به نقل از «آفتاب»

کشف علت واقعی «بیماری ام اس»

تاریخ انتشار: ۲۶ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۷۹۷۵۸۴

آفتاب‌‌نیوز :

به نظر می‌رسد دلیل آن ویروسی است که تقریبا هر یک از ما انتظار ابتلا به آن را داریم. بنابراین، این موضوع برای درمان و حتی پیشگیری از ام اس چه معنایی دارد؟

به گزارش بی بی سی؛ مغز ما ارکستری از فعالیت الکتریکی است. میلیارد‌ها بازیکن منفرد به نام نورون سیگنال‌های الکتریکی دقیقی تولید می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زمانی که سیگنال‌ها با یکدیگر جمع می‌شوند سمفونی حاصل این است که ما چه کسی هستیم و افکار مان، احساسات مان و کنترل ما بر بدن مان چگونه است و این که چگونه دنیای اطراف خود را تجربه می‌کنیم. اما در بیماری ام اس پای یک خرابکار در کار است. سیستم ایمنی بدن ما بر علیه نورون‌ها عمل کرده و نورون‌ها دیگر نمی‌توانند هماهنگ بازی کنند. این تاثیر می‌تواند ویرانگر باشد.

این که چه چیزی سیستم ایمنی را به بیراهه می‌کشد یک معمای طولانی و بحثی بی پایان بوده، اما مطالعات منتشر شده در سال جاری به طور قانع کننده‌ای انگشت اتهام را به سمت ویروس "اپشتین بار" نشانه گرفته اند.

پروفسور "گاوین جیووانونی" از دانشگاه کوئین مریلند به بخش جهانی "بی بی سی" می‌گوید:"شواهد بسیار قوی وجود دارند که نشان می‌دهند این ویروس احتمالا عامل ابتلای فرد به بیماری ام اس است".

ویروس اپشتین بار (EBV) به قدری شایع است که تقریبا همه ما می‌توانیم انتظار داشته باشیم که در طول زندگی خود به آن مبتلا شویم. بسیاری از ما حتی متوجه نمی‌شویم، اما این ویروس که به "بیماری بوسیدن" معروف است به عنوان تب غدد یا مونونوکلئوز نیز شناخته می‌شود. ویروس اپشتین بار دهه‌ها در فهرست مظنونان مسبب ایجاد بیماری ام اس قرار داشته، اما به دلیل اینکه این ویروس بسیار شایع است و ام اس بسیار نادر اثبات قطعی بودن این موضوع که این ویروس دلیل ابتلا به ام اس است کار دشواری به نظر می‌رسید.

شواهد مهمی از سوی ارتش آمریکا بدست آمده اند که حاصل نمونه خون گرفته شده از سربازان امریکایی است که هر دو سال صورت می‌گیرد. این نمونه‌ها در فریزر‌های مخزن سرم وزارت دفاع نگهداری می‌شوند و ثابت شده است که معدنی طلایی برای انجام تحقیقات هستند.

تیمی در دانشگاه هاروارد نمونه‌های ۱۰ میلیون نفر را بررسی کردند تا ارتباط بین اپشتین بار و مولتیپل اسکلروزیس را مشخص کنند. نتیجه مطالعه آنان که در مجله ساینس منتشر شد ۹۵۵ نفر را پیدا کرد که مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس تشخیص داده شده بودند و با استفاده از نمونه خون معمولی توانستند مسیر بیماری را ترسیم کنند.

پروفسور "آلبرتو آسچریو" از هاروارد به "بی بی سی" می‌گوید: "افرادی که به ویروس اپشتین بار آلوده نشده اند عملا هرگز به بیماری ام اس مبتلا نمی‌شوند". تنها پس از عفونت ویروس اپشتین بار است که خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس بیش از ۳۰ برابر می‌شود. این تیم سایر عفونت‌ها مانند سیتومگالوویروس را بررسی کردند، اما تنها اپشتین بار ارتباط شفافی با بیماری عصبی داشت.

سربازان به این ویروس مبتلا شدند. سپس علائم آسیب به مغز به نام پلی پپتید نور فیلامنت که اساسا آسیب به سلول‌های مغز است در خون ظاهر شد. سپس حدود پنج سال پس از آن ابتلا به ام اس تشخیص داده شد.

پروفسور آسچریو می‌گوید این مطالعه اولین شواهد قانع کننده‌ای است که نشان می‌دهد اپشتین بار باعث بیماری ام اس می‌شود. او می‌گوید که این موضوعی کاملا معمول است که ویروس‌ها افراد زیادی را آلوده کنند، اما تنها در موارد اندکی عوارض شدید ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال، در جهان پیش از واکسن تقریبا همه کودکان مبتلا به فلج اطفال می‌شدند، اما از هر ۴۰۰ یک نفر فلج شده بودند.

اما چگونه می‌توان مطمئن شد؟

به مطالعه‌ای نیاز است که بتواند از ابتلای افراد به اپشتین بار جلوگیری کند و مشاهده شود که آیا به طور مشابه از ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس نیز جلوگیری می‌شود یا خیر تا به طور قطعی ثابت شود که ویروس اپشتین بار نقش مهمی در ابتلا به بیماری ام اس دارد. با این وجود، تحقیقات مداومی وجود دارند که مشخص می‌کنند ویروس در داخل بدن چه می‌کند.

مبارزه برای جبران آسیب ناشی از ام اس

اگر روی یک نورون واحد تمرکز کنیم یک ساز در ارکستر مغز روی یک لایه چربی از عایق به نام غلاف میلین پوشیده شده است. این لایه چربی است که به سیگنال‌های الکتریکی اجازه می‌دهد تا نورون‌ها را با سرعت ۱۰۰ متر در ثانیه به پایین پرتاب کنند. با این وجود، در مولتیپل اسکلروزیس سیستم ایمنی به میلین حمله می‌کند پیام‌های الکتریکی را مختل می‌کند و در نهایت به نورون آسیب می‌رساند.

بسته به اینکه کدام قسمت از مغز یا نخاع تحت تاثیر قرار گرفته مولتیپل اسکلروزیس می‌تواند منجر به بی‌حسی، تاری دید، مشکل در راه رفتن، اختلال در گفتار شود و برخی افراد متوجه می‌شوند که حافظه یا احساسات شان تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

پروفسور "بیل رابینسون" ایمونولوژیست در دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا تا چند سال پیش نسبت به ارتباط این موضوع بدبین بود. او می‌گوید:"من این ارتباط را نادیده گرفته بودم و معتقد بودم همه اپشتین بار دارند. بنابراین، گمان می‌کردم هیچ راهی وجود ندارد که این ویروس باعث ابتلای فرد به ام اس شود".

اکنون او نه تنها کاملا متقاعد شده بلکه فکر می‌کند می‌تواند نقاط ارتباط بین ویروس و غلاف میلین را اثبات کند. نتیجه مطالعه او که در مجله علمی نیچر منتشر شد نشان داد که غلاف میلین از هویت اشتباه رنج می‌برد و توسط بخش گیج شده سیستم ایمنی که گمان می‌کند در حال مبارزه با اپشتین بار است مورد حمله قرار می‌گیرد.

تیم او در حال بررسی سلول‌های B بودند که بخشی از سیستم ایمنی بدن است که آنتی‌بادی‌ها را برای جستجوی ویروس‌ها و سایر تهدیدات تولید می‌کند. این آنتی بادی‌ها به مهاجم چسبیده و به بقیه سیستم ایمنی سیگنال می‌دهند که از راه رسیده و حمله را آغاز کنند. در بیماران ام اس، آنتی بادی‌هایی که برای حمله به بخشی از ویروس طراحی شده بودند (پروتئینی به نام EBNA۱) هم چنین می‌توانند به پروتئین انسانی در مغز (به نام GlialCAM) بچسبند. این مورد از هویت اشتباه در سطح مولکولی از نظر علمی به عنوان یک واکنش متقاطع شناخته می‌شود.

پروفسور رابینسون می‌گوید:"ویروس یک واکنش متقاطع بین پروتئین ویروسی که شبیه پروتئین غلاف میلین است ایجاد می‌کند که منجر به آسیبی می‌شود که باعث علائم ام اس خواهد شد".

واضح است که این اتفاق برای همه افراد مبتلا به اپشتین بار رخ نمی‌دهد و عوامل دیگری مانند تولد در معرض خطر ابتلا به ام اس، زن بودن، ترومای دوران کودکی (ترومای روانی به عنوان نتیجه حوادثی قلمداد می‌شود که وقتی با استرس توام می‌شود احساس امنیت را از بین می‌برد) و محل زندگی شما (سطح پایین ویتامین د به دلیل مواجهه اندک با نور خورشید) می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

آیا می‌توانیم کاری در مورد آن انجام دهیم؟

یک تصویر واضح‌تر از علت مولتیپل اسکلروزیس ایده بهتری در مورد نحوه درمان یا حتی پیشگیری از آن ارائه می‌دهد.

یک چشم انداز بزرگ تکرار موفقیت در مقابله با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد کننده سرطان است. عفونت‌های HPV می‌تواند خطر ابتلا به سرطان‌ها از جمله سرطان‌های دهانه رحم، آلت تناسلی و دهان را افزایش دهند. با این وجود، برنامه واکسیناسیون دوران کودکی تاثیر عمیقی بر سرطان‌ها داشته است و ممکن است دیگر نیازی به انجام آزمایش‌های معمول پاپ اسمیر نباشد.

چندین شرکت در حال حاضر روی ساخت واکسن اپشتین بار کار می‌کنند از جمله مدرنا که از فناوری مشابهی استفاده می‌کند که برای توسعه سریع واکسن کووید آن را به کار برده بود. با این وجود، واکسن‌ها باید اطمینان ایجاد کنند که سیستم ایمنی را تحریک نمی‌کنند تا همان آنتی بادی‌های سرکشی را که در ایجاد مولتیپل اسکلروزیس نقش داشته اند را بسازند.

یافتن اینکه آیا یک واکسن می‌تواند از مولتیپل اسکلروزیس پیشگیری کند یا خیر مستلزم دهه‌ها کار و پژوهش است. هدف اولیه یک "واکسن درمانی" برای افرادی است که پیش‌تر به ام اس مبتلا بوده اند.

پروفسور جیووانونی می‌گوید که این مشابه واکسن زونا است که به افرادی که پیش‌تر به ویروس آبله مرغان مبتلا شده اند داده می‌شود. او می‌افزاید:"بنابراین، اگرچه شما پیش‌تر به ویروس مبتلا شده اید سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنید تا یک پاسخ ایمنی در برابر آن ایجاد کنید و ویروس نیز کنترل شود". درمان‌هایی که سلول‌های B آلوده به اپشتین بار را هدف قرار می‌دهند و دارو‌هایی که به خود ویروس حمله می‌کنند نیز در حال بررسی هستند.

پروفسور جیووانونی می‌گوید که برخی از مطالعات نشان می‌دهند که دارو‌های اچ آی وی خطر ابتلا به ام اس را کاهش می‌دهند. بنابراین، اشاره‌ای کوچک وجود دارد که دارو‌های ضد رتروویروسی اچ آی وی ممکن است در درمان و یا مهار ام اس کارآمد باشند.

با این وجود، هنوز ابهامات گسترده‌ای وجود دارد. هنگامی که به اپشتین بار مبتلا می‌شوید تا آخر عمر با آن در بدن خود گیر می‌کنید، زیرا در سلول‌های B آنتی بادی ساز ساکن می‌شود. بنابراین، آیا این عفونت اولیه است که سیستم ایمنی را در مسیر اشتباه قرار می‌دهد؟ یا حضور مداوم ویروسی است که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند که منجر به ام اس می‌شود؟

پژوهشگران گام‌های بزرگی در درک علل ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس برداشته اند، اما استفاده از این دانش برای ایجاد تغییر در زندگی افراد یک چالش کاملا تازه است.

منبع: آفتاب

کلیدواژه: بیماری ام اس سیستم ایمنی ابتلا به ام اس آنتی بادی ها بیماری ام اس خطر ابتلا غلاف میلین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۹۷۵۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بیشترین موارد ابتلا به مالاریا در سیستان‌و بلوچستان بوده‌است

ایسنا/خراسان رضوی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: سال گذشته در کشور روزانه بیش از ۲۸ نفر مبتلا به مالاریا شناسایی شده‌اند که بیشترین موارد شناسایی شده در استان سیستان و بلوچستان بوده‌است که با توجه به بارش‌های سال‌های گذشته و امسال در مناطق جنوبی که منطقه آندمیک مالاریا محسوب می‌شود، احتمال افزایش موارد ابتلا مورد انتظار است.

حامد جز جلالیان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه ۲۵ آوریل مصادف با ۶ اردیبهشت‌ماه به نام روز جهانی مالاریا نام‌گذاری شده است، افزود: سال ۲۰۲۲ در هر ثانیه ۷ مورد مبتلا به مالاریا در سطح جهان شناسایی و هر دقیقه یک نفر بر اثر بیماری مالاریا جان خود را از دست می‌دهد و همچنین طبق این آمار در ایران نیز ۱۰ هزار نفر در یک سال گذشته مبتلا به بیماری مالاریا شده‌اند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور خاطرنشان کرد: وظیفه سیستم بهداشت و درمان این است که با هوشیاری کامل در خصوص شناسایی و درمان مناسب افراد با ریسک خطر بالای مالاریا که شامل تب طول کشیده و سابقه سفر به مناطق مالاریا خیز از جمله استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان اقدام نمایند که در این راستا در سال گذشته نزدیک به ۳۰۰۰ نمونه از جمعیت تحت پوشش دانشگاه تهیه و یک مورد بیمار مبتلا به مالاریا شناسایی شد.

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر اظهار امیدواری کرد: با اطلاع‌رسانی و آموزش هموطنان گرامی نسبت به علائم و مخاطرات بیماری مالاریا سطح اطلاعات عمومی جامعه نسبت به این بیماری و نشانه‌ها و علائم بیماری افزایش یابد.

وی با اشاره به ویژگی‌های مالاریا گفت: حملات بیماری از ویژگی‌های مالاریا است که سه مرحله لرز، تب و تعریق دارد و اگر بیمار در مراحل اولیه مراجعه کند و بیماری وی تشخیص داده و درمان شود، اغلب بهبود می‌یابد.

جز جلالیان، تشخیص سریع، درمان صحیح و کامل به همراه نظارت مستقیم، منجر به کاهش خطر انتقال مالاریا در جامعه، عدم پیشرفت بیماری و مقاومت دارویی و در نهایت کاهش مرگ و میر ناشی از آن می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: منطقه خراسان رضوی مالاریا خیز نیست و بیماران شناسایی شده اغلب یا سابقه مسافرت به مناطق مالاریا خیز را داشته‌اند یا وارده از مناطق مالاریاخیز هستند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: با توجه به اینکه در صورت عدم شناسایی و درمان به موقع مالاریا احتمال وقوع مرگ افزایش می‌یابد، توصیه می‌شود هر فردی که به اقتضاء شغل و یا مسافرت و... به خصوص سربازان، نیروهای نظامی و رانندگان با استان‌های جنوبی در ارتباط هستند در زمان مراجعه به محل سکونت، سریعاً به نزدیکترین مراکز خدمات جامع سلامت و خانه بهداشت به عنوان اولین سطح خدمات، مراجعه نماید.

وی افزود: با توجه به اینکه بیماری از طریق گزش پشه آنوفل انتقال می‌یابد در صورت حضور در مناطق با خطر مالاریا مانند استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان حتماً از لباس پوشیده و آستین بلند استفاده نمایید همچنین بهتر است که از دور کننده‌ها و سایر اقداماتی که منجر به کاهش گزش می‌شود مانند استفاده از پشه بند در موقع خواب استفاده شود.

پوشش ۱۰۰ درصدی طرح تکمیلی فلج اطفال

جز جلالیان در ادامه به اقدامات صورت گرفته در خصوص فلج اطفال اشاره کرد و گفت: با تلاش و زحمات تیم‌های سیار واکسیناسیون معاونت بهداشت نیشابور، مرحله اول عملیات واکسیناسیون طرح تکمیلی فلج اطفال در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی نیشابور با پوشش ۱۰۰ درصدی جمعیت هدف کودکان زیر ۵ سال در مناطق واجد شرایط که در زمان عملیات در محل حضور داشته‌اند پایان یافت.

وی افزود: با توجه به اینکه بیماری فلج اطفال در کشورهای همسایه به خصوص همسایگان شرقی، به صورت اپیدمی درآمده، اجرای این طرح کشوری در سطح دانشگاه علوم پزشکی نیشابور مورد نیاز است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی نیشابور ادامه داد: در مرحله اول عملیات واکسیناسیون تکمیلی که از دوم لغایت چهارم اردیبهشت‌ماه سال جاری اجرا شد، ۱۱۸ کودک ایرانی و ۹۰ کودک غیر ایرانی زیر ۵ سال برعلیه این بیماری واکسینه شدند.

وی خاطرنشان کرد: اجرای عملیات تکمیلی واکسیناسیون خانه‌به‌خانه فلج اطفال را ۱۴ تیم عملیاتی در مناطق تیم سیار و بیش از ۳۰ مرکز خدمات جامع سلامت دارای جمعیت اتباع برعهده داشته‌اند.

جز جلالیان با اشاره به اینکه مرحله دوم طرح تکمیلی واکسیناسیون فلج اطفال از ۳۰ اردیبهشت‌ماه لغایت یک خرداد در نیشابور اجرا خواهد شد، بیان کرد: این پوشش با مشارکت خوب همشهریان عزیز شهرستان‌های نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان جلگه و زحمات و تلاش‌های تمامی تیم‌های اجرایی و تیم‌های نظارتی که اجرای این طرح کشوری را برعهده داشته‌اند میسر شده است.

انتهای پیام