به نقل از «فارس»

علمای اهل سنت کردستان: شخصیت حضرت علی (ع) محور وحدت شیعه و سنی است

تاریخ انتشار: ۳ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۸۵۳۲۲۳

به گزارش خبرگزاری فارس کردستان، همه مذاهب اسلامی بر ویژگی‌های عالی اخلاقی و علمی و علاقه وافر رسول خدا به امام علی(ع) باور قلبی و اعتقادی دارند، اهل سنت حضرت علی (ع) را به عنوان یکی از بزرگترین قهرمانان جنگ‌ها در اسلام می‌دانند. به عنوان مثال می‌توان به مبارزه با قهرمان قریش در نبرد خندق اشاره کرد که هیچکس جز آن حضرت جرأت آن را ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

اهل سنت  کتاب‌ها و اشعار زیادی را در فضائل حضرت علی(ع) نوشته‌ و سروده‌اند، امام احمد بن حنبل در مورد این امام همام می فرمایند آنچه از فضائل و اوصاف و مناقب برای اصحاب و یاران گرامی پیامبر اسلام وارد شده، همه آن صفات و فضائل در شخصیت آن حضرت جمع شده است.

امام علی(ع) در کلام امام شافعی

ابوعبدالله محمد بن ادریس بن العباس معروف به امام شافعی پیشوای مذهب شافعی  یش از  آنچه تصور می‌شود به حضرت علی(ع) عشق می‌ورزیده و در باره علی (ع) می‌گویند: در علی چهار خصلت بود که اگر یکی از آنها در شخصی پیدا شود مستحق تکریم و احترام است، و آن زهد، علم، شجاعت و شرافت است.

امام شافعی همچنین فرموده‌اند، به من گفته‌اند رافضی شدی یعنی از حق روی گرداندی؛ گفتم، اگر معنی رفض، دوستی وصیّ پیامبر (علی بن ابیطالب) است، به درستی که من رافضی تر از همه مردم هستم.

حضرت علی در آیینه کلام علمای اهل سنت کردستان

امامان جمعه و جماعات استان کردستان که همواره نقش مهمی در آگاهی‌بخشی و بصیرت‌افزایی جامعه داشته و دارند، معتدند، امام علی(ع) کسی است که نه تنها با اندیشه و سخنش، بلکه با وجود و زندگی‌اش، به همه دردها و نیازها و همه احتیاج‌های چندگونه بشری در همه دوره‌ها پاسخ می‌دهد…

امام علی(ع) در دفاع از اسلام و عدالت خواهی نمونه بی نظیر بودند

ماموستا فایق رستمی امام جمعه سنندج با بیان اینکه حضرت علی(ع) جز نخستین کسانی بود که به پیامبر مکرم اسلام ایمان آورد و دین اسلام را قبول کرد، گفت: این امام همام در دوران کودکی به دین مبارک اسلام ایمان آورد و خضوع و خشوع‌شان به پیامبر (ص) را از همان ابتداثابت کرد.

به گفته ماموستا رستمی، پرچم اسلام همواره در دستان امام علی(ع) به عنوان یار پیامبر در اهتزاز بود.

وی به امام علی(ع) در کلام پیامبر خدا گریزی زد و افزود: پیامبر (ص) فرموده‌اند که علی از من است و من از علی هستم.

امام جمعه سنندج تصریح کرد: حضرت علی (ع) در دفاع از دین مبارک اسلام و سخاوت و عدالت نمونه کم‌نظیر و بی.نظیر بودند که باید منش و سیره آن حضرت را همواره الگوی زندگی خود قرار دهیم.

وی ارادت اهل سنت به امام علی(ع) را خاص و قلبی توصیف کرد و گفت: همه مسلمانان چه شیعه و چه سنی باید شیوه زندگی امیرالمومنین علی (ع) را سرلوحه زندگی خود قرار دهند.

ضرورت ترویج سیره امام علی(ع) در جامعه

ماموستا اقبال بهمنی مسوول دبیرخانه ائمه جمعه استان کردستان می‌گوید: نقش امام علی (ع) در صدر اسلام، قبل و بعد از رحلت پیامبر اسلام (ص) بسیار تاثیرگذار بودند.

وی شجاعت، دلاوری، فداکاری، ایمان راسخ، انفاق، سخاوت، بخشندگی و عدالت از ویژگی‌های بسیار والای امام علی (ع) دانست و تصریح کرد: ترویج سیره آن حضرت به ویژه در عصر حاضر امری ضروری است، فضایل و سیره زندگی امام علی (ع) باید سرمشق زندگی همه مسلمانان قرار گیرد.

وی با بیان اینکه امام علی (ع) در سن ۱۲ سالگی به دین اسلام ایمان آورد و تا پایان عمر جانانه در خدمت اسلام و دین مبین پیامبر اسلام بودند، افزود: زندگی حضرت علی(ع) به سه مقطع تقسیم می شود ایشان از نخستین ایمان آورندگان به دین اسلام و نبوت پیامبر مکرم این دین الهی بودند.

به گفته وی، این امام همام 13 سال در مکه معظمه در تمام صحنه‌ها در خدمت پیامبر خدا بودند و حتی یک لحظه هم از پیامبر جدا نشد و آخرین مرحله و سخت‌ترین این همراهی به زمان هجرت پیامبر و خوابیدن در بستر پیامبر خدا است.

وی با بیان اینکه یکی از اساسی‌ترین ارکان حکومت پیامبر مکرم اسلام علی(ع) است البته تعریف از ایشان به معنی نفی مابقی اصحاب نیست، تصریح کرد: بخش دوم زندگی حضرت علی(ع) بعد از وفات پیامبر است، چرا که ایشان در تمام دوره‌ها به عنوان یک مشاور قوی در کنار سایر خلفا بوده است.

وی خاطرنشان کرد: بخش سوم زندگی حضرت علی(ع) به زمان خلافت خودشان بر می‌گردد، زمانی که آشوب‌های زیادی علیه دین اسلام از سوی دشمنان یهود و نصارا شکل می‌گیرد.

ماموستا بهمنی اظهار کرد: سخت‌ترین دوران، دوران خلافت حضرت علی(ع) بوده است، چرا که در این دوران گروهی به نام خوارج به وجود آمد آنها افراطیونی بودند که هیچ کس را به عنوان مسلمان نمی‌شناختند.

وی افزود: اهل سنت و جماعت به ویژه پیروان امام شافعی ارادت خاص به اهل بیت پیامبر و به امام علی(ع) دارند تا جایکه امام شافعی می‌فرمایند، برای فضل و بزرگی اهل بیت(ع) همین کافی است که اگر در نماز بر آنها صلوات نفرستیم، نمازمان باطل است.

امام علی(ع) تربیت یافته مکتب رسول خداست

ماموستا امین راستی عضو شورای افتای اهل سنت استان کردستان هم می‌گوید؛ امیرالمومنین حضرت علی(ع) نخستین مسلمان بعد از خدیجه کبری(ع) است که تربیت‌یافته دست پیامبر اسلام(ص) است و دوران کودکی را در نزد پیامبر سپری کرد و پس از بعثت پیامبر اکرم نیز نخستین ایمان آورنده به ایشان است.

وی به حدیثی از رسول‌الله (ص) که خود را شهر علم و امام علی(ع) را دروازه آن می‌خواند اشاره کرد و گفت: این حدیث از طرف رسول مکرم اسلام نشان می‌دهد که آن حضرت از جهت علمی از تمامی صحابه بالاتر است.

وی گفت: حضرت علی(ع) در تمام دوران رسالت پیامبر(ص) در رکاب ایشان برای دفاع از اسلام و اعتلای کلمه توحید مبارزه کرد و افتخارات فراوانی برای اسلام آفرید و احادیث و روایات رسیده از پیامبر اعظم در رابطه با شخصیت علی(ع) بیانگر عظمت و مقام والای آن حضرت نزد پیامبر اکرم بود.

این عالم اهل سنت با بیان اینکه کلام از بیان فضایل حضرت علی(ع) قاصر است تصریح کرد: مسئله حضرت علی(ع) یک مسئله اجتهادی نیست که ما از طریق اجتهاد یا مذهب آن را ثابت کنیم، بلکه علی(ع) از دیدگاه قرآن، جایگاه او نزد خدا و پیامبرش ثابت شده است.

به گفته وی، در هر قلبی که محبت علی (ع) باشد ایمان وجود دارد و هر جا حضرت علی (ع) باشد عدالت و حق در بالاترین سطح خود قرار گرفته است.

ماموستا راستی با بیان اینکه هیچ حدیثی در مورد فضایل حضرت علی(ع) در کتب روایی شیعه وجود ندارد که در کتب اهل سنت به آن اشاره نشده باشد، گفت: امیرالمومنین علی (ع) شخصیتی محوری برای ایجاد وحدت و همدلی بیشتر بین شیعه و سنی است و بدون شک پرداختن به سیره آن حضرت در عصر حاضر لازم و ضروری به نظر می‌رسد.

امام علی(ع) به مذهب خاصی تعلق ندارد

ماموستا عبدالرحمان خدایی امام جمعه بانه هم عنوان کرد: حضرت علی(ع) در عالم اسلامی شخصیتی بزرگوار و بی‌همتا داشتند.

وی با اشاره به ویژگی‌های منحصر به فرد حضرت علی در راستای اعتلای دین مبین اسلام، افزود: شهامت و شجاعت امیرالمومنین(ع) قابل توجه و بی‌نظیر بود و این خصیصه‌ها موجب شده بود تا دشمنان اسلام به شدت از حضرت ترس و واهمه داشته باشند.

وی با بیان اینکه امام علی (ع) نقشی ویژه در اعتلای دین رسول خدا (ص) ایفا کردند، گفت: حضرت علی(ع)  شخصیتی است که به یک مذهب خاصی تعلق ندارد و منزلت و شان حضرت به اندازه‌ای مهم  است که حتی اندیشمندانی از سایر ادیان نیز امروز به مطالعه در خصوص آن حضرت می‌پردازند.

وی با عنوان اینکه امام علی ابن ابی‌طالب مظهر کامل صبر، سخاوت، استقامت و جوانمردی بودند، گفت: امام علی در دوران حیاتش همواره اسوه عدالت و حق‌طلبی بوده و این است که راه و نام او همچنان ادامه دارد.

شخصیت بی‌همتای ‌امام علی(ع)، الگویی بی‌نظیر برای تربیت نسل امروز 
ماموستا مصطفی شیرزادی امام جمعه مریوان هم با بیان اینکه  امام علی (ع) مظهر قضاوت درست و عدالت است، اظهار کرد:  شخصیت بی‌همتای ‌امام علی(ع)، الگویی بی‌نظیر برای تربیت نسل امروز جامعه است چراکه ایشان عظمتی ماندگار، معجزه خلقت، اسطوره‌ عدالت و پدری معنوی و سراسر وحدت و نور بودند.

وی تواضع، فروتنی، بزرگ‌مردی، عبادت، اخلاص، ایثار، شجاعت و استقامت در راه خدا را از ویژگی‌های بارز امیرالمؤمنین(ع) عنوان کرد و گفت:  افزود: مهربانی و گذشت را باید از امام علی(ع) یاد بگیریم.

ماموستا شیرزادی با بیان اینکه تبعیت از سیره زندگی امام علی(ع) موجب سعادت انسان می شود، اذعان کرد: رأفت و گذشت یکی از مهم‌ترین درس‌هایی است که باید همه ما به عنوان امت رسول الله از امام علی(ع) فرابگیریم.

امام جمعه مریوان بر ضرورت درس گرفتن از راه و روش، رفتار و گفتار حضرت علی(ع) تصریح کرد: راه کمال و هدایت بشریت در گروی پیروی از فرامین الهی است و پرودگار جهان اهل بیت علیهم السلام را وسیله‌ای برای ارتباط بین بنده و مخلوق قرار داده است.

وی افزود: حضرت علی (ع) بالاترین شان و منزلت را در بین بزرگان اهل سنت دارند و به همین دلیل است که هم در حوزه کتاب و هم شعر، هنرمندان و علمای اهل سنت در خصوص آن حضرت سروده های بسیاری دارند.

وی با بیان اینکه زندگی و شهادت حضرت علی(ع) سراسر درس شهامت، فداکاری، ایثار و ایستادگی در مقابل دشمنان است، اضافه کرد: مسئولان  باید سیره و سبک زندگی حضرت علی(ع) را اسوه خود قرار دهند و مراقب بیت‌المال، دلسوز، صادق، مردمی، با اخلاق و تا جائی‌که می‌توانند خدمتگزار مردم باشند.علی علیه السلام در تاریخ بشر بهترین نمونه شجاعت و جوانمردی و مهربانی و از خود گذشتگی است.

 انتهای پیام/2330/71

منبع: فارس

کلیدواژه: امام علی امیرالمومنین دیدگاه اهل سنت زندگی حضرت علی ع امام علی ع پیامبر اسلام امام شافعی دین اسلام امام جمعه خود قرار آن حضرت اهل سنت بی نظیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۸۵۳۲۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضرورت جریان شناسی تحریف تاریخ ایران

شکست اسرائیل و تغییر هژمونی، بی‌تردید نظام سلطه را بیش از پیش بر آن می‌دارد که به ریشه‌ها و بنیاد‌هایی یورش ببرد که باعث ایجاد تغییر در بینش اسلامی با چیرگی و فرادستی ایران به عنوان ام‌القرای پیروان اسلام ناب‌محمدی (شیعه امامیه) شده، همچنان‌که فوکویاما پس از شکست عراق در جنگ تحمیلی تاکید کرد که باید این انقلاب را با رفاه‌زدگی و تجمل‌گرایی از پا انداخت!

اکنون بازشناخت خودمان، ریشه‌های‌مان و شناسایی موقعیت‌مان و روشنگری درباره اسلام سنتی و اسلام سیاسی، ضروری و از محور‌هایی است که به نظر می‌رسد برای پرورش و شکوفایی و توان‌افزایی نسل نو به آنها نیاز داریم. باید بدانیم پخش سریال حشاشین فقط «نوک یک کوه یخ» است که به‌زودی با تولیدات ضدایرانی و ضدشیعی بیشتر خواهد شد و اگر در زمینه بازشناخت هویت اسلامی ایرانی‌مان کار نکنیم، دست جریان رقیب فرهنگی را برای تحریف باز خواهیم گذاشت. بر همین اساس با دکتر سیدعلی بطحائی؛ متخصص کلام و جریان‌شناس فرقه‌های اسلامی به گفتگو پرداختیم تا لایه‌های پیدا و پنهان حشاشین، مجموعه تلویزیونی پرمخاطب جهان عرب در رمضان ۲۰۲۴ را بکاویم و همچنین راهبرد‌هایی فرا راه آینده «جبهه نرم فرهنگی» را بررسی کنیم.

ایران اسلامی و کنش‌های شیعیان اسماعیلی 
جریان شناسی جهان اسلام معاصر، حوزه پژوهشی کمتر کاویده‌شده و دانش بکری است. بسیار جای خوشوقتی است که روزنامه جام‌جم روی بررسی زوایای متعدد سریال «حشاشین» تمرکز کرده، زیرا تاریخ اسماعیلیه در ایران اسلامی و کنش‌های شیعیان اسماعیلی در حاشیه بایسته‌ای قرار ندارد. تاریخ نزاری‌ها که این سریال به آن پرداخته، مربوط به منطقه «لوانت تاریخی» شامل شامات، مصر، لبنان، اردن و ایران است. یعنی در ماجرای تاریخ حشاشین، ایران ما در کنار سایر مناطق لوانت تاریخی برای چند قرن درگیر فعالیت‌های نزاریان شد و بعد اصل حضور حسن صباح (متوفی ۵۱۸ قمری) در تاریخ ایران نیز مربوط به همین پیروان نزار بن المستنصر (متوفی ۴۷۸ قمری) است که از جانشینی خلافت فاطمیان مصر کنار گذاشته شد و در ایران به نسبت مصر به او اقبال بیشتری می‌شود. به عبارتی توجه کمرنگ به نزاری‌ها در منطقه لوانت است و عنایت افزون‌تر در ایران.
 
گروه تحریف‌شده
این سخن درباره مصر زبانزد است که مصر «سنی‌المذهب و شیعی‌الهوی» است، یعنی حال و هوای تشیع در سر مردم آن سامان (فسطاط قدیم و مصر جدید) پررنگ است و این نکته را در تحلیل سریال حشاشین باید در نظر گرفت. در تیزر‌های تبلیغی و تریلر سریال حشاشین پیش از ماه مبارک رمضان در مورد این فرقه به‌صراحت اعلام شد که «ان الطائفه التی ارعبت العالم» یعنی مخوف‌ترین گروهی که جهان را ترساند! مصر با این سریال قصد تعریض به اسلام سیاسی و در لایه‌های پنهان بعدی به ظرافت قصد شیعه‌هراسی سیاسی را داشت، هرچند از قسمت‌های سریال می‌توان برداشت‌های دیگری نیز ارائه داد. در روز‌های اول پخش روزنامه «الشرق‌الاوسط» که یک خبرگزاری سکولار در عربستان است با اظهار خوشحالی از پخش این سریال گزارشی را منتشر کرد که حشاشین در راستای تعریض به اخوان المسلمین و تخریب چهره این جریان پرنفوذ و موثر جهان اسلام است و تحلیل‌هایی در مورد رابطه حشاشین، شیعه و اسلام سیاسی منتشر کرد، با این‌که امسال سریال رمضانی عربستانی‌ها (خیوط المعازیب؛ ریسندگی عبا‌های زردوز) پخش شد که به جدال تند سنت و مدرنیته می‌پرداخت و سعی در تحقیر سنت زیر چتر مدرنیته داشت، ولی الشرق الاوسط فقط روی حشاشین تمرکز کرد و نگاهی تحلیلی به سریال عربی خودشان نداشت.
 
دولت قدرتمند سایه
شبکه المتحده ـــ از مهم‌ترین رسانه‌های جهان عرب ـــ سرمایه‌گذار این سریال بود که با توجه به ابعاد و سکانس‌های پرهزینه سریال به نظر می‌رسد مبلغ سرمایه‌گذاری بیشتر از ۱۲میلیون دلار باشد. مصر کشوری بدهکار با قرض‌های سنگین بین‌المللی است و چنین سرمایه‌گذاری در امور فرهنگی کاملا هدفمند و سوگیرانه است. چرایی تخصیص چنین بودجه‌ریزی‌هایی به جایگاه و پایگاه اخوان المسلمین برمی‌گردد که همچنان دولت پنهان در مصر عمل می‌کند. دولت سکولار حاکم در مصر، هرچند به‌ظاهر قدرت را در دست دارد، اما چید‌مان و گستره نفوذ آن در مصر با وجود مراکز درمانی، آموزشی و تفریحی حتی ازدواج آسان و روش‌های ارتباط‌گیری با جوانان و تاثیرگذاری بر آنها و مسائلی که به‌قول اعراب عام‌البلوا به شمار می‌رود و مردم با آنها سروکار بیشتری دارند در همه اینها اخوان بسیار موفق‌تر از حکومت است و نمی‌شود به‌سادگی نادیده‌اش گرفت یا کنارش گذاشت. به اخوان المسلمین اصولا «دولت سایه» گفته می‌شود.
 
سکولار‌ها و اخوان‌المسلمین
وقتی حسن البنا، سال ۱۳۰۷شمسی یا ۱۹۲۸میلادی این جریان فکری را بنا گذاشت با این نگاه که اسلام در جامعه نقشی ندارد و تاکید داشت باید اسلام به جامعه و متن زندگی وارد شود و ابزار‌های بنیادین و اصلی حکمرانی، سیاسی، تربیتی و پرورشی را دست بگیریم. عبدالفتاح السیسی و دولت مصر به این نفوذ اخوان المسلمین هم توجه ویژه دارد و هم از آن به‌شدت می‌هراسد و در سال‌های اخیر با معرفی چهره‌هایی مثل طه حسین را که یک روشنفکر سکولار و مخالف الازهر و معارض اخوان است، را پررنگ می‌کند تا طیف‌های جوان به‌جای حسن‌البنا و شیوخ الازهر به او اقبال کنند. طه حسین، چهره‌ای است که تقیدات مذهبی دارد، اما در طیف سکولار ایستاده، زیرا نه به اسلام سنتی الازهری و نه به اسلام سیاسی اخوانی هیچ‌گونه گرایشی ندارد. برپایی یادواره و بزرگداشت‌های سالانه و جایزه سال با نام او ازجمله این سرمایه‌گذاری‌های فرهنگی است. بهترین مدل برای السیسی چنین چهره‌ای است که برای کنار زدن اسلام سیاسی اخوانی و اسلام سنتی الازهری به کار سیاست‌هایش می‌آید؛ کما این‌که وزیر وقت فرهنگ مصر نیز تاکید داشت رهرو/ پیرو همین چهره (طه حسین) است و «طه حسین، روح حاکم فرهنگی دولت مصر» است. می‌دانید با وجودی که السیسی، دست‌وپای الازهر را به‌نوعی کوتاه کرده، اما الازهر همچنان در مقابل حاکمیت ایستادگی می‌کند و تأثیرگذار است. دکتر احمد الطیب که چهل‌وچهارمین شیخ‌الازهر است حکمی معادل نخست‌وزیر را دارد و جایگاهش هرچند تشریفاتی است، اما در مصر بسیار جایگاه بالایی به‌شمار می‌آید. این جایگاه از سوی شیوخ الازهر گزینش و منصوب می‌شود، یعنی دولت در انتخاب ایشان تاثیری ندارد. برخلاف جایگاه مفتی اعظم مصر که مستقیما از طرف دولت برگزیده و نصب می‌شود و رسما کارمند دولت است.
 
اسلام سنتی مترقی
بجاست این نکته در مورد اسلام سنتی مورد توجه قرار گیرد که نگاه روشنفکران و سکولار‌ها به سردمداران و پیروان اسلام سنتی خیلی نگاه ویژه و امیدبخشی نیست؛ درحالی‌که پژوهش‌های آکادمیک روشن کرده که برخی طیف‌های اسلام سنتی نه ارتجاعی‌اند و نه اخباری و نه واپس‌گرا و راه اسلام سنتی از این جریان‌های بدنام جداست و برخی از سنتی‌های کلاسیک، بسیار مترقی‌اند. امسال ماه مبارک رمضان، علی الجمعه، مفتی اعظم سابق مصر با آن جایگاه خاص در برنامه‌ای ویژه «نورالدین» شرکت داشت که با نوجوان‌ها نشست و به پرسش‌های‌شان پاسخ داد. سنتی‌های مصر به همین امور و دیده‌شدن قانع هستند و چیز دیگری نمی‌خواهند؛ با نسل نوجوان و جوان ارتباط می‌گیرند و به شبهات آنها پاسخ می‌دهند و از این رو اسلام سنتی چنینی، برای سیاست امثال السیسی هیچ خطری ندارد. بال‌وپر دادن دولت و نظام سیاسی مصر به الجمعه و همانند ایشان از آن روست که سد نفوذ اخوانی‌ها در جوانان باشد، بلکه بتواند جایگزین اخوان در این عرصه مهم شود. اما آنچه که خطر بنیادین به‌شمار می‌آید و مانند بمب هسته‌ای در جهان چرخیده و تاثیرگذاریش به چشم می‌آید اخوانی‌ها هستند. اسلام سنتی‌ها یعنی طیف علی‌الجمعه در حد همین روشنگری درباره شبهات فعالیت دارند. در حالی که اخوانی‌ها از «اسلام‌الحَرَکی» سخن می‌گویند؛ اسلام حرکت‌بخش جامعه، اسلام دادگرا، اسلامی که به تحرک و پویایی وامی‌دارد، نه انفعال و عادت و روزمرگی. 
 
سریال حشاشین ضد اسلام سیاسی
برگردیم به حشاشین، این سرمایه‌گذاری برای جریانی که السیسی فعلا در چکاد آن است، بسیار آمد دارد و بااهمیت تلقی می‌شود، زیرا با توجه به فضایی که درباره اخوانی‌ها و فعالیت‌های‌شان مرور کردیم، به سود السیسی است که به قول معروف به «مغالطه مسموم‌کردن چاه» دست بزنند. یعنی با نمادسازی منفی از اسماعیلیه منسوب به شیعه و اخوان، آنها را ترسناک، وحشت‌آفرین، تروریست و خونریز نشان بدهند و برای مخاطبان چنین سریالی جا بیندازند که آنها تروریست، روانی و آدمکش بودند. کارشان شست‌وشوی مغزی و تغییر دادن ذهنیت‌ها بوده است. چه سیاست‌گذار و چه سرمایه‌گذار چنین سریال‌هایی به نتیجه‌ای که می‌خواهد می‌رسد، زیرا با ارائه یک محصول حرفه‌ای، خوش‌ساخت، مخاطب‌پسند و چشم‌گیر خواه‌ناخواه مخاطب را مجذوب می‌سازد و در چنین روندی خوراک فرهنگی دلخواه و سفارشی خود را غیرمستقیم به ذهن بینندگان تزریق می‌کند.
 
یک راهکار
نکته‌ای که در ابتدای امر باید بدان توجه کرد این است که واکنش «کریم شاه‌الحسینی» رهبر چهل‌ونهم فرقه اسماعیلیون در مورد این سریال چیست که باید منتظر ماند و دید که چه عکس‌العملی نسبت به تحریف تاریخ حشاشین نشان خواهد داد. ولی آن بخش از سریال که به شیعه، نگرشی چنین منفی و دروغین داشته، به نظر می‌رسد در واکنش نخست بایستی رسانه جمهوری اسلامی و صداوسیما در سلسله نشست‌هایی به روشنگری درباره تاریخ حشاشین بپردازد، چراکه به هر حال بخشی از تاریخ ما و کنشگری تاریخی ما در الموت قزوین رخ داده است. هرچند این فرقه، دوران تاریکی نیز داشته‌اند و در مقاطعی از شریعت دل بریدند و نماز و روزه را کنار گذاشتند، اما همچنان لایه‌هایی از آنها هستند که سخن از بازگشت به شریعت می‌زنند و البته فقه اسماعیلی قاضی نعمان (م ۳۶۳ قمری) در کتاب دعائم‌الاسلام نمونه‌ای از فقه اسماعیلی است. بایستی رسمیتی برای اینها در نظر گرفت و مجمع جهانی اهل بیت علیهم‌السلام و مجمع تقریب مذاهب باید به این قضیه عنایت بورزد. هرچند نهاد‌های امنیتی به این فِرَق تشیع نگاه مثبتی ندارند، اما به‌هر‌حال باید به این فِرَق تشیع نگاه بازتر و تعامل درستی داشته باشیم. 
 
لزوم شناخت تاریخ ایران
مهم‌ترین مسأله نهاد‌های فرهنگی و پژوهشی شیعه در مواجهه با سریال حشاشین این است که باید نگاه نسل جوان را به تاریخ‌مان تغییر دهیم و ذهن آنها را تاریخی پرورش بدهیم و آنها را به تاریخ ایران اسلامی پیوند دهیم. می‌دانید که سده چهارم را دوران زرین تمدن اسلامی یا دوران طلایی و رنسانس جهان اسلام می‌شمارند. مثلا جوئل ال. کرمر آمریکایی در کتاب «احیای فرهنگی در عهد آل بویه: انسان‌گرایی در عصر رنسانس اسلامی» چه ستایشی از رویکرد خردگرای انسان‌مدارا‌نه آل بویه داشته است. بار‌ها مقام معظم رهبری به توجه به تاریخ درخشان و متقن ایران پس از اسلام اشاره و بر پرداختن به آن در تولیدات رسانه‌ای تاکید داشته‌اند. ضمن این سخن که منعی ندارد به دوران پیش از اسلام نیز پرداخته شود، اما مگر نه این که آل‌بویه و همین حسن صباح، طاهریان، سامانیان و... درهمین دوران بودند و برگ‌های زرینی در تاریخ ایران برجای نهادند که قابل قیاس با سایر ادوار پیش از اسلام است.

همین که به تاریخ زرین ایران پس از اسلام نمی‌پردازیم باعث شده یک شبهه سست رایج شود که طلوع شیعه را با صفوی ذکر می‌کنند، در حالی که صفویه فقط سه سده پیشتر از ما بوده است، اما در ایران ما، میراث و سکه‌هایی در قرن اول (سال۸۶ قمری) ضرب می‌شده (مربوط به نوه جعفرطیار) که عمق نفوذ تشیع در ایران را نشان می‌دهد. به عبارت روشن‌تر، تاریخ ما ایرانیان شیعی، با صدر اسلام گره خورده است. باید روی اینها تمرکز کنیم و در پاسخ به کوشش‌هایی مانند تهیه و پخش سریال حشاشین، از این همه انفعال درآییم، وگرنه از نظر فرهنگی همین گسستی که با زومر‌ها و نسل زد داریم، اگر به نوعی در جایی همین زخم، سرباز کند، بسیار عواقب وخیم و خطرناکی خواهد داشت؛ زیرا نسل جدید و صدالبته بی‌اطلاع ما، به خاطر تبلیغات باستان‌گرایان غیرعلمی و افراطی به تاریخ قبل از اسلام توجه می‌کند. شاید توجه به تاریخ ایران قبل از اسلام اشکالی نداشته باشد، اما وقتی چنان زوم‌کردن‌های هدایت شده و از پیش‌تعریف شده و هدفمندی به ذهن نسل جدید تلقین می‌شود، به راستی جای نگرانی دارد و تقابل ایران و اسلام شکل می‌گیرد، چرا که پس از اسلام بسیار تاریخ ما درخشان‌تر است. البته پیش از اسلام را انکار نمی‌کنیم. اگر شما موزه‌های ایران باستان، موزه رضا عباسی و ... را بازدید کنید، بالعیان مشاهده می‌کنید که تاریخ ایران پس از اسلام بسیار پر برگ و بار است و خواهید دید که ایران پس از اسلام، شکوه غرورانگیزی دارد.
 
واقع‌گرایی ضروری
 البته سخن در این گفتگو چنین نیست که باید روی حشاشین تمرکز کنیم؛ اما لازم است که در این موضوع تاملی بشود تا دریابیم باید با حشاشین (اسماعیلیه) چه کار کنیم. لازم است و باید اتاق فکری برای تاریخ و مسائل تاریخی طراحی شود تا از این همه بی‌خبری برآییم و تکانی به خودمان بدهیم. اسلام سنتی و سایر جریان‌های اسلامی همچنین رسانه‌ها در این باره واقعا وظیفه دارند و باید مسئولیت و نقش‌شان را ایفا کنند. می‌دانید که سریال حشاشین پر از اشتباهات تاریخی غیرقابل بخشش است. بر پایه افسانه سه یار دبستانی، چهار شخصیت بزرگ را که از نظر تاریخی همزمان بودند در حشاشین محور کرده‌اند. حسن صباح را به‌عنوان رهبر مخوف‌ترین حرکت جهان مطرح کرده تا اسلام سیاسی و شیعه را از این رهگذر بکوبد. خواجه نظام‌الملک چندان کنشگر مهمی در متن نیست و بیشتر حاشیه‌ای است. غزالی را، اما این سریال به‌عنوان چهره‌ای پذیرفتنی نمایش داده که دیدگاه سازندگان حشاشین را نمایندگی می‌کند. غزالی در این سریال تجلی همان ورژن سکولاری است که السیسی می‌پسندد. جالب است با اندکی واکاوی می‌توان دریافت که غزالی این سریال، برابر نهاد طا‌ها حسینی است که پسند سکولار‌های مصر است. سازندگان سریال واقعا کار کرده‌اند و در پرورش نگاه‌شان و افزودن بار معنایی دلخواه‌شان به چهره‌های تاریخی و بهره‌برداری مورد پسندشان واقعا حرفه‌ای عمل کرده‌اند. باید توجه کنیم این همه زحمتی که کشیده‌اند چرا از ما برنمی‌آید! ما که شکرخدا از نظر امکانات چیزی کم نداریم و فقط باید سلیقه به خرج بدهیم. این سریال به قول قدیمی‌ها «کج؛ اما رج است» یعنی همه‌چیزش حرفه‌ای و خوش‌ساخت است و در مورد سناریوی آن فکر کرده‌اند و در فرهنگ به اصطلاح نقطه‌زنی کرده‌اند.

نگاه رهبری به فرقه‌های شیعی
تاریخ اسماعیلیه در ایران اسلامی و کنش‌های شیعیان اسماعیلی در حاشیه بایسته‌ای قرار ندارد. حتی در کتاب‌های درسی تاریخی ما به آنها توجه مناسب نشده است؛ در حالی که رهبر معظم انقلاب از فرق شیعه با عنوان «ایتام آل محمد» یاد کردند. به این معنا که باید فرقه‌های شیعی را زیر پر و بال گرفت و با آنها تعامل هوشمندانه و عالمانه برقرار و آنها را زیر چتر اهل‌بیت (ع) باز تعریف کرد. به باور من باید درباره رابطه‌مان با نزاری‌ها به بازنگری بپردازیم و این مسأله را جدی بگیریم. با این که آقاخان‌ها سکولار هستند، اما مقام معظم رهبری فرموده‌اند که فرق شیعه ایتام آل‌محمد هستند. بالاخره از دل شیعه برجوشیده‌اند و باید با آنها تعامل داشت. این ذهنیت باز رهبری باعث خوشحالی است که در سردمداری کشور عزیزمان، چنین شخصیتی را با افق فکری باز داریم.

منبع: روزنامه جام جم

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی