نظریه جدید و جنجالی «منشأ دولت»!
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۷۸۰۶۹۸
فرارو- در علم سیاست، منشأ دولت و چگونگی شکل گیری این نهاد، یکی از مبحاث بسیار مهم است که در نهایت به نظریههایی موسوم به «منشأ دولت» ختم میشود که هدف آن شناخت عواملی است که منجر به پیدایش دولتها در میان اجتماعات انسانی شد. این نظریه در حال حاضر ارتباط بسیار مستقیمی با یکی از شگفت انگیزترین اکتشافات بشر یعنی کشاورزی دارد و توسعه کشاورزی و مازاد تولید، زیربنای شکل گیری دولتها معرفی میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش فرارو، نظریه منشأ دولت در حال حاضر به زبان ساده مدعی است که کشاورزی و توسعه آن موجب افزایش تکنیکهای بهره وری زمین و به نوبه خود مازاد تولید شد. همین افزایش تولید سبب تولد گروهی از نخبگان در جوامع اولیه بشری شد که به واسطه دسترسی بیشتر به این مازاد تولید، پدید آمدند و در طی همین مسیر بود که دولتها نیز ظاهر شدند. این تعریف بسیار ساده و مختصر، کشاورزی و مازاد تولید را مهمترین عامل ایجاد کننده دولتها معرفی میکند، اما اکنون پرفسور جورام میشار و همکارانش این نظریه را به چالش کشیده اند.
پروفسور میشار گفت: «نظریهای که بهره وری و مازاد زمین را به ظهور سلسله مراتب مرتبط میکند، طی چند قرن توسعه یافته و در هزاران کتاب و مقاله معرفی شده است. اکنون ما میخواهیم نشان دهیم که این نظریه هم از لحاظ نظری و هم تجربی ناقص است.» در این مطالعه، پروفسور میشار، پروفسور عمر موآو از دانشگاه وارویک و دانشگاه رایشمن و پروفسور لوئیجی پاسکالی از دانشگاه پومپئو فابرا و دانشکده اقتصاد بارسلونا، مجموعههای زیادی از دادهها را توسعه و مورد بررسی قرار دادند که حول سه محور زیر دسته بندی میشود.
الف) سطح پیچیدگی سلسله مراتبی در جامعه.
ب) توزیع جغرافیایی خویشاوندان وحشی گیاهان اهلی.
پ) تناسب زمین برای محصولات مختلف برای بررسی اینکه چرا در برخی مناطق، علیرغم هزاران سال کشاورزی موفق، دولتهایی توسعه یافته پدید نیامدند، اما در جاهایی دیگر دولتهایی قدرتمند و پیچیدهای پدید آمد که میتوانستند از داراییهای مردم مالیات بگیرند و در عوض امنیت و نظم را تضمین کنند.
پروفسور پاسکالی گفت: «با استفاده از این دادههای جدید، ما توانستیم نشان دهیم که سلسله مراتب پیچیده، مانند حکومتها و دولت شهرها، در مناطقی پدید آمدهاند که در آن غلات، که مالیات و مصادره آنها آسان است، عملاً تنها محصولات موجود بود. این بدان معناست که در این اولین مراکز شکل دهنده حکومت، نه کشاورزی به معنای عام آن بلکه این تولید غلات بود که توانست دولتها را متولد کند. در مقابل، در سرزمینهای به مراتب حاصلخیزتری که نه تنها غلات بلکه بسیاری از محصولات دیگر همچون ریشههای گیاهان وجود داشت، هرگز تحولات سیاسی مشابهی تجربه نشد.»
این دانشمندان برای توسعه نظریه خود از مبادله محصولات بین دنیای جدید و دنیای قدیم در قرن ۱۵ میلادی در قاره آمریکا نیز بهره گرفتند تا نقش بهره وری زمین و مزیت بهره وری غلات را نسبت به محصولات دیگر همچون ریشههای خوراکی در اکثر کشورهای جهان، نشان دهند. پروفسور پاسکالی گفت: «ساخت این مجموعه دادههای جدید، بررسی مطالعات موردی، و توسعه تئوری و استراتژی تجربی برای ما تقریباً یک دهه کار سخت به دنبال داشت.» پروفسور موآو نیز گفت: «در سرزمینهایی که غلات به عنوان تنها یا اصلیترین ماده غذایی کشت میشد، توسعه تکنیکهای افزایش تولید و انبار کردن آن امری به مراتب سادهتر از محصولات دیگر بود، اما موضوع دیگری هم در این میان بود. وابستگی به این گونه مواد غذایی نیز بشتر بود چراکه در دیگر سرزمینهای حاصلخیز، مردم گزینههای دیگری همچون ریشههای خوراکی خودرو نیز داشتند. این بدان معنا بود که این اجتماعات میتوانست بدون نیاز به دولت به زندگی خود ادامه دهد، اما در سرزمینهایی که غلات تنها یا اصلیترین گزینه غذایی بود، دارا بودن زمین، نیروی کار و سیستمهای کاشت یک نیاز ضروری و البته پیچیده بود که تداوم و تضمین آن به ایجاد دولت منتهی شد. این دولتها با ارائه امنیت، قانون و نظم، نقش مهمی در توسعه اقتصادی ایفا کردند که در نهایت صنعتی شدن و رفاه بیسابقهای را که امروزه در بسیاری از کشورها از آن برخوردار است، ممکن ساخت.»
پروفسور عمر موآو افزود: «تئوری فعلی بر این پایه بنا شده که شکل گیری این نابرابریها به دلیل تفاوت در بهرهوری زمین است. ایده این است که قبل از اینکه دولت بتواند بر محصولات کشاورزان مالیات ببندد، باید مازاد غذا تولید شود و بنابراین بهرهوری بالای زمین نقش کلیدی را ایفا میکند.» پروفسور میشار گفت: «ما تئوری بهرهوری مرسوم را به چالش میکشیم و معتقدیم که افزایش در تولید مواد غذایی منجر به ایجاد سلسله مراتب و وضعیتهای پیچیده نمیشود، بلکه اتکا به کشاورزی مبتنی بر دانههای غلات است که سبب شد طبقه نخبگان جدید ظهور کنند، زیرا اخذ مالیات از چین محصولاتی ساده بود. چنین شرایطی در سرزمینهای بسیار حاصیلخیز و چند محصولی وجود نداشت و مردم میتوانستند از غذاهای خودرو یا میوههای درختان که در همه جا پراکنده بودند استفاده کنند، محصولاتی که امکان مالیات گیری از آنها در اجتماعات اولیه بشری وجود نداشت. پس میتوان تصور کرد که وقتی امکان تصاحب محصول از سوی برخی از گروهها فراهم شد، نخبگان مالیاتی پدید آمدند و این منجر به شکلگیری دولت شد.»
میشار افزود؛ فرآیند تشکیل دولت تنها در جایی که آب و هوا و جغرافیا به غلات اجازه پرورش میداد، امکان توسعه داشت. دادههای ما نشان میدهد که هر چه مزیت بهره وری غلات در یک سرزمین نسبت به محصولات دیگر از جمله ریشههای خوراکی بیشتر باشد، احتمال ظهور سلسله مراتب در آن نیز بیشتر میشود. وجود محصولات گوناگون در یک سرزمین حاصلخیز و وجود انبوه ریشههای خوراکی، در واقع نفرینی بود برای این سرزمینها تا فرآیند تشکیل دولت در آنها را به تأخیر بیندازد. نتایج این تحقیق در نشریه معتبر Journal of Political Economy به چاپ رسیده است.
منبع: sci-news
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو
منبع: فرارو
کلیدواژه: منشأ دولت کشاورزی ریشه های خوراکی محصولات دیگر سلسله مراتب مازاد تولید منشأ دولت بهره وری داده ها دولت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۸۰۶۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محصولات سبز نفت سپاهان امسال وارد بازار میشوند
مدیرعامل شرکت نفت سپاهان با اشاره به اینکه از محل صادرات ۵۰۰ هزار تن محصول تولیدی در سال ۱۴۰۲، ۴۰۰ هزار میلیون دلار ارزآوری برای کشور حاصل شده است، گفت: دو پروژه مهم توسعهای این شرکت برای تولید محصولات باکیفیت امسال به بهرهبرداری میرسد که نقشی مهم در تکمیل زنجیره ارزش و توسعه سبد صادراتی خواهد داشت.
به گزارش خبرنگار شانا، فرهاد امیندهقان در نشستی خبری که ظهر امروز (دوشنبه، ۱۰ اردیبهشتماه) با حضور اصحاب رسانه در حاشیه نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ برگزار شد، بیان کرد: این شرکت سال گذشته با ۱۰۰ درصد ظرفیت، ۷۴۶ هزار تن تولید محصول داشته که از این مقدار ۵۰۰ هزار تن آن به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار صادر شده است.
وی همچنین با اشاره به تمرکز این شرکت برای بهدست آوردن بازار آفریقا گفت: این شرکت هماکنون محصولات خود را به ۱۱ کشور دنیا از جمله هند، چین، امارات، کشورهای آذری زبان و برخی کشورهای آفریقایی صادر میکند.
مدیرعامل نفت سپاهان با تأکید بر اینکه تولید محصولات باکیفیت در نفت سپاهان در اولویت اصلی قرار دارد، افزود: این شرکت بهعنوان بزرگترین تولیدکننده روغن پایه در منطقه خاورمیانه، کیفیت را به جای تنوع محصولات سرلوحه کار خود قرار داده است.
امیندهقان در تشریح گزارش عملکرد این شرکت در سال ۱۴۰۲ تأکید کرد: شرکت نفت سپاهان پارسال ۲۴۰ هزار تن محصول را در بازار داخل عرضه کرد.
پیشرفت ۹۰ درصدی ۲ پروژه مهم صادراتی نفت سپاهان
وی همچنین از بهرهبرداری از دو پروژه مهم توسعهای این شرکت در سال ۱۴۰۳ خبر داد و گفت: پروژههای FRW (پارافینهای مدیکال گرید) و TDAE (تولید روغن فرآیند سبز) هماکنون بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند و امسال به بهرهبرداری میرسند.
مدیرعامل نفت سپاهان همچنین از تشکیل معاونت طرح و توسعه برای استفاده از شرکتهای دانشبنیان خبر داد و اعلام کرد: هدف از همکاری با شرکتهای دانشبنیان، افزون بر افزایش کیفیت محصولات، تولید محصول خاص در جهت دریافت معتبرترین گواهینامههای استاندارد برای مقاصد صادراتی است.
به گزارش شانا، شرکت نفت سپاهان از زیرمجموعههای صندوق بازنشستگی صنعت نفت، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده روغن پایه گروه یک در خاورمیانه است و سالانه بیش از ۵۰۰ هزار تن روغن و انواع فرآورده مازاد بر نیاز کشور را به کشورهای شرق آسیا، هند، امارات و... صادر میکند.