به نقل از «فرارو»

ماجرای حذف سروش صحت از کتاب باز

تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۸۳۶۷۳۰

فرارو- آخرین برنامه کتاب باز با حضور پژمان جمشیدی، بیست و دوم اردیبهشت ماه سال گذشته و با اجرای سروش صحت از شبکه نسیم پخش شد. اما حدود ۱۱ ماه است که خبری از کتاب باز روی آنتن سیما نیست. حالا هم خبر رسیده است که مسئولان شبکه نسیم سروش صحت را از برنامه کتاب باز کنار گذاشته اند و قرار است سری جدید و با تیم جدید تولید و پخش شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

موضوعی که واکنش‌های زیادی به دنبال داشته است.

به گزارش فرارو، برخی فعالان رسانه‌ای حالا مدعی شده اند که وحید یامین پور مجری پر سر و صدای اسبق تلویزیون و معاون فعلی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان قرار است جای سروش صحت را در کتاب باز و شبکه نسیم بگیرد.

اما یامین پور در صفحه توئیترش این موضوع را تکذیب کرده و گفته است که این ادعا مرخزف است و خود او نیز از طرفداران اجرای سروش است و پیگیر بوده تا کتاب‌باز دوباره به آنتن شبکه نسیم برگردد.

او گفته محمدرضا رضاییان، تهیه‌کننده و کارگردان برنامه هم با او تماس گرفته و گفته که نمی‌داند این دروغ رو چه کسی رسانه‌ای کرده است.

واکنش مسئولان شبکه نسیم به حذف سروش صحت از کتاب باز

پس از اظهارنظر‌های متفاوت و انتقاد‌ها بابت حذف سروش صحت از برنامه کتاب باز، محمدرضا خوشرو، مدیر شبکه نسیم این موضوع را تایید کرد. اما به نوعی حذف او را به گردن اتاق فکر‌هایی که در شبکه وجود دارند، انداخت.

او گفته که اتاق فکر‌هایی در شبکه وجود دارند که تأملات را انجام می‌دهند که چگونه فرم و محتوای برنامه ارتقاء پیدا کند تا در این دوره جدید که در سازمان هستیم هم کیفیت برنامه بهتر شود و هم از لحاظ محتوایی متفاوت‌تر باشد.

علاوه بر این مدیر شبکه نسیم تغییر و تحولات در مدیریت شبکه نسیم را در تعطیلی کتاب باز دخیل دانسته است. خوشرو البته از واژه تایم استراحت استفاده کرده و معتقد است که صداوسیما برند پرطرفدار کتاب باز را کنار نمی‌گذارد.

علاوه بر این او حذف سروش صحت از صداوسیما را تکذیب کرده است. مدیر شبکه نسیم  گفته که سروش صحت از سرمایه‌های تلویزیون و سینما است و اکنون مشغول در فضای آثار نمایشی است و مشکلی با خود او ندارند و چالش فقط کیفیت فرم و محتوا است.

سروش صحت، عادل فردوسی پور و ایرج طهماسب دوم؟

پس از تایید حذف سروش صحت از برنامه کتاب باز، برخی رسانه‌ها وفعالان رسانه‌ای از این اتفاق به عنوان پروژه عادل فردوسی پور و ایرج طهماسب ۲ نام بردند. آن‌ها معتقدند که محبوبیت برنامه کتاب باز و مهمانان سروش صحت منجر به کنار گذاشته شدن او شده است.

بخش اعظم کاربرانی هم که به این اتفاق واکنش نشان داده اند، معتقدند که صداوسیما مرتکب اشتباه استراتژیکی شده است. چرا که برنامه او همچون نود و کلاه قرمزی در این سال‌ها ناجی رسانه ملی شده بود. اما حالا سومین ناجی اش را هم از دست داده است.

اما یک فعال رسانه‌ای ادعایی درباره علت حذف سروش صحت از کتاب باز مطرح کرده است. سیدعبدالجواد موسوی، روزنامه‌نگار در یادداشتی که در خبر آنلاین منتشر شده، مدعی شده است که مخالفت مدیران تلویزیون و مشخصا وحید جلیلی منجر به عدم حضور سروش صحت در مقام مجری این برنامه شده است.

او گفته که سروش صحت به روشنفکری متهم شده است و به همین دلیل او را کنار گذاشته است. به نظر این فعالان رسانه ای، منظور از روشنفکری احتمالا گرایش‌های سیاسی و فرهنگی سروش صحت باشد.

در این میان برخی از چهره‌های حوزه سینما و تلویزیون همچون الهام پاوه نژاد نیز به موضوع واکنش نشان داده اند و معتقدند که اعتبار برنامه کتاب باز به سروش صحت بوده است.

با این وجود سروش صحت تاکنون به ماجرای حذف شدنش از برنامه کتاب باز واکنشی نشان نداده است.

چرا سروش صحت در کتاب باز  برای مخاطبان مهم شد؟

سروش صحت در طول عمر برنامه کتاب باز، تمام ۲۲۰ قسمت آن را اجرا کرد. برنامه‌ای که با وجود ریتم آرام و گفتگوی تقریبا یک ساعته مجری با مهمان، طرفداران پر و پا قرصی پیدا کرده بود. حتی در این اواخر بخش‌هایی از برنامه‌های کتاب باز در شبکه‌های اجتماعی وایرال شد و تا مدت‌ها میان کاربران دست به دست می‌شد.

اگر در شبکه‌های اجتماعی حضور دارید احتمالا تکه‌هایی از گفتگوی سروش صحت با رشید کاکاوند، اردشیر رستمی، کاوه آفاق، مجتبی شکوری، پژمان جمشیدی، حاتم مشمولی، مصطفی زمانی و... را دیده اید. تکه‌هایی که حاوی نکاتی از یک کتاب یا تجاربی از زندگی مهمان است. این مسئله نشان می‌دهد که سروش صحت با کتاب باز توانسته است بخشی بزرگی از مخاطب عامه پسند را راضی کند.

علاوه بر این مهمانانی که به برنامه دعوت می‌شدند، چهره‌هایی شناخته شده در حوزه مختلف سینما، ادبیات داستانی و نمایشی، موسیقی، روانشناسی، ورزش و... بودند. شخصیت‌هایی که به نوعی مواجهه زندگی شان با کتاب را در گفتگو با سروش صحت شرح می‌دادند. در نهایت هم نقطه مقابل مخاطب عامه پسند به رضایت نسبی می‌رسیدند.

اما نکته‌ای که باید در مورد اهمیت سروش صحت برای مخاطب به آن اشاره کرد، آشنایی و نزدیکی او با فضای کتاب و نوشتن است. در واقع بیشتر کارهایی که تاکنون از او در تلویزیون و سینما دیده ایم، فیلمنامه اش را خود او نوشته است. بنابراین باید این نکته را در نظر گرفت که سروش صحت با کلمه آشنا است و به همین دلیل است که بیشتر مخاطبان با اجرای او در کتاب باز ارتباط برقرار کرده اند.

 

منبع: فرارو

کلیدواژه: سروش صحت کتاب باز برنامه کتاب باز کتاب باز سروش صحت سروش صحت شبکه نسیم رسانه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۸۳۶۷۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محمد رهبری، پژوهشگر شبکه‌های اجتماعی: گشت ارشاد بیشتر از حمله ایران به اسراییل مورد توجه قرار گرفت/ جامعه از زمان ماجرای مادر قمی به مسأله حجاب حساس شده/ در ایتا یک جزیره جدا از جامعه شکل گرفته است

به گزارش جماران؛ رویداد24 نوشت: شبکه‌های اجتماعی کمتر از یک دهه است که بدل به مهم‌ترین سکوی بیان آزاد نظرات شهروندان تبدیل شده‌اند. علی‌رغم فیلترینگ گسترده، روندهای این شبکه‌ها هنوز شاخص مهمی برای فهم تحولات جامعه ایران است.

شبکه‌های اجتماعی، نمونه مهمی برای بررسی جامعه‌شناسی‌اند. این شبک‌ها اثرات روانی بسیاری بر کاربران می‌گذارند که این تأثیرات در حوزه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و... بروز و ظهور دارد. از جمله در شبکه‌های اجتماعی داخلی که برخی مدعی‌اند با توجه به نظریه پژواک، مدیران این مجموعه از تاکتیک جامعه‌ی همفکر برای القا نظریات خود و تزریق نگاه افراطی استفاده می‌کنند. در نمونه دیگر بررسی محتوایی و آماری رفتار کاربران در توییتر نیز نشان می‌دهد ک جامعه با وجود شرایط بحرانی جنگی، حساسیت‌های اجتماعی و فرهنگی خود را از دست نداده و واکنش‌ها نسبت به طرح نور، بسیار جدی است.

به جهت بررسی موضوع فوق، گفتگو کردیم با محمد رهبری، جامعه‌شناس و پژوهشگر شبکه‌های اجتماعی، که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:

 

در یک نگاه کلی، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در چند ماه اخیر، از نظر محتوا، محدودیت و کاربران در چه وضعیتی قرار داشت؟

در چند ماه اخیر بحث انتخابات مجلس و تنش ایران و اسراییل را در پیش داشتیم که در فضای اجتماعی از جمله توییتر، جلب توجه کرده بود. در کنار آن بحث آقای صدیقی، طرح نور، ماجرای حجاب درمانگاه قم و بازگشت گشت ارشاد به خیابان نیز بسیار مطرح شده است. در هر کدام از این موضوعات، کاربران مختلفی مشارکت داشتند.

در انتخابات مجلس عمدتاً جریان اصولگرایی بیشترین فعالیت را داشتند، البته بخشی از کاربران اصلاح‌طلب نیز کار کردند. در موضوع مربوط به آقای صدیقی و مباحثی که راجع به ایشان و زمین ازگل مطرح شده بود نیز، اصولگرایان و اصلاح‌طلبان حضور پررنگ‌تری داشتند.

در موضوع مربوط به تنش میان ایران و اسراییل، حجم بسیار زیادی از داده منتشر شد و بر اساس میزان واکنش‌ها به آن، می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین موضوعات یکسال اخیر تلقی کرد. تمام گروه‌ها و جریانات سیاسی  مخالف جمهوری اسلامی، اصلاح طلبان و منتقدین و اصولگرایان و جریان انقلابی با تنوع درونی این گروه‌ها، به بحث تنش میان ایران و اسراییل پرداخته بودند. فقط در فاصله 24 ساعت ابتدایی پس از حمله ایران به اسراییل، حدود 1 میلیون توییت و ریتوییت به زبان فارسی منتشر شد که اهمیت این مسأله را نشان می‌دهد. به لحاظ محتوایی نیز تنوع داشتیم، از افتخار و شادمانی برای حمله به اسراییل تا انتقاد نسبت به این مسأله که توسط طیف‌های مختلف منتشر شده بود.

 

طرح نور در فضای مجازی بازتاب بسیاری یافت، وسعت برخورد کاربران با این پدیده در شبکه‌های اجتماعی چگونه بود؟

 نکته قابل توجه در چند ماه اخیر بحث برخوردها در زمینه حجاب است که از قبل عید و در جریان درمانگاه قم، قابل مشاهده شده که جامعه نسبت به آن حساس شده است و این را از واکنش‌های عمومی به آن موضوع فهمید. به لحاظ تنوع هم تمام طیف‌های سیاسی داخل و خارج به آن ماجرا توجه کرده بودند. بعد از عید با آغاز طرح نور این حساسیت به قدری اوج گرفت که بعد از حمله ایران به اسراییل و در روز‌هایی که پیش‌بینی می‌شد اسراییل به ایران پاسخ دهد، مسأله اصلی فضای توییتر، بازگشت گشت ارشاد به خیابان بود. بیشترین محتوایی که در روز‌های چهارشنبه و پنجشنبه پیش از پاسخ اسرائیل به ایران در فضای توئیتر مطرح بود، مسأله گشت ارشاد بود که بیشتر از اسراییل مورد توجه قرار گرفت.

نکته خیلی جالب در بررسی داده‌ها، حضور کاربران روزمره‌نویس در واکنش به فعالیت دوباره گشت‌های ارشاد است. این کاربران به ندرت در مسائل سیاسی ورود می‌کنند و عمدتا به مسائل خودشان می‌پردازند، اما در این ماجرا شاهد هستیم که این طیف نیز توییت‌های زیادی داشتند. بعد از یکسال دوباره شاهد بازگشت حساسیت‌ها نسبت به حجاب و سیاسی‌تر شدن کاربران روزمره‌نویس به دنبال این مسأله هستیم.

 

آیا می‌توان ادعا کرد که توییتر بر فضای سیاسی و فضای سیاسی بر توییتر اثر تعیین‌کننده می‌گذارد؟

توییتر و به‌طور کلی شبکه‌های اجتماعی، به دلیل تغییر شکل روابط انسانی، تأثیرات عمیقی بر عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، داشته‌اند. از آنجایی که عمده روابط انسانی به فضای آنلاین منتقل شده، این امر بر روی مسائل سیاسی و اجتماعی نیز تأثیر خود را خواهد داشت.

یکی از این تأثیرات، قطبی شدن فضای عمومی است. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند باعث قطب‌بندی در جامعه شوند. قطب‌بندی‌ها در جامعه ما در توییتر بازنمایی و تشدید می‌شود. محیط توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی امکاناتی را فراهم می‌کنند که اجتماعات همفکر در آنجا شکل بگیرد. کاربران، کسانیکه را که با آن‌ها اختلاف دارند دنبال نمی‌کنند و در مواردی مسدود (بلاک) می‌کنند. این رفتارها در شبکه‌های اجتماعی باعث تشدید قطب‌بندی‌ها در جامعه می‌شود. از آنجاییکه بسیاری از کاربران توییتر، کنشگران سیاسی و مدنی هستند، قطب‌بندی‌ها را به فضای واقعی نیز می‌رسانند. در نتیجه ما شاهد شکل‌گیری چرخه قطب‌بندی هستیم؛ به این شکل که قطب‌بندی موجود در جامعه وارد شبکه‌های اجتماعی شده و آنجا تشدید می‌شود و کاربرانی که در عرصه عمومی اثر دارند، این قطب‌بندی تشدید شده را به آن محیط نیز منتقل می‌کنند و در ننتیجه قطب‌بندی به شکل تشدید شده‌تر به جامعه بازمی گردد و مرتبا شاهد افزایش قطب‌بندی‌های سیاسی هستیم.

 

نظریه «اتاق پژواک» در شبکه‌های اجتماعی چگونه تعریف می‌شود و تا چه حد بر رفتار کاربران اثر‌گذار است؟

افراد عموماً ترجیح می‌دهند که در محیطی قرار بگیرند که همفکرانشان درآنجا حضور دارند و مواضع همدیگر را تأیید ‌کنند. در نتیجه هر فردی که درون اجتماع افراد همفکر با خودش قرار گرفته، مرتبا انعکاس و پژواک صدای خود را از دیگر بخش‌های شبکه (همان کاربران همفکر) می‌شنود. به همین خاطر به این پدیده، اتاق پژواک می‌گویند. این فضا باعث می‌شود افراد حس کنند که اکثریت هستند و در نتیجه خود را برحق می‌دانند. تمام این‌ها باعث می‌شود تحملشان نسبت به نظرات دیگر کمتر شود و عقیده‌هایشان محکم‌تر شود. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، شاهد تشدید قطب‌بندی‌ها هستیم. در محیط‌های قطبی گرایش به دیدگاه‌های رادیکال بیشتر است و کاربران تمایل دارند به کسانی بپیوندند که مواضع رادیکال‌تری دارند.

 

این پدیده تا چه حد در شبکه‌های اجتماعی داخلی نظیر ایتا، دیده می‌شود؟

ابتدا باید بگویم که این امر تا حدی در شبکه‌های اجتماعی مختلف و پیام‌رسان‌ها دیده می‌شود. در توییتر ممکن است اجتماع همفکر میان چندین گروه مختلف شکل می‌گیرد؛ اما آنچه در ایتا شاهد هستیم شکل‌گیری یک اتاق پژواک بزرگ و اجتماع افراد همفکر بزرگ در کل این شبکه هست. بنظر می‌رسد آنچه در خصوص کاربران فعال در ایتا مشاهده می‌شود، شکل‌گیری یک جزیره جدا از کل جامعه است چرا که دیدگاه‌های مختلف در آنجا مطرح نمی‌شود و همین امر باعث تشدید قطب‌بندی سیاسی و در نتیجه افزایش رادیکالیسم می‌شود. در نتیجه احتمال اینکه کاربران فعال ایتا به مرور گرایش به مواضع افراطی پیدا کنند، بیشتر می‌شود.

 

مواضع افراطی برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی داخل، مشخصاً در چه حوزه‌های بروز و ظهور دارد و مثال آن چیست؟

ما در ایتا می‌بینیم که درباره علم پزشکی عقاید خیلی خاصی جریان دارد؛ بحث‌هایی که درباره دلارزدایی مطرح می‌شود در ایتا خیلی جدی است. در حوزه سیاسی نیز همینطور است و برخی تحلیل‌گران، نتیجه انتخابات مجلس در تهران را نتیجه رأی کاربران ایتایی می‌دانند که به جریانی خاص رای دادند.

 

راهکار عبور کاربران از فضای افراطی گلخانه‌ای درون برخی شبکه‌های اجتماعی و جلوگیری از دیدگاه‌های تنش‌آمیز چیست؟

سه راه حل بیشتر نمی‌توان پیشنهاد کرد؛ اول اینکه پلتفرم‌های داخلی بسته شود که من موافق این ایده نیستم. راه حل دوم متکثر کردن کاربران پلتفرم‌های داخلی است تا در آن دیدگاه‌ها و عقاید متنوعی طرح شود که می‌بینیم که این هم جواب نداده است. جریان قدرتمند حامی ایتا سال‌ها تلاش کرده گروه‌های مختلف در آنجا حضور داشته باشند اما با وجود تمامی حمایت‌ها از ایتا، فقط گروه خاصی در آنجا فعال است. راه حل سوم این است که تلاش شود کاربران ایتا در پلتفرم‌های دیگر حضور داشته باشند که این امر با رفع فیلترینگ محقق می‌شود. اساسا بخش مهمی از کاربران ایتا پس از فیلترینگ به آنجا پیوستند و اگر سهولت دسترسی از ایتا، در استفاده از سایر شبکه‌های اجتماعی وجود داشته باشد و این کاربران در سایر پلتفرم‌ها در معرض عقاید دیگر قرار بگیرند، شاید بخشی از مسأله حل شود. بنابراین رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی چاره کار است.

 

نظریه سرمایه‌داری نظارتی که مدعی است دولت‌ها با استفاده از اطلاعات کاربران، برای آن‌ها استراتژی تعیین کرده و شهروند را تبدیل به یک الگو خاص خود می‌کنند، تا چه حد در ایران جریان دارد؟

 

در دوران جدید، اطلاعاتی که در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، یک منبع بزرگ برای دولت هاست که شهروندان خود را بشناسند و کاربران کشور‌های دیگر را نیز شناسایی کنند. این شیوه در تمام کشور‌ها جریان دارد و هم استفاده و هم سوءاستفاده می‌شود. وقتی مردم از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، یعنی اطلاعات خود را در معرض دید حکومت‌ها قرار می‌دهند.