهد، نتایج درمان بیمار را بهبود بخشد و به صورت کلی عملیات را ساده کند. از همین روی میتوان نتیجه گرفت که ادغام هوش مصنوعی با حوزه سلامت، قابلیتهای سیستمهای سلامت دیجیتال را بیشتر میکند و ارائه مراقبتهای کارآمدتر و مؤثرتر را ممکن میسازد.
فناوری هوش مصنوعی میتواند در راستای غلبه بر بسیاری از چالشهای حوزه مراقبتهای بهداشتی، امکاناتی همچون دسترسی سریع به پزشکی و تشخیص از راه دور و برنامههای درمانی شخصی را به کاربران ارائه دهد. فناوری مذکور همچنین به شناسایی گسترش و پیشبینی شیوع بیماریها کمک میکند. استفاده از هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی مزایای متعددی را به کاربران و پزشکان ارائه میدهد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تشخیص بهبود یافته بیماریها با یادگیری ماشینی
الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند تصاویر پزشکی، نتایج آزمایشها و دادههای بیمار را تجزیه و تحلیل کنند و با نتیجهگیری مبتنی بر دادهها به ارائه دهندگان مراقبتهای پزشکی در تشخیص دقیق کمک کنند.
شخصیسازی درمان با ابزار هوشمند
ابزارهای متعدد مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به تنظیم برنامههای درمانی شخصیسازی شده و بهینه برای بیماران بر اساس ویژگیهای منحصر به فرد و سابقه پزشکی آنها کمک کنند. بیماران با این ابزار میتوانند به تناسب شرایط خود، از امکانات و مراقبتهای مختص به خود برخوردار شوند.
امور اداری برای کادر درمان آسان می شود
سیستمهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند وظایف اداری را به طور خودکار انجام دهند. از همین روی، استفاده از چنین ابزاری زمان بندی را برای کادر درمان بهینه میسازد، گردش کار را ساده میکند و در مجموع به ارائه دهندگان خدمات بهداشتی اجازه میدهند که بر مراقبت از بیمار تمرکز بیشتری داشته باشند.
تشخیص زودهنگام تا مداخله پیشگیرانه
هوش مصنوعی میتواند مجموعه کلان دادهها را برای شناسایی الگوها و روندها تجزیه و تحلیل کند و امکان تشخیص زودهنگام بیماری و عارضههای جسمی و مداخلات پیشگیرانه برای درمان را فراهم کند.
هوش مصنوعی و شخصیسازی پزشکی
هدف پزشکی شخصی سازی شده درمان متناسب با ویژگیهای فردی مانند ژنتیک، سبک زندگی و محیط است. هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل مقادیر زیادی از دادههای بیمار برای شناسایی استراتژیهای درمانی بهینه برای افراد خاص، نقش مهمی در این حوزه ایفا میکند. با در نظر گرفتن تغییرات ژنتیکی، نشانگرهای زیستی و سایر عوامل، هوش مصنوعی میتواند به ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی کمک کند تا درمانهای هدفمندتر و مؤثرتری به بیماران خود ارائه دهند.
تسریع کشف دارو
فرآیند کشف دارو برای شرکتهای داروسازی و متخصصان زمان بر و پرهزینه است و بسیاری از نامزدهای دارویی بالقوه در رسیدن به محصول نهایی و عرضه به بازار ناکام هستند. در چنین شرایطی هوش مصنوعی با تسریع در شناسایی نامزدهای دارویی امیدوارکننده، پیشبینی تداخلات دارویی و بهینهسازی آزمایشهای بالینی، فرآیند کشف دارو را متحول میسازد. با تجزیه و تحلیل ساختارهای مولکولی، مسیرهای بیولوژیکی و دادههای بالینی، هوش مصنوعی میتواند توسعه داروها و درمانهای جدید را تسریع کند.
پزشکی از راه دور نزدیک میشود
پزشکی از راه دور به بیماران این امکان را میدهد که مراقبتهای پزشکی را از راه دور دریافت کنند و نیاز به مراجعه حضوری به مراکز درمانی را از بین میبرد. هوش مصنوعی خدمات پزشکی از راه دور را با فعال کردن مشاوره مجازی، نظارت از راه دور بر علائم حیاتی بیماران و تجزیه و تحلیل پیشبینیکننده برای مداخله زودهنگام افزایش میدهد. با استفاده از چت رباتها و دستیاران مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی، ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی میتوانند مراقبتهای شخصی را در هر زمان و هر مکان به بیماران ارائه دهند.
هوش مصنوعی در پایش سلامت
دستگاههای پوشیدنی و حسگرهای مجهز به فناوری هوش مصنوعی، نظارت مستمر سلامت و تجزیه و تحلیل دادهها را در زمانی اندک امکانپذیر میکنند. این دستگاهها میتوانند علائم حیاتی، سطح فعالیت و الگوهای خواب را رصد کنند و بینشهای ارزشمندی را در مورد وضعیت سلامتی بیماران به پزشکان ارائه دهند. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند انحرافات از الگوهای عادی را تشخیص دهند و به ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی در مورد مسائل بالقوه سلامتی هشدار دهند و امکان مداخلات به موقع و مراقبتهای پیشگیرانه را فراهم کنند.
بهبود مراقبت های روانی
هوش مصنوعی همچنین در زمینه سلامت روان برای بهبود تشخیص و درمان اختلالات سلامت روان مورد استفاده قرار میگیرد. ابزارهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند الگوهای گفتار، حالات چهره و سایر نشانههای رفتاری را برای ارزیابی وضعیت سلامت روانی بیماران تجزیه و تحلیل کنند. با ارائه توصیههای درمانی شخصی و نظارت بر پیشرفت بیماران در طول زمان، هوش مصنوعی میتواند ارائه مراقبتهای بهداشت روانی و نتایج را بهبود بخشد.
چالشهای ادغام هوش مصنوعی در بهداشت و درمان
همان طور که پیشتر ذکر شد، بی شک هوش مصنوعی تحولی بدیع در حوزه مراقبتهای بهداشتی ایجاد کرده است؛ اما علیرغم مزایای بالقوه ادغام هوش مصنوعی در این بخش، پیاده سازی و استفاده از آن در حوزه مذکور بدون چالش نیست. در ادامه به برخی از چالشهای کلیدی این حوزه میپردازیم.
حریم خصوصی و امنیت دادهها
دادههای مستخرج از فعالیت بخش مراقبتهای بهداشتی، از جمله اطلاعات بیماران و وضعیت سلامتی شهروندان بسیار حساس هستند. همین امر، اطمینان از حفظ حریم خصوصی و امنیت دادهها در هنگام استفاده از سیستمهای هوش مصنوعی در این حوزه را بسیار مهم و حیاتی میکند.
هوش مصنوعی و چالش تطابق با مقررات
مقررات و استانداردهای مراقبتهای بهداشتی نیز مانند همه حوزههای دیگر باید هنگام توسعه و استقرار ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در محیطهای بالینی مورد بازنگری قرار گرفته و پس از به روز رسانی به صورت دقیق اجرا شوند. عدم توجه به این مسئله، میتواند منجر به عدول از استانداردها و بروز برخی مشکلات در این بخش حساس شود.
ادغام ابزارهای مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی با سیستمها و انطباق آنها با فرایندهای کاری سنتی، بدون در نظر گرفتن ملاحظات و الزامات پیشنیاز، میتواند بسیار پیچیده و زمانبر باشد و چالشهایی برای نظام سلامت ایجاد کند.
نگرانیهای اخلاقی
در نهایت میتوان گفت که استفاده از هوش مصنوعی در بخش مراقبتهای بهداشتی، مسائل اخلاقی بغرنجی مربوط به رضایت بیمار، سوگیری در الگوریتمها و پاسخگویی در قبال تصمیمات اتخاذ شده توسط سیستمهای هوش مصنوعی را در پی دارند. بی شک رسیدگی به این مسئله حساس، مستلزم مطالعات دقیق و اتخاذ تدابیر لازم جهت کاهش ملاحظات مذکور است.
نقش ناظران انسانی در تشخیص کمرنگ می شود
هوش مصنوعی در بهبود دقت و کارایی تشخیصی نویدبخش پیشرفت بسیار بزرگی است. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند تصاویر پزشکی اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن را برای تشخیص ناهنجاریها تجزیه و تحلیل کنند و به رادیولوژیستها در تشخیص یاری دهد. با استفاده از تکنیکهای یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق، هوش مصنوعی میتواند به شناسایی الگوها و ناهنجاریهایی که ممکن است توسط ناظران انسانی و پزشکان نادیده گرفته شود، کمک کند.
آینده ادغام هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی
به عقیده کارشناسان، آینده هوش مصنوعی در بخش مراقبتهای بهداشتی دارای پتانسیل بسیار زیادی برای تغییر روش ارائه و تجربه کاربران است. پیشرفتهای حاصل شده در فناوری هوش مصنوعی، مانند پردازش زبان طبیعی، تجزیه و تحلیل پیشبینیکننده و اتوماسیون رباتیک فرآیندها به نوآوری در مراقبتهای بهداشتی ادامه خواهند داد. از برنامههای درمانی شخصی گرفته تا جراحی با کمک هوش مصنوعی، امکانات این فناوری در مراقبتهای بهداشتی نامحدود یا حداقل بسیار پرشمار به نظر میرسد.
از همین روی میتوان نتیجه گرفت که کاربرد هوش مصنوعی در سلامت دیجیتال و پزشکی در حال تغییر شکل صنعت مراقبتهای بهداشتی و بهبود نتایج بیماران است. هوش مصنوعی روش ارائه مراقبتهای بهداشتی را متحول کرده و آن را کارآمدتر، مؤثرتر و بیمار محورتر میکند. در حالی که چالشهایی در پیادهسازی هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی وجود دارد، مزایای آن بسیار بیشتر از خطرات آن است و راه را برای آیندهای هموار میکند که در آن هوش مصنوعی نقشی محوری در پیشرفت شیوههای مراقبتهای بهداشتی و بهبود کیفیت مراقبت برای همه ایفا میکند.
کد خبر 6075146