نقش فضاهای عمومی بر سلامت روانی شهروندان
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۸۳۱۴۱۰
وجود فضاهای عمومی شهری از لحاظ روانی و فیزیولوژیکی می‌تواند تاثیرات مثبتی بر روی ساکنان این فضاها داشته باشد، اصولا فضای عمومی مناسب در شهرها افزون بر سلامت جسمانی موجب آرامش روان، بازده کاری بیشتر و کیفیت زندگی برتر می‌شود در حالی که در طراحی شهرها به این جنبه‌ها توجه چندانی نمی‌شود.
به گزارش خبرنگار ایمنا و براساس مقاله‌ای از میلاد حیرانی پور، کارشناس ارشد انرژی و معماری، در جوامع پویا و سرزنده شهری در طول زمان و در جهت تحقق ایده‌آل‌ها و نیازهای ساکنان شهر، فضاهای مختلف و متنوعی پدید می‌آید که در مجموع منظر شهری را شکل می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بحران سلامت روانی و شرایط نامناسب فضاهای عمومی شهری در ابعاد جسمی و روانی، فضاهای شهری و مسکونی معاصر را تهدید می‌کند. نبود امنیت در فضاهای شهری و سکونتی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهر از عوامل مزمن شهری و محیطی است، در چنین شرایطی اتخاذ رویکردهای نوین برنامه‌ریزی و طراحی محیط برای ارتقای سلامت محیطی شهروندان ضروری است.
طراحی فضاهای عمومی باز و محلات شهری متناسب با آسایش و سلامت روانی و فیزیکی شهروندان یکی از اهداف طراحی شهری پایدار به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر به ویژه در کشورهای توسعه یافته گسترش زیادی داشته و ارائه راهنماها و معیارهای طراحی برای آسایش روانی و شادکامی، سلامت و ایمنی شهروندان از نتایج چنین رویکردی بوده است. فضاهای باز و سبز محلی، برنامه‌ریزی فضاهای شهری پیاده، ایجاد محلات متراکم با کاربری‌های مختلط مسکونی و تجاری و اداری، اجرای طرح‌های شهری میان‌افزا در فضاهای باز و بلااستفاده، افزایش دسترسی فیزیکی و بصری ساکنان به طبیعت از طریق طراحی طبیعت‌گرا، ایجاد فرصت‌های فرهنگی اجتماعی، تجاری و تفریحی در محله، کاهش وابستگی زندگی شهری به اتومبیل از طریق تجهیز محلات به خدمات عمومی نظیر مدارس محله‌ای، توسعه شبکه حمل‌ونقل بین محلی و ارتقای کیفیت فضاهای جمعی در مراکز محلی متناسب با گروه‌های جمعیتی استفاده کننده، از راهبردهای پایدار برای ارتقای سلامت روانی در محیط شهری شناخته شده است، بدیهی است افزایش کارایی فضاهای عمومی، محیط و منظر شهری و استفاده بیشتر شهروندان و ترویج و گسترش فعالیت فیزیکی، به شادکامی و سرزندگی شهروندان منجر خواهد شد.
وجود فضاهای عمومی شهری از لحاظ روانی و فیزیولوژیکی می‌تواند تأثیرات مثبتی بر روی ساکنان این فضاها داشته باشند. اصولاً فضای عمومی مناسب در شهرها افزون بر سلامت جسمانی موجب آرامش روان، بازده کاری بیشتر و کیفیت زندگی برتر می‌شود در حالی که در طراحی شهرها به این جنبه‌ها توجه چندانی نمی‌شود و در شهرها بیشتر از روستاها سلامت روانی و سلامت اجتماعی در معرض آسیب است. با توجه به اینکه جمعیت شهرها روز به روز در حال افزایش است؛ بنابراین توجه به فضاهای عمومی شهر امری ضروری به نظر می‌رسد.
فضاهای عمومی نامطلوب و فاقد کیفیت اجتماعی، کالبدی و خدمات شهری مانند میادین بزرگ بی‌کیفیت با کارکرد صرفاً ترافیکی و فضاهای فاقد تجهیزات و تسهیلات شهری به جامعه گریزی افراد منجر می‌شود. محرومیت ساکنان مناطق حاشیه شهر از فضاهای جامعه‌پذیر و پاسخگو، قابلیت اجتماعی، تعامل و مشارکت محیطی شهروندان را با مشکل مواجه می‌کند، در چنین شرایطی گسست اجتماعی و نبود شادابی و نشاط که لازمه سلامت عمومی جامعه است این مناطق شهری را تهدید می‌کند.
بررسی‌های مقایسه‌ای نشان می‌دهد که تصادفات خطرناک بیشتر در فضاهای شهری با طراحی نامناسب رخ می‌دهد. فضاهای شهری حاشیه و حومه، قربانی فضاهای شهری متن و مرکزی شده و در نتیجه بیشترین انزوا، گسست، ناامنی، نبود امنیت و نبود تعلق اجتماعی در فضاهای شهری حاشیه دیده می‌شود که نتیجه آن پایین بودن نشاط و شادابی اجتماعی و بروز نارضایتی و اغتشاش اجتماعی در این فضاها است.
در این فضاها فرصت‌های کمتری برای فعالیت‌های فیزیکی مانند پیاده‌روی و حضور در مراکز خرید پیاده و مسیرها و فضاهای ایمن دوچرخه و ورزش برای کودکان و نوجوانان و بزرگسالان وجود دارد در حالی که به اعتقاد محققان علوم بهداشت محیطی بسیاری از بیماری‌ها مانند سرماخوردگی‌ها، حملات قلبی، سرطان، افسردگی و مرگ زودرس با ارتباطات اجتماعی و خانوادگی و مذهبی ارتباط متقابل دارد، در این دیدگاه پیوندهای اجتماعی ضعیف به اندازه سیگار، چاقی، فشار خون بالا یا نبود فعالیت فیزیکی و حتی بدتر از آنها برای سلامت انسان مضر است.
پیوندهای اجتماعی ضعیف نظیر نبود تعهد و مسئولیت‌پذیری اجتماعی و عضو نبودن در گروه‌های داوطلبانه و خیریه، در بروز رفتارهای زیان‌بار بر سلامت مانند مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر، اختلالات روانی، جنون، اسکیزوفرنی، گرفتگی شریان‌های قلب، تصادفات و حتی خودکشی مؤثر است. در واقع فضاهای شهری وعرصه‌های اجتماعی نقطه شکل‌گیری سرمایه اجتماعی محسوب می‌شود.
جین جیکوبز در کتاب "مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی" ۱۹۶۱ مشاهده کرد که وقتی پیکره‌بندی محلات ارتباطات غیررسمی میان ساکنان را به حداکثر می‌رساند، میزان وقوع جرم کاهش می‌یابد، کودکان تحت نظارت بهتری قرار می‌گیرند و مردم در ارتباط با محیط فیزیکی پیرامون خود علاقه و رضایت بیشتری نشان می‌دهند. تحقیقات سالیوان و همکاران نشان داده است که وجود فضاهای سبز یکی از شیوه‌های افزایش ارتباطات غیر رسمی و نشاط اجتماعی در فضاهای محله‌ای است، به این ترتیب دسترسی به فضاهای سبز و مشارکت در حفظ و نگهداشت آن فضا به شکل‌گیری مناسبات و پیوندهای اجتماعی قوی میان ساکنان و ارتقای سلامت روانی افراد کمک کرده است.
طراحی محلات مسکونی پیاده‌گرا، مسیرهای ویژه دوچرخه و پیاده از مدرسه تا نواحی مسکونی و مناسب‌سازی فضاهای شهری برای گروه‌هایی همچون کهن‌سالان و معلولان جسمی از تدابیر گسترش زندگی پرتحرک و فعال شهری محسوب می‌شود. نحوه طراحی فضاهای باز شهری و همجواری این فضاها با خدمات و زیرساخت‌های محلی و سبک معماری مناظر، برکیفیت و کارایی این فضاها و در نتیجه شادکامی و سرزندگی شهروندان تأثیر قطعی دارد.
کد خبر 569701منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهرهاي ايران فضاهای عمومی شهری طراحی شهری فضاهای شهری اهمیت فضاهای شهری مدیریت شهری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق فضاهای عمومی شهری فضاهای عمومی شهر سلامت روانی فضاهای شهری بر سلامت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۸۳۱۴۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دستور دادستان فردیس برای ساماندهی یک پارک
دادستان عمومی و انقلاب فردیس به شهرداری این شهر دستور داد سریعا نسبت به ساماندهی و حل مشکلات یک پارک که موجبات نارضایتی مردم را فراهم آورده ورود کند. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، حسین ناصرخاکی با اعلام خبر صدور دستور به شهرداری فردیس برای ساماندهی «پارک تندرستی» در این حوزه قضایی گفت: یکی از مشکلات این شهرستان، علی رغم تراکم بالای جمعیت، کمبود فضاهای سبز است و همین موضوع موجبات محرومیت و عدم دسترسی همه شهروندان به این فضاها شده است.
دادستان عمومی و انقلاب فردیس با اعلام اینکه یکی از پارک‌های مهم این شهرستان، «پارک تندرستی» است تصریح کرد: با توجه به شرایط گفته شده و وقوع برخی بزه به علت حضور اراذل و توزیع مواد مخدر، و همچنین آسیب به چندین کودک در جریان حمله سگ‌ها، به شهرداری فردیس دستور ساماندهی فوری این پارک داده شد.
وی افزود: بر این اساس شهرداری فردیس مکلف شده است ضمن محصور کردن این پارک، با استقرار نگهبان در خصوص ورود و خروج شهروندان، کنترل‌های لازم را داشته باشد تا امکان استفاده از فضاهای سبز برای همه شهروندان فراهم شود.
انتهای پیام/
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است