ایران وارد دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده/ ۷۰ درصد گرد و غبار منشأ داخلی دارد
تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۳۸۵۵۸
آفتابنیوز :
«علیرضا شهیدی» در میزگرد بررسی عوامل مؤثر بر افزایش ریزگردها که در محل خبرگزاری دولت برگزار شد، گفت: پیش از این تا گرد و غباری بلندمی شد به طور کلی گفته میشد منشأ خارجی دارد، اما در گرد و غبار اخیر که اکثر استانها را هم درگیر کرد مشاهده شد قسمت اعظم گردوغبار موجود در هوا منشأ داخلی داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: نگاهی به تهران و مناطق حاشیه آن نشان میدهد اطراف این شهر را کانونهای تولید گرد و غبار فراگرفته است، از فرودگاه امام خمینی (ره) گرفته تا بخشهایی از شهریار و این باعث میشود گرد و غبار به راحتی بلند شده و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد.
شهیدی اضافه کرد: تغییرات مربوط به این چند سال اخیر نیست، شاید بهتر این است که گفته شود تغییرات کنونی یکی دو دهه است که آغاز شده است. ایران وارد یک دوره خشکسالی ۳۰ ساله شده که میشود گفت از حدود ۲۰ سال پیش شروع شده و اکنون آثار این دوره خشکسالی را مشاهده میکنیم.
رئیس سازمان زمینشناسی گفت: در گذشته برخیها تا مقداری بارندگی زیاد میشد میگفتند «نه ما دوره خشکسالی بلندمدت نداریم و ترسالیها این نظریه را که ایران در دوره خشکسالی ۳۰ ساله است را نقض میکند»، در صورتی که میبینیم در برخی سالها یک مقدار بارندگیها بیشتر بوده، اما این دلیل بر این نیست که دوره ترسالی آغاز شده باشد. ما همچنان در سیکل خشکسالی قرار داریم و سال به سال هم اثرهای این خشکسالی بیشتر نمایان میشود.
وی خاطرنشان کرد: از سال ۱۳۷۰ با توجه به افزایش بیشتر از حد مجاز استفاده از آبخوانها در کنار این خشکسالی موجب شد تا یک فشاری به آبخوانها وارد شود و تراز منفی آب آنها از ۱۳۷۰ آغاز شد، از آن زمان تا سال ۱۳۷۸ که جمعیت به ۶۰ میلیون نفر رسید تراز منفی آبخوانها به منفی ۲۰ میلیارد متر مکعب رسید.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: در سال ۱۳۹۸ با جمعیت حدود ۸۰ میلیون نفری این تراز منفی به حدود ۱۳۴ میلیارد متر مکعب رسید و این در حالی است که مصرف سالیانه ۱۰۰ میلیارد مترمکعبی داریم و این نشان از آن دارد که ایران سال به سال در حال خشکتر شدن است.
شهیدی با بیان اینکه برخی از بعضی واژهها استفاده میکنند که درست نیست، افزود: مثل اینکه برخیها درباره «ورشکستگی آبی» صحبت کردند که این چنین چیزی اتفاق نیفتاده است و ما هنوز با مدیریت درست منابع آبی- چه سطحی و چه زیرزمینی- میتوانیم این دوره خشک را پشت سربگذاریم، هرچند پیشبینیها نشان میدهد تا سال ۲۰۳۰ ایران جزو یکی از کشورهای پرتنش آبی خواهد بود.
رئیس سازمان زمینشناسی افزود: در حال حاضر نیز این تنش آبی در کشور دیده میشود، گاهی اوقات شاهدیم بین روستاها و شهرهای مختلف تنش ایجاد میشود هرچند موقتی است، اما وجود دارد، یا اینکه در بحث انتقال آب که کار درستی هم نیست و از یک حوضه آبریز به حوضه آبریز دیگر این تنشها اتفاق میافتد.
شهیدی گفت: انتقال آب بین حوضهای به هیچ عنوان توصیه نمیشود مگر برای شرب که شاید توجیه داشته باشد، اما این که آب را برای مصارف کشاورزی از یک حوضه آبریز به حوضه آبریز دیگر انتقال دهیم با توجه به اینکه بازدهی کشاورزیمان خوب نیست، به معنای نابودی و هدر رفت آب است.
وی تصریح کرد: با این دخالتی که در حوضههای آبریز انجام میدهیم سبب میشویم آن تعادلی که در هزارههای گذشته به وجود آمده بوده و هر جا با یک سیستمی پیش میرفت، تغییر کند و این انتقال سبب میشود تغییرات کوتاهمدت و بلندمدت ایجاد شود که درست نیست. انتقال مصنوعی آب سبب میشود کشاورز فکر کند آب زیاد است و شروع به کاشت برنج میکند و این مسئله بعدها با بروز خشکسالی، بحرانزا خواهد بود.
رئیس سازمان زمینشناسی گفت: چرخه آب، چرخه پیچیدهای است که بهتازگی هم تغییرات اقلیمی به آن اضافه شده است که سبب شده کشورمان با توجه به اینکه بین ۶۰ تا ۶۵ درصد آن در اقلیم خشک و نیمهخشک و بیابانی قرار دارد، تغییر اقلیم اثر خود را در این زمینه نمایان کرده است. برخی کشورها در زمینه این تغییر اقلیم خوب عمل کردهاند، بهطور مثال پاکستان اعلام کرده که تغییر اقلیم روی این کشور خیلی اثرگذار بوده و بر همین اساس تلاش دارد از فناوریهای نوین روز استفاده کند، همچنین به دنبال استفاده از وامهای جهانی است تا خسارات تغییر اقلیم را به نوعی جبران کند. اما در کشور هیچ سازمان و نهادی نیست که محاسبه کند چه مقدار تغییر اقلیم تأثیرگذار بوده است؟
معاون وزیر صنعت ادامه داد: در کشورمان با وجود سازمانهای تخصصی زیاد، اما هرکدام به صورت جزایری جداگانه عمل میکنند، در حالی که نیازمند یک مدیریت واحد هستیم. البته در سیستم سازمانی کشور سازمان مدیریت بحران وجود دارد که اغلب باید در زمینه همه مخاطرات که یکی همین آب میتواند باشد و ریزگردها که بحث اصلی است باید به نوعی سیاستگذاری کند، اما هنوز این اجماع ایجاد نشده که هر سازمان با سازمانهای تخصصی دیگر یک سری کارها را به صورت تیمی انجام دهند.
رئیس سازمان زمینشناسی خاطرنشان کرد: بحرانهایی که در ایران اتفاق میافتند دو منشأ جوی و زمینی دارند که جویها مربوط به سازمان هواشناسی است و زمینیها هم مربوط به سازمان زمینشناسی، اما در عمل این دو سازمان که هر دو حاکمیتی هم هستند زیاد در برخی موارد ورود نمیکنند.
شهیدی افزود: این یک مشکل مدیریتی است که امیدواریم با حضور رئیس جدید سازمان مدیریت بحران این اتفاقها کمتر شده و بتوان به صورت متمرکز در مخاطرات کارهای بهتری انجام داد.هر جا که آب نباشد حیات نیست و حیات هم که نباشد مکان و زیستگاهی هم نباشد و این موجب شده که برخی درباره آن صحبت کنند و آن بحث مهاجرت است و خالی شدن بخشهایی از کشور از سکنه است که به لحاظ امنیتی هم میتواند تاثیرهای بدی داشته باشد.
در کل جهان مهاجرت ناشی از خشکسالی در حال اتفاق افتادن است
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: شنیده شده از تعدادی از استانهای شرقی و جنوبی کشور حدود ۶۰۰ هزار نفر مهاجرت داشتند به شمال، و در کل جهان هم مهاجرت به سمت شمال در حال اتفاق افتادن است و هرچه آب کمتر باشد زمین خشکتر خواهد شد و خشکتر شدن زمین باعث میشود که در گذشته اگر در قسمتی بادی میوزید حدود ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر خاک بلندمی شد، اما الآن با کوچکترین تغییر جوی خاک به هوا برخیزد.
منبع: خبرگزاری ایرنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: خشکسالی گرد و غبار رئیس سازمان زمین شناسی معاون وزیر صنعت دوره خشکسالی تغییر اقلیم حوضه آبریز گرد و غبار دوره خشک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۳۸۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کدام نواحی ایران در معرض خشکسالی شدید هستند؟/ کاهش ۱۱ درصدی بارشها در دهه ۱۳۹۰-۱۴۰۰
به گزارش خبرآنلاین، بارندگیهای اخیر این پرسش را پر رنگ کرده است که از نظر بارش در چه وضعی هستیم؟ آیا خشکسالی تمام شده است؟
مهدی زارع، کارشناس محیط زیست، در اینباره میگوید: خشکسالی هواشناسی یک نیروی محرکه طبیعی اصلی بیابانزایی است و به دلیل دورههای طولانی مدت کم بارش رخ میدهد. کمبود آب و همچنین استفاده بی رویه از منابع آبی، عمدتاً برای کشاورزی، تعادل آبی منفی و تغییر در پوشش گیاهی ایجاد میکند و بیابانزایی را تسریع میکند.
او با بیان اینکه علیرغم اقدامات سیاسی مختلف در گذشته، بیابانزایی همچنان یک معضل جدی زیستمحیطی در بسیاری از مناطق ایران است، ادامه میدهد: شاخصهای خشکسالی و خشکی حاصل از دادههای بلندمدت دما و بارندگی وقوع خشکسالی طولانیمدت در مناطق مختلف اقلیمی ایران را نشان میدهد. خشکسالیهای شدید و فوقالعاده شدید هواشناسی در دهههای اخیر با رشد سریع جمعیت، شور شدن خاک و مدیریت ضعیف منابع آب نیز به عنوان محرکهای اصلی انسانی در نظر گرفته میشوند.
این استاد پژوهشکده زلزلهشناسی توضیح میدهد: درصد جمعیت روستایی در ایران رو به کاهش است و مناطق شهری به سرعت در حال رشد هستند. از دهه پنجاه شمسی، میزان استفاده از آبهای زیرزمینی در ایران حدود ۴ برابر شده و میانگین کاهش سالانه سطح آب زیرزمینی حدود ۵۰ سانتیمتر بوده است. بیابانزایی را نمیتوان به طور کامل متوقف یا مدیریت کرد، اما میتوان با اتخاذ برخی راهبردهای مدیریت پایدار زمین آن را کاهش داد.
زارع با اشاره به اینکه رویدادهای طبیعی شدید مانند خشکسالی و سیلاب میتواند با تغییرات اقلیمی مرتبط باشد، میگوید: بررسی شاخص خشکسالی نشان داده است که روندی منفی به ویژه در فلات مرکزی با اقلیم خشک و نیمه خشک برقرار است. این روند منفی منجر به افزایش خشکی در آینده و بدتر شدن وضعیت خشکسالی شدید فعلی در مناطق خشک و نیمه خشک خواهد شد.
او در پاسخ به این سوال که کدام نواحی ایران در معرض بیابانزایی هستند، ادامه میدهد: مردم فلات مرکزی ایران نسبت به سایر نقاط کشور در معرض خطر خشکسالی شدید و بیابانزایی هستند. افزایش مدت و شدت خشکسالی منجر به افزایش مهاجرت خواهد شد.
زارع معتقد است: مشارکت سازمانهای مردم نهاد محلی در تصمیمگیریهای مدیریت آب برای دستیابی به مدیریت پایدار حوزه آبخیز، مطالعه بهترین روشهای تأمین و ذخیرهسازی آب و سامانههای آبیاری اصلاحشده برای افزایش بهرهوری مصرف آب، انتخاب مدیران مناسب و چارچوبهای مدیریتی مناسب در طرحهای توسعه روستایی برای ایجاد بستر مناسب برای تسریع در روند مبارزه با بیابانزایی و توسعه برنامههای چند رشتهای برای ترکیب یافتههای علمی مدرن با دانش بومی از روشهایی است که میتوان در مدیریت خشکسالی به کار بست.
استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله اظهار میکند: در دهه ۱۳۹۰-۱۴۰۰ بارندگی ایران به طور متوسط حدود ۱۱ درصد، آبهای سطحی حدود ۴۴ درصد و آبهای تجدیدپذیر حدود ۳۲ درصد کاهش یافته است. در دهههای اخیر میانگین دمای شهرهای اصلی ایران حدود ۰.۶ درجه سانتیگراد افزایش یافته است. پیشبینیها تا ۱۴۱۵ بین ۰.۷ (در سناریوی متوسط) تا ۱ (در بدترین حالت) درجه افزایش دما را نشان میدهد.
او با بیان اینکه در ایران کاهش حدود ۱۵ درصدی بارش و از سوی دیگر افزایش تا حدود ۴.۵ درجه سانتی گراد در میانگین دمای ایران در هفت دهه آینده پیشبینی شده و اگر اقدامات فوری برای حل این مشکلات انجام نشود، وضعیت میتواند به زودی فاجعهبارتر شود، میگوید: آب تنها منبع طبیعی است که جایگزینی ندارد و نیاز به آن طاقت فرسا، ثابت و فوری است. رقابت برای دستیابی به منابع کمیاب آب، حداقل به صورت ناخودآگاه، میتواند افراد را به رفتارهای خودخواهانه، غیرهمکاری و حتی تهاجمی و خشونتآمیز سوق دهد. علاوه بر این، کمبود بارش ممکن است درآمد مردم را کاهش دهد، مثلاً در بخش کشاورزی، و بنابراین، اضطراب و استرس مرتبط میتواند مردم را به سمت خشونت سوق دهد.
۴۷۲۳۲
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899097