به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

برنامه پنج ساله بنیاد سینمایی فارابی ابلاغ شد

تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۷۳۴۰۷

رئیس سازمان سینمایی خط مشی، سیاست‌گذاری و خطوط کلی فعالیت‌های بنیاد سینمایی فارابی در دوره جدید را اعلام کرد.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، در این خط‌مشی‌ها ضمن اهتمام به رویکرد ترویج گفتمان ناب انقلاب اسلامی از طریق سینمای حرفه‌ای، متعهد، دینی و انسانی، عدالت محوری و تقویت سینمای استانی و شهرستانی و استانداردسازی محتوا و ورود به حوزه‌های استراتژیک در تولید آثار بر سرفصل‌هایی چون: تسهیل‌گری در تولید آثار شاخص، ارتقای مضامین، تقویت متون و فیلم‌نامه‌ها با راه‌اندازی خانه فیلم‌نامه ایران، حمایت از اکران فیلم‌های فرهنگی، تقویت جریان کارگردانان فیلم اولی و تأسیس باشگاه فیلم اولی‌ها، توسعه فعالیت‌های بین‌المللی، تقویت سینمای ملی ایران، توسعه و تقویت اقتصاد سینما و راه‌اندازی صندوق‌های حمایتی و سرمایه‌گذاری، توسعه و تقویت اکوسیستم نوآوری و دانش‌بنیان سینما و بهره‌برداری مرکز نوآوری سینمای ایران، توسعه فعالیت‌های نشر و پژوهش و نهضت ملی احیای سینمای کودک و نوجوان و برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان تأکید جدی و ویژه شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این ابلاغیه با اشاره به رویکرد‌های سیاست‌گذاری و محتوایی، امید، اخلاق و آگاهی در کنار نیل به سوی سینمایی متعهد، دینی و انقلابی و با در نظر گرفتن قانون‌گرایی، استاندارسازی و عدالت محوری در تمامی اقدامات مورد تأکید قرارگرفته است.

در ابتدای این خط مشی‌ها، چشم‌انداز فارابی به‌عنوان نهاد ملی سینمای ایران یک‌نهاد تسهیلگر، استانداردساز، پیشرو و نوآور در حوزه تأمین سرمایه، تولید، توزیع و گسترش بازار‌ها جهانی برای سینمای ایران، که در حوزه محتوا با نشر و ترویج گفتمان ناب انقلاب اسلامی از طریق سینمای حرفه‌ای، متعهد، دینی و انسانی؛ سهم اقتصاد سینما را هم از تولید ناخالص داخلی GDP کشور و هم بازار‌های جهانی افزایش داده و با توسعه صنایع مجاور بزرگ‌ترین بازیگر صنایع فرهنگی منطقه خواهد بود، ترسیم‌شده است.

در ابلاغ خط‌مشی‌های تعیین‌شده در جلسه هیئت امنای فارابی که توسط معاون وزیر و رئیس سازمان سینمایی کشور ابلاغ شده است، مأموریت‌های بنیاد سینمایی فارابی حرکت به‌سوی صنعتی‌سازی تولید در سینما و ساماندهی زنجیره‏ کامل صنعت سینما مبتنی بر صنایع خلاق و دانش‌بنیان، رشد و توسعه سینمای متعهد، انقلابی، دینی و انسانی با حمایت از تولید آثار سینمایی شاخص، تأمین زیرساخت‌های سرمایه‌پذیری و اقتصاد پایدار برای سینما و افزایش سهم سینما از تولید ناخالص ملی، ارتقای سهم ایران در بازار‌های بین‌المللی با تسهیل تولید و عرضه‏ی آثار سینمایی و تقویت سینما ملی ایران به‌عنوان مهم‌ترین و کارآمدترین ابزار جهاد تبیین در همه حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برشمرده شده‌است.

خلاصه مدیریتی سند چشم‌انداز و طرح تحول بنیاد سینمایی فارابی به شرح ذیل است:

«باسمه‌تعالی

خلاصه مدیریتی سند چشم‌انداز و طرح تحول بنیاد سینمایی فارابی

* مقدمه

بنیاد سینمایی فارابی به‌عنوان نهاد ملی سینمای ایران در راستای تحقق اهداف گام دوم انقلاب و در مسیر شکوفایی چهل‌سالگی انقلاب اسلامی، ذیل سیاست‌ها و راهبرد‌های کلان و طرح تحول دولت سیزدهم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ناظر به ضرورت بازسازی ساختار‌های فرهنگی کشور با مطالعه و آسیب‌شناسی ساختارها، فرآیند‌ها و رویه‌های گذشته اقدام به تهیه طرح تحولی کرده است که در این نوشتار خلاصه مدیریتی از آن طرح و همچنین سرفصل‌هایی از اقدامات آتی در چهارچوب برنامه ۵ ساله فارابی (۱۴۰۱ -۱۴۰۵) منعکس‌شده است.

* چشم‌انداز Vision

فارابی به‌عنوان نهاد ملی سینمای ایران یک‌نهاد تسهیل‌گر، استانداردساز، پیشرو و نوآور در حوزه تأمین سرمایه، تولید، توزیع و گسترش بازار‌ها جهانی برای سینمای ایران است که در حوزه محتوا با نشر و ترویج گفتمان ناب انقلاب اسلامی از طریق سینمای حرفه‌ای، متعهد، دینی، انقلابی و انسانی؛ سهم اقتصاد سینما را هم از تولید ناخالص داخلی GDP کشور و هم بازار‌های جهانی افزایش داده و با توسعه صنایع مجاور بزرگ‌ترین بازیگر صنایع فرهنگی منطقه خواهد بود.

* مأموریت

مأموریت‌ها ناظر به چشم‌انداز به شرح ذیل است:

۱. نیل به‌سوی صنعتی سازی تولید در سینما و ساماندهی زنجیره‏ی کامل صنعت سینما مبتنی بر صنایع خلاق و دانش بنیان.
۲. رشد و توسعه سینمای متعهد، انقلابی، دینی و انسانی با حمایت از تولید آثار سینمایی شاخص.
۳. تأمین زیرساخت‌های سرمایه پذیری و اقتصاد پایدار برای سینما و افزایش سهم سینما از تولید ناخالص ملی.
۴. ارتقاء سهم ایران در بازار‌های بین‌المللی با تسهیل تولید و عرضه‏ی آثار سینمایی.
۵. تقویت سینما ملی ایران به‌عنوان مهم‌ترین و کارآمدترین ابزار جهاد تبیین در همه حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری.

* رویکرد‌ها

ناظر به بیانیه گام دوم انقلاب و منشور امامین انقلاب در حوزه سینما و در راستای طرح تحول دولت سیزدهم و رویکرد‌های اعلامی از سوی سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد سینمایی فارابی به‌عنوان نهاد ملی سینما در سه لایه سیاست‌گذاری، محتوایی و عملکردی این رویکرد‌ها را به کار خواهد گرفت:

۱. سیاست‌گذاری

در لایه سیاست‌گذاری نیل به‌سوی سینمای امید، اخلاق و آگاهی رویکرد سیاست‌گذاری‌ها در فارابی خواهد بود.

۲. محتوایی

در لایه محتوایی تولید آثاری در جهت سینمای متعهد، دینی و انقلابی رویکرد اصلی فارابی خواهد بود.

* شرح این سه رویکرد در منظومه بیانات مقام معظم رهبری و همچنین سند تحول فارابی ذکرشده است.

۳. عملکردی

در لایه عملکردی قانونگرایی، استاندارسازی، عدالتمحوری محور تمامی برنامه‌ها و اقدامات خواهد شد.

* اقدامات

اهم اقدامات فارابی به شرح ذیل است:

۱. ارتقای مضامین، استانداردسازی محتوا و ورود به حوزه‌های استراتژیک در تولید آثار

فارابی به‌عنوان یک نهاد تسهیل‌گر در فرآیند ساخت آثار سینمایی ورود خواهد کرد که صرفاً یا به ارتقای سطح کیفی و تنوع ژانر در سینما کمک کنند و یا دربردارنده مضامین استراتژیک و مهمی باشند، ازاین‌رو به‌منظور ارتقاء محتوای آثار تولیدی اقداماتی نظیر تعیین نظام مسائل و اولویت‌های تولیدی، طراحی استاندارد‌های تولید، نظام شاخص سلامت آثار تولیدی (تدوین شده در بنیاد سینمایی فارابی)، بوم محتوای طرح‌ها و فیلم‌نامه‌ها و نهایتاً بهره‌گیری از نخبگان و صاحب‌نظران در قالب شورا‌های موضوعی در دستور کار خواهد بود. اولویت‌های فارابی در سال ۱۴۰۱ به شرح ذیل است:

از نظر درون‌مایه فیلم دارای پیامی با محوریت‌های ذیل باشد:

۱. معنویت اسلامی، ارزش‌های اخلاقی و کرامت انسانی
۲. افزایش امید، اعتماد و نشاط عمومی، ناظر به ارتقاء سرمایه اجتماعی انقلاب اسلامی
۳. تبیین و ترویج معارف قرآن و اهل‌بیت (ع)
۴. سبک زندگی اسلامی مبتنی بر احکام، معارف و اخلاق اسلامی
۵. دفاع مقدس و مقاومت اسلامی
۶. دشمن‌شناسی، استکبارستیزی و گسترش جبهه جهانی مستضعفان
۷. حفظ و تقویت نهاد خانواده با تأکید بر آموزه‌های اسلامی
۸. تقویت روحیه عدالت‌طلبی، حس مسئولیت فردی و اجتماعی و قانون‌مداری
۹. بازنمایی عادلانه اقشار، قومیت‌ها، طبقات اجتماعی و افراد کم‌توان و ناتوان
۱۰. روایت تاریخ انقلاب اسلامی با نگاهی مبتنی بر ارزش‌های انقلابی
۱۱. تقویت عزتمندی، عرق ملی، هویت ملی و قدرت ملی با تکیه بر پیشرفت‌های کشور
۱۲. ترغیب به تولید، رفع موانع اشتغال و کارآفرینی مولد و اقتصاد دانش‌بنیان

*با تأکید ویژه بر نوآوری و خلاقیت در تولید و ساختار، تنوع ژانر‌های سینمایی، تولیدات کودک و نوجوان، طنز سالم و خانواده محور و تولید آثار شاخص.

۲. کیفی سازی و بهینه‌سازی فرآیند‌های تولید و ارتقاء نظارت بر تولید آثار

بهینه‌سازی سازوکار‌های تصمیم‌گیری و نظارت بر تولید با هدف بهره‌وری بیشتر و ارتقای سطح کیفی محصولات از اقدامات مهم در فارابی است، یکی از ابتدایی‌ترین گام‌ها در جهت صنعتی سازی سینما، طراحی فرآیند‌های تولیدی و نظارتی کارآمد و بهینه است، این امر در مراحل تصمیم‌گیری، پیش‌تولید، پیش‌تولید، تولید و بعد از آن باید مبتنی بر مهندسی صحیحی از الزامات ساخت یک پروژه صنعتی سینما طراحی و اجرا شود، با طراحی این الگو امکان نظارت مؤثر و کارآمد نیز فراهم خواهد گردید، چابک سازی فرآیند تصویب فیلم‌نامه‌ها و پرهیز از شورا‌های تودرتویی که عملاً مرجع تصمیم سازی را مخدوش می‌کند، ابلاغ مدل جامع تولید فارابی شامل مراحل تصویب طرح تا تولید، الزام به استوری‌بُرد در مرحله پیش‌تولید و … از اقداماتی است که در این خصوص صورت خواهد گرفت.

۳. تقویت مضامین و محتوا از طریق شورا‌های موضوعی و محافل فکری

جهت ارتقای سطح مضامین و محتوای آثار سینمایی کشور یکی از اقدامات مؤثر تبدیل شورا‌های عمومی متعدد به شورا‌های تخصصی موضوعی است، در واقع از این منظر فارابی برای موضوعات اولویت‌دار خود به‌منظور بهره‌گیری از کارشناسان و صاحب‌نظران آن حوزه در قالب شورا‌های موضوعی و یا محافل فکری کمک خواهد گرفت، این شورا‌ها و محافل موجب خواهند شد تا یک موضوع ناظر به ابعاد گوناگون و لایه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد.

۴. تقویت متون و فیلم‌نامه‌ها با راه‌اندازی خانه فیلمنامه ایران

یکی از کار‌های مهم در فارابی کمک به تقویت متون و ارتقای فیلم نامه‌هاست، در این دوره با راه‌اندازی خانه فیلم‌نامه درصدد ایجاد مکانیسم پایداری برای تقویت متون و همچنین فیلم‌نامه‌ها خواهیم بود، برگزاری رویداد‌های ایده و فیلم‌نامه‌نویسی، برگزاری کارگاه‌های فیلم‌نامه‌نویسی، راه‌اندازی کلینیک فیلمنامه برای استانداردسازی و کیفی سازی فیلمنامه و … از اهم اقدامات این خانه خواهد بود.

۵. ساماندهی و دیجیتال‌سازی آرشیو فارابی

بی‌شک آرشیو فارابی یکی از مهم‌ترین دارایی‌های سینمای ایران است که هرساله نیز به غنای آن افزوده می‌شود، ساماندهی فیزیکی، بهسازی فضای آرشیو و دیجیتال‌سازی آن از اقدامات مهمی است که در آرشیو فارابی باید صورت بپذیرد، از سوی دیگر ایجاد سامانه جامع آرشیو و پرتال مرکزی تصویر فارابی از دیگر امور مهم در این حوزه است.

۶. تقویت بخش حقوقی و اهتمام به مالکیت فکری آثار

یکی از اقدامات مهم در فارابی تقویت بخش حقوقی به‌منظور ساماندهی به پرونده‌های حقوقی و ثبت مالکیت آثار فارابی است. همچنین ناظر به تعاملات گسترده فارابی در حوزه خرید و فروش حقوق آثار سینمایی، ساماندهی این واحد و ثبت مالکیت فکری آثار و کاراکتر‌ها از جمله اقدامات مهم است.

۷. گسترش تعاملات سینما با سایر نهاد‌های دولتی و مردمی

یکی از وظایف ذاتی نهاد ملی سینمایی ایران ایجاد تعاملات حسنه با ارگان‌ها، نهاد‌ها و تشکل‌های دولتی، مردمی و صنفی و اتحادیه‌ها برای هم‌افزایی در جهت تقویت سینمای ملی ایران است، در فارابی قرن ۱۵ یکی از اقدامات مهم گسترش این تعاملات و همکاری‌های فراسازمانی خواهد بود.

۸. محافل فرهنگی و سینمایی، راه‌اندازی سینما تک فارابی

تقویت محافل فرهنگی و سینمایی باهدف ایجاد نشاط، انتقال تجارب، آموزش و ارتقاء مهارت‌ها، پاتوق سازی، بزرگداشت مقام پیشکسوتان و مرور آثار سینمایی از دیگر اقدامات خواهد بود. برخی از این برنامه‌ها عبارت‌اند از:

• شب خاطره فیلم‌های ماندگار با عنوان «شب نقره‌ای» به‌صورت هفتگی
• مراسم بزرگداشت پیشکسوتان سینمای حرفه‌ای با عنوان «شب ستاره‌ها»
• برگزاری کارگاه‌های فیلم شناسی بین‌المللی با عنوان «پلان»
• برگزاری دوره‌های انتقال تجربه با عنوان «کلاکت»
• راه‌اندازی کافه کتاب سینما در جنب سینما فرهنگ
• برگزاری نشست‌های «سینما پیشرفت» با هدف بررسی ابعاد مختلف صنعت سینما
• برگزاری نشست‌های گفتمانی «سینمای گام دوم» با هدف تبیین سینمای تراز انقلاب اسلامی
• راه‌اندازی سینماتک فارابی با هدف گسترش سینمای نوآور و خلاق

۹. حمایت از اکران فیلم‌های سینمایی فرهنگی

بنیاد سینمایی فارابی علاوه بر تسهیلگری در تولید، در جهت تقویت سینمای سالم از اکران فیلم‌های فرهنگی که دارای بالاترین امتیاز در حوزه شاخص‌های سلامت (تدوین‌شده در بنیاد سینمایی فارابی) باشند حمایت خواهد کرد، بسته‌های حمایتی اکران در این بنیاد طراحی و اعلام خواهد شد. این بسته‌ها شامل بسته‌های حمایت از اکران عمومی، بسته‌های حمایت اکران‌های دولتی و بسته‌های فاند موضوعی خواهد بود.

۱۰. بهینه‌سازی فعالیت‌های سینما فرهنگ

برنامه‌ها و فعالیت‌های سینما فرهنگ به‌عنوان یکی از سینما‌های نوستالژی و ماندگار ایران تقویت و ساماندهی خواهد شد، راه‌اندازی کافه کتاب سینما، برگزاری اکران‌های هدفمند، برگزاری افتتاحیه فیلم‌ها، کمک در راستای سیاست‌های حمایتی بنیاد از اکران آثار سینمایی سالم و تقویت فضای فرهنگی و پاتوق سازی برای اهالی فرهنگ و سینما از برنامه‌ها در این سینما خواهد بود. بهره‌گیری حداکثری از فضای سالن‌های موجود و همچنین ایجاد سانس اختصاصی افتتاحیه برای فیلم‌ها به‌عنوان یک برنامه ثابت از برنامه‌های سینما فرهنگ خواهد بود.

۱۱. برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان

با بررسی و آسیب‌شناسی ادوار گذشته این جشنواره و بهره‌گیری از تجارب و موفقیت‌های گذشته، جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های فیلم کودک در سطح جهانی به‌صورت حضوری و آنلاین هم‌زمان برگزار خواهد شد، از ویژگی‌های این جشنواره که در دوره قبل نیز مورد توجه بود و با بازخورد‌های مثبت فراوانی مواجه بود، مشارکت کودکان و نوجوانان در امر داوری است، در دوره آتی نیز برنامه‌ریزی‌شده است تا با مشارکت بیش از ۲ هزار کودک ایرانی و هزار کودک خارجی از اقصی نقاط جهان به‌عنوان داوران کودک و نوجوان این جشنواره برگزار گردد، تقویت بعد بین‌المللی جشنواره و توجه به صنایع فرهنگی به‌عنوان بخش جانبی از دیگر مزایای جشنواره این دوره خواهد بود.

۱۲. نهضت ملی احیای سینمای کودک و نوجوان، راه‌اندازی باشگاه ملی سینمای کودک و نوجوان

در سال‌های اخیر و به‌ویژه در دو سال منتهی به کرونا وضعیت تولید آثار سینمایی کودک و نوجوان گواه عدم توجه به این حوزه بوده است، سرانه تولید این آثار بالاخص برای نوجوانان به‌گونه‌ای بوده که عملاً تعداد آثار تولیدی در یک سال به تعداد انگشتان یکدست هم شاید نرسد، توجه و اهتمام جدی به تولید آثار خوب در حوزه کودک و نوجوان و بسیج ملی برای احیای سینمای کودک و نوجوان از اقدامات فارابی خواهد بود، همچنین تأسیس باشگاه ملی سینمای کودک و نوجوان که در برخی از کشور‌ها نیز نهاد متناظر دارد به‌عنوان نهادی برای ارتقاء سطح دانش سینمایی کودکان و نوجوانان از دیگر اهم اقدامات در این حوزه است. در این راستا برگزاری کارگاه‌های فیلم ویژه کودکان و نوجوانان، تشکل سازی از کودکان و نوجوانان حاضر در جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان، گسترش تعاملات با نهاد‌ها مرتبط نظیر کانون پرورش فکری و … از اقدامات این باشگاه خواهد بود.

۱۳. ارتقای فعالیت‌های بین‌المللی سینمای ایران

ارتقای کمی و کیفی فعالیت‌های بین‌المللی سینمای ایران یکی از مأموریت‌های مهم فارابی است، این مأموریت با محوریت «حضور مؤثر» در مجامع و بازار‌های بین‌المللی و همچنین «افزایش سهم از بازار‌های جهانی» و با برنامه‌های زیر در دستور کار فارابی خواهد بود.

• گسترش چتر سینمای ایران برای بهره‌مندی همه فعالان بین‌المللی سینمایی حائز شرایط در جشنواره‌های فیلم
• حضور مؤثر در بازار‌های بین‌المللی محتوا و...
• توجه به تعاملات با کشور‌های منطقه و جهان اسلام و تشکیل بازار فیلم مشترک
• ایجاد مکانیسم ارتباطات پایدار و کارآمد با محوریت کشور‌های راه ابریشم
• اهتمام به تولید مشترک با کشور‌ها به‌ویژه کشور‌های جهان اسلام و راه‌اندازی «دفتر تولیدات مشترک سینمایی جهان اسلام» در منطقه آزاد کیش
• برگزاری هدفمند و مؤثر هفته‌های فیلم با کشور‌های خارجی در ایران و در خارج از ایران
• برگزاری رویداد‌های بین‌المللی مشترک با سایر کشور‌ها نظیر کارگاه‌های انتقال تجربه، کارگاه‌های فیلم‌نامه‌نویسی، جلسات پیچینگ به‌منظور جذب سرمایه خارجی و...
• تربیت نیروی انسانی کارآمد برای حوزه بین‌الملل سینما و ارتقاء مهارت‌های فعالان این حوزه
• ایجاد سامانه جامع بین‌المللی معرفی هنرمندان و آثار سینمایی ایران به زبان‌های عربی و انگلیسی
• افزایش سهم اکران و توسعه بازار فروش آثار سینمایی ایران به‌صورت کمی و کیفی
• کمک به بخش بین‌الملل جشنواره‌های فیلم فجر، کودک و نوجوان، حقیقت و فیلم کوتاه
• راه‌اندازی اتاق بین‌الملل سینمای ایران به‌منظور مشاوره تخصصی حقوقی، بازرگانی و … به تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان بین‌الملل سینما

۱۴. توسعه و تقویت اقتصاد سینما و راه‌اندازی صندوق‌های حمایتی و سرمایه‌گذاری

یکی از ملزومات توسعه صنعت سینما تأمین منابع پایدار برای آن و همچنین توسعه مدل‌های مالی و اقتصادی این صنعت است، در سال اخیر با ظهور ابزار‌های مالی نوین نظیر صندوق‌های ریسک‌پذیر، توسعه بازار‌های سرمایه، جمع‌سپاری مالی (crowdfunding) و … لزوم توسعه ابزار‌ها و ساختار‌های مالی و اقتصادی سینما نیز بیش‌ازپیش احساس می‌شود، کم کردن اتکا تولید آثار سینمایی به بودجه‌های دولتی و استفاده از شیوه‌های نوین سرمایه‌گذاری از برنامه‌های مهم فارابی خواهد بود. راه‌اندازی صندوق‌های ریسک‌پذیر، راه‌اندازی صندوق سرمایه‌ای، راه‌اندازی جمع سپاری مالی، مدیریت مشارکت‌های بخش خصوصی و جذب سرمایه برای تولید آثار سینمایی از این نوع اقدامات است. همچنین توسعه بازار‌ها و افزایش تعاملات تجاری با شرکای جدید نظیر پلتفرم‌های پخش آنلاین، دفاتر پخش و استفاده بهینه از ظرفیت اتاق‌های بازرگانی و دفاتر تجاری ایران در سایر کشور‌ها که علاوه بر بعد فرهنگی موجب تقویت همکاری‌های تجاری سینمایی ایران خواهند بود از اقدامات آتی فارابی است.

۱۵. توسعه و تقویت اکوسیستم نوآوری و دانش‌بنیان سینما؛ بهره‌برداری مرکز نوآوری سینمای ایران

یکی از الزامات سینما توجه جدی به مقولات نوآوری و توسعه اکوسیستم فناوری و دانش‌بنیان است، بی‌شک ظهور پدیده‌هایی مثل متاورس و NFT موجب خواهد شد که سینما هم در تولید، هم در توزیع و هم در اقتصاد دچار تحولات شگرفی شود، تحولاتی که با ما فاصله چندانی ندارند و هم‌اکنون نیز قابل رصد هستند، در سال اقتصاد دانش‌بنیان توسعه این مقوله در فضای سینما و تقویت اکوسیستم نوآوری و فعالان صنایع خلاق و دانش‌بنیان این حوزه از اقدامات فارابی خواهد بود، تشکیل دبیرخانه کارگروه سینمای سند ملی توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در بنیاد سینمایی فارابی، بهره‌برداری از مرکز نوآوری سینمای ایران، تقویت و ارتقاء شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های خلاق سینمایی از اهم این موارد است.

۱۶. باشگاه فیلم اولی‌ها و تقویت سرمایه انسانی جوان سینما

نظر به مسئولیت فارابی در دوره جدید برای ارزشیابی، ساماندهی و تقویت کارگردانان فیلم اولی، راه‌اندازی باشگاه فیلم اولی‌ها به‌منظور تقویت متقاضیان کارگردانی فیلم اولی و همچنین حمایت از تولید آثار سینمایی توسط کارگردانان بااستعداد فیلم اولی و با رویکرد عدالت محوری و تمرکززدایی از برنامه‌های فارابی خواهد بود، استقرار دبیرخانه شورای بررسی صلاحیت حرفه‌ای کارگردانان فیلم اولی در فارابی، تدوین آئین‌نامه بررسی صلاحیت حرفه‌ای کارگردانان فیلم اولی و تقویت حضور جوانان متعهد انقلابی در عرصه فعالیت‌های سینمایی و مدیریتی از دیگر اقدامات در این حوزه است.

۱۷. عدالت محوری و تقویت سینمای استانی و شهرستانی

در راستای سیاست‌های عدالت محور دولت و رویکرد‌های سازمان سینمای توجه به سینمای حرفه‌ای استان‌ها و شهرستان‌ها در دستور کار خواهد بود، تقویت فیلم‌سازان غیر تهرانی، اختصاص سهمیه ویژه در تولیدات فارابی به کارگردانان شهرستانی بالأخص کارگردانان فیلم اولی، توجه به بازنمایی مثبت از ویژگی‌های بومی و ظرفیت‌های منطقه‌ای شهرستان‌ها به‌ویژه مناطق کمتر برخوردار، برگزاری شب‌های سینمای حرفه‌ای استان‌ها در تمامی استان‌های کشور به‌منظور بزرگداشت فعالان سینمایی استان و ارتقاء انگیزه‌های جوانان بومی استان‌ها برای ورود به سیمای حرفه‌ای از جمله برنامه‌های فارابی خواهد بود.

۱۸. توسعه فعالیت‌های انتشارات و تقویت فصلنامه‌های فارابی، اهتمام به مطالعات کاربردی

با هدف تقویت تولیدات پژوهشی و همچنین انتشارات فارابی به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین انتشارات سینمایی کشور اقدامات زیر در دستور کار فارابی قرار خواهد گرفت:

• احیای انتشارات فارابی با هدف انتشارات مرجع سینمای ایران و به‌عنوان یک موسسه خودگردان
• بازطراحی فصلنامه فارابی به‌عنوان فصلنامه تخصصی سینمایی ایران
• تقویت ماهنامه فیلم نگار به‌عنوان تخصصی‌ترین نشریه مرجع فیلمنامه در کشور
• تأسیس نشریه علمی و پژوهشی فارابی به‌عنوان نشریه مرجع علمی سینمای کشور جهت تقویت و توسعه ادبیات آکادمیک سینمایی
• تأسیس مرکز مطالعات سینمای جهان

۱۹. تقویت مکانیسم پشتیبانی از جشنواره‌ها و ایجاد مدیریت جامع دبیرخانه جشنواره‌های فجر

یکی از وظایف فارابی پشتیبانی از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر و سایر جشنواره‌های سینمایی کشور است، عدم تمرکز این فعالیت در سال‌های گذشته موجب شده است تا علاوه بر افزایش هزینه‌های اجرایی، بسیاری از تجارب، اطلاعات و دانش حاصل از برگزاری جشنواره به‌درستی منتقل نشود و از سوی دیگر آرشیو جامع و یکپارچه‌ای از جشنواره‌ها وجود نداشته باشد، ازاین‌رو در برنامه‌های آتی با همکاری سازمان سینمایی دبیرخانه اجرایی جشنواره‌ها به‌صورت متمرکز در فارابی مستقر خواهد بود این دبیرخانه علاوه بر پشتیبانی از جشنواره‌ها متولی ایجاد سامانه جامع آرشیو و یکپارچه‌سازی خدمات جشنواره‌های سینمایی خواهد بود.

۲۰. برگزاری جشنواره‌های آنلاین منطقه‌ای

به‌منظور گسترش تعاملات و گفتمان سازی در عرصه‌های بین‌المللی و دیپلماسی سینمایی برگزاری جشنواره‌های منطقه‌ای از برنامه‌های آتی خواهد بود.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: بنیاد فارابی سازمان سینمایی محمد خزاعی برنامه 5 ساله سینمای ایران جشنواره بین المللی فیلم بنیاد سینمایی فارابی کارگردانان فیلم اولی بازار های بین المللی سینمای کودک و نوجوان تولید آثار سینمایی کودکان و نوجوانان راه اندازی صندوق فارابی خواهد برگزاری جشنواره سینمای ایران یک کارگاه های فیلم تولید ناخالص سازمان سینمایی اقدامات مهم سینمای حرفه ای سینمایی ایران انقلاب اسلامی سازمان سینمای شرح ذیل توسعه و تقویت دینی و انسانی سینمایی کشور اقتصاد سینما تقویت سینمای فیلم نامه ها دستور کار برنامه ها دانش بنیان تقویت متون تقویت سینما عدالت محوری سینما فرهنگ سیاست گذاری عنوان یک فیلم اولی فیلم نامه جشنواره ها خواهد گرفت صنعت سینما افزایش سهم برای سینما بهره گیری چشم انداز ملی ایران رویکرد ها نامه ها خواهد شد مهم ترین طرح تحول بازار ها استان ها فیلم ها شورا ها بسته ها کشور ها خط مشی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۷۳۴۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اولین هنرپیشه زن سینما و یک سرگذشت تلخ پرتکرار

دهم اردیبهشت‌ماه سالروز درگذشت بازیگری است که نه تنها به عنوان نخستین هنرپیشه زن ایرانی شناخته می‌شود بلکه از منظری دیگر او را اولین قربانی در ناتوانیِ بومی کردنِ تفکر مدرن در سینمای ایران می‌دانند.

به گزارش ایسنا، نام صدیقه‌ (روح‌انگیز) سامی‌نژاد که متولد سال ۱۲۹۵ بود، با بازی در نقش «گلنار» در فیلم «دختر لُر» برای همیشه در تاریخ سینمای ایران باقی مانده است. «دختر لر» نخستین اثر ناطق سینمای ایران است و در سال ۱۳۱۲ توسط خان‌بهادر اردشیر ایرانی و عبدالحسین سپنتا ساخته شد.

با پخش «دختر لر» در سینماها که با استقبال فراوانی هم روبرو شد، سامی‌نژاد به شهرت رسید اما بعد سرنوشت بسیار تلخی پیدا کرد.  

فریدون جیرانی سال ۱۳۸۹ در دورانی که پخش یک مصاحبه با فریماه فرجامی بعد از سال‌ها بی‌خبری و با تصاویری تکان‌دهنده از این ستاره سال‌های دور سینما واکنش‌های تندی را به دنبال داشت، در مطلبی بیان کرد:‌ «زندگی بازیگران در سینمای ایران تلخ است و این فقط مربوط به سال‌های پس از انقلاب نیست. از ابتدای ورود سینما به ایران این سرگذشت تلخ تکرار شده است. ۱۳ اردیبهشت سال ۱۳۷۶ یک روز صبح به دفتر مجله سینما زنگ زدند و گفتند روح‌انگیز سامی‌نژاد مُرده است. من تا آن روز فکر می‌کردم روح‌انگیز سامی‌نژاد باید سال‌ها پیش مرده باشد. به خانه خواهرش عالیه زند تبریزی زنگ زدم و دیدم خبر درست است. رفتم خانه عالیه زند تبریزی و فهمیدم سامی‌نژاد بعدازظهر چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت ۷۶ در سن ۸۶ سالگی در تنهایی مرده و روز پنج‌شنبه ۱۱ اردیبهشت در قطعه ۳۴ ردیف ۴۴ شماره ۴۶ در جایی گمنامی خاک شده است. رختخواب سامی‌نژاد وسط خانه بود. تنها میراث این اولین بازیگر سینما یک کیسه نایلونی بود و داخل آن یک بسته سیگار، یک شناسنامه و بروشور تانشده «دختر لر».» 

این کارگردان سینما همچنین گفته بود: «من قبل از دیدن این میراث، تصویر سامی‌نژاد را در فیلم تهامی‌نژاد دیده بودم که گریه می‌کرد و دیگر هیچ. «ایران قادری» که یک روز سرشناس‌ترین بازیگر تماشاخانه تهران بود، چه شد؟ چگونه مُرد؟ چه کسی خبر داشت؟ و خیلی‌های دیگر. ریشه سرگذشت تلخ بازیگران در سینمای ایران را باید در جامعه‌ای جستجو کرد که نتوانسته است تفکر مدرن را بومی کند و در خودش حل نماید. متاسفانه اولین قربانیان این ناتوانی بازیگران زن سینما بودند.» 

عباس بهارلو - مورخ و پژوهشگر سینما - در سال ۱۳۸۱ مطلبی درباره این بازیگر نوشته بود که در بخش‌هایی از آن آمده است: «وقتی‌ در سال‌ ۱۳۱۲ فیلمِ‌ «دختر لر» ساخته مشترک‌ خان‌بهادر اردشیر ایرانی‌ و عبدالحسین ‌سپنتا، که‌ صدیقه‌ سامی‌نژاد در آن‌ نقش‌ «گلنار» را بازی‌ می‌کرد، در تهران‌ نمایش‌ داده‌ شد، در میان‌ مردمی‌ که‌ برای‌ بار نخست‌ سیمای‌ یک‌ زن‌ ایرانی‌ را بر پرده سینما دیده‌ بودند واکنش‌های‌ ناگواری برانگیخت، که‌ به‌درستی‌ روشن‌ نیست‌ ــ و احتمالاً هیچ‌گاه‌ نیز معلوم‌ نخواهد شد ــ که‌ آیا خانم‌ صدیقه‌ سامی‌نژاد تصوری‌ از آن‌ واکنش‌ها در ذهن‌ داشته‌ است‌ یا خیر، و آیا اگر می‌داشت‌ حاضر به‌ ایفای نقش در آن‌ فیلم‌ می‌شد؟»

گفته می‌شود که در آن مقطع آوانس‌ اوگانیانس‌ نیز کوشش‌هایی را در زمینه ساخت فیلم انجام می‌داد و در این‌باره بهارلو ادامه داده است: «به‌موازات‌ فعالیت‌های‌ سخت‌کوشانه اوگانیانس در ایران، عبدالحسین‌ سپنتا و خان‌بهادر اردشیر ایرانی‌ نیز برای‌ ساختن‌ نخستین‌ فیلم‌ مشترک‌ در هندوستان‌ در جست‌وجوی‌ بازیگر زنی‌ بودند که زبان‌ فارسی‌ بداند و نقش‌ «گلنار» را در فیلم‌ «دختر لر» بازی‌ کند. تا قبل‌ از دوره پهلوی‌ِ اول‌ بازی‌ زنانِ ‌مسلمان‌ در نمایش‌ها و تعزیه‌ها ممنوع‌ بود و بازیگران‌ زنی‌ که‌ در این‌ سال‌ها در فیلم‌های‌ اوگانیانس‌ و مرادی‌ ایفای‌ نقش‌ می‌کردند مانند مادام‌ سیرانوش، لیدا ماطاوسیان، ژاسمین‌ ژوزف، زما اوگانیانس‌ و آسیا قسطانیان‌ (کوستانیان) از بانوان‌ ارمنی‌ بودند که‌ اکثر آن‌ها از صحنه تئاتر به ‌سینما آمده‌ بودند، به‌همین‌ دلیل‌ موانع‌ کم‌تری‌ بر سرِ راه‌ خود داشتند.

سپنتا موفق‌ شد صدیقه‌ (روح‌انگیز) سامی‌نژاد، همسر یکی‌ از کارکنان‌ کمپانی‌ امپریال فیلم‌ بمبئی، را که‌ از سیزده‌ سالگی‌ از کرمان‌ به هندوستان‌ رفته‌ بود مجاب‌ کند و با این‌ توضیح‌ که نام‌ او به‌عنوان‌ نخستین‌ بازیگر زن‌ در تاریخ ‌سینمای‌ ایران‌ ثبت‌ خواهد شد ــ که‌ شد ــ موافقت‌ او و شوهرش، دماوندی، را برای‌ بازی‌ در فیلمش‌ جلب‌ کند. بدین‌ ترتیب‌ گروه‌ هندی‌ ـ ایرانی‌ عبدالحسین‌ سپنتا و اردشیر ایرانی‌ کار خود را در هندوستان‌ آغاز کرد.

«دختر لر» نخستین‌ بار در سی‌ام‌ آبان‌ ۱۳۱۲ در دو سینمای‌ مایاک‌ (دیده‌بان) و سپه‌ بر پرده‌ آمد، و نمایش‌ آن، سال‌ بعد از دوم‌ مردادماه‌ ۱۳۱۳ در سینما مایاک‌ تکرار شد، و پس‌ از یک‌ ماه‌ از چهارم ‌آذر نمایش‌ آن‌ در سینما سپه‌ به‌ مدت‌ پنجاه‌ روز ادامه‌ یافت. سپس‌ با یک‌ دو هفته‌ وقفه‌ در همین‌سینما از نو بر پرده‌ رفت. استقبال‌ از فیلم‌ بسیار پُرشور بود و حتی‌ «مادر بزرگ‌های‌ خیلی‌ پیر» هم‌ رفتند تا سرگذشت‌ «دختر لر» را به‌چشم‌ ببینند.»

 ایفای‌ نقش‌ گلنار در «دختر لر» موجب‌ شد که‌ صدیقه‌ سامی‌نژاد چنان انگشت‌نما و زبانزد خاص‌ و عام‌ شود که هم با دشنام روبرو شد و هم با تشویق برخی مردم در شهرهای مختلف.»

سامی‌نژاد در سال‌ ۱۳۴۹ یعنی ۳۷ سال‌ پس‌ از نمایش‌ «دختر لر»، در مستندی از محمد تهامی‌نژاد با نام‌ «سینمای‌ ایران‌ از مشروطیت‌ تا سپنتا» حضور یافت‌ و به‌ روایت‌ زندگی‌ دشوار و پر از رنج خود پرداخت.

از تهامی‌نژاد نقل‌ شده است‌: «اغلب‌ به‌طور کنترل‌نشده‌ای‌ می‌خندید و در حالی‌که‌ اشک‌ در چشمانش‌ حلقه‌ زده‌ بود به‌ من‌ گفت‌ که‌ هنگام‌ اقامت‌ در هند ایرانی‌های‌ متعصب‌ او را مورد ضرب‌وشتم‌ قرارمی‌دادند و حتی‌ بطری‌ به‌طرفش‌ پرتاب ‌می‌کردند. به‌طوری‌که‌ همواره‌ مجبور بود همراه ‌با محافظ‌ از استودیو امپریال‌ فیلم‌ خارج‌ شود.»

درباره این چهره مستند دیگری با نام «روح‌انگیز سامی‌نژاد» به کارگردانی مجید فدایی نیز ساخته شده که در ارتباط با زندگی نخستین بازیگر زن سینمای ایران و ایفاگر نقش «دختر لر» است،

سامی‌نژاد در حالی در 80 سالگی از دنیا رفت که خاطرات زیادی از دورانی که «دختر لر» ساخته شد و حواشی پیرامون آن بازگو نشد. فریدون جیرانی که مطالعات زیادی درباره تاریخ سینما دارد، با بیان اینکه چنین اتفاقی فقط مختص نخستین بازیگران سینما نبوده، در مصاحبه‌ای با ایسنا گفته بود:‌ «بسیاری از بازیگران سینما، حرف و تاریخ سینما را با خود به زیر خاک بردند. من بارها به آن‌ها گفته بودم که اجازه بدهید این اطلاعات به نسل‌های دیگر انتقال داده شود، اما بسیاری از آن‌ها به این موضوع توجه نکردند.» 

او گفته است: «قدیمی‌های معروف، بریده‌اند و سعی می‌کنند که صحبت نکنند، چون معتقدند سال‌ها به آن‌ها بی‌لطفی شده است و دل پرگلایه‌ای دارند. مثل ناصر ملک مطیعی که من یک بار از او دعوت کردم تا به خانه سینما بیاید و درباره «چهارراه حوادث» (فیلمی به کارگردانی ساموئل خاچیکیان) صحبت کند و هرچه اصرار کردم موافقت نکرد.  فردین هم دق کرد، در حالی که می‌توانست بازی کند. در یکی از برنامه‌های تلویزیونی هفت، بعد از سال‌ها آقای افخمی گفت که اگر به تاریخ سینما مراجعه کنید می‌بینید که بعد از فیلم «گنج قارون» تعداد سینماهای تهران افزایش پیدا کرده است بنابراین نمی‌توان نقش فردین را در تاریخ سینمای ایران انکار کرد اما سال‌ها تلاش شد که این نقش را انکار و حذف کنیم اما نتوانستیم. برای همین بعد از فوت او تشییع جنازه باشکوهی شکل گرفت. او می‌توانست بازی کند، چرا بازی نکرد؟ اگر بازی می‌کرد چه اتفاقی می‌افتاد؟ در سینمای سی سال اخیر که علی بی‌غمی وجود نداشت، می توانست نقش یک پدر را بازی بکند.»

انتهای پیام